Categorie: Techniek

Ventilatie totaalconcept

Hiensch bedacht het concept, Barcol-Air gaf er vorm aan. Zo zou je kort door de bocht de werkverdeling kunnen omschrijven tussen het adviesbureau en de fabrikant. Gezamenlijk brengen ze nu een nieuw ventilatieconcept op de markt. Het is speciaal gericht op gestapelde woningbouwprojecten waar een extreem lage EPC wordt gevraagd. Het CERA-systeem is vanaf dit jaar beschikbaar. We staan als samenleving voor een gigantische opgave. Als we onze klimaatdoelen willen behalen, moeten de woningbouw en utiliteit een fikse duurzaamheidsslag maken. Hoewel we al door ‘Brussel’ en ‘Den Haag’ de goede kant op worden gedirigeerd, gaat het veel opdrachtgevers niet snel genoeg. Zij doen er nog een schepje bovenop door de eisen aan te scherpen en bijvoorbeeld te vragen om BENG-gebouwen of NOM-woningen. Lage EPC-waarde Kees Koot, DGA van Hiensch Engineering, krijgt er dagelijks mee te maken. Bijvoorbeeld als hij mee tendert voor een project in Amsterdam. De gemeente mikt vaak op een lagere EPC-waarde dan landelijk verplicht is. Wil Koot de opdracht binnenhalen, dan moet hij daarin meegaan. Het vormde een belangrijke reden om een nieuw ventilatieconcept te ontwikkelen, waarmee het mogelijk wordt om in appartementencomplexen een EPC van 0.15 of lager te behalen. Energiebesparing “Het is een weloverwogen keuze geweest om ons te focussen op energiebesparing bij het ventileren”, vertelt Koot. “De helft van onze thermische energie gaat naar de warmtapwater bereiding, de rest is bestemd voor ruimteverwarming. Van dat laatste deel is circa 50% nodig om te ventileren. Hier valt nog een behoorlijke energiewinst te boeken, realiseerden we

Luchtlekken

Stel uw klant wil zijn woning energieneutraal laten maken. De aannemer pakt de schil aan, u installeert duurzame installatiesystemen, maar toch blijft de rekening in de papieren lopen en zitten de bewoners in de kou. Hoe kan dat? Het is mogelijk dat de woningscheidende wanden luchtlekken vertonen. Volgens adviseur Willem Koppen een veelvoorkomend probleem, waar de installateur op velerlei manieren last van kan krijgen. Tot een rechtszaak aan toe.Koppen is het gezicht van Koppen Bouwexperts, een adviesbureau met meer dan 15 jaar ervaring. De gedreven directeur maakt zich ernstig zorgen over de kwaliteit van het binnenklimaat in woningen die energiezuinig worden gemaakt. “Ik schat dat zo’n 50% van de woningen die duurzaam worden gerenoveerd ‘behoorlijk luchtopen’ zijn. In de helft van die gevallen denk ik zelfs dat er sprake is van storende luchtlekken.” NOM-woningen De zogenaamde NOM-woningen zijn hiervan niet gevrijwaard, benadrukt de adviseur. Ook daar komen frequent luchtlekken voor, volgens Koppen. De gevolgen zijn gemakkelijk te raden. “Als de buitenschil goed geïsoleerd is, maar de woningscheidende wand niet, dan zijn het comfort, energiegebruik maar ook de gezondheid en veiligheid al snel het kind van de rekening.” Verwarmen voor de buren Koppen geeft voorbeelden uit de praktijk. Zo was er een echtpaar dat dagelijks het menu van de buren kon raden. De kooklucht kwam door de luchtlekken hun huiskamer binnen. Het ventilatiesysteem trok de ‘verse’ lucht niet van buiten aan, maar via de ‘luchtopen’ bouwmuur bij de buren vandaan. In andere gevallen krijgen bewoners hun huis niet meer op temperatuur

Passief renoveren van monumenten

Renovatie is een complex geheel, zeker als het een monumentaal pand betreft. Zo loop je als installateur tegen hele praktische zaken aan: net te weinig ruimte, leidingen die niet door de muren en plafonds getrokken mogen worden, balken die in de weg zitten en roosters die niet passen. De weg naar een oplossing is lang. Of toch niet? Het project De Binnengasthuizen in Zwolle laat zien dat het ook anders kan. Door de energiebesparingsdoelen uit het Convenant Energiebesparing Huursector hebben woningbouwcorporaties de doelstelling hun woningvoorraad de komende jaren te verduurzamen van het huidige gemiddelde D-label naar een gemiddeld B-label. Woningcorporatie Openbaar Belang in Zwolle heeft met een uiteenlopend pakket aan duurzaamheidsmaatregelen de Binnengasthuizen weten op te waarderen van energielabel F naar A+. Het is het eerste monumentale sociale woningbouwproject in Nederland, ontworpen en gebouwd volgens het Passief Bouwen principe. In dit project is naast het verduurzamen speciale aandacht uitgegaan naar het behoud van de authentieke elementen van de woningen en het terugbrengen van elementen van vroeger. De oorspronkelijke ramen en luiken zijn bijvoorbeeld terug en de nieuwe passief uitgevoerde voordeuren verwijzen subtiel naar hun authentieke vorm. Rigoureuze ingrepen Manager vastgoed Ronald van Lith van woningcorporatie Openbaar Belang was verantwoordelijk voor het project. “De Gasthuizen werden in 1923 door de gelijknamige stichting gebouwd voor ouderen en armen in Zwolle. Openbaar Belang nam de woningen in 2008 over van de stichting met de afspraak ze ook in de toekomst geschikt te houden voor deze doelgroep en de technische staat waarin ze verkeerden

