Waarom bijscholen?

Volgens een onderzoek van HR-dienstverlener Raet doet 35% van de Nederlandse werknemers niets aan bijscholing. Nico van Leeuwen van opleider ROVC is niet verbaasd over de cijfers. Sterker nog: “Bij de middelgrote en kleine bedrijven in de installatiebranche volgt zeker de helft van het personeel geen bijscholingscursussen. ” Maar waarom zou je daar je tijd in steken, als het werk tegen de plinten aanklotst? De VSK gaf antwoord op deze vraag.

Nico van Leeuwen heeft als projectleider bij ROVC al aardig wat jaren de installatiebranche onder zijn hoede. “Zo’n 15 jaar geleden volgden rond de 8000 mensen een avondopleiding bij ons. Het ging dan om trajecten van 4 tot 10 avonden. Sindsdien heeft er een enorme verschuiving plaatsgevonden. De populariteit van avondopleidingen is sterk afgenomen.”

Wat is de oorzaak?

“Ik denk dat het te maken heeft met het feit dat we tegenwoordig meer bezig zijn met allerhande activiteiten in de avonduren; sporten, zorgtaken, noem ’t maar op. ”

Maar jullie hebben een goed lopend bedrijf; blijkbaar worden er toch nog wel opleidingen gevolgd…

“Over het algemeen stapt een vakman nu liever in een kort dag-traject, bijvoorbeeld in de vorm van een 1- of 2- daagse cursus. Tegelijkertijd is de vraag naar in-company trainingen sterk toegenomen. In nauw overleg met de werkgever en werknemers stellen we een module samen, die het personeel in een middag-avondvariant, deels in de baas en deels in eigen tijd, kan volgen. Maar goed, een fors percentage volgt nog steeds geen bijscholingscursussen. Bij de middelgrote en kleine bedrijven zeker de helft van het personeel. ”

HR-dienstverlener Raet was zelf verbaasd over de resultaten van zijn onderzoek. Vorig jaar zag de dienstverlener nog andere cijfers…

“Herkenbaar, ook wij zien een groeiend percentage vakmensen dat niet investeert in bijscholing. Ik denk dat de hoogconjunctuur debet is aan ‘de terughoudendheid op het gebied van trainingen’. Bovendien denken installateurs al snel dat hun huidige vaardigheden en kennis voldoende zijn om alle ontwikkelingen bij te benen. Ze verwachten ter plekke wel een probleem te kunnen oplossen. Komt er een nieuw systeem op de markt dan volgt één medewerker een producttraining en moet die het maar even snel uitleggen aan de rest van het bedrijf.”

Geef ze eens ongelijk. Na alle economische ellende richt je je nu natuurlijk liever op het binnenhalen van omzet…

“We hebben al langer dan 40 jaar centrale verwarming. Als je eenmaal de basisprincipes onder de knie had, dan vielen innovaties makkelijk bij te benen. Maar die zekerheden vallen nu aan duigen. Afgelopen februari bezocht ik de VSK. Het viel me direct op dat alle fabrikanten weinig aandacht besteden aan traditionele cv-ketels en vol inzetten op de promotie van hybride en all-electric warmtepompsystemen. De markt verandert. Nederland en Europa hebben hoge ambities op het gebied van duurzaamheid, waardoor de warmtepomp en lt-verwarming in opmars zijn. Wil je als installateur bijblijven, dan moet je je wel verdiepen in deze nieuwe technieken. Met je kennis over cv-installaties en klassieke hoge temperatuurradiatoren ga je het niet meer redden.”

Maar de meeste installatiebedrijven zitten met een schreeuwend gebrek aan personeel en een bomvolle orderportefeuille. Waar moeten ze de tijd vandaan halen om iemand op cursus te sturen?

“Zoek het dan in korte, 1-daagse trainingen waarin je snel kan worden bijgespijkerd. Denk je meer nodig te hebben, dan pak je er nog een module van een dag bij. Laat één iemand zo’n traject volgen, bijvoorbeeld de voorman of directeur. Die kan overtuigd raken van het nut en zo de rest van het personeel motiveren om ook die stap te zetten.”

Blijft het geen ver-van-mijn-bed-show? De komende jaren is er nog voldoende werk voor traditioneel ingestelde installateurs. Tegen de tijd dat de nood aan de man is, kan je je toch laten bijscholen?

“De komende twee jaar zal je waarschijnlijk nog goed geld kunnen verdienen, maar op een gegeven moment ga je achterlopen. En vergelijk het maar met wielrennen: in het peloton wil iedereen uiteindelijk liever een koploper zijn dan achterblijver. Dat geldt niet alleen voor bedrijven ‘an sich’, maar ook voor medewerkers. En de consument doet overigens ook liever zaken met een innovatieve installateur toch?”