Van de redactie
Project waterstof
Het duurt nog even voordat alle woningen en gebouwen in ons land van het gasnet zijn losgekoppeld. De bestaande bouw vormt, zoals bekend, het probleem. Daarin gaat het om meer dan het simpelweg vervangen van een cv-ketel. Ingrijpende en dus dure isolatiemaatregelen zijn minstens zo belangrijk en noodzakelijk. Maar ook de traditionele warmteafgiftesystemen moeten doorgaans nog vervangen worden. Voor menig doorsnee huishouden is dit een onhaalbare financiële kaart. Tenminste, als het gaat om het vervangen van cv-ketels door bijvoorbeeld warmtepompen. Het overschakelen naar systemen die werken met afgifte op lage temperatuur vergen nu eenmaal dit soort flinke aanpassingen. Maar de ontwikkelingen staan niet stil. De laatste tijd duikt bijvoorbeeld steeds vaker het woord waterstof op als mogelijk alternatief, waarvoor het huidige aardgasnet relatief eenvoudig geschikt kan worden gemaakt. De toepassing ervan moet echter nog wel verder onderzocht worden. En dat gebeurt inmiddels met een eerste proefproject in Rozenburg, waar vanaf begin 2019 lokaal waterstof wordt geproduceerd met groene stroom en via een separaat gasnet getransporteerd wordt naar het ketelhuis van een appartementencomplex. Een bijzonder project, om zeker in de gaten te houden. Zoals ook in deze uitgave projecten worden belicht die de moeite van het lezen meer dan waard zijn.Lees meer »
Nieuws van onze Partners
Air Excellent luchtverdeelsysteem
Het Ubbink Air Excellent luchtverdeelsysteem is een innovatief en modulair systeem, dat geschikt is voor alle mechanische ventilatiesystemen met of zonder warmteterugwinning. De eenvoudige koppeling van ronde en halfronde kanalen geeft u optimale ontwerpvrijheid. Dit maakt Air Excellent geschikt voor zowel nieuwbouw als renovatie van woningbouw en kleine utiliteitsgebouwen! …Lees meer »
Techniek
Aardwarmtewinning in Maassluis
Een woning uit de jaren zestig kán volledig van het gas los. In Maassluis verbouwt een particuliere eigenaar zijn nieuw aangeschafte woning tot nul-op-de-meter-woning. Het gaat om een voormalige dokterswoning met praktijkruimte uit de jaren 60. Het wordt een woonhuis met kantoor. Verwarming en warm water komen van een aardwarmte-warmtepomp …Lees meer »
Techniek
De toekomst van koudemiddelen
De F-gassenverordening, die door de Europese Commissie al in 2014 werd aangenomen, zal op de korte termijn de markt voor koudemiddelen ingrijpend veranderen. Nu al zijn de prijsstijgingen enorm. En dat niet alleen voor de chemische koudemiddelen met een hoog GWP, ook de prijs voor koudemiddelen met een lager GWP …Lees meer »
Kennis
Integraal kennisinstituut
Het afgelopen najaar verraste ISSO de bouw- en installatiesector met de overname van de kennisproducten van SBR. Een noodzakelijke ontwikkeling, aldus het kennisinstituut, omdat de moderne vakman zonder een integratie van kennis uit beide branches steeds lastiger een foutloos ontwerp kan uitvoeren. De kennis die nodig is, vertoont steeds meer …Lees meer »
Zakelijk
De kracht van de praktijk
Jan Baaijens (64) heeft een lange staat van dienst in de technische installatiebranche. Vanuit die ervaring en vooral ook vanuit de passie voor het vak begeleidt hij al jarenlang leerlingen. Op dit moment zorgt hij ervoor dat 27 BBL-ers in zijn bedrijf (Paree in ’s-Heerenhoek) optimaal kunnen groeien. Wekelijks heeft …Lees meer »
Branche
“Durf eens néé te zeggen”
Doekle Terpstra valt altijd wel te porren voor een interview. Hij schuwt de publiciteit niet. De nieuwe Uneto-VNI voorzitter is dan ook de aangewezen persoon om de branche meer in de spotlights te zetten. En dat is hard nodig, want hoewel het installatiequote in gebouwen rap stijgt, blijft de sector …Lees meer »
Kennis
Bodemenergie in combinatie met warmtepompen
Duurzame-energiesystemen op basis van bodemenergie en warmtepompen kunnen alleen excelleren als alle onderdelen goed samenwerken. Vanaf de eerste plannen tot en met het beheer en onderhoud is het essentieel dat alle systeemcomponenten, én de betrokken partijen, op elkaar zijn afgestemd. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan. In de vernieuwde BRL …Lees meer »
