Tag: artikel editie april 2019

Ontwerp en installatie van warmtepompen vergen kennis, een geïntegreerde aanpak en precisie. Klachten zijn te voorkomen door het werkproces van ontwerp tot inspectie volgens actuele richtlijnen en praktijkvoorschriften te doorlopen. ISSO-kennis geeft daarbij houvast, vindt Maarten Roskam, werkvoorbereider klimaattechniek bij Schouten Techniek. Het programma Radar meldde in maart weer een aantal probleemgevallen met warmtepompen. De techniek mag dan volwassen en doorontwikkeld zijn, in de praktijk laten installateurs nog wel eens steken vallen en klagen sommige gebruikers dat de installatie niet aan de verwachtingen voldoet. Vermogens en dimensies van de warmtepomp zijn vaak niet goed afgestemd op de energiebehoefte, foutieve hydraulische schakelingen zorgen voor onnodig energiegebruik, de β-factor is te laag berekend waardoor er te veel moet worden bijgestookt of het afgiftesysteem is simpelweg niet geschikt. Uiteraard zijn er ook gebruikers die de techniek niet goed bedienen en daarmee het rendement tenietdoen. Nu het Klimaatakkoord volop inzet op warmtepompen, is de branche aan zet om met goede voorbeelden markt te winnen. Zwakste schakel bepalend Ontwerp en installatie van warmtepompen vereisen veel meer kennis en precisie dan bij de traditionele cv-ketel, zegt Jos de Leeuw, specialist klimaatinstallaties bij ISSO. “Omdat het een relatief nieuwe techniek is en een complexe samenhang van componenten betreft. Het systeem is daarbij zo sterk als de zwakste schakel. Omdat je met lagere temperaturen en kleinere temperatuurverschillen werkt, is veel aandacht nodig voor het systeemontwerp, de gebouwschil en de inregeling.” Leidraad bij processen Maarten Roskam van Schouten Techniek beaamt dat. Hij is gespecialiseerd in de warmtepomptechniek bij utiliteitsprojecten,

Het is een vraag waar installateurs nogal eens mee te maken krijgen: Moet ik nu wel of niet een modulerende warmtepomp adviseren? IZ sprak erover met Charles Geelen, adviseur bij Infinitus Energy Solutions en ontwikkelaar van de ‘Quickscan voor warmtepompen’ voor de utiliteit en glastuinbouw. Tegenwoordig zijn er ruwweg twee soorten warmtepompen op de markt: de traditionele aan/uit variant en de modulerende warmtepomp. Vooral de laatste variant maakt nu opgang en daar zijn duidelijke redenen voor aan te wijzen. Invertertechniek “Een modulerende warmtepomp maakt gebruik van een frequentieregeling en een gelijkstroommotor”, vertelt Geelen. “Dankzij deze regeling kan je het toerental makkelijk laten variëren zonder dat dat ten koste gaat van het elektrisch rendement van de elektromotor.” Met de frequentieregeling wordt het mogelijk om de compressor in deel- en vollast optimaal af te stemmen op de gewenste condities. Dus, precies toegesneden op de vraag van de gebruiker. Betere SCOP Dat brengt enorme voordelen met zich mee, vervolgt Geelen. Om maar te beginnen met de belangrijkste: een modulerende warmtepomp heeft een betere SCOP oftewel Seasonal Coëfficiënt of Performance. Het rendement door het jaar heen is hoger dan met een traditionele aan/uit warmtepomp. Daarnaast remt de invertertechniek slijtage af. “Een modulerende warmtepomp heeft veel minder starts/stops. Dit komt ten goede aan de levensduur en het rendement.” Dimensionering buffervat Bij een aan/uit warmtepomp is het belangrijk om het aantal start/stops binnen de perken te houden. Om te voorkomen dat de warmtepomp gaat pendelen bij een lage warmtevraag tijdens het voor- en najaar en zachte

