Tag: artikel editie juni 2019

Ervaren vakmannen

De werkdruk is hoog, de markt is goed, de klant weet wat hij wil en de jonge vakmensen van nu hebben andere kennis en een andere rol. Het is schakelen voor ervaren vakmensen en soms zoeken naar meer zelfvertrouwen. De ervaren vakmannen Kees en Jan kennen dit gevoel én het dilemma tussen het eigen belang en hun loyaliteit naar hun bedrijf. Kees is 56 jaar en werkt al 28 jaar voor hetzelfde bedrijf in de installatiebranche. Voorheen werkte hij in de tuinderij die zijn vader had opgezet. Met hart en ziel nam hij het levenswerk van zijn vader over en het doet hem nog steeds pijn dat hij het bedrijf heeft moeten opgeven. “Het werd meer een hobby dan een bedrijf en dat kon niet midden in de landbouwcrisis. Inmiddels ben ik voorbereid op de vraag naar het hoe en waarom, maar het is en blijft heftig.” Met passie voor techniek maakte hij de overstap naar de installatiebranche. Jan, ook 56 jaar oud, heeft altijd in de techniek gewerkt. Al 12 jaar lang werkt hij bij zijn huidige bedrijf, maar wel in verschillende functies. Tegenwoordig zit hij op kantoor waar hij zorgt voor de planning en de ondersteuning van de monteurs in het veld. Hij is de oudste in het bedrijf. “Ik sta met hart en ziel in mijn werk, maar de werkdruk is hoog, net als de verantwoordelijkheid.” Blijven groeien Kees is een doener en wil zich blijven ontwikkelen.“Ik heb altijd zelf het lot in handen willen hebben en

Waterbeleving

Bijna iedere uitgave focust de redactie zich op een water gerelateerd onderwerp, variërend van badkamer, toilet tot keuken. Zolang het de installatietechniek maar raakt. We hebben nu eenmaal minder affiniteit met opgeblazen verhalen over ‘minimalistische ontwerpen met heldere, tijdloze lijnen’, wat dat ook allemaal moge betekenen. Eens in het jaar staan we uitvoeriger stil bij alles wat met water in woningen en kleine utiliteit te maken heeft. Zo duiken we in deze uitgave o.a. in de wereld van corrosie. Hoe is dit in gesloten waterzijdige systemen te voorkomen? ISSO maakte er een (herziene) publicatie over, die binnenkort verschijnt. Net zo interessant is het project Superlocal, waarin wordt geanticipeerd op de waterproblematiek door hevige regenbuien en lange perioden van droogte als gevolg van klimaatverandering. Circulaire waterkringloop en materiaalgebruik spelen een belangrijke rol. De installateur zal hiermee steeds vaker te maken krijgen. Kortom, het onderwerp water reikt verder dan nietszeggende teksten over ‘waterbelevingen die alle zintuigen raken’. Niet dat beleving geen rol speelt. Maar eigenlijk gaat het toch vooral om de techniek erachter.

Expert tussen cowboys

De PV-markt heeft te kampen met wildgroei. Cowboys die zonder de juiste kwalificaties aan de slag gaan, wat voor levensgevaarlijke situaties kan zorgen. Jan Hofman heeft wel kennis en kunde in huis. En daardoor heeft zijn bedrijf NPS Duurzaam de afgelopen jaren een fikse groeispurt gemaakt. NPS Duurzaam opereert vanuit het Brabantse Boxtel. Het bedrijf zit zowel in de PV-panelen, als warmtepompen en ledverlichting. Hofman, een geboren ondernemer, blijkt wel uit het interview, zette de duurzaamheidsspecialist op in 2012. Gevarieerd De 62-jarige Hofman volgde meerdere opleidingen. Zo doorliep hij de detailhandelsschool, behaalde zijn diploma’s als administrateur en rondde een MBA-opleiding af. Daarnaast is hij een gediplomeerd makelaar. Na jarenlang als ondernemer in de computerbranche werkzaam te zijn geweest, maakte hij in 2012 de overstap naar de duurzame energie. “Kansrijk” “Ik had verschillende bedrijven, maar was constant aan het vergaderen. Op een gegeven moment heb ik alles verkocht en een sabbatical genomen. Ik ben weer gaan studeren en heb marktonderzoek gedaan. Daaruit kwam naar voren dat er veel kansen lagen op het gebied van duurzame energie.” PV-panelen Hofman volgde cursussen op PV-gebied en zette in 2012 NPS Duurzaam op. Het bedrijf is snel gegroeid en realiseert op dit moment 300 installaties per jaar, in de utiliteit en woningbouw. Zo’n 70% van de omzet is afkomstig van PV-panelen, het resterende deel wordt binnengehaald met de warmtepompen en ledverlichting. Naam maken NPS Duurzaam heeft al een behoorlijke naam weten op te bouwen in de agrarische sector. Recentelijk werd nog een project afgerond in