Zakelijk
Hello warmtepomp, goodbye cv-ketel
De installatiebranche gaat een sleutelrol spelen bij de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Dat blijkt uit het Klimaatakkoord op hoofdlijnen dat recentelijk is gepresenteerd. Het uiteindelijke doel is om een CO2-neutrale gebouwde omgeving te realiseren in 2050. Vraag is welke gevolgen heeft het document zoals het er nu ligt voor …Lees meer »
Nieuws van onze Partners
DucoBox Eco: all-electric, c’est chic
Op vlak van hernieuwbare energie worden de normen steeds strenger. Hierbij vormt de DucoBox Eco, met de all-electric opstelling, de perfect match met de huidige en toekomstige wensen en eisen vanuit de markt. Een mooie oplossing die de installateur 100 % ontzorgt. In tijden waarin de energienormen alsmaar verder worden aangescherpt en particulieren de klemtoon verleggen naar gezondheid, duurzaamheid en een optimaal wooncomfort, mogen ook fabrikanten niet stil blijven zitten. En dat heeft ventilatiebedrijf Duco …Lees meer »
Techniek
Active house met ventilatie en zonwering
‘Het huis van de toekomst’, zo kun je de woning van Bas Hasselaar in Den Haag omschrijven. Hij ontwierp en bouwde mee aan zijn eigen woning. Tijdens het ontwerpproces stonden licht, lucht en ruimte centraal. Natuurlijke toevoer vormde de basis voor het installatieproces. Een voorbeeld van een woning waarbij comfortabel, …Lees meer »
Zakelijk
Branche brede ondersteuning
De wereld van de technische installatiebranche verandert razendsnel. Nieuwe markten, nieuwe technologieën en veranderende klantvragen zorgen ervoor dat de vakkennis in de branche in rap tempo veroudert. Dit vraagt om een passend antwoord. Het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB) helpt de vakman en vakvrouw om dit antwoord …Lees meer »
Columns
Opschalen van het duurzaam comfort kan nú al
Het Klimaatakkoord is een Nederland-brede afspraak zonder handtekeningen. Maar wel één die vervolgens álle actoren richt op de energietransitie, per slot één van de belangrijkste aspecten van klimaat. Het akkoord zal dus ook een plan hebben voor (verdere) verduurzaming van de gebouwde omgeving. En de eisen die aan de energieprestatie …Lees meer »
Techniek
Meer dan genoeg
In mei 2015 betrokken Richard en Eveline hun nieuwe NOM-woning in Vuren. Het huis was voorzien van een dik isolatiepakket en duurzame installaties, zodat de bewoners van het gas los zouden kunnen. Is die belofte waargemaakt? IZ sprak met de bewoners en de adviseur. Vuren is een dorpje onder de …Lees meer »
Kennis
Koude luchtstromen
Als het bouwkundig ontwerp en het installatieconcept onvoldoende op elkaar zijn afgestemd, is de bewoner het kind van de rekening. Ing. Ron Bosch, docent ‘Installatie Technologie’ aan verschillende de Hogescholen en eigenaar van adviesbureau TIAB vertelt in dit artikel over een voorbeeld uit zijn eigen praktijk. Het ventilatieconcept paste niet …Lees meer »
Zakelijk
“Het wordt alleen maar erger”
Vereniging Eigen Huis luidde afgelopen jaar de noodklok. Volgens de VEH is het aantal opleverfouten met maar liefst 40% gestegen sinds de crisisjaren. Hoewel de belangenvereniging geen gedetailleerd overzicht maakt naar het soort bouwfouten, blijkt uit de aanwezige gegevens dat er ook veelvuldig installatietechnische opleveringsgebreken tussen zitten. Hoog tijd voor …Lees meer »
Zakelijk
Leren innoveren
Het voltallige College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) is al binnen geweest, samen met tien afdelingsdirecteuren. Leerlingen journalistiek en communicatie, ondernemers en ook docenten zijn er met regelmaat te vinden. Ondernemer Henk Stomphorst zoekt er met nieuwe communicatietechnieken, zoals ‘augmented reality’ ofwel ‘toegevoegde realiteit’, verbinding met het …Lees meer »
Raar?
Comfortdouches of recyledouches?
