Categorie: Zakelijk

Energietransitie

Nederland wil in een rap tempo verduurzamen. En zowel de installatiebranche als de klant blijken daarbij erg gecharmeerd te zijn van all-electric oplossingen. Maar hoe gaan we al die warmtepompen plaatsen en onderhouden als er een schreeuwend tekort is aan koeltechnici? Het tekort is schrijnend. In 2021 konden zo’n 14.000 mensen instromen in de koudetechniek blijkt uit een rapport van de NVKL en Wij Techniek. De totale instroombehoefte in de periode 2021 t/m 2030 wordt zelfs geschat op ruim 130.000 werknemers, bleek uit het vorig najaar verschenen document. Voor alle duidelijkheid; het gaat hier om de totale sector: van leveranciers en installateurs tot aanverwante bedrijven uit de branches koude- en klimaattechniek. Stroomversnelling Volgens de NVKL blijft de instroom al jaren achter op de uitstroom. Zo’n 15 jaar geleden echter kwam de vraag naar koeltechnische kennis in de klimaattechniek in een stroomversnelling terecht. Dat had onder andere te maken met de groei van het aantal datacenters, de opkomst van de warmtepomptechnologie en de aanscherping van milieunormen. Opleidingen De koudetechniek is een kleine, gespecialiseerde branche. Zo telt de NVKL ruim 400 leden, Techniek Nederland heeft er 6000. Het kost de sector de grootste moeite om alle reguliere opleidingen in de lucht te houden. Niet alle ROC’s kunnen een opleiding koudetechniek aanbieden, onder meer vanwege de hoge aanschafkosten voor de benodigde apparatuur. Met een dun gezaaid aanbod, lopen de reistijden op, wat ook niet echt bevorderend werkt voor het animo, is de bevinding van de NVKL. In de praktijk blijkt het merendeel van

Een tree hoger

De Veiligheidsladder is veelbesproken in de technische installatiebranche. Over het nut ervan lijkt iedereen het wel eens, maar de praktische uitvoering zorgt voor nogal wat hoofdbrekens. Wat is verplicht en wat niet? Hoeveel geld gaat het de bedrijven kosten? En wat levert het concreet op? Vanaf 1 januari van dit jaar hanteren opdrachtgevers die hun opdracht aanbesteden volgens de afspraak Veiligheid in Aanbestedingen (ViA) de zogenoemde Veiligheidsladder (NEN Safety Culture Ladder). De Veiligheidsladder is een methode om veiligheidsbewustzijn en bewust veilig handelen in bedrijven te meten en beoordelen. De nadruk ligt hierbij op de veiligheidscultuur. De Veiligheidsladder verdeelt veiligheidsbewustzijn en -gedrag over vijf treden. Hoe meer verantwoordelijkheid, visie op en investeringen in veiligheid, hoe hoger de score. Maar wat betekent het in de praktijk? We peilden de meningen. Positief en kritisch Henk Boltendal werkt al 11 jaar bij Telecom Service Groep, een all-round bedrijf voor o.a. technische beveiligingsoplossingen met de hoofdvestiging in het Groningse Leek. In de ongeveer 125 mensen tellende organisatie heeft Henk twee functies; hij is Hoofd Bedrijfsbureau, dus leidinggevende over ongeveer 25 mensen. Anderzijds is hij als KAM-coördinator voor alle collega’s het aanspreekpunt voor veilig en gezond werken. “Twee uitdagende rollen waarin altijd wat te doen is!” Hij is ‘positief-kritisch’ over de Veiligheidsladder. “Ik vind veiligheid heel belangrijk en de Veiligheidsladder zorgt ervoor dat veiligheid een gespreksonderwerp wordt in alle geledingen van een bedrijf. De verantwoordelijkheid ligt daardoor niet alleen bij bijvoorbeeld de KAM-coördinator, maar ook bij de uitvoerenden én het management. De Veiligheidsladder leidt tot een

