We hebben iedereen nodig in de techniek. Dat blijkt wel uit recent onderzoek van de ROVC. Vergrijzing ligt in de sector op de loer; aan nieuwe, jonge aanwas is een schreeuwend gebrek. Dat vraagt iets van zowel werkgevers als medewerkers. Want iedereen moet zo lang mogelijk zijn of haar vakmanschap kunnen inzetten. Het Nederlandse technische landschap staat voor een groeiende uitdaging: vergrijzing. Een recent onderzoek, de TechBarometer van technisch opleider ROVC, werpt een scherp licht op de impact van vergrijzing op de technische sector. Bijna de helft van de technische bedrijven (44%) maakt zich zorgen over de vergrijzing van hun personeelsbestand. Meer dan één op de drie (36%) beschouwt de vergrijzing zelfs als de meest impactvolle ontwikkeling in de branche, terwijl ruim een kwart (27%) de vergrijzing ziet als de grootste personele uitdaging van de komende jaren. Vergrijzing goede term? Vergrijzing klinkt vaak negatief. Maar het gaat hier om vakmensen met veel ervaring en een lange staat van dienst. Met andere woorden: die kennis hebben we hard nodig. Om het werk te doen. Maar vooral ook om jonge vakmensen op de werkvloer te laten groeien en als rolmodel op treden. Het ervaren kapitaal van een bedrijf. En dat is nodig. Eén van de meest zorgwekkende punten is immers het gebrek aan nieuwe aanwas. Het tekort aan technici is al jaren een punt van zorg voor technische bedrijven. Maar liefst 32 procent van de bedrijven geeft aan dat er te weinig jonge technici afkomen op vacatures. Deze leidt tot een verlenging
Auteur: Ruud
Om te veranderen moeten er keuzes gemaakt worden. Zonder keuze geen vooruitgang. Dat klinkt gemakkelijk, maar is zeker niet altijd eenvoudig. Ook op het gebied van verwarming is het een opgaaf om de juiste route te kiezen. Een keuze die gaat over de selectie tussen verschillende opties, alternatieven en beslispunten op basis waarvan je een beslissing maakt. Juist die laatste kan voor verwarring zorgen. Baseer je een keuze op investering, besparing, comfort of CO2 uitstoot? Gelukkig zijn er veel oplossingen in de markt beschikbaar. Dat kan leiden tot keuzestress, maar ook tot keuzevrijheid. Dat is een waardevol gegeven. Allemaal mooie technieken. Voor nu, voor later, voor jou en voor mij. Allemaal uitingen van een veranderende wereld. Dat is het mooie van deze tijd, een tijd waar verandering aan de orde van de dag is, en in de meeste gevallen tot een vooruitgang leidt. Een vooruitgang met een lagere CO2 uitstoot, lagere kosten en meer comfort tot gevolg. Soms leidt een keuze tot een gasloos verwarmingssysteem. Een fantastisch systeem met alleen maar winnaars. In andere gevallen leidt de beslissing tot een hybride systeem. In de wereld van hybride verwarming wordt gebruik gemaakt van het bestaande verwarmingssysteem, aangevuld met een nieuwe kleine warmtepomp. Een warmtepomp die afgestemd is op het klimaat die het meest in de Nederlandse winter voorkomt in combinatie met de eigenschappen van de (bestaande) woning waar het systeem toegepast wordt. Gebruik makend van het bestaande, uitgebreid met het nieuwe. Nieuw, maar toch vertrouwd. Werkend op elektriciteit wanneer het kan,
Op woensdag 27 maart was het weer zover: de langverwachte Bewust Veilig-dag 2024. Een dag waarop bijna 850 bedrijven, een nieuw recordaantal, hun inzet toonden voor veilig en gezond werken binnen de techniek. Het thema van dit jaar, ‘Veiligheid versterkt als je samenwerkt’, benadrukte het belang om je samen hard maken om een veilige werkomgeving te waarborgen. Want laten we eerlijk zijn, veiligheid is niet het resultaat van individuele acties, maar van gezamenlijke betrokkenheid en samenwerking. In de techniek draait alles om vakmanschap, efficiëntie en innovatie. Maar te midden van dit streven naar vooruitgang, mag de veiligheid nooit uit het oog verloren worden. De Bewust Veilig-dag biedt elk jaar een uitgelezen kans om dit onderwerp centraal te stellen en de noodzaak van veilig werken te benadrukken. De invulling ervan is divers en flexibel. Van online toolboxsessies tot het verspreiden van de Bewust Veilig-krant, bedrijven hadden tal van middelen tot hun beschikking om deze dag te markeren. Maar het echte succes lag in de creativiteit en betrokkenheid van de deelnemende bedrijven. Het is echter niet genoeg om slechts één dag per jaar de nadruk te leggen op veiligheid. Het moet een integraal onderdeel zijn van de bedrijfscultuur, verweven in elke vezel van de organisatie. Als we kijken naar de toekomst van de techniek, zien we een sector die steeds geavanceerder wordt, waar nieuwe uitdagingen en kansen zich voortdurend aandienen. Maar te midden van deze dynamiek mogen we nooit vergeten dat de grootste kracht van de sector niet alleen ligt in technologische
