Categorie: Zakelijk

Nieuwe regels

Nieuwe regels

Per 1 juli 2021 is een milieuprestatie-eis van 0,8 van kracht voor nieuwe woningen. Het doel is om de eis stapsgewijs scherper te stellen en uiterlijk in 2030 te halveren. Deze regelgeving zal op termijn ook verregaande gevolgen hebben voor installateurs, vertelt Harm Valk, senior-adviseur energie & duurzaamheid bij Nieman Raadgevende Ingenieurs. De MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) is bij elke aanvraag voor een omgevingsvergunning verplicht. De MPG geeft aan wat de milieubelasting is van de materialen die in een gebouw worden toegepast. Het gaat hierbij om nieuwe kantoorgebouwen (groter dan 100 m2) en om nieuwbouwwoningen. Let op: de nieuwe eis van 0,8 geldt alléén voor nieuwbouwwoningen. Levenscyclus Hoe lager de MPG, hoe duurzamer het materiaalgebruik. De milieuprestatie van materialen van gebouwen zal een steeds belangrijkere factor worden in de totale milieubelasting van een gebouw. Om de milieubelasting van een enkel materiaal te bepalen, wordt een LevensCyclusAnalyse (LCA) uitgevoerd. De LCA moet wordt uitgevoerd door een gekwalificeerde deskundige. De LCA resulteert in 11 indicatoren voor de milieubelasting van een product. Deze 11 indicatoren worden samengevoegd tot één waarde: de schaduwkosten per eenheid van het product (kg, m3, m2 of iets dergelijks). Som schaduwkosten De MPG van een gebouw is de som van de schaduwkosten van alle toegepaste materialen in een gebouw. Hierbij moet ook rekening worden gehouden met de materialen die worden vervangen tijdens de levensduur van het gebouw. De totale som wordt gedeeld door de levensduur en door het bruto vloeroppervlak van een gebouw. De MPG wordt vervolgens uitgedrukt in de

Een andere bril opzetten

Een andere bril opzetten

De kranten staan er vol van: er zijn onvoldoende mensen in de techniek. Jordi Metten, programmamanager Instroom van Talent van Wij Techniek, ziet het echter anders. Van woorden naar daden; van wanhoop naar gewoon doen. Er lopen voldoende mensen rond die een plek in de techniek willen, maar dan moeten we wel de deuren openen en het goede verhaal vertellen. Jordi Metten is bij Wij Techniek, het ontwikkelingsfonds van de technische installatiebranche, verantwoordelijk voor instroom. “Ik lees de artikelen en denk dan: waarom denken we vanuit een probleem in plaats van vanuit mogelijkheden? Verhalen over tekorten en het negatieve imago helpen ons niet. Volgens mij hebben we een heel ander verhaal te vertellen. De installatiebranche is van groot belang voor de verduurzaming, voor de energietransitie. Maar ook maken wij het mogelijk dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen. Als je werkt in de techniek draag jij daar allemaal aan bij. Dat is dus een sector waar je bij wilt horen, waar je wilt werken. Een positiever verhaal dus.” Genoeg mensen Metten ontkent niet dat er mensen nodig zijn in de techniek. Maar het aanbod is er. “Ik denk dat als we mensen bewust maken van het werk wat we doen en hoe we ervoor zorgen dat Nederland duurzamer wordt, mensen willen werken in de techniek. Met alle uitdagingen in de samenleving weet je dat als je kiest voor een baan in de techniek, je een mooie loopbaan kan hebben. Dat is het verhaal!” Maar zijn er dan wel de mensen

Bodemenergie

Bodemenergie

Veelzijdig inzetbaar, duurzaam, en comfort biedend: energie uit de bodem heeft het allemaal. Maar tegelijkertijd is bodemenergie onzichtbaar, letterlijk. En onbekend maakt vaak onbemind. Dat is volledig onterecht in de ogen van Frank Agterberg en Maarten Woudstra van de nieuwe koepel Bodemenergie Nederland. “Op bodemenergie kun je bouwen, letterlijk. Het is niet alleen een techniek die als fundament van het binnenklimaatsysteem onder een gebouw kan worden aangelegd. Het is ook het fundament onder de energietransitie.” In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 in Nederland 1,5 miljoen wooneenheden van het aardgas zijn afgehaald. Hoe dat precies wordt gedaan, is per regio verschillend. Gemeenten en provincies zetten op dit moment regionale energiestrategieën op, waarin duidelijk wordt hoe zij onder andere de gebouwen in hun gebieden aardgasloos maken. Meest duurzame energie “Bodemenergie is daarin een onmisbare schakel,”, stelt Frank Agterberg, sinds 2015 voorzitter van Branchevereniging Bodemenergie. “Het is de meest duurzame energietechniek, omdat er op een hele passieve manier warmte én koeling uit de aarde wordt gehaald. Er is niet veel energie nodig om dat in woningen en kantoren te brengen. En na gebruik is de ‘thermische’ energie, de warmte én de koude dus, weer op te slaan in de bodem. Daardoor is het een hele rendabele manier voor het verwarmen en koelen van gebouwen. En dat levert heel veel comfort op voor de gebruikers. Dat maakt bodemenergie onmisbaar, want het is overal bij te betrekken, ook bij warmtenetten bijvoorbeeld.” Levensduur Bodemenergie is niet nieuw, maar wel relatief onbekend en daarmee onbemind.