Project starten

Stel je krijgt een projectaanvraag binnen, hoe pak je het dan vervolgens aan? Ron Bosch, HBO-docent Installatietechniek en installatieadviseur legt uit waar je op moet letten om zonder kleerscheuren een offerte- en uitvoeringstraject te doorlopen. Alles begint met een opdrachtgever die contact zoekt. Dat gebeurt meestal via de reguliere post, email, telefoon, Social Media of face-to-face. Probeer eerst de vraag achter de vraag van de opdrachtgever te ontleden en om te zetten naar een programma van wensen (PVW). Check vervolgens bij de opdrachtgever of je hem of haar goed begrepen hebt. Voorbeeld Zo kan je bijvoorbeeld het volgende verzoek krijgen via Social Media: Goedemiddag, Ik zou graag mijn huis gasloos willen maken. Ik wil weten hoe energiezuinig mijn huis nu is en welke maatregelen ik moet nemen om helemaal van het gas af te gaan. Ik wil ook graag weten wat dit gaat kosten. Met vriendelijke groet Jan Janssen Registreren Registreer eerst de nieuwe opdrachtgever in je administratiesysteem en maak voor hem of haar een nieuwe projectmap aan. Stuur je opdrachtgever een bevestiging met reflectie waarin je de vraagstelling herhaalt: Geachte heer Janssen, Dank voor uw aanvraag. U wilt aan de hand van de beschikbare gegevens, zie verzoek hieronder, weten of uw huis energiezuinig is. Daarna wilt u gaan kijken hoe u het beste van het gas af kunt gaan, door de voorgestelde maatregelen door te voeren. U wenst ook vooraf een kostenoverzicht te krijgen. Kunt u ons de volgende zaken opsturen: Tekeningen plattegronden en gevelaanzichten van uw woning; Foto’s

Ons eigen Bouwbesluit

Ballast Nedam maakte dit najaar furore door als bouwer met een eigen Bouwbesluit op de proppen te komen. De ambities die daarin waren verwoord, lagen beduidend hoger dan het gangbare Bouwbesluit. Op uitnodiging van IZ schreef het bekende installatieadviesbureau Merosch een equivalent voor onze branche. Het is haalbaar en betaalbaar. Daarom hanteert Merosch vanaf 2022 energieneutraliteit op gebouwniveau als ondergrens voor projecten. Dit is één van de onderdelen uit ‘De Merosch standaard’. In dit artikel gaan we dieper in op de verschillende thema’s en onze visie op de toekomst. Gezondheid en comfort De Merosch standaard begint met gezondheid en comfort. In onze visie staan veiligheid, gezondheid en welzijn van de mens bovenaan. Binnen dit thema zijn voor ons drie onderwerpen van belang: ventilatie, thermisch comfort en visueel comfort. Ventileer met minimaal 45 m3/h per leerling tot 50 m3/h per persoon voor voldoende verse lucht, waarmee je tevens kan verwarmen en koelen zonder gebruik te maken van recirculatieluchtsystemen. Voor onderwijs hanteren we een iets lager ventilatiedebiet, omdat er doorgaans een hogere, maar ook meer afwisselende bezetting is in een schoolgebouw. Zorg altijd ook voor spuimo­gelijkheden in alle functies en type gebouwen, want de relatie met buiten is van groot belang voor het welzijn van gebruikers. In landelijke gebieden is een combinatie van mechanische en natuurlijke ventilatie denkbaar om zo het materiaalgebruik en onderhoud te beperken. In stedelijke gebieden is gebalanceerde ventilatie de standaard. De filters zullen in de toekomst nog aanzienlijk moeten innoveren om de onderhoudskosten aantrekkelijker te maken. Een interessante

Kwestie van doen!

Verduurzaming van het binnenklimaat in de gebouwde omgeving is essentieel voor de energietransitie en daarmee voor het klimaat. Itho Daalderop is volledig gericht op dit hogere doel. Warmtepompen zijn tenslotte een essentieel onderdeel van de transitie naar volledig energieneutraal wonen in Nederland. Daarom heeft dit bedrijf het besluit genomen om de productielijn cv-ketels te stoppen. Bas Korte, “Nederland staat midden in een enorme uitdaging. Bijna acht miljoen woningen verduurzamen en daar komen nog vele woningen bij. We hebben al een lange tijd een koploperspositie in de verduurzaming van de nieuwbouw. Maar nu staan we voor de volgende opgave: het verduurzamen van de bestaande bouw. Al die woningen moeten toekomstbestendig, dus energieneutraal én circulair, worden. En wij willen bijdragen aan die doelstelling. Dat zit in het DNA van ons bedrijf.” Op weg Itho Daalderop is hier volop mee bezig. Elk jaar worden er producten en systemen geleverd waarmee meer dan 150.000 woningen energiezuiniger, gezonder en comfortabeler gemaakt worden. Korte: “Inmiddels is in één op de twee Nederlandse woningen, dat zijn er in totaal wel vier miljoen, een product van ons geïnstalleerd. Zo leveren wij een belangrijke bijdrage aan een betere wereld. En daar zijn wij enorm trots op!” Maar er is altijd ruimte voor een volgende stap. “We blijven innoveren. We willen voldoen aan alle normen die in het klimaatakkoord van Parijs zijn afgesproken, maar ook meer. We willen vooruit blijven lopen en dat kunnen we ook. Dat is de reden waarom we de stap hebben gezet om de cv-ketel productie