De Bewust Veilig Dag. Een fenomeen inmiddels. Tijdens dit jaarlijkse initiatief van Bouwend Nederland, Techniek Nederland, OnderhoudNL en Aannemersfederatie wordt er door bedrijven extra aandacht aan veilig en gezond werken geschonken. Op woensdag 27 maart 2024 was het weer zover; ruim 900 bedrijven meldden zich aan voor deze editie. Dat veilig werken noodzakelijk is, wordt bevestigd door de cijfers vanuit de Arbeidsinspectie. Afgelopen jaar werden 2.493 arbeidsongevallen onderzocht door de Inspectie. Er vielen hierbij 72 dodelijke slachtoffers te betreuren. Geen bedrijf wil dit! Geen werkgever wil dit! Daarom maakt het realiseren van de risico’s een belangrijk onderdeel uit van het dagelijkse werk, wat gelukkig door veel bedrijven in de bouw- en installatiesector al wordt onderkend. Het bewijs hiervoor ligt bij de 935 bedrijven die meededen aan De Bewust Veilig Dag. Het thema was: ‘Veiligheid versterkt als je samenwerkt’. De aangemelde bedrijven mochten zelf invulling geven aan hoe zij hier aandacht aan wilden besteden. Zo zijn er fotowedstrijden georganiseerd, online toolboxen gevolgd en volledige dagprogramma’s ontwikkeld om de bewustwording van veilig werken te vergroten. Door ArboTechniek, het samenwerkingsverband voor veilig en gezond werken in de installatiesector, werden door heel het land fysieke toolboxen verzorgd door de arbo-adviseurs. We waren er bij drie aanwezig. Fysieke toolboxen Van Ede tot Sliedrecht en Woerden tot De Goorn: meerdere bedrijven door heel het land maakten gebruik van de gelegenheid van het inschakelen van een arbo-adviseur om een toolboxmeeting te geven. En dus om medewerkers te laten nadenken over veilig en gezond werken. Voor de buitendienst
De Bosch Home Comfort Groep realiseerde in het boekjaar 2023 een omzet van 5 miljard euro. Dit is een nominale groei van 11 procent ten opzichte van het voorgaande jaar en een valuta-gecorrigeerde groei van ongeveer 14 procent. De groei werd gedreven door warmtepompen en hybride warmtepompsystemen. In Duitsland steeg de verkoop van warmtepompen met 84 procent, terwijl de verkoop van hybride warmtepompsystemen met 46 procent steeg. De groei in beide segmenten overtrof daarmee de marktgroei van 51 en 12 procent. De Bosch Home Comfort Groep breidde ook zijn marktpositie uit in efficiënte ketels die later kunnen worden aangevuld met een warmtepomp om zo een hybride systeem te vormen. Stabilisatie Het Europese beeld is gemengd: terwijl markten met duidelijk gedefinieerde plannen, zoals Nederland, een aanzienlijke groei lieten gezien in warmtepompen en hybride systemen, lieten andere markten juist een daling zien. De Bosch Home Comfort Groep verwacht echter dat de vraag zich zal stabiliseren en dat de groei op middellange termijn zal normaliseren. Succesvol jaar Vergeleken met 2022 heeft het bedrijf zijn uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling met 19 procent verhoogd tot 256 miljoen euro. Met ongeveer 14.600 medewerkers was het aantal medewerkers iets hoger dan het voorgaande jaar. “We kijken terug op een succesvol financieel jaar, dat werd beïnvloed door politieke beslissingen”, vertelt Jan Brockmann, CEO van de Bosch Home Comfort Groep. “Eén ding is zeker: zonder warmtepompen en hybride warmtepompsystemen zal het niet mogelijk zijn om een CO2-neutrale gebouwde omgeving te realiseren.” Voorzichtig optimistisch De Bosch Home Comfort Group