We willen comfort, maar ook duurzaamheid. Dat leidt tot tegenstrijdige situaties, bijvoorbeeld in de badkamer. Zijn rainshowers en recycledouches wel met elkaar te verenigen? IZ voelde Walter van de Schee, Concept Developer bij Croonwolter&Dros erover aan de tand.Lees meer »
Kennis
IoT veegt domotica van de kaart
De eerste domoticatoepassingen zagen we rond 1975 toen het draadloze protocol X10 de kop opstak. De vraag naar automatisering van functies in woonhuizen en bedrijfspanden nam toe en het woord domotica kwam steeds meer onder de aandacht. Maar de techniek kan nog steeds een stevig duwtje in de rug gebruiken, …Lees meer »
Kennis
Veilig omgaan met gas
Iedere installateur krijgt vroeg of laat met gassen te maken. Het is inherent aan het vak. Werken met gas is echter niet geheel zonder risico’s. Hoe kunnen die tot een minimum worden beperkt? Het gebruik van een gasfles, voor welk doel dan ook, is in principe niet gevaarlijk. Maar iedere …Lees meer »
Alles over (bijna) energieneutraal installeren
Liever digitaal door de hele IZ bladeren? Klik dan op de editie
Sanitair
Watertransitie volgt energietransitie
De energietransitie houdt installateurs dagelijks bezig, we zitten er al middenin. Nieuw is de watertransitie. Daarvan staan we aan het prille begin, maar de impact kan weleens minstens zo groot zijn. Zowel maatschappelijk als voor de installateur. Johan Bel, eigenaar van De Waterfabriek en geestelijk vader van de Trias Aqua …Lees meer »
Techniek
Hernieuwde aandacht voor installatiegeluid in kleine utiliteit en scholen
ISSO heeft de afgelopen maanden hard gewerkt aan de revisie van ISSO-publicatie 24. Door de strengere hantering van nieuwe wet- en regelgeving was er behoefte aan een herziening van dit document over installatiegeluid. Aanleiding waren ook de verschillende meldingen van praktijkproblemen met installatiegeluid. Bovendien blijkt de markt behoefte te hebben …Lees meer »
Kennis
Warmtepompen
Peter Centen neemt geen blad voor de mond. De mede-eigenaar van leverancier Nathan Systems wil zo snel mogelijk een certificeringstraject voor alle warmtepompsystemen. “Je laat een tandarts toch ook niet opleiden door een tandpastafabrikant?” De warmtepomp is bezig met een opmars in de Nederlandse woningbouw en utiliteit. Het CBS schatte …Lees meer »
Vakwerk
De waterfabriek
Johan Bel is altijd werkzaam geweest op het snijvlak van techniek en commercie. Hij werkte onder andere bij Wavin en staat nu aan het roer bij Mijn Waterfabriek, een specialist in het waterneutraal maken van woningen. “Na de energietransitie volgt nu de watertransitie.”Lees meer »
Project
Van aardgas af
Steeds meer consumenten zijn zich bewust van de noodzaak om van het aardgas af te gaan. Gasloos bouwen en energieneutraal zijn de sleutelwoorden in de bouw. Bij een verbouwing of vervanging van een ketel wordt dit vaak direct ter hand genomen. Veel mensen kiezen voor de investering in een warmtepomp. …Lees meer »
Sanitair
Schadelijk of gezond?
Vorig jaar januari zijn we in IZ uitgebreid ingegaan op de vraag of waterontharders noodzakelijk zijn voor een goede waterkwaliteit. Zowel installateurs, waterleidingsbedrijven als consumenten toonden grote belangstelling voor het twee pagina’s tellende artikel en gaven aan te stoeien met de vraag wat onthard water nu precies doet met het …Lees meer »
Smart
Blockchain
Ook installatiebedrijven ontkomen niet aan allerlei internet gerelateerde toepassingen. Ze krijgen steeds meer informatie en zien, voordat de klant het weet, dat een bepaalde techniek moet worden aangepast of vervangen. Actueel is momenteel een techniek met de naam Blockchain. Deze techniek stelt bedrijven in staat om contracten en betalingsverkeer te …Lees meer »
Sociale media
Van Facebook tot LinkedIn
In deze serie geven we een stappenplan voor beginnende en ervaren installateurs om aan de slag te gaan met Social Media. Alle gastauteurs zijn experts met ruime ervaring in de installatiebranche. Aan de hand van voorbeelden uit hun eigen praktijk laten zij zien hoe ook u kunt scoren op Social …Lees meer »
Project
WTW-units met hoog rendement
Bij de Amsterdamse vestiging van Makro zijn de kantoorruimtes en de kantine onlangs flink verbouwd. Ook de technische installaties werden bij die gelegenheid vernieuwd. Soler & Palau leverde twee warmteterugwinningsunits (WTW) om het kantoorgedeelte van de zelfbedieningsgroothandel van de juiste ventilatie te voorzien. WKZ Installatietechniek - ervaren in onder andere …Lees meer »
Merlijn Plus BV