Garantie

Garantie

Onlangs kreeg ik de vraag van een bezitter van een Omnik omvormer of hij bij ons terecht kon voor reparatie van zijn omvormer. Hij had de omvormer pas 4 jaar en het apparaat gaf ‘relay failure’ aan. Zijn installateur had aangegeven niets voor hem te kunnen doen, omdat Omnik failliet is. Sinds we reparatie en revisie van omvormers aanbieden, komen we dit soort verhalen in allerlei varianten tegen. De fabrikant is failliet en de installateur geeft daarom niet thuis. De installateur is failliet en de fabrikant geeft niet thuis, want doet alleen zaken met groothandel of installateur. De eigenaar van de omvormer heeft net het huis gekocht inclusief installatie en bij garantie staat de omvormer niet op zijn naam geregistreerd. Wil je nog meer voorbeelden? Geen probleem. De lijst is helaas te lang om hier op te noemen, maar de gemene deler in het verhaal is dat veel installateurs, groothandels en fabrikanten in de jonge solar-markt óf bewust weglopen van hun verantwoordelijkheid óf soms simpelweg niet weten waar ze aan gehouden zijn. Soorten garantie Er zijn 3 soorten garantie waar een consument aanspraak op kan maken: fabrieksgarantie, verkopersgarantie en wettelijke garantie. Fabrieksgarantie en verkopersgarantie krijgt of koopt de consument bij een product. Maar wettelijke garantie heeft hij altijd bij een aankoop. Dat staat in de wet. De garanties zijn verschillend van aard, maar hebben één ding gemeen en dat is dat de verkoper, jij als installateur, verantwoordelijk bent voor de afhandeling. Fabrieksgarantie Fabrieksgarantie kan worden gegeven bij de verkoop van

Iedereen kan het dak op

Iedereen kan het dak op

Esther Wienese (foto) wordt de DakenDiva genoemd. Zij schreef Het Rotterdamse Dakenboek: nieuw gebruik van dak en stad, is daarnaast spreker, adviseur en gids. Een gesprek over de ontwikkelingen op de daken in Nederland, de kansen die er liggen en de inzet van techniek. Esther Wienese kreeg voor het eerst interesse in daken tijdens haar werk voor Rijkswaterstaat. Het spel tussen ruimte en water heeft impact op de inrichting van de stad, en het dak is hierbij bepalend. Als journalist kreeg ze samen met een ambtenaar van de gemeente Rotterdam het idee om te werken aan het Rotterdamse Dakenboek. “En direct was het kippenvel. Ik was gefascineerd. In 2030 woont wereldwijd naar verwachting 70% van alle mensen in een stad, waarvan 50% alleen. Ook in een stad als Rotterdam. Eenzaamheid, ontmoeten, drukte en behoefte aan stilte worden belangrijke thema’s in de stad. Steden moet zich hierop voorbereiden en dat betekent ook de daken benutten. Voor woningen, recreatie, daktuinen, daktuinbouw, wateropvang, duurzame energieopwekking. En als dat ergens kan, dan is dat in Rotterdam. Want Rotterdam heeft de meeste platte daken van Nederland: 18,5 km² ligt smachten te wachten op invulling.” Rotterdamse aanpak Het benutten van die daken is belangrijk, want Rotterdam groeit. En om de stad leefbaar, gezond, bereikbaar en aantrekkelijk te houden, is het dak van groot belang. Een multifunctioneel dak is een dak waarop meerdere functies te vinden zijn. Bij nieuwbouwprojecten heeft Rotterdam als voorwaarde dat elk dak minimaal twee extra functies heeft. Elke functie heeft een eigen kleur:

Investeer in dialoog

Investeer in dialoog

De meeste mensen brengen een groot deel van hun tijd op hun werk door. Maar dan moet je je ook goed kunnen voelen op je werk. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet altijd. En dan is er werk aan de winkel. In de Arbowet staat dat de werkgever beleid moet voeren om te hoge psychosociale arbeidsbelasting (PSA) te voorkomen en waar dat niet mogelijk is te beperken. PSA bestaat uit: werkdruk, agressie en geweld, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten. Maar wat betekent dat? André Verbeek is veiligheids-, arbeids- en organisatiedeskundige en wetenschapper. Maar hij heeft ook een geschiedenis in de installatiebranche. “Ik heb verschillende functies gehad maar ooit begon ik na mijn studie werktuigbouwkunde bij een installatiebedrijf. En die liefde is nooit helemaal weggegaan; het is dan ook een beetje thuiskomen. Verbeek is inmiddels ondernemer en vanuit die rol ook adviseur op het gebied veilig en gezond werken waarbij hij zijn kennis actief inzet. “Je kan me gerust een arbofreak noemen.” PSA Wat is PSA eigenlijk? Verbeek: “PSA is het welzijnsgedeelte in het werk. We weten dat gemotiveerde medewerkers beter presteren, dat zij openstaan voor nieuwe werkwijzen en ook veiliger en gezonder werken. Er is dus altijd een relatie tussen de werksituatie en de mentale belastbaarheid van een medewerker. Is deze gunstig, dan is de kans groot dat medewerkers gemotiveerd zijn. Ik vat PSA wel eens samen als ‘die zaken in het werk die bij een medewerker werkstress kunnen veroorzaken.’ En dat kan van alles zijn. Stress wordt

Tekort aan technici

Tekort aan technici

De tekorten in de technische sector zijn niet onbekend. Het aantal mensen dat kiest voor een technische opleiding neemt af, wat ervoor zorgt dat het gebrek aan technisch personeel alleen maar groeit. Op welke manieren kan dit bestreden worden? Techniek Nederland, de vertegenwoordiger van bedrijven in de installatiebranche, schat het huidige tekort in de technische sector op 20.000 arbeidsplaatsen. Doekle Terpstra, voorzitter van de brancheorganisatie, waarschuwde dat de tekorten aan vakmensen in de komende drie tot vijf jaar kunnen oplopen tot 40.000, wat een verdubbeling zou betekenen. Naast deze cijfers blijkt uit recent onderzoek van Ecorys, in opdracht van de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE), dat Nederland grofweg 23.000 tot 28.000 extra werknemers nodig heeft om aan de energietransitie te werken om de klimaatdoelen te halen. Genoeg werk dus, maar waar halen we dat personeel toch vandaan? Stimuleren van technisch onderwijs Deel van de oplossing zit hem in het onderwijs. De keuze voor een technische opleiding is steeds minder populair onder jongeren. In de komende tien jaar daalt het aantal studenten met een technische opleiding dan ook naar verwachting met 24.000, geeft Ecorys aan. Kortom, de belangstelling neemt af. Dat is opvallend, gezien het feit dat de loopbaankansen nergens zo goed zijn als in de techniek. De NVDE pleit daarom voor meer investeringen in omscholing en onderwijs. Opleidingen moeten aantrekkelijker worden, waarbij scholing op maat of leerwerktrajecten een bijdrage kunnen leveren. In deze strategie kan de technische branche zich ook vinden, blijkt uit de TechBarometer van ROVC. Hierin werden 2.091

Blijven ontwikkelen

Blijven ontwikkelen

Voor veel vakmensen in de technische installatiebranche heeft corona gezorgd voor een veelbewogen jaar. De vakmensen in de techniek komen immers vaak bij mensen thuis. Het werk gaat grotendeels door. Maar hoe? Welke obstakels zijn er? En liggen er ook kansen? Drie vrouwelijke installateurs vertellen over hoe de coronacrisis impact heeft op hun werk en privéleven, en hoe ze ondanks de maatregelen tóch bezig blijven met hun ontwikkeling. Na haar mbo- en hbo-opleidingen in installatietechniek werkte Marlon Metternich (35) als engineer bij verschillende bedrijven. Inmiddels werkt ze 3,5 jaar als consultant duurzame energie bij Kuijpers in Den Bosch. “Ik heb altijd interesse gehad in techniek en werk daarnaast graag met mensen. De technische installatiebranche is dus perfect voor mij!” Esther van Dam (22) werkt al vijf jaar voor het Papendrechtse familiebedrijf Van Dam Verwarming en geniet net als Marlon van haar werk. “Ik houd mij vooral bezig met het onderhoud van cv-ketels en het oplossen van storingen. Een super leuke baan dus!” Beheertechnicus Mariska van Leest (26) begon op haar 19e in de elektrotechniek, na de mbo-opleidingen elektrotechniek en installatietechniek gevolgd te hebben. “Ik heb de kans gehad om bij veel afdelingen van ENGIE rond te kijken en ben nu helemaal op mijn plek als beheertechnicus!” Een bewogen jaar Met het uitbreken van de coronacrisis hebben de drie vrouwen er ieder een bewogen jaar opzitten. Toen Marlon begin januari 2020 voor het eerst hoorde over corona, voelde het nog ver weg. “Maar nadat het virus in maart Nederland bereikte, veranderde

