Categorie: Vooraf

Vakbeurzen, juist nu!

Vakbeurzen, juist nu!

Zoals gebruikelijk staan we in deze eerste uitgave van IZ na de zomervakantie uitgebreid stil bij de Installatievakbeurs Hardenberg. Deze van oorsprong voor installateurs in het Noordoosten bedoelde installatiebeurs trekt ieder jaar weer de belangstelling van vele vakgenoten afkomstig uit heel Nederland. De beurs is gezellig, informeel en toegankelijk. Minder massaal ook dan een VSK, wat een ééndaags bezoek juist voor de vakspecialist aantrekkelijk maakt. Toch merkt ook Hardenberg dat grote bezoekersaantallen geen vanzelfsprekendheid meer zijn. Waar de organisatie van de VSK de afgelopen editie al extra inzette op het warm maken van jongeren voor de beurs, geldt dit ook voor de beursorganisatie uit het Noordoosten van ons land. Een beurs ‘fysiek’ bezoeken is voor deze doelgroep geen prioriteit. Jongeren laten zich nou eenmaal bij voorkeur graag digitaal informeren. Maar ook de traditionele bezoeker lijkt steeds vaker minder tijd in te willen ruimen voor een vakbeurs. De combinatie van een sterk aantrekkende markt en een schreeuwend tekort aan vakmensen zal hiervan de oorzaak zijn. Op zich jammer, want juist nu volgen de (duurzame) installatietechnische innovaties elkaar in rap tempo op. Er verschijnen nieuwe technieken, waarover het vakgebied zich goed zal moeten laten informeren. Juist dat gaat vaak beter door bijvoorbeeld eens een vakbeurs te bezoeken.

Uitdagend

Uitdagend

Het gaat de laatste tijd in installatiewereld vooral over het vervangen van cv-ketels door gasloze alternatieven. Terecht, maar je zou bijna vergeten dat er nog meer interessante aandachtsgebieden zijn. Neem nu het sanitair. Dit lijkt vooral om fraaie vormgeving en nette afwerking te draaien. Maar achter de wand en vloer staat de techniek niet stil. Zo spelen sanitairfabrikanten volop in op de trend om nog sneller te kunnen installeren. De meeste installateurs hebben momenteel volop werk en willen een douchevloer of voorwandsysteem van een toilet in de kortst mogelijke tijd kunnen plaatsen, met behoud van kwaliteit welteverstaan. Een ander voorbeeld betreft de voorkoming en bestrijding van Legionella in (drink)watersystemen. Hiervoor zijn al diverse technieken op de markt, variërend van fysische, fotochemische en elektrochemische systemen. Daaraan is onlangs een nieuwe methode toegevoegd. Trillingen zorgen ervoor dat de Legionella geen voedingsbodem meer heeft. Geen voedingsbodem, geen Legionella. Maar we komen er niet helemaal onderuit. Ook in deze uitgave aandacht voor de warmtepomp. Deze werkt immers met lage temperaturen en dat heeft gevolgen voor de warmwaterproductie. Douchen met lauw water is geen optie. Een boilervat biedt uitkomst, maar waar deze dan te plaatsen? Samen met de warmtepomp neemt dit toestel namelijk best wat ruimte in beslag. Sanitair: best gevarieerd dus maar vooral ook uitdagend.

Aansluiten

Aansluiten

In aandacht heeft de warmtepomp de cv-ketel inmiddels van de eerste plaats verdrongen. Nu gasaansluitingen niet meer mogen of geen vanzelfsprekendheid meer zijn, geldt de warmtepomp als hét (tijdelijke) duurzame alternatief van het aloude verwarmingstoestel. Maar het is zeker geen één-op-één vervanger. Ten eerste zal de installateur zich de techniek van de warmtepomp eigen moeten maken. Ten tweede dient hij rekening te houden met het totaalplaatje. Er moet bijvoorbeeld eerst goed geïsoleerd worden voordat het zin heeft om met een warmtepomp duurzaam warmte op te wekken. Bovendien is het veel meer maatwerk. Er zijn verschillende systemen, die werken op verschillende bronnen en niet ieder systeem is voor iedere situatie de meest optimale (duurzame) oplossing. Verder speelt, zoals altijd, de kostprijs een belangrijke rol. Warmtepompen zijn duurder dan cv-ketels. Naarmate er meer van verkocht worden zullen ze wel goedkoper gaan worden, maar ja, als vervolgens eerst de woning grondig geïsoleerd moet worden is het maar de vraag of alles financieel haalbaar is voor de woningeigenaar. Subsidies, (voor)financieringen door banken of energiebedrijven…ook dat komt er allemaal bij kijken. En dan zijn warmtepompen nog maar één alternatief. Ofwel, is een warmtepomp wel de beste oplossing. Kortom, een woning van verwarming voorzien is tegenwoordig meer dan alleen maar een verwarmingssysteem aansluiten, welk systeem dan ook.