Sekseverschillen

Hij haalde er de landelijke pers mee en dat overkomt een wetenschapper niet dagelijks. Wouter van Marken Lichtenbelt was dan ook betrokken bij een bijzonder onderzoek. Zes jaar later lijken de resultaten enigszins te zijn ingedaald bij de installatiebranche. Maar er is nog een lange weg te gaan. In 2015 publiceerde Nature Climate Change een artikel dat de wereld over ging. De auteurs Boris Kingma en Wouter van Marken Lichtenbelt van de Universiteit Maastricht suggereerden dat de gemiddeld kantoortemperatuur voor een man prettig is, maar voor een vrouw ‘ongerieflijk’. ‘Mannenklimaat’ Wouter van Marken Lichtenbelt is in het dagelijks leven hoogleraar Ecologische Energetica en Gezondheid. “Mannen en vrouwen ervaren de temperatuur op een andere manier”, vertelt hij. “Heel kort door de bocht kan wel gesteld worden dat het binnenklimaat vaak een mannenklimaat is. Met name dan als het om de beleving van kou gaat. Vrouwen hebben het sneller koud dan mannen, omdat ze minder warmte produceren.” Studie uit 2015 In de studie van 2015 was het metabolisme van zestien licht geklede vrouwen onder de loep genomen. Uit de resultaten bleek dat zij liever werken onder een temperatuur van ongeveer 3° C hoger dan mannen. Van Marken Lichtenbelt en Kingma concludeerden destijds dat de normen voor het binnenklimaat moeten worden aangepast, waarbij rekening wordt gehouden met de metabolische waarden voor vrouwen. Dit levert een beter thermisch comfort én energiebesparing op. Andere factoren Overigens blijken niet alleen sekseverschillen van invloed te zijn op de temperatuurbeleving. Er zijn meer factoren, legt Van Marken Lichtenbelt

Partner in crime

De woningmarkt staat onder druk. Dat is geen nieuws. Maar het betekent wel iets voor senioren. Doorverhuizen naar een (meer) geschikte woning is niet altijd mogelijk. Dus vraagt het om aanpassingen in de woning zelf. Op gebied van comfort, veiligheid en domotica. De installateur is de partner voor de senior van vandaag en morgen. Maar dat vraagt wel om een goed gesprek. Gusta Willems is hoofd communicatie van de seniorenorganisatie KBO-PCOB. Deze grootste seniorenorganisatie van Nederland, met zo’n 200.000 leden en 800 lokale afdelingen door heel Nederland, zet zich in om senioren zo lang mogelijk thuis te kunnen laten wonen. Dat is het beleid van de overheid maar ook de wens van veel senioren. Maar wat is thuis? KBO-PCOB gaat regelmatig met haar leden in gesprek hierover. Willems: “Dat doen we via het online Nationale Seniorenpanel. Maar ook via de vele vrijwilligers die bij mensen thuis komen; denk aan de ouderenadviseurs, wooncoaches, tabletcoaches en veiligheidsadviseurs. Zij gaan het gesprek aan met de senioren zelf. En we ontvangen wekelijks vele persoonlijke vragen via de mail en telefoon. De algemene lijn door alle vragen heen: de persoonlijke aanpak is van belang. Mensen hebben een partner nodig om te luisteren, vragen op te lossen en te zoeken naar andere mogelijkheden. En die partner kan de installateur zijn.” Langer in het grote huis Onlangs onderzocht KBO-PCOB nog de wensen van senioren op het gebied van wonen. Op dit moment vindt ruim 70 procent (71%) dat er onvoldoende geschikt woningaanbod voor senioren is. Zolang er