Pilotproject

Pilotproject

Verantwoord en gezond werken is voortdurend in beweging. En de techniek levert hier met de ontwikkeling van nieuwe hulpmiddelen een belangrijke bijdrage aan. Dat geldt zeker voor het exoskelet Skelex 360, een relatief recent ontwikkeld hulpmiddel dat met name gebruikt kan worden bij bovenhandse werkzaamheden. Hoe werkt het? Waar liggen de kansen en wat zijn de beperkingen? En hoe draagt het exoskelet bij aan veilig en gezond werken? ArboTechniek heeft samen met SPIE Fire Protection & Security gewerkt aan een pilotproject om antwoord te geven op deze vragen. Hierbij is het exoskelet uitvoerig getest tijdens de installatie van sprinklers. Een mooi verhaal over de huidige stand van zaken. Futuristisch instrument Wat is een exoskelet? Albert Vullers en Carin van den Bosch kunnen deze vraag ieder vanuit hun perspectief uitgebreid en enthousiast beantwoorden. Albert is procesmanager bij SPIE Nederland en Carin is als ergonoom verbonden aan ArboTechniek. Beiden zijn betrokken bij een innovatief project waarin de Skelex volledig wordt getest. Gekeken wordt hoe het hulpmiddel benut kan worden in de technische installatie- en isolatiebranche. Albert: “Het exoskelet, de Skelex 360, is een op het oog futuristisch instrument dat ik tegenkwam op een techniekbeurs. Ik was meteen geïnteresseerd: hoe kan een installatiebedrijf als SPIE dit praktisch inzetten? In dit soort exoskeletten zorgen veren en bandjes ervoor dat bepaalde spiergroepen worden ontlast. Werkzaamheden hebben dan minder belasting op het lichaam en je kunt het langer onvermoeid volhouden.” Gezamenlijke pilot Carin zag ook al snel de waarde ervan in. “Het exoskelet wordt al veel

Lucht verkopen

Lucht verkopen

Nog nooit is er zoveel aandacht geweest voor ventilatie als het afgelopen ‘Coronajaar’. Voor installateurs een uitgelezen kans om hierop te spelen. Bijvoorbeeld door lucht als een service te gaan aanbieden. Google even op ‘Ventilatie en Corona’ en je wordt bedolven onder de adviezen over het belang van goede ventilatie. Ofschoon er door de officiële kanalen (waaronder RIVM) met enige terughoudendheid wordt geschreven over de relatie tussen besmettingsrisico’s en ventilatiehoeveelheden of -systemen, onderschrijft iedereen het belang van ventileren, tenminste op Bouwbesluitniveau. Minimumeisen Het is daarbij overigens goed om op te merken dat het Bouwbesluit minimum (‘vangnet’) capaciteitseisen stelt en feitelijk dus voornamelijk de aandacht vestigt op de aanwezigheid (beschikbaarheid) van een minimale capaciteit voor toevoer en afvoer van lucht. Er wordt doorgaans niet gekeken of de beoogde capaciteiten ook daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden. De praktijk bewijst dat de aanwezigheid van voorzieningen alleen geen garantie biedt dat de beoogde ventilatiestromen in de verschillende verblijfsruimtes ook tot stand (kunnen) komen. Er worden geen eisen gesteld aan de minimale binnnenluchtkwaliteit. Boost? Afgezien hiervan zou je dus veronderstellen dat je als leverancier of installateur van ventilatiesystemen op rozen zit in deze tijd en dat het werk niet aan te slepen is, omdat iedere woning of gebouweigenaar zich druk maakt over de luchtkwaliteit. Navraag bij diverse leveranciers, adviseurs en installateurs bevestigt echter geenszins dit beeld. Wellicht heb ik het de verkeerde partijen gevraagd, maar ik krijg niet de indruk dat de Coronacrisis tot op heden ook daadwerkelijk tot een significante boost in de ventilatie-business heeft