Van gas tot los

Van gas tot los

Afgelopen februari vond in de Utrechtse Jaarbeurs de VSK 2018 plaats. De laatste edities nam zowel het aantal exposanten als het bezoekersaantal van ’s lands grootste installatievakbeurs gestaag af. De oorzaken mogen bekend zijn: economische misère en verminderde belangstelling voor beurzen in het algemeen. Voor dit jaar waren de verwachtingen weer wat hoger gespannen. De economie blijft aantrekken en de verduurzaming van woningen en gebouwen vraagt om nieuwe oplossingen. Maar de hoogtijdagen lijken toch definitief voorbij. Bijna 35 duizend mensen togen naar de Jaarbeurshallen, ongeveer evenveel als twee jaar geleden. Topjaar 2008 met ruim 65.000 bezoekers blijft echter ver uit het zicht. Bezoekers waren breed geïnteresseerd, zo bleek uit de evaluatie van de beursorganisatie, variërend van verwarming, luchtbehandeling/airconditioning, ventilatie en koudetechniek tot zonne-energie en het duidelijk ondervertegenwoordigde sanitair. In deze uitgave blikken we iets specifieker terug op het toch nog altijd grootse evenement voor het vakgebied. Zo maakten we een rondje langs de hybride oplossingen die getoond werden als alternatieve duurzame warmteopwekker: de warmtepomp bijgestaan door een ‘oudgediende’, de gasketel. Want, zoveel was wel duidelijk, volgens menig exposant leiden er meerdere wegen naar duurzaamheid, voor zowel de korte als lange termijn.

Totaal geen tijd

Totaal geen tijd

Installatietechniek heeft zich in een aantal decennia ontwikkeld van sluitpost op de begroting tot een significant onderdeel van de bouwsom. Allereerst omdat installatietechniek tegenwoordig veel meer is dan het installeren van cv of sanitair. Het binnenklimaat is bepalend om comfortabel en gezond te kunnen wonen dan wel optimaal te kunnen presteren. Ondergeschoven installatiedisciplines, zoals ventilatie, luchtbehandeling en regeltechniek, zijn daardoor steeds belangrijker geworden. Ons streven naar een duurzame samenleving zorgt er bovendien voor dat het belang hiervan alleen nog maar toeneemt. Het installatiedeel in een bouwproject wordt niet meer zo maar even van tafel geveegd als de financiële middelen opraken. Integendeel, een woning of gebouw is pas echt onderscheidend als energiezuinig, gezond en comfortabel wonen of werken hierin mogelijk is. Daarom moet de hedendaagse installateur meer dan ooit inzicht hebben in alle installatietechnieken die beschikbaar zijn of komen. Heel goed zijn in het installeren van alleen maar een cv-ketel gaat straks geen brood op de plank brengen. U moet zich verdiepen in totaalconcepten: van verwarming tot en met luchtbehandeling en ventilatie met warmteterugwinning. Best lastig. Want kennisvergaring kost tijd en door een toenemend gebrek aan geschoolde arbeidskrachten is die tijd steeds minder aanwezig.

