Categorie: Column

Voorkom lekkages en onveilige situaties

In het recent door het Europees Agentschap voor chemicaliën uitgebrachte PFAS-voorstel wordt gevraagd om een verbod op een groot aantal van deze stoffen, waaronder ook koudemiddelen die onder de noemer F-gassen vallen, met als doel om de uitstoot van PFAS en daarmee de gezondheidsrisico’s voor mens en dier te beperken. Ook de onderhandelingen over de herziening van de F-gassenverordening, die begin 2024 in werking moet treden, zijn in volle gang. In het voorstel van deze herziening zijn een aantal nieuwe productverboden en een snellere terugfasering van F-gassen opgenomen. Door bovengenoemde ontwikkelingen kiezen steeds meer fabrikanten voor de ontwikkeling van apparaten met natuurlijke koudemiddelen. Waar het gesprek bij F-gassen voorheen ging over de emissie van broeikasgassen en de gevolgen voor het klimaat, ligt de focus bij natuurlijke koudemiddelen vooral op de veiligheid van de mensen die ermee werken en de eindgebruikers die werken en leven in gebouwen waar deze worden toegepast. Deze verschuiving vraagt ook om extra aandacht van de installateur. Wanneer er wordt gewerkt met natuurlijke koudemiddelen, zijn er in het kader van de bedrijfszekerheid en veiligheid aparte koelleidingen, koppelingen, beugels en isolatie nodig. Verkeerd materiaal vormt een bron van lekkages en daarmee de kans op verstikking, vergiftiging, brand en explosiegevaar. Naast het correct toepassen van het juiste installatiemateriaal, zijn de juiste certificering, opleiding en training van de installateur ook van essentieel belang. Voor het veilig installeren en onderhouden van koelsystemen kun je terecht bij NVKL, de vereniging van koeltechnische bedrijven. De erkende installateurs zijn in het bezit van de

Warmtepomp rendabel? Gebruik juiste componenten!

Omschakelen naar een warmtepomp is populair, want hiermee wordt flink op gas bespaard. Maar al die (toekomstige) warmtepompen samen verbruiken veel meer elektriciteit dan het elektriciteitsnet aankan. En daardoor staat behalve het net ook onze energietransitie onder druk. We kunnen die druk verminderen door bijvoorbeeld een hybride warmtepomp te nemen en de energievraag te verlagen. Dat levert bovendien een lagere CO2-uitstoot op. Hoe? Door niet alleen naar de bron te kijken, maar het hele distributie- en afgiftesysteem zo efficiënt mogelijk te maken. Daarbij telt elk installatiecomponent. Zo zorgen LT-radiatoren, convectoren en/of vloerverwarming ervoor dat de warmtepomp met een lagere temperatuur kan draaien. Deze afgiftelichamen zijn namelijk afgestemd op lagere watertemperaturen terwijl ze voor voldoende warmteafgifte zorgen. Hierdoor verbruikt het systeem minder energie. Ondertussen houden lucht- en vuilafscheiders het systeemwater schoon en kunnen corrosie en andere vuildeeltjes de werking en levensduur van pompen, kleppen en warmtewisselaars niet aantasten. Zo verhogen ze het rendement van het systeem. Verder maken inregelkranen en -ventielen het mogelijk om de afgiftelichamen waterzijdig in te regelen. Elke ruimte krijgt dan exact de juiste hoeveelheid energie en wordt dus niet te warm of te koud. En dat betekent… meer rendement. Tot slot helpen thermostatische radiatorventielen en -knoppen om een ruimte alleen te verwarmen als er een warmtebehoefte is, zodat je overmatig energieverbruik voorkomt. En met slimme (programmeerbare) radiatorknoppen bespaar je zelfs meer. Hoe rendabel wil je het hebben? Zo bepaal je als installateur het optimale rendement van het hele systeem en daarmee ook het comfort in de woning.

Goed nieuws!

