Categorie: Zakelijk

Van ACK naar ACB

Van ACK naar ACB

Om aan een koudesysteem of warmtepomp gevuld met giftig of brandbaar koudemiddel te mogen werken, moet een installateur beschikken over een vakbekwaamheidscertificaat dat aan de eisen van het Activiteitenbesluit voldoet. Voorheen werden hiervoor zogeheten ‘ACK’-examens afgenomen, wat stond voor ammoniak, CO2 en koolwaterstoffen. Inmiddels heeft de ‘K’ van koolwaterstoffen plaatsgemaakt voor de ‘B’ van brandbaar. Opleidingscentrum GO° is gestart met opleidingen om installateurs hierop voor te bereiden. De verandering van ACK naar ACB is een gevolg van de eerdere introductie van koudemiddelcategorie A2L en HFO’s. “In die categorie vallen koudemiddelen die licht-ontvlambaar zijn, bijvoorbeeld R32 en HFO’s zoals R1234ze”, legt Roelof Robbertsen, senior accountmanager bij Opleidingscentrum GO°, uit. “En onder de ‘B’ vallen nu dus ook de koolwaterstoffen zoals propaan, die immers brandbaar en explosief kunnen zijn. Al deze koudemiddelen zijn opgenomen in de NEN EN 378 deel 1 t/m 4 (2016) en daarom ook in de NPR7600. De lesstof en examens zijn aangepast naar de huidige eind- en toetstermen.” Indeling op koudemiddelvolume De ACB-opleidingen die GO° verzorgt, zijn alleen gericht op toepassingen met een relatief kleine koudemiddelvulling. Daarom valt ammoniak, dat alleen in grote installaties wordt gebruikt, buiten het lesprogramma. Overigens is dit ‘A’-koudemiddel wel degelijk aan certificering onderhevig. Voor de B- en C-koudemiddelen geldt dat de examens – en daarom ook de opleidingen die erop voorbereiden – worden onderverdeeld op basis van het koudemiddelvolume in de koudesystemen waarmee mag worden gewerkt. Zo wordt een C2-examen afgenomen voor monteurs die met CO2- koudesystemen met een vulling tot 25 kilo

Waterstof werkt

Waterstof werkt

Willen we inzetten op een duurzame energietransitie, dan kan waterstof daarin een belangrijke rol gaan spelen. De inzet van waterstof is niet meer een toekomstideaal, maar de realiteit. Maar dat vraagt om vakmensen met kennis van zaken. Het programma Waterstof Werkt wil hier vanuit de provincie Groningen aan bijdragen. Een gesprek met Jogchem Meinema (foto’s), die als projectleider binnen New Energy Coalition verantwoordelijk is voor dit Human Capital project. De provincie Groningen wordt de komende jaren hét centrum van de waterstofeconomie. Waterstof als groene energiedrager is één van de fundamenten voor een duurzame toekomst. Miljarden investeringen zullen ingezet worden en vanuit Europa is Noord-Nederland uitgeroepen tot de eerste waterstofregio: Hydrogen Valley. Dit creëert grote kansen voor de regio: groei, innovatie en werkgelegenheid. Om deze nieuwe energie-economie te laten slagen is de beschikbaarheid van voldoende geschoolde vakmensen in de regio van levensbelang.  Het programma Waterstof Werkt realiseert op korte termijn een doorgaande leerlijn in de regio op het gebied van waterstof. Innovatiewerkplaats Jogchem Meinema zet zich vanuit het programma Waterstof Werkt met de aangesloten partners in om het Noorden van Nederland een lerende waterstofeconomie te laten zijn. Samen met mbo, hbo, de universiteit en post-initieel onderwijs wil hij werken aan doorlopend leren, werken en onderzoeken in de waterstofeconomie… “Dat vraagt om verbinding en samenwerking. We moeten deze uitdaging met elkaar aan gaan. Binnen en buiten het onderwijs. Dus ook met bedrijven, met brancheorganisaties en ontwikkelingsfondsen. We gaan met elkaar in de regio aan de slag om tot een aanpak te komen zodat we voldoende kennis