Fijn(stof) ventileren

Fijn(stof) ventileren

Er is een groeiende aandacht voor het realiseren van een gezond binnenklimaat. Ventilatie kan daarbij een belangrijke rol spelen. Maar met het simpelweg plaatsen van een ventilatiebox ben je er niet. In stedelijke omgevingen bijvoorbeeld, zit veel fijnstof in de lucht. Hiervoor is binnen de woningbouw nog maar nauwelijks aandacht. De meeste lucht komt ongefilterd of slecht gefilterd via de gevel naar binnen. Bovendien worden filters zelden vervangen en ontbreekt het aan wetgeving op dit gebied. “De filters die nu toegepast worden bij individuele ventilatiesystemen in de woningbouw vangen geen fijnstof af en zullen dit ook niet kunnen vanwege ruimtegebrek”, vertelt adviseur Kees Koot in deze uitgave. Hij is werkzaam bij adviesbureau Hiensch Engineering, dat samen met fabrikant Barcol-Air een nieuw ventilatieconcept ontwikkelde voor de gestapelde woningbouw. De filtering vindt in dit systeem op centraal niveau plaats. Bovendien biedt het systeem de mogelijkheid om filters toe te passen van een betere kwaliteit. Maar minstens zo belangrijk is een ander aspect dat bij ventileren komt kijken: het moet op een duurzame manier gebeuren. En dat is gelukt. Het systeem maakt het mogelijk om in appartementencomplexen een EPC van 0.15 of lager te behalen. Een mooi voorbeeld dus van een innovatie die tegemoet komt aan en ontstaan is in de dagelijkse praktijk. U kunt er de vruchten van plukken.

Ontstoppen

Ontstoppen

Deze uitgave staat voor een groot deel in het teken van de vakbeurs VSK. Het belooft een interessante editie te worden. De bouwsector doet het goed. Sommige installatiebedrijven kunnen nu al het werk niet meer aan, vooral door een gebrek aan geschoold personeel. In het verlengde hiervan verwacht ook de VSK een opleving, van haar bezoekersaantallen welteverstaan. Want de laatste edities namen deze nogal af. De organisator denkt dat de positief gestemde installateur de weg naar de beurs weer zal weten te vinden. Althans, de ervaren installateur. “De jongeren gaan we met een aangepast programma over de streep trekken”, vertelt beursmanager Patrick Schilte in deze uitgave. “We willen ze triggeren om de nieuwe technologie die de installatiebranche slimmer gaat maken, te beleven en er zelf mee aan de slag te gaan.” Want veel jongeren voelen zich totaal niet aangetrokken tot de installatietechniek. Installateur Marco Dirks merkt dit in zijn eigen praktijk, vertelt hij elders in deze uitgave. “Mensen blijven de installatiesector associëren met loodgieters die in een overall de wc aan het ontstoppen zijn. Zelfs als de vakbeurs een heel ander beeld laat zien met slimme technieken, blijft er een negatief imago aan ons kleven in de buitenwereld. En dat is funest, want daar moet de nieuwe instroom vandaan komen.”

Profiteren

Profiteren

Alweer een aantal jaren staat de decemberuitgave van IZ in het teken van projecten. We begonnen hier mee omdat er vanuit het vakgebied veel vraag is naar praktijkvoorbeelden. En dat kunnen we ons voorstellen. Recent gerealiseerde of nog in uitvoering zijnde projecten laten heel goed zien welke kant het op gaat met de installatietechniek.

Duik in het diepe!

Duik in het diepe!

In de installatiebranche is het woord energieneutraal inmiddels helemaal ingeburgerd. Vooral voor nieuwbouw lijkt er geen uitweg meer. Voor bestaande situaties ligt dit anders, ‘maar ook hier komt u als installateur eigenlijk niet meer weg met het adviseren van alleen een cv-ketel’, zo betoogt Sander Zuidgeest van Itho Daalderop in deze uitgave.

‘Nat gaan’

‘Nat gaan’

Verwarmingstoestellen, radiatoren en bijbehorende appendages vormden in het recente verleden de hoofdmoot van een uitgave over verwarming. Die tijden zijn voorbij. We stevenen af op een samenleving zonder gasaansluiting, waardoor de focus in de branche steeds meer op alternatieve verwarmingsoplossingen komt te liggen. Niet dat er vanaf morgen geen cv-ketel meer verkocht zal worden, maar innovaties zullen toch vooral uit de andere hoeken van het vakgebied naar voren (moeten) komen.