In het vmbo kiezen steeds meer leerlingen voor een technische opleiding. Net als een jaar eerder groeide het aantal vmbo’ers met het profiel Produceren, Installeren, Energie (PIE). Dat is goed nieuws voor onze sector waarin we jong talent goed kunnen gebruiken. En nog beter nieuws is dat meiden steeds vaker de keuze maken voor een technische vmbo-richting. Op havo en vwo zien we nog steeds dat de belangstelling voor technische profielen afneemt. We kunnen doemdenken en vooral de negatieve kant zien. En de reden hiervoor is er ook wel: de technieksector heeft op dit moment 20.000 openstaande vacatures. Maar laten we eerlijk zijn: de toenemende instroom in het vmbo is goed nieuws. We hebben als sector blijkbaar kunnen laten zien dat we een aantrekkelijk branche zijn die het verschil kan maken. Maar dat vraagt ook iets van de bedrijven. Een goede landingsplek in de organisatie, het voortdurende gesprek, oog hebben voor wensen van medewerkers, oog voor diversiteit. En dat kunnen we! Als we maar onze maatschappelijke rol combineren met goed werkgeverschap; zo kunnen we ervoor zorgen dat meer mensen en ook vooral meiden de weg naar de techniek vinden. Kiezen voor de techniek is kiezen voor de toekomst van Nederland en kiezen voor een goede baan waar de vakmens sleutelpersoon is. Met of zonder diploma, dat kunnen we hebben. Krapte maakt creatief. We zien dat bedrijven de opleiding betalen van studenten. We zien dat de aanvullende arbeidsvoorwaarden worden aangepast op basis van persoonlijke wensen, zoals parttime werken en de inzet

Ventileren in de renovatie

Bij het renoveren van een woning wordt vaak ook gelijk de woningisolatie verbeterd, zeker nu de prijzen zo gestegen zijn. Hiermee wordt meestal ook gezorgd dat de woning een stuk luchtdichter is en daarmee wordt het ook noodzakelijk om goed te ventileren. Nu is het de vraag hoe deze ventilatie het beste in te vullen is. Meestal komt de keuze uit op ofwel mechanische afvoer d.m.v. een MV-unit ofwel op mechanische toe- en afvoer d.m.v. een warmteterugwinningsunit. Voor het algehele energieverlies heeft WTW-ventilatie hier meestal het voordeel. Echter, bij WTW-ventilatie komen vaak ook toevoerkanalen kijken, die doorgaans nog niet aanwezig zijn in een woning. Afvoerkanalen zullen in beide situaties nodig zijn, echter zijn deze vaker al aanwezig. Nu zijn er oplossingen om decentrale WTW toe te passen, maar dit geeft vaak extra investeringen die niet altijd uit kunnen. Waar wel naar gekeken kan worden is het inblazen in een centrale ruimte, zoals bijvoorbeeld een trappenhuis van een woning. Aanwezige afvoer naar diverse ruimtes zoals de keuken, badkamer en wc’s zal al zorgen voor overstroming. Hiermee moet dan alleen nog gezorgd worden voor toevoer in de ruimtes waar geen afzuigpunten zijn of achterliggen. Dit kan ofwel door uitbreiding van het afvoerkanaal (wanneer mogelijk) of door een extra ventilator die luchtstroom naar deze ruimtes creëert. Hiermee kan een huis zonder toevoerkanalen toch WTW-ventilatie krijgen. Echter, wanneer dit toch teveel wordt en er wordt gekozen voor alleen mechanische afvoer, zorg dan in ieder geval dat er vraaggestuurd geventileerd wordt. Hiermee kan alsnog zoveel

Verduurzaming industriële verwarmingsinstallaties

In principe geldt voor bestaande industriële gebouwen hetzelfde startpunt als bij woningen: begin met isoleren. Echter, juist dát is financieel en praktisch vaak een grote opgave bij dit type gebouwen. Eenvoudiger is al het plaatsen van zonnepanelen en kijken hoe men deze stroom optimaal kan benutten. Een warmtepomp is de logische eerste gedachte. Echter, een grote warmtepompinstallatie is niet alleen kostbaar, maar zonder optimale isolatie ook niet aan te raden. Een beter alternatief is dan het plaatsen van luchtverwarmers en/of stralers. Groot voordeel van beide systemen is dat ze een snelle reactietijd hebben: warmte waar en wanneer gewenst wordt. Efficiënt en snel! Luchtverwarmers kunnen een hele hal snel op de gewenste temperatuur brengen waarbij met een gradientregeling ook de opgestegen warmte onder het plafond opnieuw kan worden benut. Stralers zijn juist heel geschikt om lokaal te verwarmen door gebruik te maken van het zgn. aanwarm-effect waardoor de gemiddelde haltemperatuur lager kan blijven. Of een combinatie van beide: de luchtverwarmer zorgt voor een basistemperatuur in de hal en stralers zorgen voor het aanwarmen van de werkplekken. De investering in deze verwarmingstoestellen zal vele malen lager zijn dan die van een warmtepompinstallatie. En door de zonnepanelen is de stroom groen! Een volgende stap is het combineren van het hoge rendement van een warmtepomp en de efficiëntie van decentrale verwarming waarbij de warmtepomptechniek wordt gecombineerd met luchtverwarming binnen één systeem. Binnenkort zal deze techniek beschikbaar zijn en dan kunnen er echt grote stappen worden gezet in de verduurzaming van de (bestaande) industriële omgeving.