Steeds meer hybride

Steeds meer hybride

Over drie jaar, vanaf 2026, zijn huiseigenaren bij vervanging van hun cv-ketel verplicht om een duurzamere optie te kiezen. Dat kan een hybride of een volledig elektrische warmtepomp zijn. De consument lijkt echter niet te wachten op die verplichting: in 2022 werden er ruim 100.000 geplaatst, een toename van 37 procent in vergelijking met 2021. Waar gaan deze ontwikkelingen naartoe? In gesprek met Peter van Gameren, bestuurslid van de Vereniging Warmtepompen en directeur bij Itho Daalderop. De wereld is het afgelopen jaar flink veranderd en dat voelen de mensen. Van Gameren is er helder over: “De consument heeft het afgelopen jaar helaas moeten ervaren wat de gevolgen zijn van een oorlog. Met de crisis in de Oekraïne hebben we de energieprijzen dramatisch zien stijgen. En dat heeft de consument aan het denken gezet en de keuze laten maken voor duurzamere oplossingen, zoals de warmtepomp.” Het is een versnelling, want vanuit de overheid worden al verschillende instrumenten ingezet om de consument een duurzame keuze te laten maken. Samen Al eerder werd coalitie HR-Hybride opgericht. De coalitie bestaat uit Techniek Nederland, Vereniging Warmtepompen, Natuur en Milieu en Netbeheer Nederland. HR-Hybride pleit voor de plaatsing van minimaal 1 miljoen hybride warmtepompen tot 2030. Dit moet een besparing opleveren van 1,3 tot 2,6 megaton CO2. Zo’n besparing is een substantiële bijdrage aan de doelstellingen van het Klimaatakkoord en de aangescherpte CO2-eisen van 55% van de Europese Unie. Verschuiving Peter van Gameren is ambassadeur van deze coalitie. “Het was voor mij duidelijk dat de hybride

Nieuw Handboek

Nieuw Handboek

Het PvE Gezonde Woningen is vanuit Binnenklimaat Nederland door de TU Eindhoven, BBA Binnenmilieu en TNO ontwikkeld. Hiermee heeft de bouwsector na PvE’s voor kantoren en scholen nu ook een heldere richtlijn om een gezond binnenklimaat in woningen te realiseren. Een belangrijk deel van alle verontreinigende stoffen die we inademen, komt uit binnenruimtes zelf. Denk aan het fijnstof dat vrijkomt bij het koken. Dat is zorgelijk, aangezien mensen gemiddeld 90 procent van hun tijd binnen doorbrengen. Maar niet alleen luchtkwaliteit, ook voldoende daglicht, een stille slaapkamer en een effectief instelbare temperatuur zijn hierbij van belang. Een ongezond binnenklimaat heeft impact op de gezondheid en productiviteit van mensen en kan onder meer leiden tot luchtwegklachten, astma, slaapproblemen, concentratieverlies en hart- en vaatziekten. Door een gezond binnenklimaat in woningen te realiseren, wordt het risico op deze gezondheidsklachten verminderd. Hoe werkt het PvE? In de richtlijn zijn prestatie-eisen op de gebieden lucht, klimaat, licht en geluid geformuleerd. Deze vier thema’s zijn uitgesplitst naar drie ambitieniveaus: klasse A, klasse B en klasse C. Deze verschillende classificaties geven op een laagdrempelige manier inzicht in de gezondheidskwaliteit en bijbehorende eisen voor een woning per gebied. Zo voldoet een woning met klasse C bijvoorbeeld op het gebied van luchtkwaliteit, aan de kwaliteitseisen van het door de overheid opgestelde Bouwbesluit. Klasse B gaat een stap verder en hanteert eisen waarmee de gezondheid van het binnenklimaat – in dit geval van de luchtkwaliteit – als ‘goed’ te kwalificeren is. Dit is met name voor nieuwbouwwoningen en grootschalige renovatieprojecten interessant.

Veiligheidsladder

Veiligheidsladder

Sinds 1 januari 2022 hebben bedrijven in de techniek te maken met de nieuwe afspraak Veiligheid in Aanbestedingen (ViA), die hen bij aanbestedingen verplicht tot het hebben van een kwalificatie op de Veiligheidsladder. Vóór invoering besteedde ArboTechniek de nodige aandacht aan dit onderwerp. Nu – ruim een halfjaar na de invoering van de ViA – is het tijd om eens de balans op te maken. Hoe vergaat het de bedrijven? Waar loopt men tegenaan? En wat zijn de voordelen? Een enthousiaste bedrijfsleider vertelt. Werkvoorraden, personeel, processen, opdrachtgevers. Als bedrijfsleider bij de Siers Groep heeft Egon Teunissen (foto) veel op zijn bord liggen. “Maar voor mij is de rode draad veiligheid.” Egon werkt al dertig jaar in de ondergrondse infra en kwam in die jaren vaak in aanraking met het thema veiligheid. “Ik was er al mee bezig toen het nog in de kinderschoenen stond. Vroeger was veilig en gezond werken namelijk echt een ondergeschoven kindje. Financiën stonden toen voorop. Tegenwoordig beseft men dat kwaliteit en veiligheid topprioriteit verdienen, en dat investeringen hierin óók tot betere bedrijfsresultaten leiden.” Veiligheid in het DNA Wie met Egon praat, merkt al gauw dat veiligheid in zijn DNA zit. En daar komt sinds enige tijd óók de Veiligheidsladder (SCL) bij kijken. “Mijn werkwijze past goed bij dit nieuwe veiligheidssysteem. Er is aandacht voor thema’s als gedrag, het individu, plezier, teamspirit, proces. Want voor mij is de sociale veiligheid even belangrijk als de fysieke veiligheid. Dat mensen zich prettig voelen, elkaar durven aan te spreken, dat

