Categorie: Column

De groeiende netcongestie voor huishoudens en overige kleine verbruikers is zorgwekkend. De overheid en netbeheerders kondigen maatregelen aan om congestie, die nu ook op het 230V laagspanningsnet optreedt, te verminderen. Als er niks gedaan wordt, veroorzaakt overbelasting uitval van elektriciteit voor zo’n anderhalf miljoen kleinverbruikers. Minister Jetten stelt maatregelen voor, waaronder toekomstige normen voor slimme, aanstuurbare warmtepompen om netcongestie tegen te gaan. Hiermee is het de bedoeling op afstand het verbruik reguleren binnen de capaciteitsgrenzen van het net, cruciaal voor het aanpakken van netcongestie. Een analyse van Netbeheer Nederland geeft een verontrustende situatie tot 2030. Kleinverbruikers lopen risico op onderspanning, knipperende lampen, storingen in apparatuur waaronder warmtepompen en jarenlange overspanning op piekmomenten. Dit kan leiden tot het uitvallen van PV-omvormers, waardoor de opgewekte stroom tijdelijk niet aan het net kan worden geleverd. De wachttijd voor nieuwe of zwaardere kleinverbruik aansluitingen zal aanzienlijk toenemen. Dit terwijl individuele verzoeken momenteel worden gehonoreerd, dat bijdraagt aan het risico van overbelasting. Er is een ‘Actieagenda Netcongestie Laagspanningsnetten’ opgesteld waar ingezet wordt op het sneller verzwaren en uitbreiden van laagspanningsnetten en een beter beeld van de belasting ervan waarbij er lokale afstemming moet komen van de vraag en aanbod van elektriciteit. Een toereikend elektriciteitsnet is essentieel voor onze verduurzamingsdoelen. Flexibele aansturing wordt onderzocht, zodat installaties kunnen doorgaan tijdens netverzwaring. Tot die tijd blijft er echter een risico op capaciteitsgebrek op wijkniveau. Een hybride is daarom een uitstekende oplossing: het grote voordeel is de keuze tussen energiebronnen. Zo ben je minder afhankelijk en blijft warmtevoorziening gegarandeerd.

Sinds 1 juli 2018 is de aansluitplicht voor aardgasleidingen ten behoeve van nieuwbouwwoonwijken vervallen. Vanaf die datum zijn de elektrificatie van verwarmingssystemen en de toepassing van warmtepompen in de gebouwde omgeving in een stroomversnelling geraakt. Als we kijken naar het Warmtepomp Trendrapport 2024, waren er eind 2017 11.300 warmtepompen opgesteld in woningen en waren dat er eind 2023 568.000. Een enorme groei die zich richting 2030 volgens prognoses verder doorzet naar ca. 2,2 miljoen woningen. Tel daar de industriële toepassing van warmtepompen bij op en we worden met een grote uitdaging geconfronteerd: hoe krijgen we deze warmtepompen geïnstalleerd en onderhouden met het enorme tekort aan vakmensen? Er zijn meerdere noodzakelijke stappen die zowel sector als overheid moeten nemen. Het werken in de koeltechnische sector moet zowel voor huidige vakmensen als instromers aantrekkelijk zijn. Daarnaast moeten vakmensen goed opgeleid worden, zodat ze hun taken efficiënt en foutloos kunnen uitvoeren. Om installatie- en onderhoudstijd te besparen, zullen er snel te installeren en onderhouden apparaten ontwikkeld en geproduceerd moeten worden die bovendien beschikken over de nieuwste technologieën om voorspellend onderhoud mogelijk te maken. Tot slot is er een meerjarenbeleid vanuit de overheid nodig, zodat de sector zich kan focussen op lange termijn ontwikkelingen. NVKL, de vereniging van koeltechnische bedrijven, richt zich op het werven en opleiden van nieuwe medewerkers, het bijscholen van vakmensen en het bieden van aantrekkelijke banen in de koel- en klimaatsector. Zo kunnen we als sector de uitdagingen waarmee we geconfronteerd worden de baas blijven. Coen van de Sande, directeur