Goed werkende installaties voor binnenluchtkwaliteit

In de winterperiode worden in veel gebouwen en woningen de ramen en deuren zoveel mogelijk dicht gehouden. Zo wordt geprobeerd om energie te besparen en de daarmee gepaard gaande hoge kosten, waar bijna iedereen in ons land inmiddels mee is geconfronteerd, laag te houden. Veel mensen zijn zich echter niet bewust van de gevolgen die het onvoldoende ventileren van een gebouw of huis hebben op de binnenluchtkwaliteit. Zo wordt in recente berichtgeving in de landelijke media gesproken over schimmelvorming en vochtproblemen in slecht geventileerde, koude en vochtige ruimtes. Naast dat schimmel de staat van een gebouw of woning aantast, is het bovenal slecht voor de gezondheid. Het goed installeren, instellen, inregelen, onderhouden en monitoren van airconditionings- en luchtbehandelingssystemen zorgt voor de juiste binnenluchtkwaliteit bij een laag energiegebruik. Veel onderzoeken hebben uitgewezen dat hierin nog een wereld te winnen is in Nederland. Door het volgen van de onderhoudsrichtlijnen, die NVKL samen met het Rijksvastgoedbedrijf en Binnenklimaat Nederland heeft opgesteld, wordt al veel gewonnen op dit vlak. Daarnaast zijn er ook de ISSO-publicaties Duurzaam Beheer en Onderhoud 100 – 107 die de juiste handvatten bieden om airconditionings- en luchtbehandelingssystemen gedurende de levenscyclus goed te laten presteren. Voor het goed installeren en onderhouden van airconditionings- en luchtbehandelingssystemen kun je terecht bij NVKL, de vereniging van koeltechnische bedrijven, waar NVKL-erkende installateurs graag met je meedenken en je voorzien van gepast advies. De erkende installateurs zijn in het bezit van de NVKL-erkenning en voldoen daarmee aan alle verplichte wet- en regelgeving, opleidingen en vakkennis waarop

En dan..

Afgelopen jaar heb ik het besluit genomen om te stoppen met mijn installatiebedrijf. Ik wilde het allemaal goed regelen, zodat klanten, personeel en ikzelf tevreden kunnen zijn. Dat bleek nog een hele opgave, maar raad is gelukkig overal verkrijgbaar. Ik ben niet de eerste die met zijn bedrijf stopt. Of het uiteindelijk allemaal goed gaat komen, wordt nog even afwachten. Maar op dit moment heb ik daar een meer dan goed gevoel over. Wat ga ik zelf allemaal doen als de boel aan de kant is, bedenk ik mij nu. Ondernemen is topsport, zei oud-topsporter en ondernemer Wil Hartog ooit. De ondernemerswedstrijd duurt niet een paar uur, maar gaat de hele week, jaar na jaar door. De weinige vrije tijd die overblijft wordt vaak ingevuld met een gezinsleven en vaak enkele hobby’s. Stilzitten staat kennelijk niet in het ondernemerswoordenboek. Het zal mij ook niet lukken, vrees ik. De laatste tijd ben ik maar alvast op zoek gegaan naar een passende invulling van de dag en dat bleek uiteindelijk eenvoudiger dan gedacht en bovendien snel geregeld. Alle klusjes in en om huis, die al jaren zijn blijven liggen, staan inmiddels op papier en ik ben van plan ze stap voor stap af te werken, geheel op eigen tempo en uiteraard als ik er zin in heb. Daarnaast maak ik muziek. Ik heb nu alle repetitie-avonden, en optredens, in mijn agenda gezet en ben vastbesloten om er voortaan geen enkele te missen of af te zeggen. Met name de derde helft wil

Volg jij het allemaal nog?