Recent bezocht ik een vakbeurs. De ene standhouder had nog meer uitgepakt dan de andere. Maar bij mij bekroop toch het gevoel dat er nogal wat kansen gemist werden. Want het beeld was weer heel klassiek: bij een aantal stands werd met een opvallend object de aandacht getrokken. Maar bij de meeste gebeurde er niets en werden alleen producten getoond. Bij de meeste stands waren er nauwelijks activiteiten, waardoor de aandacht van bezoekers werd getrokken. Zelfs niet bij die stand met een vol sponsornamen bestickerde raceauto. Geen actie waarmee bijvoorbeeld een rit op een circuit te winnen was. Iets wat een relatie heeft met die mooi gepoetste bolide en bezoekers aantrekt om hun licht op te steken over die actie en het bedrijf. Gemiste kansen. Een soortgelijke ervaring had ik bij stands waar een machine ogenschijnlijk een productierun draaide. Of een cobot/robot doelloos lege doosjes van een palet op een transportbandje plaatste. Machines die draaiden zonder enige toelichting of een persoon die er een show van maakte om bezoekers te melden welke problemen deze technologie oplost. Gemiste kansen. En dan heb je nog de standbemanning die hun smartphone of laptop interessanter vinden dan de passanten. Laat staan open vragen stellen om zo te filteren naar welke informatie bezoekers op zoek zijn en hen daaraan helpen. Gemiste kansen. Een vakbeurs is een ontmoetingsplaats. Bezoekers zijn op zoek naar informatie over de nieuwste technologische ontwikkelingen of om kennis op te doen over mogelijke oplossingen. Ook over wet- en regelgeving die invloed heeft
Vernieuwing alom tijdens VSK2024, een nieuwe indeling van de hallen, een zeer waardevolle aanvulling met aandacht voor de E-installateur, veel noviteiten te vinden op de stands en nieuws te horen in de informatieve programma’s in de verschillende theaters op de beursvloer. Duurzaamheid was duidelijk terug te zien, niet alleen in de aangeboden installaties die te bekijken waren, maar ook de exposanten hadden hier duidelijk rekening mee gehouden. Bijvoorbeeld door circulair gebouwde stands en door gebruik te maken van minder en gerecyclede materialen. Zo zijn er steeds vernieuwingen mogelijk die ook nog eens duurzaam zijn! Ook onze leden lieten op de VSK2024 volop hun vernieuwingsdrang zien: klaar om de schouders onder de duurzame ambities van Nederland te zetten. Met een breed palet aan oplossingen. Met de door de overheid omarmde hybride installaties voor een duurzamere gebouwde omgeving waarmee ook nog eens wordt voorgesorteerd op de inzet van schone gassoorten en wellicht in de toekomst waterstof. En met concepten die kansen bieden de bestaande woningbouw op een haalbare en betaalbare manier te verduurzamen. Het thema van de VSK was niet voor niets ‘Onze toekomst draait om jou’. Want zonder de installatiewereld kunnen de ambities niet gehaald worden. De installateur is een belangrijke schakel en een vraagbaak voor de woningbezitter. Samen komen tot een weloverwogen oplossing die zo goed mogelijk past, daar is behoefte aan. Iedere situatie is immers anders en iedere portemonnee ook. In de bestaande bouw is een hybride vaak een passend antwoord. Het mooie is dat het gasverbruik dan met
De grootste installatievakbeurs van eigen bodem, VSK, werd in februari van dit jaar weer volop bezocht, na enkele achtereenvolgende edities teruglopende bezoekerscijfers te hebben laten zien. Goed nieuws dus, ook al omdat tijdens deze editie het accent weer lag bij de vakinstallateur. Dit jaar waren er, naar tevredenheid van menig exposant, een stuk minder consumenten die nieuwsgierig op zoek gingen naar duurzame mogelijkheden voor hun woning. Natuurlijk is het goed dat woningeigenaren zich oriënteren op warmtepompen en allerlei andere producten die de energietransitie kunnen versnellen. Maar het zijn uiteindelijk de installateurs die met hun vakkundigheid die energietransitie in goede banen moeten leiden. Fabrikanten brengen weliswaar steeds meer zogenaamde stekkerklare producten op de markt, maar dat wil nog niet zeggen dat iedere handige consument die producten zelf kan installeren op zodanige wijze dat die producten ook doen wat ze beloven. Ze zijn er inmiddels overigens wel: bedrijven die ‘doe-het-zelf installaties’ aanbieden met hulp op afstand om deze installaties in bedrijf te nemen. Maar het installeren van warmtepompen is toch echt technisch vakwerk.