Realistisch duurzaam

In de april editie beschreven we al de nieuwe Flextherm Eco van Flamco: een thermisch laadstation dat elektriciteit omzet in warmte en opslaat voor warmwatervoorziening. Er lopen momenteel diverse pilots met deze batterij. Eén daarvan bij Keukenstudio Kruize in Bergschenhoek. IZ ging langs en vroeg aan eigenaar Lood Kruize waarom hij voor dit systeem koos en wat tot nu zijn bevindingen zijn. Kruize begon 25 jaar geleden zijn keukenstudio en zit sinds een aantal jaren op een nieuwe locatie. Zijn zoons runnen vanuit hetzelfde gebouw een webwinkel en aannemersbedrijf. De familie Kruize probeert bewust om te gaan met energiegebruik. Het pand is daarom overal voorzien van ledverlichting en op het bedrijfspand liggen 96 zonnepanelen die een gezamenlijk opwekvermogen van 26.000 kW op jaarbasis leveren. Realistische ambitie Het pand met een oppervlak van 750 m2 is verder volledig voorzien van vloerverwarming en verbruikte in de winter een slordige 300 kuub gas per maand. Een behoorlijke uitgave op jaarbasis terwijl aan de andere kant de opgewekte stroom als het ware wegliep. Met het oog op de veranderende regelgeving omtrent saldering was Kruize al een tijdje op zoek naar een manier om zijn opgewekte stroom duurzaam te kunnen inzetten in zijn eigen bedrijfspand. Hij toog daarvoor vorig jaar naar de Energiebeurs in Den Bosch met “een realistische duurzame ambitie: minder uitstoot realiseren maar met oog voor eigen portemonnee.” Geen slijtage Op de stand van Flamco raakte hij in gesprek met Rob Logtenberg, vertegenwoordiger van Flamco. Die liet hem de eerste versie zien van

Perskoppelingen

Lassen of solderen van leidingen voor verwarming of drinkwater is al lang niet meer van deze tijd. Meerlagenbuizen worden eenvoudigweg via perskoppelingen aan elkaar vastgemaakt. Een kwestie van knippen, insteken en persen. Elke fabrikant heeft zijn eigen methode om dit persen zo eenvoudig mogelijk én, misschien nog belangrijker, gegarandeerd lekdicht te maken. Enkele voorbeelden. Viega introduceerde vorig jaar het kunststof leidingsysteem Viega Smartpress (hoofdfoto). Het systeem heeft een perskoppeling met geoptimaliseerde doorstromingseigenschappen van fittingen met lage drukverliezen. Dat komt omdat de fittingen bochten hebben in plaats van knieën. Omdat ze ook geen O-ring hebben, hoeft er niet gekalibreerd te worden. De buis wordt afgeknipt, op de fitting gestoken en geperst. Door het ontbreken van een O-ring kan deze bovendien niet onbedoeld beschadigd of vervuild raken. Er is één fitting voor zowel sanitair, verwarming (16 t/m 63 mm) als gas (20 t/m 32 mm). De perskoppelingen zijn gemaakt van RVS en brons. Licht en flexibel VSH heeft het VSH MultiPress kunststof leidingsysteem in huis, dat zowel met U- als TH-profiel te ‘verpressen’ is. De meerlagenbuis is door zijn lichte gewicht en flexibiliteit snel en gemakkelijk te buigen en installeren. Het systeem is geschikt voor cv-, sanitair-, gas-, vloerverwarmings- en olievrije persluchtinstallaties. Dankzij een kleurcodering is snel de juiste maat te herkennen. Een insteekdieptecontrolevenster is geïntegreerd. Kalibratie is niet nodig t/m 32 mm. Het assortiment loopt van 14 t/m 63 mm voor water en 16 t/m 25 mm voor gas. De RVS presshuls is geschikt voor instorten in dekvloeren van beton en