‘Wordt het leven makkelijker als alle vraagstukken op slechts één manier aangepakt kunnen worden?’ Die vraag kwam in me op toen ik het thema van dit nummer zag: ‘all-electric’. Wat ik op dit moment weet over de installatiebranche, is dat nu al veel apparatuur elektrisch aangestuurd wordt. Maar verdwijnt de gasgestookte cv-installatie helemaal? Voorlopig nog niet. Want voor veel gebouwen is een hybride installatie de enige oplossing of gelden zelfs uitzonderingsregels. En wat nu als waterstof een optie blijkt? Of juist warmtenetten? Weet u het? Top, want dan heeft u een voorsprong op uw concullega’s. Maar volgens mij is nog helemaal niet zo zeker wat in uw vakgebied nu dé oplossing wordt. En in mijn vakgebied marketing gaat het juist om het kiezen van andere oplossingen. Het zou wat zijn, als iedere ondernemer dezelfde positionering kiest als de concurrentie en op dezelfde manier communiceert, de verkoop aanpakt of exact dezelfde prijsstelling hanteert. In het marketingvak is maar één ding zeker: er gebeurt altijd wel iets dat invloed heeft op de business van bedrijven. Zowel op technologisch, politiek als economisch gebied. En zelfs op het gebied van sociaal/culturele, ecologische en demografische aspecten zijn er altijd wel ontwikkelingen. Denk maar eens aan de toenemende bewustwording over de gevolgen van klimaatverandering. Binnen huishoudens leidt dat tot vragen als: wel/geen warmtepomp of zonnepanelen. Of aan de krapte op de arbeidsmarkt die vooral veroorzaakt wordt door een vergrijzende bevolking. Allemaal ontwikkelingen waar managers van ondernemingen juist heel goed naar moeten kijken. Juist ook om kopzorgen

Nederland is volop bezig met het ontwikkelen van duurzame energieoplossingen. En met succes. Er wordt steeds meer elektrisch gereden en steeds meer panden worden voorzien van warmtepompen. Maar met deze snelle transitie komen er ook nieuwe uitdagingen. Eén daarvan is netcongestie. Verduurzamen heeft dus een keerzijde. De toekomst ziet er elektrisch uit, vooral met de verplichte vervanging van cv-ketels door warmtepompen vanaf 2026. Het aantal geïnstalleerde warmtepompen zal naar verwachting exponentieel toenemen, met alle gevolgen voor het elektriciteitsnetwerk van dien. Dit werd pijnlijk duidelijk in Apeldoorn, waar een appartementencomplex met 124 nieuwe warmtepompen kampte met een gebrek aan aansluitingsmogelijkheden. Ook de groei van elektrische voertuigen brengt uitdagingen met zich mee. Hoewel de toename tot 2030 gematigd wordt verwacht, zal de behoefte aan laadinfrastructuur exponentieel groeien tegen 2044, met een geschatte vraag naar 4,3 miljoen laadpunten Wat betekent dit? Vertraging van verduurzamingsambities en -projecten? Heroverweging van locatiekeuze op basis van de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van het elektriciteit? Ik zeg absoluut nee! En ik niet alleen. Het demissionaire kabinet stelde gelukkig in januari 25 miljard euro beschikbaar aan TenneT om aan de slag te gaan. Deze maand besloot netbeheerder Stedin met een investering van 924 miljoen 400 megawatt aan nieuw vermogen te realiseren. Hoewel de uitdagingen groot zijn, mogen we onze duurzame ambities niet opgeven. Sterker nog, we zagen al veel langer de congestie aankomen Het is nu een kwestie van prioriteiten stellen en slim omgaan met de beschikbare middelen. We investeren niet alleen in een betere toekomst voor onszelf, maar ook