Categorie: Techniek

In onderstaand artikel neemt de auteur u mee naar een casus uit zijn praktijk, om aan te tonen hoe belangrijk het is om eerst een integraal ontwerp te maken voordat je de bouwplaats op gaat. Een slecht ontwerp kan namelijk niet alleen leiden tot comfortproblemen en energieverlies, maar ook tot geldverslindende rechtszaken. Enige tijd geleden werd ik ingeschakeld voor een adviestraject in Rosmalen. In het Rietpark waren een aantal woningen gerealiseerd, zonder dat de bewoners van te voren voldoende waren ingelicht over de ontwerpspecificaties. Ze hadden alleen informatie verkregen over de afmetingen en de aankoopprijs van de woning en bijbehorende grond, de locatie en de afwerking ervan. Problemen Problemen met gebouwgebonden installaties beginnen meestal bij de bron. De projectontwikkelaar heeft een stuk grond gekocht, een aannemer geselecteerd en let vooral op het laaghangend fruit. Hij wil kortom voor een minimale investering een woning bouwen. En dwingt u als installateur daarin mee te gaan, als u niet oppast. Het bouwbesluit 2012 heeft daar onbedoeld aan meegewerkt, immers comfort was destijds geen brandend actueel onderwerp. Installatieconcept De woningen in de Rietschans werden voorzien van installaties, waarmee veel EPC-punten vielen te behalen. In concreto: – een HR combiketel; – vloerverwarming in alle ruimten; – daurlufting luchttoevoerroosters in de gevel; – een CO2 geregeld ventilatiesysteem voor de afzuiging van de toiletten, badkamer, keuken en woonkamer. Belang samenhang De projectontwikkelaar zorgde voor het ontwerp. De installateur ging vervolgens aan de slag met het installatieconcept. Hij lette daarbij onvoldoende op het voorkomen van comfortklachten, onnodig ventilatieverlies,

Net na het einde van de crisis, staken ze de koppen bij elkaar. Een adviseur, architect, aannemer en enkele andere partijen. Ze wilden de bestaande woningvoorraad op een haalbare en betaalbare wijze verduurzamen. En zo werd het ‘Balanshuis’ geboren. Het nieuwe concept bleek een succes te zijn. Direct vanaf het begin in 2015 wist het consortium al opdrachten in de wacht te slepen. Soms ging het om adviestrajecten, andere keren werd ook de uitvoering meegenomen. Een slimme werkwijze, want de consument wil worden ontzorgd blijkt keer op keer uit onderzoek. Als je met een samenwerkingsverband van partijen een ‘one-stop-shop’ kan optuigen, maak je het de klant zo gemakkelijk mogelijk. Hij bepaalt of hij alleen advies over verduurzaming wil krijgen of ook de uitvoering en wie weet zelfs de nazorg laat meenemen. Directie Tom Smeulders was er vanaf het prille begin bij. De bouwkundige heeft een lange staat van dienst in de bouwwereld en beschikt inmiddels ook over de nodige installatietechnische expertise. Naast zijn functie als directeur van Balanshuis heeft hij ook een eigen adviesbureau, Bastogne genaamd. Principes De energetische renovaties van het Balanshuis berusten op een aantal heldere principes. “We maken iedere woning energieneutraal of Nul-op-de-Meter, wegen daarbij zorgvuldig de kosten af tegen de beoogde baten en behouden bestaande waarde.” ‘Bestaande waarde’ Dat ‘behouden van de bestaande waarde’ klinkt nogal abstract. Hoe geeft het consortium daar in de praktijk handen en voeten aan? Smeulders verduidelijkt: “Wij gaan bijvoorbeeld geen kozijnen vervangen als de meerinvestering niet opweegt tegen het energetisch rendement.

In de gebouwde omgeving is wisselspanning nu nog de norm. Volgens consultant Ronald Wennekes gaat daar rap verandering in komen. Aan IZ legde hij onlangs tijdens een vraaggesprek uit waarom. Ronald Wennekes begon ooit bij installateur GTI. Na carrière te hebben gemaakt bij Deerns, Tebodin en DPS Engineering, werkt hij tegenwoordig als consultant bij Royal HaskoningDHV. Daarnaast is hij lid van de klankbordgroep NEN 1010, zoals bekend de norm voor het veilig aanleggen van laagspanningsinstallaties. Wat zijn de voordelen van gelijkspanning? “Gelijkspanning is relatief nieuw in de gebouwde omgeving. Voor gelijkspanning zijn andere componenten nodig. Nu gebruiken we omvormers om van wisselspanning gelijkspanning te maken. Veel apparatuur maakt tegenwoordig gebruik van gelijkspanning. Denk aan de voeding voor je laptop. Bij gelijkspanning zijn geen wisselspanningsomvormers meer nodig. Dat brengt veel voordelen met zich mee. Zo is er minder energieverlies, warmtelast en kans op brand, omdat omvorming niet meer nodig is. Er kan met gelijkspanning meer energie door dezelfde kabel worden getransporteerd dan met wisselspanning. En motoren zijn beter te regelen met gelijkspanning, omdat frequentieomvormers overbodig worden. Aan de andere kant vraagt de beveiliging van gelijkspanningsinstallaties extra aandacht en liggen de beveiligingscomponenten nog niet overal bij de groothandel op de plank.” Waarom zou het zinvol zijn voor de installatiesector om over te stappen op gelijkspanning? “Duurzame energiebronnen zoals PV-panelen leveren gelijkspanning, die wordt omgezet naar wisselspanning voor de distributie, maar vervolgens weer als gelijkspanning gebruikt. Dat levert veel energieverliezen op en zorgt voor allerlei extra componenten in de installatie.” Wat komt er