Laten we eerlijk zijn, het aantal sanitairexposanten hield niet echt over op de VSK. Toch konden we uit onze bezoekjes aan de stands wel opmaken wat de belangrijkste trends zijn op dit moment. En af en toe vielen er best interessante innovaties te zien. Zo toont de markt zeker interesse in waterbesparing, maar houdt het geen gelijke tred met de belangstelling die er is voor energiebesparing. Tegelijkertijd zien fabrikanten en leveranciers zich hier ook gesteld voor dezelfde opgave als hun collega’s in de klimatisering: hoe verleiden we de klant om nieuwe technische oplossingen aan te schaffen? Douchewc Die laatste vraag speelt onder andere bij douchewc’s. Hoewel de grote fabrikanten al enkele jaren proberen deze toiletten aan de man te brengen, blijft de grote doorbraak achterwege. Een veelgenoemde reden is de prijs. Geberit liet tijdens de VSK een instapmodel zien, de Aquaclean Alba, dat prijstechnisch onder het topsegment zit. En daarmee, bijvoorbeeld interessant kan zijn voor een woningcorporatie. Specs De Aquaclean Alba beschikt alleen over de basisfuncties van een Geberit douchewc. Denk aan de TurboFlush-spoeltechniek, WhirlSpray douchetechnologie, automatische voor- en nareiniging van het douchepijpje met vers water, gebruikersherkenning en functies die met de afstandsbediening kunnen worden geactiveerd. Daarnaast is de Alba eenvoudig te installeren, met een easy fast fix bevestiging. De douchewc is sinds deze maand op de markt. Ontzouten Lubron vroeg op haar stand om aandacht voor waterontharders én ontzoutingsinstallaties. Volgens de fabrikant zijn waterontharders zo langzamerhand wel ingeburgerd in Nederland en beginnen nu ontzoutingsinstallaties opgang te maken. Met name
Natuurlijke ventilatie verliest terrein aan gebalanceerde ventilatie, filters raken steeds meer in zwang, gasloos wordt ingeruild voor hybride, netcongestie remt de verdere doorbraak van warmtepompen… Zomaar een greep uit de trends die we op de VSK-beursvloer bespeurden én vernamen van exposanten. De ventilatie- en verwarmingswereld zijn volop in beweging. Waar de aandacht voor sanitair helaas wat te wensen overliet (zie ook elders), kwamen belangstellenden voor ventilatie en verwarming/koeling wel volop aan hun trekken op de beursvloer. WTW Op de stand van Stiebel Eltron viel de nieuwe VRC-450 te bewonderen. Dit balansventilatiesysteem is onder andere geschikt voor reguliere huizen, appartementencomplexen en kleine commerciële panden. Zowel in de nieuwbouw als renovatiesector. Het toestel heeft een compacte omvang en wordt aan de wand gemonteerd. De VRC-450 beschikt over sensoren om het CO2-gehalte en de RV te meten. En op basis daarvan de ventilatie te regelen. Volgens de fabrikant blijft de geluidsproductie onder de 30 dB norm. De VRC-450 valt prima te combineren met een warmtepomp, waarmee dus een duurzaam totaalconcept ontstaat. Illustratief We zagen meer fabrikanten en leveranciers met dezelfde boodschap: de nieuwe generatie ventilatiesystemen is vaak prima te combineren met andere duurzame oplossingen. Zoals PV-panelen. Lucam liet bijvoorbeeld de Fairtype Solar 1600 zien. De facto een balansventilatie annex adiabatische koelingsunit bekleed met zonnepanelen. De opgewekte energie gaat direct naar het systeem. Ook deze oplossing heeft een CO2-sturing. De Fairtype Solar 1600 is onder andere interessant voor scholen en kantoorcomplexen. Parameters Door de pandemie is er meer aandacht voor goede ventilatie, maar het