Zonne-energie

De komende jaren moeten we volop inzetten op verduurzaming. Zonne-energie biedt daarvoor enorme kansen. De toepassing van fotovoltaïsche systemen is overal mogelijk, en ook rendabel. En met de huidige subsidieregelingen (zoals de ISDE-regeling) is ook thermische zonne-energie prima haalbaar. Economische argumenten zijn er dus voldoende om klanten van de mogelijkheden van zonne-energie te overtuigen. Toch laat de ondernemer hier vaak kansen liggen.

De markt voor zonne-energie valt uiteen in twee groepen. Enerzijds zijn er de installaties voor de omzetting van zonne-energie in elektriciteit (fotovoltaïsche of pv-systemen). Anderzijds zijn er de systemen voor de omzetting van zonnestraling in warmte (thermische of zonneboilersystemen). Voor beide systemen liggen de mogelijkheden bijzonder gunstig. De overheid stimuleert de aanleg met subsidies. En de consument kan bij een lening of een hypotheek de investeringen zeer gunstig en eenvoudig meefinancieren. Installateurs zullen hun klanten daar wel op moeten wijzen. Zodra ze daarmee beginnen, blijken deze systemen voor veel mensen en bedrijven interessant en economisch haalbaar.

Aandeel pv en zonnewarmte

De afgelopen jaren is al gebleken dat zonne-energie in de totale mix met hernieuwbare energie in Nederland groeit. De fotovoltaïsche of pv-systemen laten de snelste stijging zien. In 2015 werden 1,8 miljoen zonnepanelen geplaatst, goed voor een toename van het opgesteld vermogen met 440 MegaWatt. Daarmee telde het totaal opgestelde pv-vermogen in Nederland bijna 1.500 MW. In 2016 is er volgens schattingen van insiders nog eens 500 tot 700 MW bij gekomen. Exacte cijfers moeten nog bekend worden gemaakt.
De groei van zonneboilersystemen gaat minder snel, maar met de huidige subsidieregelingen kan daarin nu verandering komen. In 2015 nam het totale oppervlak van de opgestelde zonnecollectoren per saldo met drie duizend vierkante meter toe tot 647 duizend vierkante meter. De verwachting is dat beide technologieën de komende jaren sterk doorontwikkelen. En dat zal ook moeten, willen we in ons land aan de duurzame-energiedoelstellingen gaan voldoen. Zowel zonnestroom als zonnewarmte zijn onmisbaar.

Vakmensen gezocht

Om de zeer wenselijke en tegelijk onvermijdelijke duurzame ambities van een nieuwe regering waar te maken, zijn veel vakmensen nodig. De overheid zal straks via stimulerend beleid nog meer investeringen uitlokken, maar het zijn de installatie- en bouwbedrijven die deze in de praktijk moeten brengen. Wie deze markt wil betreden, zal goed voorbereid moeten zijn. Niet alleen omdat je als vakman een deugdelijke installatie moet kunnen opleveren, maar ook omdat je steeds vaker prestatiegaranties moet afgeven. De consument weet beter dan ooit wat hij van een zonne-energiesysteem mag en kan verwachten. En hij zal zijn leverancier daar ook op willen afrekenen. Bovendien is er nieuwe wetgeving aanstaande die de vakman verantwoordelijk houdt voor de geleverde systemen, vaak nog lange tijd nadat de oplevering heeft plaatsgevonden.
Voor de ontwerper, de installateur en het onderhoudsbedrijf is – als het om zonne-energie gaat – inmiddels veel kennis beschikbaar.

Kennis beschikbaar

Voor het toepassen van zonnestroom en zonnewarmte is het handboek Zonne-energie beschikbaar. Hierin wordt zonnewarmte, zonnestroom en bouwkundige integratie behandeld. Er is rekening gehouden met de verschillende fases in een proces maar ook met de specifieke doelgroepen. De meeste aandacht gaat uit naar de veel gebruikte toepassingen, maar tegelijk zijn ook details of specifieke technieken niet vergeten. Zo bevat het handboek ook referentiedetails voor integratie van zonne-energiesystemen in daken en gevels.
Zonnewarmte komt aan bod via de toepassing van zonneboilers, zonneverwarming, zwembadverwarming, voor de verwarming van lucht, in combinatie met een warmtepomp en voor koeling. Bij zonnestroom gaat het met name over netgekoppelde toepassingen, met veel aandacht voor aansluitvoorschriften. Daarbij beperkt het handboek zich tot installaties met een omvang die nog op een laagspanningsnet kunnen worden aangesloten. In de praktijk is dat tot een paar honderd kW. Daarnaast wordt ook het bouwkundige (buitendakse) deel van het werk op een professionele wijze behandeld. Vijf verschillende montagewijzen zijn daarbij de leidraad. Daarnaast zijn er handige bijlagen met bijvoorbeeld een methode voor het presenteren van de prestatie-indicatoren, checklists en bouwkundige detailuitwerkingen.

Kwaliteitsregister bouw- en installatietechniek

Het handboek Zonne-energie vormt de basis voor de trainingen ‘Deskundige Zonnestroomsystemen’ en ‘Deskundige Zonnewarmtesystemen’ die BDA organiseert. Vakmensen die deze training en het examen met goed gevolg afsluiten, zijn terug te vinden in het register van QBISnl.
QBISnl is het openbare, onafhankelijke nationale kwaliteitsregister van gekwalificeerde vakmensen en vakbedrijven in de (duurzame) bouw- en installatietechniek. Het platform is in 2013 opgericht mede op verzoek van de overheid omdat een dergelijk kwaliteitsregister in de sector nog niet bestond.
Het doel van QBISnl is het beter vindbaar maken van goede vakmensen. Met de zoekmachine van QBISnl, hebben consumenten en bedrijven een betrouwbaar handvat bij de keuze uit een breed marktaanbod, waaronder installatiebedrijven voor duurzame energie-installaties, loodgieters, elektriciens, EPA-adviseurs en energielabel-specialisten.
De vakmensen en adviseurs in het QBISnl-register zijn vakbekwaam, gekwalificeerd of gecertificeerd. Ze beschikken over de juiste specialistische vaardigheden om de nieuwste technieken in en om huis toe te passen.

Handzame kennis voor monteurs

Naast het relatief lijvige handboek is er ook het ‘ISSO-kleintje Zonne-energie’. De informatie in dit handzame naslagwerkje voor met name monteurs is gebaseerd op de inhoud van het ‘ISSO-handboek Zonne-energie’ en heeft vooral betrekking op de montage van zonne-energiesystemen. Ook dit ‘ISSO-kleintje’ behandelt zowel de zonnewarmte- als de zonnestroominstallaties. Daarnaast vindt de monteur daarin ook de bouwkundige aspecten die betrekking hebben op het kwalitatief goed monteren van zonne-energietoepassingen. Zodra het echter weer om het ontwerpen van zonne-energiesystemen gaat, inclusief de bouwkundige integratie, verwijst ‘het Kleintje’ naar het ‘ISSO-handboek Zonne-energie’.
Kortom, benut uw kansen als het gaat om Zonne-energie. Overtuig uw klant van de voordelen en de mogelijkheden en laat uw vakmanschap zien met een diploma in QBISnl (zie kadertekst) 

Auteur: geschreven in opdracht van ISSO