Oververhitting is een groeiende zorg, voor ons klimaat maar ook voor goed geïsoleerde en luchtdichte woningen. In de zomer bereiken moderne woningen een onaangenaam hoge binnentemperatuur en raken ze de warmte onvoldoende kwijt. Wat zijn de risico’s en wat is er tegen te doen? Was eerder de vraag ‘Hoe houden we het warm?’ belangrijk bij het ontwerp van een woning, tegenwoordig zijn onze moderne woningen zó goed geïsoleerd en luchtdicht gebouwd dat de vraag ‘Hoe krijgen we het koel?’ meer en meer van toepassing is. Gevaar van oververhitting Hoogbouwappartementen en nieuwbouwwoningen hebben daarbij de eigenschappen die het grootste risico op oververhitting met zich meebrengen. Niet alleen zijn warme en vochtige huizen ongemakkelijk voor bewoners, ze vormen ook een risico voor hun gezondheid. Blootstelling aan extreme hitte in huizen over langere perioden kan ernstige en soms zelfs fatale gevolgen hebben. Prognoses voor klimaatverandering suggereren dat hitte gerelateerde sterfgevallen in 2080 zullen verdubbelen wanneer er geen actie ondernomen wordt. Ventilatie als oplossing Er zijn diverse oplossingen voor het koelen van ruimtes met WTW-ventilatie. Volledig op zichzelf staande oplossingen of slimme combi’s om tot het vereiste niveau van koelcapaciteit te komen, inclusief ventilatie en vochtigheidsregeling. Zo heeft Zehnder zijn ComfoCool (zie ook kader) uitgerust met een compressiekoelsysteem, zoals die wordt gebruikt in koelkasten. Indien mogelijk wordt de gewenste temperatuur in huis gerealiseerd door de bypassklep van de WTW-unit te openen. De ventilatie wordt daarbij gehandhaafd, terwijl de temperatuur van de toegevoerde lucht aangenaam koel is. Dit gebeurt voornamelijk gedurende de nacht. Met de

Met de groeiende populariteit van warmtepompen staat het fenomeen ‘geluid’ weer volop in de belangstelling. Menig consument vraagt zich af of een buitenunit geen lawaai zal produceren. Maar eigenlijk zou geluidsbeleving continu op het netvlies van de installateur moeten staan, betoogt Akoestisch Adviseur Pascal van Dort. Hij geeft praktische adviezen om geluidsoverlast binnen te voorkomen. In 1883 voorspelde de Duitse arts Robert Koch al: ‘Er komt een dag waarop de mens lawaai even intensief zal moeten bestrijden als hij vroeger tegen cholera en pest heeft gestreden’. Bijna anderhalve eeuw later lijkt de beroemde ontdekker van cholera gelijk te hebben gekregen. Uit onderzoek van de World Health Organisation blijkt dat geluid één van de belangrijkste omgevingsfactoren is die de gezondheid van mensen kan beïnvloeden. Zo kan te veel lawaai stress veroorzaken, waardoor de bloeddruk kan stijgen. Dit kan weer leiden tot hart- en vaatziekten en uiteindelijk dodelijke infarcten. Achtergrond Verschillende marktpartijen zetten zich daarom actief in voor een beter akoestisch binnenklimaat. Onder hen is ook Rockfon, dochteronderneming van Rockwool International uit Denemarken en leverancier van akoestische plafond- en wandoplossingen. Pascal van Dort, Acoustics Specialist bij Rockfon Rockwool werkt al 20 jaar bij Rockfon waarvan de laatste 7 jaar als akoestisch adviseur. “Ik help partijen in de bouwkolom met akoestische vraagstukken en adviseer ze bij materiaalkeuzes. De laatste jaren word ik, helaas, ook steeds vaker ingeschakeld als probleemoplosser. Helaas omdat deze fouten vaak in het voortraject of bij de juiste uitvoering al voorkomen hadden kunnen worden.” Oorzaken Als men klaagt over lawaai

Er is een trendverschuiving gaande in warmtepompland. Waar de klant eerst vooral bezig was met energiebesparing en zijn portemonnee, krijgt hij nu meer aandacht voor comfort. Tegelijkertijd worden warmtepompen ook steeds beter geïntegreerd in de Smart Home infrastructuur. Specialist Ambrava legt uit waarom. Nog niet zo lang geleden, zat de doorsnee consument op zijn portemonnee en hij was er met geen mogelijkheid vanaf te krijgen. De economische crisis had er immers zwaar ingehakt, dus het geld mocht even niet rollen. Dat verandert nu in een rap tempo, vertelt Jerry Ploeg, Commercieel Directeur van Ambrava. In Nederland is Ambrava actief als leverancier van onder andere Samsung warmtepompen. Comfort en van gas los Die starre houding uit het recente verleden had deels te maken met onwetendheid, legt Ploeg uit. “In eerste instantie richtten consumenten zich vooral op energiebesparing en terugverdientijden. Ze waren zich nauwelijks bewust van de toegevoegde waarde die warmtepompen kunnen bieden om het comfort naar een hoger niveau te tillen. Zo begint het nu pas door te dringen dat warmtepompen niet alleen geschikt zijn om te verwarmen, maar ook om te koelen. Ook wisten ze niet altijd dat een warmtepomp prima te koppelen is aan vloerverwarmingssysteem. Nu consumenten wat ruimer bij kas zitten en de warmtepomp maatschapppijbreed aan bekendheid wint, onder andere doordat we van het gas af gaan, zijn ze minder gefocust op de investeringskosten en letten ze meer op comfort.” Belang extra maatregelen Met name in de nieuwbouw wint de warmtepomp terrein, vertelt Ploeg. In de vervangingsmarkt ligt

