Standaard voor gebouwautomatisering

Op de ISH in Frankfurt was ook de KNX Association weer vertegenwoordigd. De eigenaar van de wereldwijde standaard voor gebouwautomatisering presenteerde daar haar HVAC-oplossingen, waarvoor steeds meer mogelijkheden voorhanden zijn. In een veel grotere stand dan tijdens de vorige editie waren ook 12 prominente KNX-fabrikanten aanwezig. Naast nieuwe HVAC-oplossingen lanceerde de organisatie een microsite en een speciale folder over KNX op de markt voor klimaat(na)regeling.

KNX zette de introductie van de nieuwe HVAC-oplossingen tijdens de tweejaarlijks georganiseerde vakbeurs ISH kracht bij met verschillende presentaties over haar mogelijkheden in de regeling van klimaat en verwarming. De afgelopen jaren manifesteert de vereniging zich steeds vaker als busprotocol op het gebied van klimaat(na)regeling door gelijktijdig de E- en de W-installaties uit te voeren. Deze opkomst heeft vooral te maken met de toenemende energie-eisen vanuit de Europese regelgeving.

Toenemende Europese regel­geving

Wie binnen een woning of gebouw de verlichting, zonwering én klimaatinstallaties binnen één systeem integraal automatiseert, behaalt de meeste ‘punten’ en de grootste energie-efficiëntie. Het gebruik van één automatiseringssysteem voor het (na)regelen en besturen van zowel de E- als de W-installaties staat ook expliciet beschreven in de Europese norm EN 15232. Een gebouw met energie-efficiëntieklasse A heeft volgens de EN 15232 een volledig integrale gebouwautomatisering voor verlichting en klimaat. Maar ook de eisen voor een hoge Breeam- of LEED-classificering schrijven voor dat er één integrale automatisering moet zijn die verlichting, zonwering en klimaatinstallaties als één systeem laat samenwerken.

Overzichtelijke en persoonlijke bediening

Een andere reden voor de opkomst van de vergaande integratie bij gebouwautomatisering komt voort uit de wens van veel gebruikers en architecten. Zij willen niet langer een systeem waarbij op meerdere plekken in een ruimte aparte schakelaars, regelaars en thermostaten zijn aangebracht voor alle verschillende installaties. Met een integrale automatisering op kan men in elke ruimte alle bedieningen overzichtelijk in één ruimteregelaar onderbrengen. Dit bespaart uiteindelijk geld en arbeid, maar maakt ook het beeld in een kantoorruimte of woning veel rustiger. Bovendien is het met zo’n integrale automatisering mogelijk elke gebruiker de beschikking te geven over een persoonlijke bediening op zijn eigen apparaten, zoals smartphone, tablet en pc.

Substantiële energiebesparing door KNX

De hoogste energie-efficiëntie behaalt men dus door volledig integrale gebouwautomatisering; alleen al een volledige daglichtafhankelijke en op aanwezigheid geregelde verlichting verlaagt de energierekening met 40%. Door bij de automatisering van een gebouw de zonwering en individuele klimaatregeling in hetzelfde systeem te integreren, kan de besparing oplopen tot respectievelijk 50% en 60%.
Dit is enige jaren geleden al aangetoond door de universiteit van Bremen en wordt vandaag de dag in verschillende praktijkcases bevestigd. Vanwege het grote aantal KNX-gecertificeerde componenten voor klimaatinstallaties zijn de mogelijkheden om alle installaties integraal met KNX te installeren enorm. Adviseurs en installateurs kunnen momenteel kiezen uit meer dan 7.000 KNX-gecertificeerde producten op het gebied van verlichting, zonwering en klimaatregeling en dit aantal groeit nog steeds.

Speciale website HVAC

Voor die groeiende mogelijkheden voor klimaatinstallaties is er nu een aparte website met uitgebreide informatie over KNX-gecertificeerde HVAC-producten. Deze toont systeemvoorbeelden van verwarmings-, ventilatie- en airconditioningsystemen die met KNX te realiseren zijn. Ze zijn opgedeeld in zeven categorieën: temperatuurregeling individuele ruimtes, radiator- & vloerverwarming en koelplafonds, regeling voor fancoil units, interface naar energieopwekkings- & distributiesystemen, variabele volumestroomregelaar, ruimteafhankelijke ventilatieregeling & interface naar ventilatiesysteem en interface naar gedistribueerd airconditioningsysteem. Naast een selectie van systemen die via KNX koppelbaar zijn, staat er bij elke categorie ook een uitgebreide omschrijving van het type systeem. Zo kunnen bezoekers per categorie lezen in wat voor situaties zij de systemen kunnen gebruiken, welke eigenschappen de systemen bevatten en hoe ze werken.

Speciale training voor KNX en klimaatinstallaties

In lijn met de opkomst van het aantal HVAC-oplossingen die KNX aanbiedt en de vraag naar volledig integrale gebouwautomatisering heeft KNX een speciale cursus ontworpen. De doelgroep zijn vooral de KNX Professionals; systeem integratoren die momenteel al met KNX-systemen werken en voornamelijk een elektrotechnische achtergrond hebben. Tijdens de tweedaagse cursus ‘Heating, cooling and ventilation with KNX’ leren de cursisten meer over de gebruikelijke termen, contexten en typische HVAC-componenten. De cursus wordt afgesloten met een examen, waarna de deelnemers die het examen halen een officieel certificaat van KNX ontvangen. Cursisten die de cursus succesvol afsluiten, zijn technisch gekwalificeerd om met fabrikanten van klimaatinstallaties en specialisten op het gebied van klimaatsystemen te communiceren. De eerste training vond plaats op 3 en 4 mei bij opleidingsbedrijf BFE in Oldenburg (Duitsland). Naar verwachting voegen ook de Nederlandse KNX-trainingscentra de cursus in de nabije toekomst aan hun cursusaanbod toe.

Voorbeeldprojecten

Op deze speciale HVAC-website staan ook praktijkvoorbeelden van gebouw- en woningautomatiseringsprojecten die met de standaard zijn gerealiseerd. Zo kunnen mensen die interesse hebben in de toepassingen zich een beeld vormen van de mogelijkheden bij volledig integrale gebouwautomatisering met KNX. Bezoekers kunnen bijvoorbeeld lezen over het project ‘smarthouse 213’ dat in Coburg (Duitsland) is gerealiseerd. Hier lieten de bewoners hun huis upgraden naar een ‘denkend’ huis. In dit huis sluiten de gordijnen automatisch wanneer de bewoners de tv aanzetten en geeft de brievenbus een seintje wanneer de post is bezorgd. Daarnaast bevat de website ook projecten van onder meer kantoren, appartementencomplexen
en grotere ruimtes.

Selectie van HVAC-productenNaast de praktijkvoorbeelden en de selectie van HVAC-systemen op basis van KNX, bevat de website ook een selectie van KNX-gecertificeerde HVAC-producten. Hier staan 29 recente producten die voor verwarming, koeling of airconditioning te gebruiken zijn. Zo krijgen bezoekers van de website een klein inkijkje in het assortiment van deze gecertificeerde producten voor klimaat(na)regeling van de meer dan 70 fabrikanten die producten uit deze categorie hebben laten certificeren. Alle HVAC-systemen, projecten met HVAC-systemen, HVAC-producten en overige informatie die op de speciale website staan, zijn ook te vinden in de brochure ‘Heating, Cooling, Ventilation with KNX – Solutions and Products’. Deze brochure is te downloaden op de speciale HVAC-website: https://www.knx.org/knx-en/Microsites/docs/brochure_en.pdf