Veranderingen gaan snel. Dat merk ik ook in mijn vakgebied marketing. En ik hoor dan ook steeds vaker: “Een meerjaren strategisch marketingplan opstellen heeft geen zin, want wat ik vandaag verzin is morgen achterhaald”. Maar moet je dan net zoals Alice Wonderland instappen, zonder enig idee waar je heen wilt? De kat die Alice als eerste levend wezen tegenkwam, sprak zelf als een wijze uil: “Als je niet weet waar je naar toe wilt, dan is iedere richting goed”. Die wijsheid zie ik echter in het bedrijfsleven minder vaak terug. Daar kijkt men nogal eens verbaasd aan het einde van het jaar. En niet alleen wat de resultaten betreft. Als die goed zijn, tja dan heb je gelijk. Leiden is echter in last, als de zaken anders zijn gelopen als… Ja, als wat? Want zonder plan en doelstellingen is eigenlijk alles goed. Dus moet je ook niet zeuren als je meent last te hebben van klanten die om een lagere prijs vragen. Of de omzet achterblijft in productgroepen die juist in de belangstelling staan van afnemers, zoals zonnepanelen, warmtepompen of energieopslag thuis. Volgt u met uw organisatie overigens al die ontwikkelingen wel? En volgen medewerkers daarvoor ook de nodige cursussen? Of volgt u alleen het algemeen in de sector heersende idee dat de laagste prijs het enige is dat voor afnemers telt. Met een bedrijf moet je keuzes maken. Je kunt niet de richting van de laagste prijs kiezen en tegelijkertijd die van de kampioen op een ánder terrein opgaan.

Gaan energiezuinigheid en comfort samen?

Woningeigenaren staan voor de complexe taak om hun bezit te verduurzamen. Bij de omschakeling naar een duurzame energievoorziening zijn er drie mogelijkheden te onderscheiden: 1. Verwarmen met aardgas door over te stappen van een standaard (VR) ketel naar een (HR) ketel met hergebruik van de rookgassen om het energiegebruik te verminderen. Vooral geschikt voor woningen waar een warmtepomp nog niet toegepast kan worden. 2. Hybride verwarmen. Met name toe te passen bij renovatie en vervanging, waarbij de warmtepomp samenwerkt met de bestaande cv-ketel. Alleen als het buiten te koud is om de gevraagde warmte te leveren of als extra warm water nodig is, springt de ketel bij. Met als resultaat aardgasbesparingen tot 70%. 3. All-electric verwarmen. Met name geschikt voor woningen vanaf bouwjaar 2000. Overweeg ook de inzet van de warmtepompboiler voor het duurzaam verkrijgen van warm tapwater, waarbij de energie uit de buiten- of ventilatielucht wordt gehaald en eventueel ook de door de zon opgewekte elektriciteit wordt gebruikt. De basis voor een comfortabele en energiezuinige installatie is een juiste dimensionering. Het moet duidelijk zijn hoe het afgiftesysteem in elkaar zit en wat de energetische behoefte van de woning is. De jaarrekening geeft een goede indicatie. Vervolgens wordt bepaald of de benodigde energie met een warmtepomp kan worden opgebracht. Energiezuinigheid en comfort gaan zeker uitstekend samen, mits er rekening wordt gehouden met de energetische behoefte van de woning, de wensen van de consument en de opstelruimte van de warmtepomp-buitenunit om de geluiden over het lawaai te doen verstommen. Jan Henk van der Wijk,

Duurzaam comfort: aandacht voor goede isolatie en glas

In het afgelopen jaar heeft de gasprijs een recordhoogte bereikt, waardoor veel Nederlanders fors meer aan hun energiekosten kwijt zijn. Per 1 januari 2023 trad daarom het tijdelijke prijsplafond voor gas en elektriciteit in werking. De overheid probeert hiermee de lasten voor de hoge energierekening te verlichten. Door de huidige ontwikkelingen versnelt het draagvlak voor de energietransitie en de zoektocht naar duurzame alternatieven. Een goede optie om je aardgasverbruik te verlagen is overstappen van een cv-ketel met radiatoren naar een warmtepomp met vloerverwarming. Zo’n overstap kun je niet zomaar doen. Zo moet altijd worden begonnen met controleren of de woning of gebouw wel is voorzien van goede isolatie. Zo niet dan moet dit als eerste worden aangepakt. Indien dit niet wordt gedaan, zal de warmtepomp een veel lager rendement realiseren en zullen de energiekosten alsnog hoog uitvallen. Daarnaast zal het gerealiseerde comfort laag zijn omdat er met name bij glasoppervlakken sprake is van koudestraling en of koudeval als de buitentemperaturen laag zijn. Bewoners/gebruiker ervaren het klimaat als onbehaaglijk terwijl de ruimtetemperatuur wel voldoet aan de ingestelde waarde. Door eerst goed te isoleren en met name glas toe te passen met een hoge isolatiewaarde (HR++) zal een hoog rendement van de warmtepomp worden gerealiseerd met als gevolg een verlaagde gasrekening en een prima comfort. Binnen NVKL, de vereniging van koeltechnische bedrijven, hebben de NVKL-erkende installateurs alle kennis en ervaring in huis om hierin te adviseren. Zij zijn volledig op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzame warmtepompen