Auteur: Ruud

Tapwaterbereiding steeds dominanter in energiegebruik

Tapwaterbereiding steeds dominanter in energiegebruik

De vraag naar water wordt steeds groter, terwijl het tegelijkertijd steeds schaarser wordt. Voor warm tapwater geldt: hoe groter de vraag, hoe groter de energievraag en dus de CO2-uitstoot. Qua comfort willen we er zeker niet op achteruit gaan. Maar hoe kunnen we dan toch met een goed gevoel een warme douche nemen? In moderne, goed geïsoleerde woningen wordt het aandeel tapwater (300 m3 gas) steeds dominanter binnen het energiegebruik in woningen. De traditionele cv-ketel levert trouw de gevraagde hoeveelheden warm water, evenals de direct en indirect gestookte boilers (resp. op gas en elektriciteit). Het kan energiezuiniger als opgewekte zonne-energie via een zonneboiler wordt gebruikt om het eigen tapwater voor te verwarmen. De hybride verwarmingsoplossing, de standaard hr-ketel in combinatie met de warmtepomp, is een duurzaam én flexibel alternatief voor de bestaande bouw. Deze heeft geen groot voorraadvat nodig. Het tapwaterrendement van de nieuwste generatie hr-ketels is gestegen naar meer dan 90% door productinnovaties (zoals PFHRD), waardoor er efficiënt en energiezuinig tapwater bereid wordt. Kortom, gegarandeerd woongenot en comfort. Energiebesparende maatregelen die óók inzetten op minder waterverbruik met behoud van comfort zitten in andere innovaties, zoals een douchewisselaar en recirculatiesysteem. Bij een douche met een warmteterugwinsysteem wordt het douchewater, dat nog circa 35°C is, geleid langs een warmtewisselaar. De warmte daaruit wordt overgedragen aan het koude water waardoor er minder warm water bijgemengd hoeft te worden. Het recirculatiesysteem gebruikt hetzelfde douchewater steeds opnieuw. Tijdens iedere douchebeurt wordt het warme water opgevangen én direct gefilterd. Om dit schone én relatief warme

Vertel niet te veel

Vertel niet te veel

Privacy, het is een groot goed in Nederland. Maar het continu borgen van privacy is best lastig. We kennen de nieuwssensaties. Van een bij het huisvuil gevonden pc vol met belangrijke informatie tot aan wereldwijde hacks van databases vol met betalingsgegevens. Het lekken van klantinformatie ligt om de – bekende – hoek. Medewerkers horen en zien veel bij klanten. Soms is wat gezien wordt overweldigend. Technische hoogstandjes in mooi ingerichte woon- en werkomgevingen waar ogenschijnlijk kosten noch moeite gespaard zijn. Soms zo mooi dat je graag anderen daarover wilt vertellen: “Wat ik nou toch gezien heb?” Zo maar doorverteld via mond-tot-mond of via sociale media. Een foto is zo gemaakt en geplaatst op Twitter, Facebook of Instagram. In de meeste gevallen gebeurt het onbewust. Ik denk dat iedere professional de grens tussen het verstrekken van informatie en privacygevoelige informatie goed weet te vinden. Maar toch, in een ‘split second’, is al meer gezegd dan voorgenomen. In het noemen van referentieprojecten bijvoorbeeld. Denk zo maar eens aan een uitspraak als: “…dit hebben we bij klant zus-en-zo ook op precies dezelfde wijze gedaan en daar werkte….”. Voor je het weet vertel je te veel! Een klant vertrouwt zijn zakenpartner op een zorgvuldige manier van omgaan met de specifieke bedrijfs-, persoons- of installatiegegevens. Het is van belang om vertrouwen niet te schaden. Blijf daarom continu scherp op het onbewust verstrekken van (klant)informatie. In presentaties, in verkoopgesprekken, tijdens cursussen of servicemomenten, etc., etc., etc. Niet alleen als ondernemer, maar ook onder of bij de