Warm tapwater

Om de groei van legionellabacteriën in warmtapwaterinstallaties te voorkomen is de instandhouding van de juiste temperaturen zeer belangrijk. Voorwaarden hiervoor zijn een correcte dimensionering en een goede hydraulische balans in het warmtapwatercirculatiesysteem. De kwaliteit van het drinkwater hangt niet alleen af van de levering van schoon water door de drinkwaterleverancier, maar wordt ook bepaald door het ontwerp, de gebruikte materialen en de afmetingen van het leidingsysteem. Drinkwaterinstallaties moeten in zijn algemeenheid zo ontworpen, beheerd en onderhouden worden, dat bacteriegroei verhinderd wordt. Dat geldt ook voor het warmtapwatercirculatiesysteem. Kritische situaties Om te zorgen dat er geen bacteriegroei in warmwaterinstallaties plaatsvindt, is de instandhouding van de juiste temperaturen zeer belangrijk. Daarom dient het water vanuit de boiler een temperatuur van 65°C te hebben. In de gehele warmtapwaterinstallatie mag de temperatuur niet lager dan 60°C worden. Met name in grote, complexe warm tapwaterleidingen kunnen gemakkelijk risicovolle situaties ontstaan, waardoor micro-organismen, zoals Legionella, zich kunnen vermenigvuldigen. Mogelijke kritische situaties zijn bijvoorbeeld niet voldoende circulerend water en te sterke afkoeling ervan. Correcte dimensionering Daarom moet het water op temperatuur gehouden worden door middel van circulatiesystemen. Een correcte dimensionering van het circulatiesysteem zorgt ervoor dat warm tapwater overal in de installatie op temperatuur blijft. Hiervoor is een nauwkeurige berekening van de benodigde volumestroom essentieel: te geringe volumestromen leiden tot het afkoelen van delen van het circulatiesysteem; te hoge volumestromen leiden tot hoge bedrijfskosten en een verhoogde warmteafgifte aan de omgeving. Regelafsluiters De hydraulische balans, het evenwicht tussen de juiste volumestroom voor het behoud van de juiste

Overal Wellness

De badkamer is voor veel consumenten al lang niet meer alleen een ruimte waar ze zich snel wassen en aankleden. Steeds vaker is het een plek om te ontspannen en tot rust te komen. De badkamer wordt dan ook in toenemende mate een verlengde van de woon- of slaapkamer – een ontwikkeling die ook wel ‘homing’ genoemd wordt. Deze trend was ook duidelijk merkbaar op ISH 2019. Zo zien we dat badkamers steeds vaker worden uitgerust met wellness-opties zoals regendouches en gekleurd licht. Ontspanning Comfort in de badkamer wordt steeds belangrijker. Michael Tulp, Algemeen Directeur van Sunshower, leg uit hoe dat komt. “In deze drukke tijden is het voor consumenten belangrijker dan ooit om tot rust te komen. En wie denkt aan ontspanning in huis, denkt al snel aan de badkamer. Dé plek voor een momentje voor jezelf. Douchen is voor veel mensen een goed begin van de dag, of juist een manier om de dag op een ontspannen manier af te sluiten.” Welzijn Naast comfort neemt ook het belang van welzijn toe als het om de badkamer gaat. Dat hangt samen met een andere belangrijke ontwikkeling in de maatschappij: bewust bezig zijn met een gezondere levensstijl. Denk aan gezond eten, meer bewegen en – inderdaad – ontspanning. Maar volgens Tulp wordt een vierde factor hierbij nog te vaak over het hoofd gezien: zonlicht. “In het verleden zagen we alleen de nadelige gevolgen van zonlicht. En hoewel te veel zonlicht inderdaad schadelijk kan zijn, is te weinig zonlicht óók ongezond.

Off-grid watersysteem

De energietransitie is nog niet eens afgerond of er dient zich alweer een nieuwe revolutie aan. Door de klimaatverandering krijgen we vaker te maken met hevige regenbuien en lange periodes van droogte. In het project Superlocal wordt al geanticipeerd op de waterproblematiek die dat met zich meebrengt. Afgelopen zomer hadden we een lange, hete en droge periode. Bij alle stakeholders in de watersector gingen de alarmbellen rinkelen. Zeker toen ook nog bleek uit Big Data analyse (zie elders deze uitgave) dat we de komende jaren nog vaker dit soort periodes tegemoet mogen zien. Want, hoe gaan we dan waterschaarste voorkomen? Achtergrond Kerkrade behoort tot een krimpregio, de bewonersaantallen nemen af. Na rijp beraad kwam woningcorporatie HEEMwonen tot de conclusie dat ze haar woningenbestand ter plekke moest gaan herstructureren. In Kerkrade-Oost heeft dit geleid tot een, mogen we wel zeggen, revolutionaire nieuwe aanpak. Locatie In de wijk Bleijerheide stonden tot kortgeleden vier hoogbouwflats die gebouwd zijn in de jaren ’60, een periode met hoge woningnood. In die periode werden landelijk in korte tijd veel nieuwe woningen gebouwd. De hoogbouwflats in Bleijerheide bleken niet meer te voldoen aan de wensen en eisen van deze tijd. Demowoning HEEMwonen besloot, met het oog op de krimp, het aantal wooneenheden terug te brengen. In 2012 werd één flat gesloopt, later volgde de tweede, maar hier werd bewust gekozen voor een andere aanpak. De grondgedachte was om waar mogelijk materiaal te hergebruiken voor de bouw van een demowoning. Het bouwteam is daarbij zeer ambitieus te werk

