‘Ventiblues’
Wie kent ze niet: die huiveringwekkende foto’s van luchtkanalen waarin een kolonie buitenaardse wezens zich lijkt te hebben genesteld? Installateur Feenstra liet onlangs een onderzoek verrichten waaruit maar weer eens bleek dat gebruikers steevast vergeten hun ventilatiesysteem te reinigen. Maar ligt de schuld nu bij de gebruikers of laten verhuurders, makelaars en installateurs ook steken vallen? IZ voelde Feenstra-directeur Henjo Groenewegen aan de tand.
Uit onderzoek naar het ventilatiegedrag bij mensen thuis blijkt dat slechts de helft van de ondervraagden hun ventilatiesysteem schoonmaken. “De uitkomst is verontrustend”, stelt Henjo Groenewegen van Feenstra. “Uit het onderzoek blijkt ook dat veel van de ondervraagde Nederlanders niet weten dat bepaalde gezondheidsklachten kunnen worden veroorzaakt door slechte ventilatie. En dat door goede ventilatie die klachten mogelijk weggaan.”
Geven installateurs wel voldoende voorlichting over het onderhoud van ventilatiesystemen?
“Laat ik er niet omheen draaien. Het antwoord is helaas ‘nee’. We moeten er als branche aan wennen om hierover te praten met verhuurders en eindgebruiker. Dat merk ik ook bij onze eigen mannen. Tegelijkertijd laten we ook kansen liggen. Een klant wijzen op de kostenbesparing die hij kan realiseren door zijn oude ventilatiebox te vervangen door een nieuw energiezuinig exemplaar, is zowel voor hem als ons profijtelijk. Denk maar aan het volgende rekensommetje: De energierekening voor een oude box komt al snel uit op 80 euro per jaar. Een nieuwe box kost 275 euro, maar je jaarlijkse energiegebruik bedraagt slechts 8 euro. Zo’n investering heb je dus in een mum van tijd terugverdiend.”
En hoe zit het met het verband tussen slechte ventilatie en gezondheidsklachten. Wijzen installateurs daar wel eens op tijdens hun klantcontacten?
“Onvoldoende, het onderwerp wordt nauwelijks aangekaart. Opmerkelijk genoeg lijkt iedereen zo langzamerhand wel op de hoogte te zijn van de impact die slechte ventilatie heeft op het binnenklimaat van scholen, maar de link met de eigen woning wordt nog niet automatisch gelegd. Hier hebben we als branche en ook andere bouwpartijen trouwens, zoals makelaars, nog het nodige missiewerk te verrichten. Maar laten we wel reëel blijven. Gezondheidsklachten hoeven niet per definitie aan het ventilatiesysteem te liggen. Er kunnen allerlei oorzaken aan ten grondslag liggen.”
Veel bewoners, aldus het onderzoek, schakelen hun ventilatiesysteem uit vanwege geluidsklachten. Zijn wij daar als branche zelf debet aan, omdat we slechte ventilatieconcepten bedenken of fouten maken tijdens de aanleg?
“Nee, dat is niet onze ervaring. Wij stuiten vooral op systemen die aan het einde van hun levensduur zitten. Ze zijn al snel zo’n 20 tot 30 jaar oud. De lagers zijn totaal versleten. Op zo’n moment rest er geen andere keuze meer dan de ventilatieboxen te vervangen. Daarnaast kunnen geluidsklachten ook worden veroorzaakt door vervuilde ventilatiekanalen. Dat kan je tackelen met preventief onderhoud, bijvoorbeeld eens in de 4 tot 6 jaar. Maar dan moet de verhuurder en/of eindgebruiker wel doordrongen zijn van de noodzaak en een onderhoudscontract afsluiten.”
Vanaf 2020 mogen er alleen nog (bijna) energieneutrale woningen worden gebouwd. Die zijn luchtdicht, waardoor het belang van goede ventilatie alleen maar toeneemt. Volgens uw onderzoek zet nu al een derde van huisbewoners met een balansventilatie hun systeem uit vanwege klachten. Dat geeft te denken…
“Ja, ik maak me er ook zorgen over. Hier moeten nog flinke slagen worden gemaakt. Zo mag de bediening van ventilatiesystemen wel gebruiksvriendelijker worden. Ook op andere gebieden moeten we als branche meer vanuit de klant leren denken. Zo ontwikkelen wij zelf een app, waarmee de bewoner automatisch een seintje krijgt als zijn filter toe is aan vervanging. Dat werkt beter dan mensen vragen om dit in hun agenda te zetten.”
Tot slot: De Vereniging Eigen Huis wil zwaardere eisen voor ventilatiesystemen. Hoe staat u daar tegenover? En zou de overheid wel hierin willen meegaan? Vanuit Den Haag wordt immers aangestuurd op deregulering…
“Ik vind het een uitstekend plan en prima te rijmen met het huidige overheidsbeleid. Ja, aan de ene kant stuurt Den Haag aan op minder regelgeving, aan de andere kant grijpt de politiek ook wel in als het nodig is. Kijk maar bijvoorbeeld naar de erkenningsregeling die nu wordt opgetuigd voor installateurs die met cv-installaties willen werken. Nieuwe en strenge regels om de kwaliteit van ventilatiesystemen te waarborgen, zouden dus ook wel passen in dit plaatje.”
