Categorie: Vooraf

Op zijn kop

Het is al weer even geleden dat VSK’20 werd gehouden in Jaarbeurs Utrecht. Gelukkig kon deze beurs nog net doorgang vinden. Niet veel later sneuvelde vakbeurs na vakbeurs: De afgelopen maand is de wereld door het Coronavirus op zijn kop komen te staan. Niemand die aan de gevolgen ervan ontkomt, ook het vakgebied niet, dat staat wel vast. Maar hoe ingrijpend die gevolgen zullen zijn, zal pas veel later duidelijk worden. Wat wel al snel bleek was dat onze (sociale) mediakanalen, zoals Installatienet, het hieraan gerelateerde Twitteraccount en onze Facebookpagina, direct na bekendmaking van de eerste noodmaatregelen van het kabinet, explosief geraadpleegd werden. Natuurlijk, er was opeens nog meer behoefte aan – vooral Corona-gerelateerd – vaknieuws. Maar duidelijk was ook dat velen uit de branche inmiddels vanuit huis werkten – omdat ze niet meer welkom waren bij een klus of anderen niet in gevaar wilden brengen – en meer tijd hadden om ‘digitaal te gaan’. ‘Hoogconjunctuur in de installatiebranche slaat binnen een week om in crisis’, constateerde Techniek Nederland al snel, eveneens op de sociale mediakanalen. Laten we hopen dat het omgekeerde zich net zo snel zal voltrekken.

Professioneel

Gereedschap is een wat onderbelicht maar zeker niet onbelangrijk onderwerp voor installateurs. Hoewel steeds meer producten plug&play zijn, valt er zonder goed gereedschap niets te installeren of onderhouden. En met goed gereedschap bedoelen we echt professioneel gereedschap. Niet het gereedschap dat bij een willekeurige bouwmarkt voor een prikkie te koop is. Wat betreft Hans van der Vlugt, general manager van een gerenommeerd gereedschapsleverancier, behoort daar ook niet de aan populariteit winnende multitool toe. “Een onzinnig stuk gereedschap dat niet thuis hoort in de gereedschapskoffer van de vakman”, laat hij in onze rubriek Raar weten. Nee, professioneel gereedschap is serious business: compact & licht, snoerloos, met een steeds langere accuduur en steeds specialistischer door de toename van het aantal plug&play-oplossingen. Daarnaast is goed onderhoud hieraan een verplichte kost. Gebeurt dit niet dan gaat dit ten koste van zowel de levensduur als de veiligheid. Dat laatste is niet te onderschatten. Al jarenlang staat de bouwkolom in de top 3 met het meest aantal dodelijke ongevallen. Werk veilig, ook als het op werken met gereedschap aankomt.

Ventilatie moet

Veel gebouw- en woningeigenaren zijn – in het kader van de energietransitie – bezig met het terugdringen van de warmtevraag. Zwaar(der) isoleren maakt daarvan een belangrijk onderdeel uit. Maar wanneer een gebouw of woning geheel luchtdicht wordt afgesloten, is frisse lucht geen vanzelfsprekende factor meer. Gebrek aan goede ventilatie kan dan leiden tot comfortproblemen. Maar wat is goed ventileren? In de praktijk blijkt dit nogal eens fout te gaan. Eén van de artikelen in deze uitgave laat hiervan praktijkvoorbeelden zien. Ze zijn afkomstig van Wout Schouwstra, werkzaam bij een ventilatiespecialist. Slechte installaties bestaan er volgens hem niet: “Maar wel slechte toepassingen.” Schouwstra benadrukt dat dit een verantwoordelijkheid is van iedereen, van fabrikant tot en met gebruiker. Uit de overige artikelen in deze uitgave over ventilatie blijkt dat ook wel. Zo laten wij interieurarchitecte Evelien Koekkoek aan het woord. Zij werkt regelmatig samen met installateurs en vindt dat er op het gebied van ventilatie nog grote stappen zijn te zetten. “Uit onderzoek is gebleken dat de binnenlucht vaak 10 keer ongezonder is dan de buitenlucht.” Ventilatie is dus niet alleen actueel maar ook essentieel.