Grenzen aan een leven lang ontwikkelen

Grenzen aan een leven lang ontwikkelen

Ondanks de vele inspanningen om een leven lang ontwikkelen te stimuleren neemt de deelname aan opleidingen en trainingen de laatste jaren niet of nauwelijks toe. De redenen hiervoor zijn divers, zo blijkt uit het recent verschenen rapport ‘Grenzen aan een leven lang leren’ van het Sociaal Cultureel Planbureau. Eén van de redenen voor het laten passeren van ontwikkelkansen is dat medewerkers hiervoor niet altijd de noodzaak voelen. Medewerkers besluiten vaak pas tot scholing wanneer zij concreet uitzicht hebben op ander werk of wanneer de overstap naar een andere baan al is gemaakt. Daarnaast stelt ongeveer een kwart van de medewerkers dat zij (te) hoge drempels ervaren, zoals familie- en gezinsverplichtingen maar ook werkverplichtingen, persoonlijke omstandigheden, scholingskosten en een gebrek aan ondersteuning vanuit de werkgever. Het beste uit je zelf halen is dus niet alleen een kwestie van willen, maar vooral ook van praktisch organiseren. Dit is in het belang van zowel de werknemer als de werkgever. Als branche staan we immers voor grote uitdagingen. In de zorg, rond de energietransitie en met de robotisering. Deze uitdagingen vragen om goede wegwijzers. Waar kun je wat vinden? Wat heb je nodig om je vakmanschap te versterken? En hoe blijf je aan het stuur van je eigen loopbaan? Om de route naar een leven lang ontwikkelen te versterken moeten werkgevers een goede leercultuur realiseren. Tegelijkertijd is er ook partnerschap van het onderwijs nodig. Meedenken, meebewegen en eigenlijk: mee-ontwikkelen. De mogelijkheden zijn eindeloos en de inzet van innovaties maakt leren overal en altijd mogelijk.

“Gewend aan goedkoop”

“Gewend aan goedkoop”

De prijsontwikkeling van warmtepompen blijft de gemoederen bezighouden. Branchevereniging Techniek Nederland zet in op een drastische verlaging. Maar volgens verschillende fabrikanten is dat onmogelijk. Jan Willem van de Velde, Interim Directeur Viessmann Nederland: “Ik denk zelf dat een prijsdaling alleen mogelijk is door ketenefficiency en samenwerking met de juiste partners.” Begin januari gooide Arthur van Schayk de knuppel in het hoenderhok. Volgens de CEO van Remeha zullen de prijzen van warmtepompen eerder gaan stijgen dan dalen. In een uitgebreid interview met de Volkskrant legde hij uit waarom. “Cruciale onderdelen van warmtepompen zijn precies hetzelfde als in airco’s en ze komen uit dezelfde fabrieken. Door schaalvergroting zal echt niet plotseling een prijsdaling intreden. Bovendien krijgen we een nieuw koudemiddel, dat eerder duurder dan goedkoper zal zijn dan de bestaande varianten. Een prijsstijging van warmtepompen is dus het meest realistische scenario”, aldus Van Schayk. Prijsdaling De publicatie van het artikel zorgde voor een storm aan reacties. Vanuit verschillende hoeken klonken sceptische geluiden. Zo zei Energieconsultant Gideon Goudsmit in een interview met IZ dat “als ik kijk naar de huidige keten, dan zit er al een verschil van zeker 50% tussen de kostprijs en uiteindelijke aanschafprijs. De marges van de verschillende partijen kunnen echt wel omlaag.” Ook Branchevereniging Techniek Nederland ziet wel ruimte voor een prijsverlaging. “In het ontwerp-Klimaatakkoord hebben we de afspraak gemaakt dat de systeemkosten op de middellange termijn met 15 tot 40% omlaag kunnen,” liet woordvoerder Dick Reijman weten Neutraal Sommige partijen hielden zich op de vlakte, zoals Ambrava (Samsung),

Terugblik op ISH 2019

Terugblik op ISH 2019

Ron Bosch is in het dagelijks leven werkzaam als adviseur en docent. Hij reisde dit jaar af naar de ISH in Frankfurt en deed als special reporter van IZ verslag van zijn bevindingen aldaar. “Als adviseur, hoofddocent en ontwikkelaar van een nieuwe opleiding ‘Gebouwgebonden Installatietechniek’ aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen ben ik continu op zoek naar noviteiten. Ik probeer zoveel mogelijk de actuele trends en ontwikkelingen te verwerken in mijn colleges. Sowieso vind ik het noodzakelijk dat je je vakliteratuur bijhoudt en regelmatig een beurs bezoekt. De techniek staat niet stil en als je niet alert bent, ga je achterlopen wat een ongunstig effect heeft op je concurrentiepositie.” Extra lang “Dit jaar vond de beurs voor het eerst plaats van maandag tot en met vrijdag, een dag langer dus dan tijdens voorgaande edities. Met de extra dag mikt de organisator op een breder publiek dan alleen vakexperts. Zo kunnen bijvoorbeeld ook klanten de beurs bezoeken. Een positieve ontwikkeling, vind ik, want zo blijven ook onze klanten op de hoogte van wat er allemaal verkrijgbaar is.” Digitalisering “Het viel me al direct op hoeveel impact digitalisering heeft op de gebouwde omgeving. Denk aan IoT, bimmen, maar ook de VR-bril, die duidelijk aan populariteit wint. In een kantooromgeving zal straks alles en iedereen met elkaar verbonden zijn en via apps de klimaatregeling, verlichting en dergelijke kunnen worden geregeld.” Verwarming en ventilatie “In de namiddag heb ik een rondgang gemaakt door verschillende hallen. Ik was voornamelijk op zoek naar nieuwe waterstofketels, warmtepompen en

