Relatief snel en accuraat een WKO-systeem berekenen

De WKO expertisetool is een instrument dat een flink aantal gestandaardiseerde WKO-concepten en monitoringseisen bevat. De tool zorgt voor een rapportage van het ontwerp, conform de certificeringseisen zoals die gelden voor de BRL 6000-21. Bovendien verzekert de gebruiker van deze tool zich van actuele kennis waarmee de vakman aantoont dat hij zijn kennis up-to-date houdt. Om de WKO expertisetool op een goede manier toe te passen is nu ook de cursus WKO expertisetool beschikbaar.

De WKO expertisetool, die al weer enige tijd terug is ontwikkeld, sluit één op één aan bij de ISSO-publicatie 39 ‘Ontwerp, realisatie en beheer van een Energiecentrale met warmte- en koudeopslag (WKO)’. Hoewel de theoretische kennis voor het ontwerpen van WKO-systemen met deze publicatie beschikbaar is, was al snel duidelijk dat het ontwerpen van een WKO-systeem niet zo eenvoudig is. Met de WKO expertisetool heeft een installateur, adviseur, engineer, maar ook de beheerder of exploitant een middel in handen om relatief snel en accuraat een WKO-systeem, maar ook de installaties daarom heen, te berekenen. Primaire taak van deze tool is het maken van vermogens- en energieberekeningen van de gebouwinstallatie en de energiecentrale met bodemenergiesysteem. Daarbij draait het om alle drie de hoofdelementen: het gebouw, het ondergronds deel en de energiecentrale.

Zorg voor goede input

Bij het gebruik van de WKO expertisetool is de juiste input van essentieel belang. Op basis van de gegevens van de gebouwinstallatie kunnen de configuratie en de afmetingen van de energiecentrale en het WKO-systeem worden vastgesteld. Als de gegevens van de gebouwinstallatie beschikbaar zijn, is er uiteindelijk een keuze uit drie concepten:
- WKO met warmtepomp,
- WKO zonder warmtepomp,
- WKO aangesloten op LBK.
Essentiële input van de gebouwinstallatie zijn de ontwerpuitgangspunten, het vermogen voor verwarming en koeling, de stooklijnen en de energiebehoefte. Van het gebouw moet men zaken als afmetingen, U-waarden en ventilatie-eigenschappen invoeren. Vervolgens is het dan mogelijk om vanuit het invoerscherm van het gebouw, op basis van onderdelen als transmissie, koellast en luchtbehandeling, grafieken te genereren met de vermogensvraag voor de drie verschillende concepten.
Met behulp van de tool bepaalt de gebruiker voor de energiecentrale de opbouw, de energieanalyse, het vermogen van de opwekkers en de energiebalans. Verder kan hij of zij de instellingen variëren, de regeneratie bepalen en de voorzieningen die je daarvoor wilt treffen. Hiervoor is een uitgebreid invoerscherm beschikbaar, zodat de energiecentrale zoveel mogelijk naar eigen wensen kan worden ingericht.

Dimensionering ondergronds deel

Voor het ondergrondse deel van het WKO-systeem bevat de tool informatie over de bodemeigenschappen via het DINO-loket van TNO, maar ook via een webservice op basis van postcode. Vervolgens kan, met die info, de COP van het ondergronds deel worden bepaald. Als de invoer compleet is, kan de gebruiker in dit instrument de hydraulische simulatie starten. En het is tevens mogelijk de effecten van de gekozen configuratie te analyseren. De simulatie is daarmee een belangrijk onderdeel en resultaat van de tool, omdat de gebruiker zo de hydraulische uitwerking op basis van het gekozen energieconcept goed in beeld krijgt.
“Ontwerpers, installateurs en adviseurs zijn de meest voor de hand liggende doelgroep als gebruiker van de WKO expertisetool”, vertelt Willem Hooijkaas, secretaris van de brancheorganisatie BodemenergieNL. “Maar wij zien ook een hele duidelijke functie voor exploitanten en gebouweigenaren. De WKO expertisetool is tevens een prima middel om bestaande situaties te toetsen. Zo kun je op een effectieve wijze de verbeterpotenties in beeld brengen. Hij is dus zeker niet alleen voor de ontwerp- of installatiefase, maar ook zeer bruikbaar in de beheerfase.”

Cursus WKO expertisetool

“Om te zorgen dat de expertisetool zo optimaal mogelijk wordt gebruikt, hebben we samen met ISSO de cursus WKO expertisetool ontwikkeld. Via deze specialisatiecursus leren de deelnemers, al gebruikmakend van de WKO expertisetool software, om zaken als de energievraag van het gebouw te bepalen, het bijbehorende bodemenergiesysteem te dimensioneren en conceptkeuzes te maken. We zorgen ook dat praktische vaardigheden de hoofdrol vervullen in deze cursus; elke cursist moet een casus uitwerken zodat hij de geleerde theorie direct in de praktijk leert brengen”, vertelt Hooijkaas. Uiteindelijk moet de cursist in staat zijn om een rapportage van het ontwerp op te leveren conform de certificeringseisen zoals die gelden voor de BRL 6000-21.
“Op die manier helpt de cursus om te leren werken met de software van de expertisetool, zodat je als gebruiker ook alle elementen weet te benutten om tot een effectief ontwerp te komen, zoals gestandaardiseerde WKO-concepten en monitoringeisen. Bovendien kun je dan bestaande WKO-systemen doorrekenen of een analyse van de bestaande situatie uitvoeren. Vanzelfsprekend is dit ook de manier om een WKO-systeem beter te beheren en in te regelen.”

Vaardigheden actueel houden

Volgens Hooijkaas is de cursus in combinatie met de WKO expertisetool juist ook interessant voor vakmensen die nu al met WKO-systemen werken. “Niet alleen omdat je dan op de hoogte bent van de huidige inzichten. Maar vooral omdat deze tool zorgt dat een vakman zijn vaardigheden up-to-date houdt. De komende twee jaar gaan alle erkenningsregelingen op de schop. In de nieuwe, zwaardere KvINL-erkenningsregelingen zal meer nadruk komen te liggen op het up-to-date houden van vakkennis. Ben je een erkend installatiebedrijf dan moet je dus het vakmanschap van je mensen aantoonbaar op peil gaan houden.”
Binnen de nieuwe erkenningssystematiek zegt de sector in feite tegen de deskundige installateur: zorg er voor dat je over vijf jaar nog steeds up-to-date bent. En met het gebruik van de WKO-expertisetool en de cursus lever je daaraan een flinke bijdrage. Er gaat straks ook een puntensysteem van kracht om aan te tonen dat een vakman up-to-date blijft. Ongetwijfeld gaan de cursus en het gebruik van de WKO expertisetool aan die puntensystematiek een bijdrage leveren •

View as Slideshow