ISH Noviteitenshow

Dit jaar werd voor de 15e keer de ISH Noviteitenshow georganiseerd. Al sinds 1989 nemen sanitairfabrikanten deel aan deze showroombeurs, die traditiegetrouw een aantal weken na de internationale vakbeurs ISH in Frankfurt plaatsvindt. Stichting Badkamer Promotie organiseerde de beurs in een volledig gevulde Beursfabriek in Nieuwegein. Wij pikten er enkele noviteiten voor u uit. Ruitvormig RM Sanitair liet op de ISH Noviteitenshow de Easy Drain Diamond zien. Het is een exclusieve drain die eerder in Duitsland op de ISH werd geïntroduceerd. De douchegoot heeft een opmerkelijk design dat de badkamer een luxe uitstraling moet geven. Dankzij het geruite ontwerp kan bovendien eenvoudiger een tweezijdig afschot worden gecreëerd, aldus de fabrikant. Dit maakt het installeren ervan nog gebruiksvriendelijker. Met een lengte van 650 mm is de drain te verwerken in elke nieuwbouw- of renovatieklus. De Easy Drain Diamond is eenvoudig te reinigen en biedt volledige waterdichtheid dankzij gepatenteerd WPS Techniek. Easy Drain geeft 10 jaar waterdichtheidsgarantie Fris op het toilet Geberit toonde de nieuwe DuoFresh module (foto boven) waarmee zowel nieuwe als bestaande toiletten kunnen worden voorzien van geurafzuiging. Waar eerst de geurzuivering onderdeel was van het inbouwreservoir, is het nu een losse module die ook past in al ingebouwde inbouwreservoirs (Sigma 12 cm vanaf bouwjaar 2008 of Sigma 8 cm vanaf bouwjaar 2016). Enige vereiste is verder dat er een netspanningsaansluiting van 230 V beschikbaar is. Behalve de transformator zijn alle componenten te installeren via de bedieningsopening van het reservoir. De transformator wordt elders geplaatst – in een elektra-inbouwdoos of

Het mag weer

Het is ongetwijfeld de trend van 2019 in de sanitairwereld: kleur. Jarenlang domineerde de minimalistische badkamer, maar nu mag het allemaal weer uitbundiger. Met het aantrekken van de economie, lijken zowel de fabrikanten als consumenten op te fleuren. Als u de ISH heeft bezocht afgelopen maart, is het u vast en zeker wel opgevallen: de sanitairwereld lijkt een andere richting te zijn ingeslagen. Er was zelfs een expositie (Pop Up my Bathroom) aan gewijd, waar de kleurenrevolutie voortreffelijk in beeld werd gebracht. Durf Rob Sanders is directeur van Sanidrõme. Bij de coöperatie zonder winstbejag zijn tientallen showroomhoudende installateurs aangesloten. Ook zij merken een trendverschuiving, beaamt Sanders. “Nu de economie beter draait, durven de fabrikanten meer. Ze brengen nieuwe producten op de markt met een breder scala aan kleuren; van baby roze tot appeltjesgroen. Hiermee spelen ze ook in op een andere trend: individualisering. Klanten willen steeds meer de regie houden over de inrichting van hun badkamer, keuken en toilet en zijn voortdurend op zoek naar producten die tegemoet komen aan hun individuele wensen.” Accenten aanbrengen Toch blijft het overgrote deel, Sanders schat zo’n 9 van de 10 klanten, behoudend. “Ze vragen zich af of ze al die trendy kleuren over een jaar of 3 nog wel mooi vinden en kiezen daarom eerder voor het bekende witte en zwarte sanitair.” De kleurenrevolutie drukt met name haar stempel op kranen, badkamermeubilair en tegels, zegt Sanders. “Klanten kiezen er niet snel voor om bijvoorbeeld een hele badkamer in roze uit te laten voeren.