Elektriciteit direct omzetten in warmte en deze opslaan voor warmwatervoorziening. Er is nu een thermisch laadstation dat hiervoor zorgt. Deze batterij werkt door middel van thermische opslag in Phase Change Material (PCM). Dit materiaal reageert op temperatuurverandering door te smelten of te kristalliseren en daarbij energie op te nemen resp. af te geven. De FlexTherm Eco is een oplossing voor met name installateurs en woningbouwcorporaties die nieuwe mogelijkheden zoeken om duurzaam opgewekte energie op te slaan, denkt Flamco. Die noodzaak groeit, omdat het kabinet van plan is de salderingsregeling voor zonnepanelen in 2021 stop te zetten. Het toestel, met een energielabel A+ voor stilstandverliezen, is geschikt voor nieuwbouw, renovatie en uitbreiding van woningen, appartementen en utiliteit. In combinatie met bijvoorbeeld pv-panelen (voor elektriciteit) en een warmtepomp (voor ruimteverwarming) ontstaat een CO2-neutrale energievoorziening. Zout als basis De batterij bevat anorganisch zout als PCM. Dat wordt via een elektrische spiraal tot 70 graden Celsius opgewarmd. Bij die temperatuur is het zout helemaal vloeibaar. Bij een warm tapwatervraag koelt het zout weer af en geeft het de warmte-energie af aan met water gevulde warmtewisselaars, die warm tapwater genereren. De FlexTherm Eco 6E levert 12,5 liter warm water per minuut (CW5), wat voldoende afgiftecapaciteit is voor minimaal 170 liter aan warm douchewater. Voor iedere woning geschikt Het toestel kan in elke woning worden toegepast. Het neemt een derde van de ruimte van een gemiddelde boiler in beslag. De gebruiker kan het oneindig vaak op- en ontladen zonder verlies van rendement, claimt de fabrikant. Het

We waren gewend te praten over de Coefficient Of Performance om het rendement van een warmtepomp uit te drukken. De laatste tijd komen we echter ook steeds vaker de term SCOP tegen. In dit artikel legt adviseur Ron Bosch uit wat de verschillen zijn tussen de SCOP- en COP-waarde van een warmtepompsysteem. Laten we beginnen met de COP-waarde. COP staat voor Coefficient of Performance. De COP-waarde drukt de verhouding uit tussen de elektrische energie die het toestel voedt en de energie die de warmtepomp afstaat aan het verwarmings-, of warmwatersysteem. Als een leverancier bijvoorbeeld aangeeft dat bij afname van 1 kWh stroom aan de warmtepomp, hiervoor 4,5 kW warmte wordt geleverd, spreken we van een COP van 4,5. De warmte wordt uiteraard weer afgestaan aan de cv- of ww-installatie. Meetmethode De COP-waarde wordt bepaald aan de hand van de NEN Normering EN 14511. Deze geeft aan hoe een warmtepomp presteert en of deze een juiste COP bezit. De norm schrijft ook het kader voor waarbinnen de metingen moeten worden gedaan. Zo staat onder andere omschreven welke buiten- en vloerverwarmingstempeaturen moeten worden gehanteerd. Staat er bijvoorbeeld A7 en W35 vermeld bij een warmtepomp, dan staat de A staat voor de aanvoertemperatuur van de bron en de W voor de aanvoertemperatuur van het afgiftesysteem. Bij deze condities is de COP bepaald. Invloed delta T Als de buitentemperatuur daalt, terwijl de gevraagde aanvoertemperatuur stijgt, zal dit een negatief effect hebben op de te behalen COP en de thermische energie die naar het afgiftesysteem