ISH in sneltreinvaart

ISH in sneltreinvaart

De ISH is altijd een feestje. In een sneltreinvaart krijg je als bezoeker een totaaloverzicht van alle trends en noviteiten. Deze editie was volgens meerdere bronnen ‘minder vernieuwend’ dan de ISH van 2017, maar had wel genoeg nieuws in petto om de bezoeker te verrassen. Tegelijkertijd liet de beurs ook goed zien welke trends op dit moment de toon aangeven in de installatiebranche. De ISH had dit jaar geen duidelijk thema. Wel besteedde de Frankfurter Messe in haar communicatie volop aandacht aan allerlei organisatorische veranderingen die ze had doorgvoerd. Zo was er een nieuwe indeling, die meer vierkante meters expositieruimte opleverde. Ook had de organisator gekozen voor een ander tijdschema. De ISH was dit jaar voor het eerst van maandag tot en met vrijdag te bezoeken. Daarnaast viel het op dat het omlijstend programma een ander karakter had, dan gewoonlijk. Hoe het allemaal uitpakte? Laten we beginnen met het noviteitsgehalte. Noviteiten In tegenstelling tot de vorige editie viel het noviteitsgehalte wat tegen. Ja, er waren nieuwe producten en systeemoplossingen te bewonderen, maar zoals links en rechts terecht te horen viel; het ging wel erg vaak om doorontwikkelingen van bestaande varianten. Toch moet het belang ervan niet worden onderschat. Op een doorsnee VSK, Bouwbeurs of ‘Hardenberg’ zijn nauwelijks meer noviteiten te vinden. Daar draait het tegenwoordig vooral om relatiebeheer, ook belangrijk en zeker geen verwaarloosd aspect op de ISH, maar een beurs zou vanuit historisch perspectief vooral innovaties moeten laten zien. Zo verras je de bezoeker en verleid je hem/haar tot

Beurscontact

Beurscontact

Hoewel diverse instanties de economische groeipotentie inmiddels temperen, heerst er nog altijd een positieve stemming bij zowel consumenten als ondernemers. Vooral de installatiebranche lijkt zich voorlopig nergens zorgen over te hoeven maken. Er spelen zoveel ontwikkelingen – duurzaamheid, digitalisering, ontzorging etc. – die vragen om innovaties (en vakkrachten), dat van marktverzadiging nog lang geen sprake is. Geen betere indicatiemeter dan ’s werelds grootste vakbeurs voor de installatiebranche, ISH. Voorafgaand aan die van afgelopen februari waren de verwachtingen hoog gespannen. Op de beursvloer bleek het sentiment zeker positief. Niet eens zozeer vanwege alle noviteiten (want dat viel eigenlijk best mee, of tegen). Vooral de statistieken onder exposanten en bezoekers spraken boekdelen. Bijna iedereen gaf aan de toekomst vol vertrouwen tegemoet te zien. Mooi dat dit soort vakbeurzen nog bestaat, ondanks dat fysieke kennisoverdracht steeds vaker plaatsmaakt voor een digitale variant. Tegen een positief gestemde beursvloer vol direct met elkaar in contact tredende exposanten en bezoekers kan uiteindelijk geen enkele vorm van sociale media op.

Kunst in bedrijfshallen

Kunst in bedrijfshallen

“Ik heb nog nooit zoveel cv-ketels verkocht als afgelopen jaar”, vertelt Bastiaan Kunst. Samen met zijn broer runt hij Installatieservice Kunst. De ervaren installateur en ondernemer denkt dat het nog wel wat voeten in de aarde zal hebben voordat de warmtepomp definitief doorbreekt. Ja, de belangstelling neemt toe. Zeker in de nieuwbouw, waar cv-ketels nu uit den boze zijn. Maar vooralsnog kiezen klanten in de renovatiesector sneller voor een cv-ketel dan een warmtepomp, is de ervaring van Kunst. “Ik denk dat we nog wel een jaar of 10 aan het gas vastzitten.” Gevarieerd In 2000 namen Bastiaan en zijn broer het roer over van hun ouders. Installatieservice Kunst houdt kantoor in Heteren en heeft 10 medewerkers in vaste dienst. Ze bedienen een breed scala aan klanten en verrichten uiteenlopende werkzaamheden. Van badkamers verbouwen tot warmtepompen en ventilatiesystemen installeren en onderhoud verrichten aan gastoestellen. Het leeuwendeel van de klanten zit in de directe omgeving, hoewel ze ook regelmatig elders in het land een klus aanpakken. Specialisten Installatiebedrijf Kunst wordt veelvuldig ingeschakeld om vrijstaande nieuwbouwwoningen of bedrijfshallen van installaties te voorzien. Daarnaast weet ook de renovatiesector de specialisten uit Heteren te vinden. Bijvoorbeeld om kantoorgebouwen om te bouwen tot appartementencomplexen. Strategie De 49-jarige Bastiaan en zijn 40-jarige broer houden er een duidelijke bedrijfsstrategie op na. Ze willen zich onderscheiden van de concurrentie door een verzorgde uitstraling van de monteurs, de eigen vestiging en het materieel, “dan wordt je eerder serieus genomen” en door continu te investeren in kennisverwerving. “We houden nauwgezet bij

