Nieuw Vakmanschap

Het klinkt allemaal als een ver-van-mijn-bed show. Hoe moet dat Nieuwe Vakmanschap in onze hedendaagse wereld worden vormgegeven?
“In het Nieuwe Vakmanschap worden professionals gestimuleerd om oog te krijgen voor de rijke context van vraagstukken, hun communicatieve vaardigheden te ontwikkelen, expertise uit te diepen en een gevoel te ontwikkelen om op het juiste moment te handelen. Laat me dat verduidelijken met een aantal voorbeelden. Jonge installateurs worden vaak op de grote bouw gezet. Ze moeten repeterend en geestdodend werk verrichten. Na een tijdje raken ze zo hun motivatie kwijt. Als werkgever zou je voortijdig moeten ingrijpen. Zet zo’n jonge kerel op een complexe klus, onder begeleiding van een ervaren vakman. Zo’n moderne gildemeester kan hem via zijn ervaringskennis leren om oog te krijgen voor de samenhang tussen bouwkunde en installatietechniek, het belang van goed overleg met bouwpartners en de technische finesses van de bouwopgave. En waar de door de wol geverfde vakman zo zijn ervaringskennis doorgeeft, steekt hij tegelijkertijd ook iets op van zijn jongere collega, die vaak weer meer weet over innovatieve oplossingen. Een win-win situatie.”

Dat klinkt allemaal heel mooi, maar er gaat veel tijd in zitten. En opdrachtgevers gaan het liefst in zee met een goedkope partij die snel de klus weet te klaren…
“Als ik met installateurs praat over vakmanschap worden ze vaak emotioneel. Ze balen verschrikkelijk van opdrachtgevers die de grenzen opzoeken en met goedkope prutsers in zee gaan. Veel opdrachtgevers hebben simpelweg niet meer de kennis in huis om vakmanschap te herkennen. De onderhoudsafdelingen zijn vaak uitgekleed of wegbezuinigd. Dat moet worden teruggedraaid. Hier ligt ook een taak voor de installatiebranche om te blijven hameren op het belang van goed opdrachtgeverschap.”

Tot slot: eigenlijk zou het onderwijs al de weg moeten plaveien voor het Nieuwe Vakmanschap. Maar zijn onze VMBO’s, MBO’s en HBO ’s daartoe wel in staat?
“Nee, de situatie is ronduit zorgwekkend. De afgelopen decennia heeft de overheid fors bezuinigd op onderwijs. Op opleidingen wordt nu teveel nadruk gelegd op het vinden van kennis in plaats van het beheersen van een vak. Onderwijs zou in een werkplaats achtige setting moeten plaatsvinden, waarin veelvuldig wordt geoefend en docenten met een fikse dosis praktijkkennis hun kunde en vaardigheden kunnen doorgeven.” 