Slimme oplossingen

Smart is al een tijdje het toverwoord. Nog even en alle apparaten zijn op één of andere manier (ook) via een App op de smartphone te bedienen tot zelfs in te regelen. De VSK-hallen zullen vol staan met dit soort slimme oplossingen. Van dakventilator in de Cloud tot gecombineerde verwarming, ventilatie en luchtbehandeling via een interface-module. Dakventilator in de Cloud Zo zal Itho Daalderop (standnr. 8.E055) een dakventilator tonen die rechtstreeks met de cloud kan worden verbonden. De CAS 3 Connect kan door één persoon ingeregeld en inbedrijf gesteld worden. De dakventilator is op afstand te controleren en monitoren en kan op afstand worden uitgezet bij calamiteiten. De installateur kan direct de meting uitlezen en de instellingen aanpassen. Hij krijgt proactief storings- en servicemeldingen. Ook kan de locatie worden vastgelegd zodat men weet welke dakventilatoren aan service toe zijn. Via Google Maps wordt de installateur dan naar de juiste dakventilator geleid. Smart Heating Danfoss (standnr. 9 C040) laat haar Smart Heating oplossingen zien. Een basisoplossing is de Danfoss Eco™ Bluetooth® radiatorthermostaat. Deze programmeerbare thermostaat is binnenshuis tot maximaal 10 meter afstand te bedienen via een app op de smartphone. Voor de veeleisende gebruiker is er het Danfoss Link™ systeem. Dit is één systeem waarmee draadloos zowel elektronische radiatorthermostaten als vloerverwarming én verlichting kan worden aangestuurd per vertrek. Dankzij een wifi connectie is dit systeem zowel binnens- als buitenshuis te bedienen met de Danfoss Link™ app op een smartphone. Installatie via App Op de stand van Renson (7.D067) staat een nieuwe

Draadloos meten en regelen

Het meten en regelen van (een stukje) binnenklimaat wordt steeds toegankelijker en geavanceerder. Data kan razendsnel worden gedeeld, geëxporteerd en opgeslagen dankzij allerlei intelligente software- en internet­ontwikkelingen. Ook op de VSK zullen hiervan talrijke voorbeelden te zien zijn. Een voorproefje. Binnenklimaat online ATAL (standnr. 10.C009) introduceert een webportal voor het online monitoren van het binnenklimaat. Deze introductie gaat gepaard met de presentatie van een nieuwe lijn draadloze sensoren. Met behulp van Internet of Things (IoT) technologie kunnen deze vanaf iedere locatie in Nederland draadloos meetdata verzenden naar een centrale webportal. De batterij gevoede sensoren zijn zonder complexe instellingen te activeren. Vervolgens is de real-time data direct in een gebruiksvriendelijke, overzichtelijke online omgeving uit te lezen. Deze meetdata worden direct in een cloud portal opgeslagen. De online portal biedt uitgebreide grafische presentaties en rapportages, waaronder alarmen per e-mail of SMS naar een onbeperkt aantal gebruikers, en de mogelijkheid om het portal als OEM-oplossing in te zetten voor eigen klanten. Daarnaast is een koppeling te maken met eigen applicaties. Regelen in de Cloud Ook Belimo (standnr. 11.D030) komt met een IoT-apparaat, Energy Valve: een drukonafhankelijke regelkogelkraan die met de Belimo Cloud kan worden verbonden. Het gaat om een 100% afsluitende 2-weg-regelkogelkraan, waarvan de intelligente technologie snel en veilig ontwerpen en eenvoudige inbedrijfstelling mogelijk maakt. De automatische, permanente hydraulische inregeling zorgt voor een energiezuinig functioneren. Integratie van de Energy Valve in de Belimo Cloud maakt het energiegebruik van de koel- en verwarmingsinstallaties altijd webbased inzichtelijk voor de gebruikers. Een exclusieve functie van deze