Circulariteit

Voorafgaand aan de VSK besteden we weer aandacht aan deze beurs. Exposanten melden alvast wat zij straks op hun stands laten zien en we kijken enigszins in de glazen bol: hoe gaat het vakgebied zich de komende jaren ontwikkelen en in hoeverre zien we die ontwikkelingen al terug op de beurs? Aan het woord komen beurs-manager Patrick Schilte en trendwatcher Marjet Rutten. Eerstgenoemde ziet een vakgebied in bloei: “De installatiesector profiteert volop van economische trends, zoals energietransitie, klimaatontwikkeling en duurzaamheid.” Hij verwacht dat op de beursvloer allerlei oplossingen te zien zullen zijn die de energietransitie een boost gaan geven. Marjet Rutten stelt dat duurzaamheid zelfs al gemeengoed is geworden. Ze kijkt verder en ziet o.a. dat de installateur steeds belangrijker wordt, ook waar het advisering betreft. “Hij zit op rozen als hij zijn verantwoordelijkheid serieus neemt.” Circulariteit wordt volgens haar de nieuwe trend. Hergebruik van bouwstoffen, -componenten en -producten zal vroeg of laat overwaaien naar de installatiebranche, verwacht ze. We gaan er wellicht al wat van zien op de komende VSK. Ga er dus vooral heen.

IZ via de app

Steeds meer dienstverleners en fabrikanten introduceren een app bij de producten die ze op de markt brengen. Deze apps kunnen bijvoorbeeld worden ingezet om rechtstreeks te bestellen bij de groothandel, om actuele gegevens over de binnenluchtkwaliteit op te vragen of om een verwarmingsinstallatie (op afstand) te bedienen. Een app om onafhankelijke informatie over uw vak via uw smartphone binnen te halen, was er tot voor kort nog niet. Maar daar hebben we verandering in gebracht. IZ heeft een eigen app laten ontwikkelen. Niet alleen zijn daarin alle artikelen, columns en rubrieken uit iedere uitgave van IZ terug te vinden. We vullen die vakinformatie dagelijks aan met actueel nieuws uit en over uw vakgebied. Dat laatste gebeurt in samenwerking met de redactie van Installatienet.nl, dat al twee decennia lang als populaire nieuwssite voor het vakgebied fungeert. De app is gratis te downloaden in de Google Playstore (Apple volgt snel) (zoek op installateurszaken). Doe dat vandaag nog en blijf, waar u ook bent op elk moment van de dag, op de hoogte van het allerlaatste vaknieuws. PS. Via de app vindt u ook alvast alle exposanten van de komende VSK-beurs.

Klimaataanpakker

De wereld van de installateur is door de jaren heen flink veranderd. Lag het accent in het verre verleden vooral op het welbekende loodgieterswerk en het plaatsen van cv-ketels. Sindsdien is het werk alleen maar in diversiteit toegenomen en onderhevig aan steeds meer administratieve ‘lasten’. “Installateurs zullen met duurzame energietechnieken een belangrijke bijdrage leveren aan het reduceren van de CO2-uitstoot in de nabije toekomst”, riep de voorzitter van Techniek Nederland, Doekle Terpstra, onlangs tijdens het medeondertekenen van het Klimaatakkoord. “Nu zijn de klimaataanpakkers aan de beurt.” En dat bent u dus. Standaardconcepten zijn niet meer vanzelfsprekend. De vraag naar maatwerk neemt toe. Maar het moet wel haalbaar en betaalbaar zijn. Kortom, er wordt veel van u verwacht en uw kennis zal meer dan ooit op peil moeten zijn. Veranderingen voltrekken zich immers sneller dan voorheen. In deze uitgave helpen wij u een handje. Er passeren verschillende innovatieve onderwerpen de revue: balanswoning, BENG, gelijkspanning, integraal verduurzamen etc. De ‘nieuwe vakman’ beperkt zich immers niet meer tot alleen het ‘simpele’ cv-werk.

Kapers op de kust

Met de ontdekking van economisch winbare gasvelden in ons land veranderde de wijze waarop woningen en andere gebouwen hier werden verwarmd. Het stoken op kolen en olie werd ingewisseld voor gasverbranding middels cv-ketels, waarvan we er nog volop in onze huizen terugvinden. Maar minder in nieuwbouwwijken, terwijl in de bestaande bouw een hr-ketel ook geen vanzelfsprekende optie meer is. De alternatieven voor de vertrouwde gaswandketel dringen zich al enige tijd op. Meestal gaat het om bekende technologieën die in een verbeterde vorm worden gepresenteerd. Het bekendste voorbeeld is de warmtepomp. Maar er zijn meer kapers op de kust, want de warmtepomp is zeker niet in iedere situatie het beste alternatief. De nadelen ervan zijn inmiddels algemeen bekend: hoge kostprijs, dure isolatiemaatregelen, geluidshinder etc. Zoals gebruikelijk prijzen de aanbieders van andere oplossingen hun eigen systemen met verve aan als een – in specifieke situaties – beter alternatief. In deze verwarmingsspecial passeert een aantal daarvan de revue, daarmee een indicatie gevend van wat er zoal voorhanden is. Let wel, niets meer en minder dan dat.