Veilig werken

Veilig werken moet altijd tussen de oren zitten van elke vakman en vakvrouw in de techniek. Maar wat doe je als je ergens aan het werk bent? Daar is nu een oplossing voor. Met de nieuwe gratis ArboTechniek Veiligheidsapp kan je altijd en overal checken of je veilig aan het werk bent. Een gesprek met de mensen die vanaf het eerste moment betrokken waren bij de ontwikkeling van de app. Op de meeste werkplekken geldt het mantra ‘we werken veilig, of we werken niet’. Toch moeten we, ook in de technische installatiebranche, nog regelmatig ongevallen met zwaar letsel betreuren. Precieze cijfers ontbreken helaas, maar dit zijn er naar schatting toch vele tientallen op jaarbasis. En elk ongeval is er één teveel. Informatievoorziening Daarom kan er niet genoeg aandacht zijn voor dit onderwerp. Hierbij speelt informatievoorziening een belangrijke rol, maar daarvoor moet de informatie vooral makkelijk te vinden zijn. “Voor ArboTechniek een reden om na te denken hoe we alle relevante informatie nóg beter zichtbaar kunnen maken. De oplossing was helder: een veiligheidsapp voor de techniek. Naast het feit dat de app het veiligheidsbewustzijn vergroot, biedt het ArboTechniek zelf ook belangrijke inzichten om de dienstverlening voortdurend te blijven verbeteren op het gebied van veiligheid”, aldus Theo-Jan Heesen. Hij is de programmaleider van ArboTechniek, een samenwerkingsverband van Wij Techniek en de sociale partners in de techniek. ArboTechniek biedt vakmensen in de techniek de actuele arbocatalogi, handige toolboxen en het laatste nieuws op gebied van veilig en gezond werken. Daarnaast kunnen bedrijven de

Vers bloed

Uit onderzoek van TechniekOpleiding.nl blijkt dat het animo voor omscholing naar een technisch beroep laag is. Opleider ROVC is niet verbaasd. Directeur John Huizing: “Elke sector vist nu in dezelfde vijver.” Het is kortom dringen geblazen om nieuwe mensen te vinden. Maar er is nog meer aan de hand. Wat nu? Een vijfde van de Nederlanders heeft serieuze interesse in technische omscholing. Mannen (29%) overwegen omscholing naar de techniek vaker dan vrouwen (11%), zo blijkt uit onderzoek door TechniekOpleiding.nl onder ruim 1.500 werkende Nederlanders. Coronacrisis Het animo in verschillende sectoren die bovengemiddeld onder druk staan door de coronacrisis is opvallend genoeg laag. Van de Nederlanders die actief zijn in de sector toerisme & luchtvaart zegt slechts 17 procent omscholing naar de techniek serieus te overwegen. Ook in de horeca en de cultuur-, sport- en recreatiesector is er weinig interesse in omscholing naar een technisch beroep (respectievelijk 21% en 3%). Andere sectoren Mensen werkzaam in sectoren die minder hard geraakt zijn door de coronacrisis lijken wel bovengemiddeld geïnteresseerd in omscholing naar de techniek. Van de mensen werkzaam in de financiële dienstverlening, landbouw, bos en visserij, telecommunicatie en industrie- en nutsbedrijven overweegt 30 tot 33 procent serieus om zich om te scholen naar de techniek. Praktische drempels Het zijn met name praktische drempels die Nederlanders lijken te weerhouden van een omscholing naar de techniek. Zo weet vier op de tien (39%) niet waar ze zouden moeten beginnen bij een omscholing en zegt de helft (49%) niet te weten waar ze terecht kunnen

Een rollercoaster

De komst van corona betekende veel online vergaderen en het volgen van online lessen. Maar nu Nederland zich weer opent, gaan we niet terug naar de oude manier van werken. En dat merkt Netinstall BV absoluut. Het bedrijf houdt zich bezig met bekabeling, online samenwerken en asset management. Accountmanager Jeroen Vegter startte in januari 2021 met zijn functie en het enthousiasme spat eraf! Maar hij kijkt ook met enige verwondering terug. Want wat was het een rollercoaster! Jeroen startte midden in de eerste lockdown met zijn nieuwe functie. En het voelde alsof hij op een rijdende trein sprong. De gekte van het online lesgeven en vergaderen was groot. Zadkine – verantwoordelijk voor 200 mbo-opleidingen in de regio Rotterdam – voltijds-, deeltijds-, bedrijfstrajecten en ook opleidingen voor volwassenen – vroeg Netinstall als partner in crime om personeel thuis goed te ondersteunen maar ook om online lesgeven mogelijk te maken. En dat was nog maar de start. Jeroen: “We hebben in een jaar tijd ons volledig gericht op het online werken. En eerlijk gezegd gaan we nu pas ervaren wat dat betekent voor ons businessmodel. In de eerste maanden waren we vooral aan het werk om dingen mogelijk te maken. Kunst en vliegwerk was het soms wel. Maar we zien nu dat organisaties zien dat het online werken blijvend is. Dus zij willen gaan investeren. En wij zijn daar meer dan ooit klaar voor.” Online leren Terug naar het begin. De lockdown in het onderwijs. Zadkine deed een beroep op Netinstall. Jeroen