Van nachtspoeling tot toiletspoeling via daktuin

Circulair, energieneutraal, duurzaam. Het zijn vaak terugkomende woorden om een hedendaags nieuwbouw- of renovatieproject te beschrijven. LEED, Breeam, Fisse School, de kwalificaties vliegen je om de oren. In dit artikel een collage van enkele opvallende projecten, die onlangs zijn gerealiseerd of nog in de steigers staan.

Onderwijsgebouw met ‘nachtspoeling’

Het hoofdgebouw van de Technische Universiteit Eindhoven zal na de lopende renovatie het meest duurzame onderwijsgebouw ter wereld zijn met een Breeam-score van 93,86. Breeam is de meest gebruikte methode voor het meten van de duurzaamheid van gebouwen, die wereldwijd al is toegepast op 250.000 gebouwen. De score is goed voor de maximaal te behalen vijf Breeam-sterren en het predicaat ‘Outstanding’. Wanneer dit duurzame ontwerp ook daadwerkelijk in de praktijk is gerealiseerd, heeft het gebouw niet alleen de hoogste score wereldwijd in de categorie onderwijsgebouwen, maar komt het ook in de top-3 van alle duurzaamste gebouwen in Nederland. Dit laat de Dutch Green Building Council (DGBC) weten, die in Nederland het duurzaamheidskenmerk Breeam-NL beheert. DGBC-directeur Annemarie van Doorn reikte eind september het certificaat uit aan het bestuur van de TU/e.
Het hoofdgebouw, dat na de renovatie ‘Atlas’ gaat heten, heeft straks geen gasaansluiting meer. Alle benodigde verwarming en koeling krijgt het gebouw uit het campusbrede WKO-systeem (warmte-koude-opslag) van de TU/e. Dit WKO-systeem is een van de grootste van Europa. Daarnaast komen er zonnepanelen die 500 megawattuur per jaar gaan opleveren, wat het overgrote deel van het elektriciteitsverbruik van het gebouw afdekt. Het gebouw wordt verder voorzien van ‘nachtspoeling’. In de zomer schuiven de etagehoge ramen ’s nachts naar buiten om het gebouw te koelen en de lucht te zuiveren. Bovendien kunnen alle gebruikers de ramen zelf open of dicht doen. Verder krijgt het hele gebouw led-verlichting, die standaard op een relatief laag lichtniveau staat. Gebruikers kunnen via een app zelf de lichtinstelling aanpassen als ze dat nodig vinden. De universiteit gaat met dit systeem ook onderzoek doen naar hoe mensen omgaan met personaliseerbare lichtinstellingen. Door alle ingrepen gaat de CO2-uitstoot van het gebouw met zo’n 80 procent omlaag, terwijl het aantal ‘bewoners’ van het gebouw meer dan verdubbelt.

Energieneutraal filmen

De Amsterdamse filmschool het 4e Gymnasium heeft in oktober een nieuw, energieneutraal schoolgebouw betrokken. De school gaat zo mee in de duurzame ambitie van het energieneutrale stadsdeel Houthavens. Het gebouw, dat de titel Frisse School Klasse B heeft meegekregen, is aangesloten op de warmtelevering in de Houthavens. Daarnaast zijn betonkernactivering, hoogwaardig drievoudig glas en PV-cellen toegepast.
Het schoolpand komt van de tekentafel van architect Paul de Ruiter (bouwer DuraVermeer, bouwmanagement PMB Gemeente Amsterdam) en is voorzien van een echte filmzaal, een indrukwekkend atrium, een immens dakterras en zeer diverse leerplekken in en om de school. Daarnaast zijn er op het dak twee sportzalen.