Broodnodig

“De energietransitie zorgt ervoor dat er geen losse producten nodig zijn maar integrale oplossingen, zoals combinaties van pv-panelen, warmtepompen, lt-vloerverwarming en balansventilatie.” Dat stelt Harold van den Belt, algemeen directeur van groothandel Wasco, in deze uitgave. Zijn bedrijf stelt zich om die reden steeds meer op als adviseur en kennispartner. Ook al vanwege het nijpende gebrek aan technische expertise in de branche. Juist daarom is het zo belangrijk dat er nog vakbeurzen (en ook vaktijdschriften als IZ) bestaan, hoewel de hang naar vluchtige digitale informatievoorziening steeds meer de overhand krijgt. “Beurzen bieden een ideale gelegenheid om in een sneltreinvaart een totaaloverzicht te krijgen van alle ontwikkelingen in het vakgebied”, legt Van den Belt uit. En dergelijke vakkennis is broodnodig. Daarom staat Wasco ook dit jaar, samen met nog zo’n 200 andere exposanten, op de Installatie Vakbeurs Hardenberg. De van oudsher drukbezochte regionale beurs – die overigens meer dan alleen regionale bezoekers trekt – speelt dit jaar in op het nijpende personeelstekort in de installatiebranche. Reden te meer om naar het Noordoosten af te reizen.

Waterbeleving

Bijna iedere uitgave focust de redactie zich op een water gerelateerd onderwerp, variërend van badkamer, toilet tot keuken. Zolang het de installatietechniek maar raakt. We hebben nu eenmaal minder affiniteit met opgeblazen verhalen over ‘minimalistische ontwerpen met heldere, tijdloze lijnen’, wat dat ook allemaal moge betekenen. Eens in het jaar staan we uitvoeriger stil bij alles wat met water in woningen en kleine utiliteit te maken heeft. Zo duiken we in deze uitgave o.a. in de wereld van corrosie. Hoe is dit in gesloten waterzijdige systemen te voorkomen? ISSO maakte er een (herziene) publicatie over, die binnenkort verschijnt. Net zo interessant is het project Superlocal, waarin wordt geanticipeerd op de waterproblematiek door hevige regenbuien en lange perioden van droogte als gevolg van klimaatverandering. Circulaire waterkringloop en materiaalgebruik spelen een belangrijke rol. De installateur zal hiermee steeds vaker te maken krijgen. Kortom, het onderwerp water reikt verder dan nietszeggende teksten over ‘waterbelevingen die alle zintuigen raken’. Niet dat beleving geen rol speelt. Maar eigenlijk gaat het toch vooral om de techniek erachter.

Beurscontact

Hoewel diverse instanties de economische groeipotentie inmiddels temperen, heerst er nog altijd een positieve stemming bij zowel consumenten als ondernemers. Vooral de installatiebranche lijkt zich voorlopig nergens zorgen over te hoeven maken. Er spelen zoveel ontwikkelingen – duurzaamheid, digitalisering, ontzorging etc. – die vragen om innovaties (en vakkrachten), dat van marktverzadiging nog lang geen sprake is. Geen betere indicatiemeter dan ’s werelds grootste vakbeurs voor de installatiebranche, ISH. Voorafgaand aan die van afgelopen februari waren de verwachtingen hoog gespannen. Op de beursvloer bleek het sentiment zeker positief. Niet eens zozeer vanwege alle noviteiten (want dat viel eigenlijk best mee, of tegen). Vooral de statistieken onder exposanten en bezoekers spraken boekdelen. Bijna iedereen gaf aan de toekomst vol vertrouwen tegemoet te zien. Mooi dat dit soort vakbeurzen nog bestaat, ondanks dat fysieke kennisoverdracht steeds vaker plaatsmaakt voor een digitale variant. Tegen een positief gestemde beursvloer vol direct met elkaar in contact tredende exposanten en bezoekers kan uiteindelijk geen enkele vorm van sociale media op.