Energiezuinig én comfortabel wonen: het kan!
Energiezuinig wonen zou comfortabel moeten zijn. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Er gaat doorgaans nog veel mis bij het instellen van de diverse installaties die energiezuinigheid mogelijk moeten maken. Kinderziektes en opstartproblemen zijn eerder regel dan uitzondering; met een koud huis of vervelende geluiden tot gevolg. In de eerste grote energiezuinige nieuwbouwwijk van Nederland - RijswijkBuiten – is men er wel in geslaagd om woningen neer te zetten die én energiezuinig én comfortabel zijn.
RijswijkBuiten was in Nederland de eerste nieuwbouwwijk van formaat met verregaande energieneutrale ambities. In 2013 zijn de eerste huizen opgeleverd, en er wordt nog steeds gestaag verder gebouwd. Eind 2015 werd gevierd dat de wijk in totaal al 1 megawatt stroom had opgewekt. Uiteindelijk moeten er in de wijk 3.500 energieneutrale of energiezuinige nieuwbouwwoningen verrijzen.
Van de eerste huizen zijn de meetgegevens van het gebouwgebonden energiegebruik tot nu toe heel goed. Die cijfers zeggen echter weinig over hoe de bewoners het comfort in de woningen (temperatuur, geluid van de installaties, luchtkwaliteit, etc.) ervaren. Merosch, adviesbureau voor gezond en energieneutraal bouwen en als energieregisseur betrokken bij dit project, onderzocht daarom voor de gemeente Rijswijk hoe tevreden de bewoners van RijswijkBuiten nu écht zijn over het comfort in hun energiezuinige woning.
De wijk in
Onderzoekers van Merosch zijn, in samenwerking met de gemeente Rijswijk, DuraVermeer, Klimaatgarant en de Haagse Hogeschool de wijk in gegaan om de reacties te peilen. Met hulp van een brede bewonersenquête, ondersteund met een aantal diepte-interviews, werd onderzoek gedaan naar de tevredenheid wat betreft het comfort in de winter en de zomer, de luchtkwaliteit, de regelbaarheid van de temperatuur, het geluid van de warmtepomp en de ventilatievoorzieningen en de warmwatervoorziening. Daarbij is indien relevant onderscheid gemaakt tussen de woon-, slaap- en badkamer.
Tevreden tot erg tevreden
Nadat de gegevens waren verwerkt en geanalyseerd, mocht geconcludeerd worden dat de bewoners van RijswijkBuiten over het algemeen tevreden tot erg tevreden zijn over het comfort in hun energiezuinige woning. Dit blijkt vooral als er wordt gekeken naar de tevredenheid wat betreft het thermisch comfort in de winter en de zomer. Over de warmwatervoorziening zijn de bewoners ook erg te spreken en de resultaten wat betreft de luchtkwaliteit in de woon-, slaap- en badkamer zijn goed; al wordt soms de wens uitgesproken om meer te ventileren om kook- en slaapgeuren en condens beter af te voeren.
De regelbaarheid van de temperatuur in de slaapkamer was nog niet in alle gevallen naar volle tevredenheid. Ook van het geluid van de warmtepomp in de slaapkamer hadden sommige bewoners in het begin nog last. Het belangrijkste leerpunt uit het onderzoek zit hem echter in de voorlichting over de energiezuinige installaties. Uit het onderzoek bleek dat bewoners soms geen idee hebben over wat ze allemaal in huis hebben en hoe hier mee om te gaan. Het is allemaal wel verteld, maar niet blijven hangen.
Warmtepomp in combinatie met vloerverwarming/-koeling
|
Kwaliteitsgedreven keuzes
De reden van deze toch overwegend goede resultaten moet volgens Merosch-directeur Ronald Schilt gezocht worden in een combinatie van de juiste keuzes voor installaties en de juiste toepassing hiervan. “Voor woningen zoals deze is een combinatie van vloerverkoeling, vloerverwarming en een warmtepomp een goede integrale oplossing. De keuze daarvoor is kwaliteitsgedreven geweest en niet kostengedreven, dat merk je in de resultaten.”
Met de juiste keuze alleen ben je er niet, je moet ook weten hoe je er mee omgaat . Schilt: “Je kunt wel de allerbeste installaties hebben, als je niet weet hoe je het moet engineeren, installeren en instellen heb je nog niets. Er is daarom bewust gekozen voor een partij die weet hoe de vork in de steel zit. Zij zijn een langdurig exploitatiecontract aangegaan met de bewoners waarin zij voor de eerstvolgende 25 jaar een goede werking en energieneutraliteit garanderen”.
De uitkomsten van het onderzoek door Merosch zijn gedeeld met alle betrokken partijen. De leerpunten (zie ook het artikel op pagina 29) worden meegenomen bij de bouw van de verdere woningen in de wijk •
Auteur: Jelle van der Knijff, Merosch