Leefklimaat

Leefklimaat

Ruim één op de drie Nederlanders leeft in een ongezonde woning. Dat is de pijnlijke conclusie van de Healthy Home Barometer 2022, een jaarlijks onderzoek in opdracht van de VELUX Group. Gelukkig zijn er manieren om dit cijfer terug te dringen – met een belangrijke rol voor de installatietechniek. VELUX vroeg researchinstituut RAND Europe, een non-profitorganisatie voor beleidsstudies, om onderzoek te doen naar de relatie tussen het leefklimaat in gebouwen en huizen en de gezondheid van de mensen die er verblijven. Uit de resultaten blijkt dat een slecht binnenklimaat een negatief effect heeft op de mentale en fysieke gezondheid, het welzijn en de productiviteit van mensen. Tekortschieten De cijfers liegen er niet om. 37 % van de Nederlandse bevolking – miljoenen mensen dus – leeft in een woning die simpelweg tekort schiet. De meest voorkomende problemen zijn lawaai, vocht, schimmel, kou en een gebrek aan daglicht. Daarnaast ervaart 27 % overlast door geluid van buren of vanaf de straat. Onder mensen met een laag inkomen is dit zelfs 37 %. Hierdoor kunnen slaapproblemen ontstaan. Vochtproblemen 15 % van de Nederlanders heeft last van lekkage, vochtige muren en daken of rotte kozijnen en vloeren. Ook dit kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid, zoals astma of andere ademhalingsproblemen. Onder mensen met een laag inkomen is 11 % niet in staat om het eigen huis op te warmen; dit kan wederom ademhalingsaandoeningen en hart- en vaatziekten teweegbrengen. Licht Rond de 3 % woont in een huis dat te donker is, en loopt

Het roer om

Het roer om

Het nieuwe buzzword in de installatiebranche is circulariteit. Dat is niet verwonderlijk. In feite til je daarmee duurzaamheid naar een hoger niveau. Maar hoe geef je er handen en voeten aan? IZ sprak met een koploper uit de branche. Spindler Installatietechniek is een bekende verschijning in het Rotterdamse. De totaalinstallateur bestaat al bijna 100 jaar. Richard Spindler, 53 jaar, behoort tot de 4e generatie. Samen met Marcel Comba bestiert hij het bedrijf met 220 man personeel. Spindler Installatietechniek is zowel actief in de woningbouw als utiliteit, waarbij het accent ligt op de eerstgenoemde sector. Vraag Het bedrijf merkt al enige tijd dat de vraag naar duurzame oplossingen aanzwelt. Bottlenecks op dit moment zijn een tekort aan personeel om warmtepompen, PV-panelen en dergelijke te installeren, alsmede het materiaaltekort, waardoor de leveringstijden snel oplopen. Maatwerk Spindler heeft gemengde gevoelens over de koers die Den Haag nu inslaat. “Met de Trias Energetica in het achterhoofd zou je eerst moeten isoleren, voordat je een (hybride) warmtepomp zou installeren. Aan de andere kant gaat het om maatwerk, waarbij je per situatie kijkt wat er technisch en financieel haalbaar is.” Concurrerende oplossingen “Een concurrerende oplossing, zoals de waterstofketel heeft ook zeker kans om een marktaandeel te veroveren. Er vinden al pilotprojecten plaats, de subsidiestroom komt op gang en technisch gezien hoef je maar weinig ingrepen te verrichten om over te stappen van een fossiel gestookte cv-ketel naar een waterstofvariant. Nadeel is wel dat je direct op wijkniveau de thermische energievoorziening moet regelen bij waterstof. Hoe dan