‘Brandgevaar­lijke’ ketels

Ophef deze maand over de volgens RTL Nieuws ‘brandgevaarlijke’ Topline ketels van Nefit. Dit soort publiciteit is de nachtmerrie van iedere fabrikant. Onafhankelijk onderzoek moet nu uitwijzen hoe de vork precies in de steel zit. De ellende begon in 2009 toen Nefit de markt moest informeren over het vervangen van de originele brander in 88.000 Topline ketels. Het betrof de Nefit TopLine, TopLine Compact en Nefit TopLine AquaPower (Plus), uit de jaren 2006-2009. Niet alle branders kunnen, na eenmaal te zijn geopend, weer worden afgesloten. Onderdelen zouden hierdoor kunnen gaan smelten of er zou brand kunnen uitbreken. Kosteloos vervangen Begin vorig jaar bleek echter nog maar een derde van de branders te zijn vervangen. De Voedsel- en warenautoriteit (NVWA) drong aan op vergaande actie bij Nefit om de overige ketels te laten upgraden. De fabrikant heeft vervolgens 11.000 installateurs aangeschreven om bij een eerstvolgende servicebeurt de brander kosteloos te vervangen. Wil de klant een directe vervanging dan zou Nefit (met terugwerkende kracht) 25 euro extra voor de vervangingswerkzaamheden vergoeden (tot 1 augustus 2017). Tekort aan branders Dan volgt er een run op de branders en ontstaat hier een tekort aan. Nefit besluit daarop ook branders bestemd voor haar nieuwe ketels in te zetten. Het gevolg: voorlopig géén nieuwe TopLine-toestellen van 25/30 en 45 kW. Bovendien verlengt Nefit de periode waarin de installateur recht heeft op de tijdelijke extra vergoeding tot en met 31 oktober 2017. AIs er geen brander beschikbaar is en de klant wil toch direct een oplossing, dan

Alles in één

Energieneutraal wordt de standaard. Een woning mag in een jaar niet meer energie gebruiken dan er aan duurzame energie wordt opgewekt. Op de VSK zal menig exposant hieraan aandacht besteden en producten tonen die hieraan bijdragen. Steeds vaker gaat het om alles-in-een-systemen, prefab aangeleverd of naar keuze samen te stellen. Twee voorbeelden. Duurzaam vanuit één kast Op de stand van OSH (07.E056) zal speciale aandacht uitgaan naar de ONE@home (zie grote foto). Dit is een geprefabriceerde behuizing waar de volledige technische installatie van een woning is ingebouwd. De kast is ontwikkeld voor Nul op de Meter-woningen.In de ONE@home zitten een geothermische warmtepomp, tapwaterboiler, omvormer, verdelerset en balansventilatiesysteem. De energie die deze systeemonderdelen gebruiken wordt opgewekt door fotovoltaïsche zonnepanelen. Door toepassing van een bodemwarmtepomp en energieterugwinning door het balansventilatiesysteem, garandeert OSH met de ONE@home een maximale energiebesparing en uiterst duurzame klimaatvoorziening. Bij gemiddeld gebruik (maximaal 21°C in de vertrekken en 180 liter water per dag) heeft de bewoner aan het eind van het jaar letterlijk een nul op de energiemeter.Het systeem wordt volledig prefab in de werkplaats gefabriceerd. De prefab module hoeft na plaatsing in de woning alleen nog aangesloten te worden. De ONE@home is voorzien van de mogelijkheid om rendementen en opbrengsten op afstand uit te lezen en te controleren. De eindgebruiker kan die opbrengst en het energiegebruik bijhouden in een speciaal hiervoor ontwikkelde app. Systeemoplossing naar keuze Ook het WOLF Smarthome concept, dat deze fabrikant op de beurs presenteert (standnr. 7.C072), is een energieneutraal woonconcept. De systeemoplossingen van WOLF

De nieuwe boiler

Installatietechnische oplossingen worden steeds duurzamer. Fabrikanten lanceerden de afgelopen jaren en masse nieuwe warmtepompen, PV-systemen, wtw-units en lt-verwarmingsoplossingen. Nu nemen ze ook de boiler onder handen. Maak kennis met de nieuwe slimme elektrische boiler. Hier en uiteraard binnenkort op de VSK. Zowel in de renovatie als nieuwbouw is een verduurzamingsslag gaande die zijn weerga niet kent in de geschiedenis. Door een combinatie van bouwkundige en installatietechnische maatregelen is het energiegebruik voor ruimteverwarming en –koeling drastisch aan het dalen. Isolatie van spouwmuren, HR+++ glas, warmtepompen, lt-vloerverwarming, pv-panelen en een pakket aan andere oplossingen dragen allemaal hun steentje bij. Energiebesparing Nu de energievraag voor ruimteverwarming en –koeling daalt, neemt het relatieve aandeel van de energiegebruik voor de productie van warm tapwater toe. Sanitair experts trokken al tijdens de crisis aan de bel om de installatiesector hierop te attenderen. De fabrikanten hebben deze boodschap opgepakt. Itho Daalderop lanceerde afgelopen najaar een nieuwe zelflerende elektrische boiler, die volgens de fabrikant een energiebesparing van 10% kan bewerkstelligen. Dit jaar volgt een nog slimmere versie, die het mogelijk maakt om het energiegebruik met maar liefst 12% terug te brengen. Beide exemplaren zullen te zien zijn op de VSK-stand van Itho Daalderop. Zelflerende boiler Een standaard elektrische boiler voorziet in de behoefte om overal in de woning direct warm water te leveren. Zo’n boiler warmt het water op zodra de temperatuur iets onder de ingestelde temperatuur zakt. Dit gebeurt tijdens of na een tapping. Vaak duurt het enige tijd voordat het warme water wordt gebruikt. Gedurende deze