Ventilatie blijft een zorgenkindje. Uit diverse onderzoeken en klachten blijkt dat de woonhuissystemen nog regelmatig ondermaats presteren. Daar is een rijke verscheidenheid aan oorzaken debet aan. Door een betere borging krijgen de installateur en bewoner een steuntje in de rug om deze problemen te voorkomen of sneller te verhelpen. Marco Hofman houdt zich al jarenlang beroepshalve bezig met ventilatiesystemen. De Teamcoördinator Programmering & Acquisitie bij ISSO schrijft er ook graag over, zoals u al in een eerdere uitgave dit jaar heeft mogen merken. Voor onze special over de Nieuwe Vakman sprak IZ met de gedreven vakspecialist over interessante nieuwe ontwikkelingen op het gebied van kwaliteitsborging in de ventilatiewereld. VLA Waarschijnlijk bent u beroepshalve al bekend met de Ventilatieprestatiekeuring en het Ventilatiekeur. Beide kwaliteitborgingsmethodes zijn ontwikkeld door de Vereniging voor Luchttechnische Apparaten, ook wel bekend als de VLA. Waar de Ventilatieprestatiekeuring primair mikt op het onder certificaat beoordelen van opgeleverde ventilatiesystemen, is het Ventilatiekeur bedoeld om het onderhoud van bestaande woningen in goede banen te leiden. Uniformiteit Beide keuringsmethodes worden toegepast in de woningbouw. De achterliggende bedoeling is duidelijk; door een uniforme aanpak te promoten, kan een betere garantie op kwaliteit worden geboden, vertelt Hofman. “Veel bedrijven verrichten een breed scala aan werkzaamheden. Van sanitair installeren tot cv-ketels controleren en ventilatiesystemen aanleggen. Iedereen doet dat op zijn eigen manier. Als bedrijven hetzelfde kwaliteitsborgingsinstrument hanteren, heb je meer zekerheid dat ze zich aan de basisvoorschriften houden.” Belangrijke koppeling Recentelijk is de volgende stap gezet. “Er is een koppeling tot stand gebracht tussen

Het verwarmen van een woning is voor de huiseigenaar de grootste kostenpost als het gaat om de energierekening. Met isolatie is direct winst te behalen. Zeker als dit wordt gecombineerd met een slimme thermostaat. Woningeigenaren die vanaf 15 augustus 2019 minimaal twee energiebesparende isolatiemaatregelen hebben uitgevoerd, komen in aanmerking voor de Subsidie energiebesparing eigen huis (SEEH). Deze regeling – die ook voor installateurs van groot belang is – wordt gecoördineerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl). De SEEH loopt van 15 augustus 2019 tot en met 31 december 2020. De subsidie voor Verenigingen van Eigenaren loopt tot en met 31 december 2022. Aanvragen zijn sinds 2 september 2019 in te dienen. De subsidie voor energiebesparende maatregelen bedraagt maximaal €10.000 per woning. Eigenaren of gebruikers van woningen die het extra energiezuinige pakket uitvoeren, kunnen een subsidie van maximaal €15.000 (inclusief een bonusbedrag) tegemoet zien. Slimme thermostaten De SEEH houdt in dat woningeigenaren geld retour krijgen als zij bijvoorbeeld hun muur, vloer, bodem, glas of dak goed laten isoleren. De subsidie bedraagt ruwweg een vijfde van de kosten. Een bijkomend voordeel van deze maatregelen is vaak dat de woning in waarde stijgt. Alle woningeigenaren in Nederland komen in aanmerking voor de SEEH. Juiste isolatie Isoleren staat op dit moment hoog op de agenda als een van de manieren om een succes te maken van de energietransitie. Met de SEEH speelt de rijksoverheid in op deze trend. Professionele installateurs weten dat duurzaam besparen op stookkosten begint met de juiste isolatie. Veel woningeigenaren