Installateur op de fiets

Installateur op de fiets

Het Haagse Gunst Warmtetechniek heeft afgelopen zomer vier weken lang een bakfiets op de proef gehad. Eigenaar Dick Gunst is enthousiast. “Dit kan een goede oplossing zijn voor stedelijke gebieden.” Onder het motto ‘Trap je bus eruit’ is de gemeente Den Haag met een pilot begonnen waarbij bedrijven tijdelijk een elektrische bakfiets kunnen aanvragen om hun spullen mee te vervoeren. Gunst Warmtetechniek was de eerste installateur die zich eraan waagde. Achtergrond Het negenkoppen tellende bedrijf is de vrucht van noeste ondernemingsdrang. De 59-jarige Dick Gunst “kreeg ooit de kaartenbak mee van zijn werkgever”. Gunst Warmtetechniek opereert sindsdien voornamelijk in de regio Haaglanden. “We zijn een echte stadsinstallateur.” Parkeren Toen de gemeente haar bakfietspilot aankondigde, zag Gunst er direct de voordelen van in. “Parkeren in onze binnenstad is echt een crime, daarnaast is het ook beter voor het milieu.” Beweeglijkheid De Haagse installateur kreeg een bakfiets van de gemeente met een bakinhoud van circa 400 l. “Ik ben tevreden over de afmetingen, maar je merkt wel dat de beweeglijkheid afneemt, naarmate de bak meer gevuld is. Eigenlijk zou je de bakfiets nog iets moeten customizen.” Actieradius “Ook de actieradius is goed, maar je moet wel alles nauwkeurig plannen. Uit de eerste ervaringen blijkt dat een monteur op de bakfiets echt sneller is dan een collega met een bus, waardoor hij zeker één afspraak extra aan kan. Met een bakfiets beweeg je je gewoon veel sneller door het verkeer.” Inhoud Hoewel de bakfiets aardig wat verstouwen kan, is het andere koek dan

Juist nu diversiteit!

Juist nu diversiteit!

Een winnend team kent aanvallers, verdedigers, teamspelers, denkers, doeners. Het lijkt zo logisch maar dat is het niet in elk bedrijf. Een gemiste kans. Maar het is nooit te laat! Op 4 oktober was het Diversity Day. Op deze dag lieten bedrijven zien dat een mix van mensen met een verschil in culturele afkomst, seksuele oriëntatie, leeftijd, gender of arbeidsvermogen positief is. Ook in de techniek. Op Diversity Day organiseren bedrijven zelf een activiteit in het teken van diversiteit en inclusie. Denk bijvoorbeeld aan een workshop, lunch of evenement. Yvonne Hermkens, programmamanager Diversiteit en Inclusie van Wij Techniek, zet al jaren lang met veel passie en betrokkenheid het onderwerp diversiteit op de agenda bij bedrijven in de techniek. Ook binnen Wij Techniek gaf ze workshops en is er een werkgroep in het leven geroepen vorig jaar op Diversity Day. En ze ziet veranderingen. In haar eigen organisatie maar vooral ook in de bedrijven. Hermkens: “Het lacherige van het begin is er af. Bedrijven die er mee aan de slag gaan zien de meerwaarde. Het gaat om aandacht voor de mens achter de werknemer. Mooi om die verandering te zien, maar we hebben nog een weg te gaan!” Wat is diversiteit? Diversiteit beslaat een groot aantal thema’s. Het gaat om het arbeidsvermogen (kan je op volle kracht werken of ervaar je drempels? En hoe kunnen we deze beslechten?). Maar ook om culturele en etnische diversiteit (is je bedrijf een afspiegeling van de maatschappij?). Is er een goede balans tussen mannen en

Ze zijn er weer

Ze zijn er weer

Na een korte onderbreking zijn de adviseurs van ArboTechniek weer gestart. Waar kun jij ze voor benaderen als het gaat om veilig en gezond werken in de techniek? Waar zijn ze te vinden? En waarom is het juist nu van belang om de veiligheid van werknemers in de techniek nog verder te bevorderen? Heb je vragen over veilig en gezond werken? Kun je hulp gebruiken bij jou in je bedrijf? Wil je praktische ondersteuning? Dan zijn de adviseurs van ArboTechniek weer beschikbaar. Zij kunnen je helpen met allerlei praktische vragen over bijvoorbeeld werksituaties, het toepassen van de Arbocatalogus en stimuleren van veilig en gezond gedrag. Er is altijd een adviseur in de buurt! Een check op de website van ArboTechniek laat direct zien wie je kunt benaderen en onder welke voorwaarden. Zonder kosten voor de aanvrager. Einde? De ArboTechniek-adviseurs zijn niet nieuw. De afgelopen jaren ondersteunden zij al veel bedrijven. Maar toen liep het project ten einde. Projectleider ArboTechniek Theo-Jan Heesen zag het op zich afkomen, terwijl er nog steeds vragen binnen kwamen: “We zagen dat werkgevers en werknemers nog steeds actief advies zochten van de ArboTechniek-adviseurs. Maar het project, dat door zogenaamde ESF-gelden werd gesubsidieerd, liep af. En dan komt er altijd een onnatuurlijk moment van stoppen. Dat voelde ook best zo, ook al zagen we het aankomen. Immers, er is genoeg te doen als je de binnenkomende vragen mag geloven.” Resultaten vroegen om vervolg Het project heeft een enorm bereik gehad en de impact was groot. Vooraf werd