Van zorgenkindje naar koploper

In de zomer kon de temperatuur in de bovenlokalen oplopen tot 40 °C. In de wintermaanden rilden de leerlingen van kou, als ze direct naast de ramen zaten. Maar dat is nu gelukkig allemaal verleden tijd. Gebouw A van Noorderpoort locatie Hora Siccamasingel, Groningen heeft een tiptop renovatiebeurt gehad en is getransformeerd in een energetische koploper. Met een uitstekend binnenklimaat. Enkel glas, stalen vensters en CO2-waarden die konden oplopen tot 2000 -2500 PPM bij een hoge bezettingsgraad van de lokalen; gebouw A van de Noorderpoortlocatie aan de Hora Siccamasingel was geen prettige plek om in te vertoeven. Bovendien liep de energierekening flink in de papieren. Het schoolbestuur vond het daarom tijd om in te grijpen. In 2016 ging een grootscheepse renovatie van start die volgend jaar moet zijn afgerond. Monumentenstatus In december 2018 zal zowel de buiten- als binnengevel zijn aangepakt en een nieuw energiezuinig klimatiseringssysteem voor het binnencomfort zorgen. De buitengevel is inmiddels opgeknapt. Het was een uitdaging, vertelt Willem Abbring van Projectbureau Huisvesting & Dienst Facilities. “Gebouw A stamt uit de jaren ’60 en heeft de status van een jong monument, vanwege de kenmerkende buitengevel en de doos-in-doos constructie. Voordat we bouwkundige en installatietechnische ingrepen konden plegen, hebben we uitgebreid overleg gehad met monumentdeskundigen.”Bouwkundige maatregelenUiteindelijk kwam daar een concept uitrollen dat recht doet aan de historische waarde van het gebouw, maar tegelijkertijd de A-locatie de moderne tijd inloodst. De buitengevel heeft geïsoleerde aluminium puien gekregen. Het nieuwe HR++ glas heeft een zo gunstig mogelijke licht- en zontoetredingswaarde, waarbij

Gasloze voorloper

Midden tussen de oude karakteristieke grachtenpanden in hartje Amsterdam staat design Hotel The Albus. Met 75 kamers is dit op het eerste oog een regulier hotel, waar toeristen in luxe kamers kunnen verblijven. Bijzonder is dat het pand als eerste hotel al bijdraagt aan de doelstellingen van de gemeente om in 2050 een geheel gasloze stad te zijn. Hoteleigenaar Taco van der Meer vindt dat duurzaamheid meer inhoudt dan thuis afval scheiden en de verwarming een graadje lager zetten. Zijn hotel moet een voorbeeld zijn van de gasloze toekomst die de gemeente Amsterdam voorstaat. Bij de keuze van een klimaatsysteem, dat de hotelkamers niet alleen van verwarming maar ook van de nog ontbrekende koeling voorziet, was er voor de hoteleigenaar daarom maar één optie mogelijk: een duurzaam systeem. Vanzelfsprekend bleek die keuze niet in hartje Amsterdam. Patstelling Projectmanager Michel Rijnen van Rijnen Beheer werd aangetrokken om te kijken naar de mogelijkheden om hotel The Albus op energievlak al naar het jaar 2050 toe te brengen. ‘Installeer een warmtepompsysteem’, was zijn advies en dit betekende direct een flinke uitdaging. De gemeente had twee jaar eerder besloten om geen installaties meer op daken toe te laten. Deze mogen enkel nog inpandig worden geplaatst. Een luchtgekoelde warmtepomp bleek daarom alleen mogelijk als Van der Meer hiervoor een aantal hotelkamers zou opofferen. Een watergekoeld alternatief was ook niet realiseerbaar, aangezien de veelbesproken Noord-Zuidlijn onder het hotel loopt en er niet in de nabijheid hiervan geboord mag worden. Een patstelling dus, waardoor de duurzame wens