Regenpijp los van riolering

Steeds meer steden en gemeenten bereiden zich voor om wateroverlast tegen te gaan. Hiertoe zijn ze verplicht, gezien de nieuwe Waterwet. En hiertoe worden ze gedwongen, gezien het veranderende klimaat. De gemiddelde temperatuur warmt op, de zeespiegel stijgt en het klimaat verandert met onder andere hevige neerslag als gevolg. Extreem veel regenwater dus. Wat betekent dit voor installateurs?

In de oude Waterwet was regenwater de verantwoordelijkheid van de gemeenten. Afvoer van regenwater viel onder de gemeentelijke zorgplicht voor huishoudelijk afvalwater. Dus als de gemeente wateroverlast wilde tegengaan, moest ze zorgen voor een goede en veilige afvoer. Dit werd veelal aangepakt op wijkniveau, gericht op een aanpak van de problemen aan het einde van de buis, en uitgedacht door gemeenten, stedenbouwkundigen en ingenieursbureaus.

Hemelwaterverordening

In de nieuwe Waterwet is de gemeente nog steeds de verantwoordelijke met een zorgplicht voor huishoudelijk afvalwater. Maar regenwater valt niet meer onder de noemer huishoudelijk afvalwater. Regenwater valt nu onder de hemelwaterverordening. Via deze verordening kan de gemeente regels stellen aan particulieren en perceeleigenaren. Er kan worden voorgeschreven dat hemelwater op het eigen perceel verwerkt moet worden en niet meer door de gemeente aan het einde van de buis. Concreet betekent dit dat perceeleigenaren zelf maatregelen moeten nemen om regenwateroverlast tegen te gaan. Ze moeten de regenpijp afkoppelen van de riolering. Dus de extreme neerslag zal aan het begin van de regenpijp opgelost moeten worden en niet meer aan het einde van de buis. Dit betekent ook dat het niet meer het werk is voor stedenbouwkundigen en ingenieursbureaus maar voor de gesprekspartner van de perceeleigenaar, ofwel de kundige en goed belezen installateur.

Waterschappen

Inmiddels hebben we al een aantal decennia te maken met die hevige regenbuien. Het is gebleken dat het riool de grote hoeveelheid water dat valt niet aan kan. Hierdoor stroomt vuil rioolwater in het oppervlaktewater, met alle gevolgen van dien.
De waterschappen hebben van de overheid de opdracht gekregen om de watersystemen van alle deelgebieden in kaart te brengen. Kunnen zij de verwachte neerslag aan en waar zullen problemen ontstaan? Er wordt namelijk 50% meer intense neerslag verwacht, zo blijkt uit de klimaatscenario’s voor 2050 van het KNMI.
De extremen van het klimaat worden in de stedelijke gebieden nog eens verstrekt. Daar is dermate veel bebouwd en verhard dat het regenwater niet snel genoeg meer afgevoerd kan worden. Met wateroverlast en grote economische schade tot gevolg. De verwachting is dat de waterschappen een beroep gaan doen op de gemeenten. Zo worden de gemeenten geconfronteerd met hoge extra kosten. En daardoor zullen steeds meer gemeenten een beroep gaan doen op perceeleigenaren. Particulieren zullen aangesproken worden op hun verantwoordelijkheid ten aanzien van de Waterwet. De hemelwaterverordening zal steeds meer in werking worden gesteld. Particulieren moeten het regenwater opvangen op hun eigen perceel.

Klimaatadaptatie

40% van de Nederlandse bevolking woont in die stedelijke gebieden. Een groot aantal mensen wordt dan ook bedreigd door extreme regenbuien met waterschade als gevolg. De combinatie van verharde oppervlakten (verstedelijking) en klimaatverandering vraagt om klimaatadaptatie: de fysieke omgeving moet worden aangepast.
Overheden hebben de eindverantwoordelijkheid over de ruimtelijke ordening. Inmiddels spelen zij samen met particulieren een vooraanstaande rol in het aanpassen van de fysieke omgeving door de gevolgen van de klimaatverandering. Er zijn diverse programma’s opgesteld, convenanten gesloten en samenwerkingen opgezet met koepelorganisaties van de provincies, gemeenten en waterschappen. Gezamenlijk vinden zij dat klimaatadaptatie noodzakelijk is en hoog op de bestuurlijke agenda moet staan.

De praktijk

Nu klimaatadaptatie op de agenda staat, krijgen particulieren langzaam aan te maken met de nieuwe Waterwet. Met name de plaatsen die te maken hebben gehad met extreme wateroverlast, beginnen te werken met de hemelwaterverordening.
Zo heeft bijvoorbeeld de gemeente Laren op 27 mei 2015 een beleids- en actieplan Wateroverlast vastgesteld. Deze maatregelen hebben onvoldoende effect wanneer het regenwater van perceeleigenaren ook in het riool terecht komt. Daarom wordt inmiddels óók ingezet op verplicht afkoppelen en bergen van hemelwater op het eigen terrein. Die verplichting geldt voor alle perceeleigenaren in de gemeente Laren.

De installateur

Er zullen nu en in de toekomst steeds meer perceeleigenaren aankloppen met vragen bij installateurs. Over het afvoeren van regenwater én hergebruik van regenwater. Het ontwerp, de montage en de installatie van het afvoeren van regenwater is aan het verschuiven. Hierdoor verschuift het werk naar de installateur toe. Van de straat naar de tuin en het gebouw. Installateurs zullen zich moeten inlezen in de nieuwe wet en de verordening. Meegaan met de tijd. Goed voorbereid zijn om niet alleen alle vragen van perceeleigenaren te kunnen beantwoorden, maar ook te kunnen uitvoeren. Er komt namelijk veel werk aan voor installateurs.

Oplossing

Er zijn al diverse systemen op de markt die inspelen op de vraag van de perceeleigenaar als hij zijn regenwater moet afkoppelen. Drainage, buffering en infiltratie zijn hiervoor de sleutelwoorden. Met het gebruik van een infiltratiesysteem wordt het opgevangen regenwater zo snel mogelijk de grond in geïnfiltreerd. Steeds meer perceeleigenaren die verplicht worden tot het doen van investeringen om het regenwater af te koppelen, zullen van die gelegenheid gebruik maken om dan echt iets met het regenwater te gaan doen. Ze gaan hun regenwater gebruiken voor het besproeien van de tuin, het doorspoelen van het toilet en de wasmachine. Dit sluit mooi aan bij milieuverantwoord watermanagement 

Auteur: ing. Fred Prins, technisch directeur GEP Water BV en lid van commissie bij Waterschap Hollandse Delta

View as Slideshow