Slimme gebouwen

Slimme gebouwen

Digitalisering maakt gebouwen steeds comfortabeler, efficiënter en veiliger. Moderne cloud-oplossingen ondersteunen het beheer op afstand en vormen een krachtige tool om het energiegebruik te reduceren. Deze en andere trends waren dit jaar duidelijk zichtbaar tijdens de ISH in Frankfurt. Van de taxi tot de hotelboeking en het avondeten; we regelen het tegenwoordig allemaal digitaal. Ook met de ruimte waarin we verblijven, willen we slim en efficiënt omgaan. De huidige gebouwtechnologie maakt dit mogelijk, zegt Alex Driessen, Business Unit Manager bij Siemens Smart Infrastructure (SI): “Door de koppeling van informatietechnologie (IT) en operationele technologie (OT) kunnen we gebouwen steeds pro-actiever aansturen, op basis van data. Waar je vroeger de verwarming handmatig bediende, stemmen moderne gebouwbeheersystemen de temperatuur automatisch af op de gebruikersbehoefte. Ze doen dit op basis van voorkeursinstellingen, historische data en voorspellingen. Het comfort voor gebruikers neemt zienderogen toe.” Ecosystemen Deze ontwikkeling zal volgens Driessen ook de komende jaren doorzetten. In het hypermoderne hoofdkantoor van Siemens SI in Zug worden innovaties getest die op termijn ook in Nederland beschikbaar zullen zijn. Daaronder een app waarmee gebouwgebruikers de lichtsterkte en temperatuur in de ruimte zelf kunnen regelen, vergaderruimte kunnen boeken en storingen in gebouwinstallatie kunnen doorgeven aan de facilitair manager. Maar bijvoorbeeld ook plattegronden kunnen bekijken, wat nuttig kan zijn bij een evacuatie. Driessen: “Flankerend hieraan groeit het aantal apps om allerlei dagelijkse activiteiten eenvoudig te regelen. Of je nou een maaltijd wilt bestellen of op zoek bent naar de dichtstbijzijnde vrije parkeerplaats. De digitalisering verandert gebouwen en hun omgeving in

Doorontwikkeling

Doorontwikkeling

Ventilatiefabrikanten verkopen geen systemen meer, maar frisse lucht. Op de zoektocht naar alternatieven voor R410 wordt nu onder andere CO2 gepromoot. In de toekomst zullen steeds meer totaalverwarmingssystemen op de markt komen. Zomaar een greep uit de trends die wij voorbij zagen komen tijdens een rondje door de airco-, ventilatie- en verwarmingshallen op de ISH. Uit onderzoek blijkt dat consumenten vaak afhaken als je ze louter op prijs en technische gronden probeert te overtuigen een aankoop te doen. In de april-editie van IZ is hierover nog een uitgebreid artikel verschenen. Wat slaat dan wel aan? Benadrukken op welke manier je het comfortniveau verhoogt bijvoorbeeld of een antwoord biedt op een specifieke vraag. Excellente lucht Brink Climate Systems is daar jaren geleden al slim op ingesprongen. De Nederlandse fabrikant profileert zich als ‘leverancier van excellente lucht in de woning’. Tijdens de ISH zagen wij onder andere de nieuwe Flair 225, de meest compacte variant van de Flair-serie ventilatietoestellen. Door het formaat en de kleinere capaciteit (maximaal 225 m3/h) is dit toestel uitermate geschikt voor het ventileren van kleinere woningen, aldus de fabrikant. Regelgeving De BENG-regelgeving, keurmerken en de continue aandacht voor verduurzaming in het algemeen, hebben ook duidelijk hun impact op de ventilatiebranche. Zo zagen we onder andere dat Airflow en Meltem benadrukten dat hun nieuwe systemen voldoen aan de Passiefhuis keurmerken. Airflow deed dat met de Duplex 650 Flex en Meltem met de M-WRG II ventilatie-unit. Andere trends die duidelijk hun stempel drukken op de sector zijn energiebesparing en filtering.