Winnende woning- en gebouwauto­ma­tisering

Eens in de twee jaar valt een op de KNX-standaard gebaseerd woning- of gebouwautomatiseringsproject in de prijzen. Binnenkort gebeurt dit voor de negende keer. De inzendingen voor deze KNX Professionals Award variëren van luxe villa’s tot kastelen en van seniorenwoningen tot grote en kleine kantoorgebouwen.

Bij alle voorgaande edities laten de ingezonden projecten zien hoe uiteenlopend de toepassingen van deze standaard kunnen zijn. Zo maakten in 2009 onder meer een luxe woonboerderij, een kozijnenfabriek, een voetbalstadion, seniorenwoningen, een serie hotels en de trouwzaal van een gemeentehuis kans op de prijs. Winnaar was destijds een project met een beeld- en spraakverbinding in 55 seniorenwoningen. Via een touchscreen was er een koppeling gemaakt met de buitenpost, zodat bewoners op het scherm konden zien wie er voor de deur stond. Via de verbinding konden zij ook met diegene communiceren. Het touchscreen was ook te gebruiken om de deur op afstand te openen, en om onder meer de buitenverlichting en zonwering te bedienen.
Het meest bijzondere aan deze prijswinnende installatie was destijds de koppeling met Skype, wat bewoners via het touchscreen konden gebruiken. Het systeem moest de senioren een veilige en comfortabele woonomgeving bieden. Tegelijkertijd gaf de verbinding bewoners de optie om zorgdiensten af te nemen van het aangrenzende zorgcentrum. Een ontwikkeling die in 2009 zeer innovatief was, maar die we nu als gangbaar en niet al te ingewikkeld beschouwen.

Intelligent schakelen

Een jaar later bestonden de drie genomineerden voor de Award uit een project in een bouwketenpark, een verpleeg- en reactiveringcentrum en een luxe villa. Een intelligent schakelsysteem zorgde in de bouwketen voor een energiewinst van 60%, en bood eenvoudige bediening voor werknemers op alle niveaus. Dit project onderstreepte dat KNX niet alleen geschikt is voor luxe woningen of utiliteitspanden, maar ook voor dergelijke tijdelijke huisvesting.
Het tweede genomineerde project was van een verpleeg- en reactiveringcentrum. In die zorginstelling automatiseerde KNX onder meer de alarmering, zonwering, op afstand bedienbare deuren en verlichting. Met een geïntegreerde infrarood-bediening konden de bewoners van het centrum zelfstandig en met meer bewegingsvrijheid alle installaties bedienen.
De prijs ging dat jaar uiteindelijk naar system integrator Leertouwer BV, dat de prijs won voor het slim koppelen van vele hightech toepassingen in een luxe villa. Behalve de gebruikelijke KNX-componenten voor sturing en regeling van verlichting, zonwering, klimaat en ventilatie, waren ook de tuinverlichting, de bediening van het hekwerk, de audio-/videoinstallaties, de thuisbioscoop en de led-verlichting van het zwembad te regelen.

17 fabrikaten in één project

Een jaar later nomineerde de jury drie projecten die elk één van de drie belangrijke markten voor KNX vertegenwoordigen. Een project van Hevac Controls was een voorbeeld van toepassing van de standaard in de (luxe) woningbouw. BAM Techniek gebruikte het bussysteem voor bijna alle techniek in de herontwikkeling van Monarch I, een zeer groot kantoorgebouw (18.000 m2) in Den Haag. En Van Maanen Domotica Solutions liet zien dat met de standaard een enorm flexibel, multifunctioneel en zeer energiezuinig gezondheidscentrum kan worden gemaakt.
Hevac Controls sleepte de prijs dat jaar in de wacht, vooral vanwege het vele maatwerk dat het bedrijf had weten te leveren. Hevac Controls integreerde de producten van maar liefst 17 fabrikaten in dit project.
iPads in operatiekamers
Het winnende project in 2012 was geen grote villa, maar een tijdelijk operatiecomplex van het ziekenhuis in Geldrop. Alpha-X Domotica creëerde daar een integrale gebouwautomatisering voor de bediening van verlichting en klimaat. Het opererend personeel gebruikte daarbij een visualisatie op iPads, waarmee alle medewerkers konden omgaan. Dat gebeurde bovendien op een hygiënische manier. De iPads waren ingebouwd in de wanden van de operatiekamers met een speciaal daarvoor ontworpen inbouwplaat. Het was voor het eerst dat consumentenelektronica – iPads – werd ingezet als essentieel bedienpaneel in een kritische bedrijfsomgeving als een operatiekamer.

Hightech kasteel

Bij de meest recente uitreiking, in 2015, waren onder andere enkele hoofdkantoren van internationale bedrijven, een restaurant, een winkelcentrum en een eeuwenoud kasteel genomineerd. Bij dat kasteel, de uiteindelijke winnaar, was automatische bediening van verlichting en klimaat een grote wens. Dat wil zeggen, een grote wens van de bewoners, niet van eigenaar Stichting Het Geldersch Landschap (GLK). Die legde de restrictie op dat er geen of nauwelijks nieuwe infrastructuur mocht worden aangelegd en frezen en boren in muren was al helemaal uit den boze.
Het installatiebedrijf en de system integrator pasten in het kasteel draadloze technieken toe. Om bedrijfszekerheid te garanderen, verdeelden ze elke etage in vier segmenten. Bij een eventuele storing zou zo nooit meer dan 25% van één etage disfunctioneren. “Dit moest ook wel, omdat we muren van soms één meter dik tegenkwamen”, vertelt system integrator Koen van de Donk van Hevac Controls.
Het KNX-project in Kasteel Biljoen was zo vooruitstrevend, dat Hevac Controls er ook de internationale KNX Award mee won. (zie foto linkerpagina) Voor die prijs kwamen honderden inschrijvingen binnen vanuit de hele wereld. De jury bleek erg onder de indruk van het enorme aantal RF (draadloze) componenten dat in het kasteel is toegepast 

Aan de KNX Professionals Award 2017 kunnen uitsluitend leden van de KNX Professionals meedoen. De uitreiking van deze prijs vindt dit jaar in november plaats, tijdens het KNX-event dat in die maand wordt georganiseerd.
Meer informatie is te vinden op: www.knx-professionals.nl<