Ventilatie en filtratie

De luchtkwaliteit in veel Nederlandse huizen is het grootste deel van de dag onvoldoende als gevolg van fijnstof. Dit kan op korte termijn leiden tot bijvoorbeeld benauwdheid of hoesten en op lange termijn longziekten zoals astma en COPD. Voor het creëren van een goed binnenklimaat worden ventilatie en luchtfiltratie ingezet. Het één vult het ander aan.

Bijna alle huizen en gebouwen maken gebruik van ventilatie, wat in feite niets anders is dan de verdeling van verse lucht naar een kamer of gebouw. Ventilatie is nodig omdat niet circulerende lucht schadelijk kan zijn vanwege de opeenhoping van door de lucht verspreide verontreinigingen. Ventilatiesystemen zorgen ervoor dat er buitenlucht in een gebouw wordt gebracht. Belangrijk daarbij is de filtratie van de luchtstroom. Sommige ventilatiesystemen filteren de deeltjes niet of filteren alleen bepaalde soorten deeltjes, d.w.z. grotere, minder gevaarlijke deeltjes. Er zijn verschillende soorten ventilatiesystemen: natuurlijk, mechanisch en hybride of een mengvorm hiervan, die allemaal zorgen voor verschillende niveaus van luchtstroming.

Aanvullend luchtfiltratie

Simpel gezegd dient ventilatie ervoor om een goede binnenluchtkwaliteit te realiseren. Normaal gesproken wordt die kwaliteit afgemeten aan de aanwezigheid van CO2, vluchtige organische verbindingen, zuurstof, vocht enz. De uitdagingen ontstaan als er ‘extreme’ verontreinigingen zijn waarmee geen rekening is gehouden of de kwaliteit van de buitenlucht plotseling veel slechter is dan voorheen. Aanvullend biedt een luchtfilter dan uitkomst om de verontreinigingen binnenshuis te verminderen, waardoor er ook weer minder behoefte is aan ventilatie omdat de zuurstof-, temperatuur-, vochtigheids- en CO2-concentraties al op niveau zijn. Dit betekent kostenbesparing voor de klant, omdat er minder energie gebruikt zal worden.

Wat voegt filtratie toe?

Bij luchtfiltratie worden luchtdeeltjes bij de bron opgevangen via speciale filters (HEPA- en/of koolstoffilters) en weer schoon in de leefomgeving gebracht. Een belangrijk onderscheid tussen luchtfiltratie en ventilatie is dat filtratie de benodigde frisse lucht (zuurstof) niet naar een gebouw brengt; dat doet het ventilatiesysteem. Een ander verschil is dat er verschillende soorten filters worden gebruikt voor het vasthouden van verschillende soorten en grootten luchtdeeltjes.
De gevaarlijkste luchtdeeltjes worden meestal niet efficiënt opgevangen door filters voor gewone ventilatie, maar wel door die van speciale luchtfiltratiesystemen. Een luchtfiltratiesysteem is een aanvulling op een ventilatiesysteem om schonere binnenlucht te krijgen; niet alleen omdat het luchtverontreinigingen kan opvangen zonder het terug in de omgeving te brengen, maar omdat sommige systemen ook kunnen helpen bij een slimme luchtstroming. Sommige luchtfiltratiesystemen zijn bovendien ontworpen om giftige gassen te vangen, zoals kookdampen en passieve sigarettenrook.

Vochtige woningen

Naast vervuiling en verontreinigende stoffen die van buitenaf binnenkomen via ventilatie, ramen, deuren en mensen, kan een vochtig huis of gebouw de binnenluchtkwaliteit negatief beïnvloeden. Verspreiding van schimmels en bacteriën kan leiden tot acute luchtweginfecties en/of ziekte. Vooral bij oudere woningen/gebouwen of met een verouderde ventilatiesysteem is dit het geval. Het installeren van een luchtfiltratiesysteem gebaseerd op de grootte van de betreffende ruimte zorgt voor een krachtigere en beter regelbare luchtstroming en, nog belangrijker, filtering van dit soort onzuiverheden en verontreinigingen. Er zijn systemen die geschikt zijn voor zowel woningen als bedrijfsgebouwen. Het is aan te raden om een specialist in ventilatie of luchtbehandeling de luchtkwaliteit te laten meten alvorens voor een bepaalde oplossing te kiezen 

Dit artikel is een bijdrage van QleanAir Scandinavia

Meer lucht of minder deeltjes?

Wat is nu beter: meer luchtstroming of een hogere luchtfiltratiesnelheid? Dat hangt van de specifieke situatie en wensen af. De luchtstroming van een poreus luchtfilter, dat alleen de grotere luchtverontreinigingen opvangt, is krachtiger dan van een filter dat kleinere deeltjes opvangt en juist meer weerstand biedt. Maar ook: hoeveel ruimte is er beschikbaar voor een luchtfiltratiesysteem? Er zijn robuuste systemen op de markt maar ook mobiele modellen en fraai weggewerkte plafondmodellen.

Nieuwe internationale filternormering

In augustus 2018 wordt de nieuwe internationale filternormering ISO 16980 ingevoerd. Europa komt hiermee op één lijn met Amerika in de strijd tegen fijnstof (Particulate Matter). Fijnstofdeeltjes (PMx) zijn stofdeeltjes kleiner dan 10 µm die in de lucht zweven (ter vergelijking: de dikte van een haar is ca. 60 µm).
In de nieuwe normering worden filters ingedeeld in ePMx-klassen. Bij een ePM10 filter is het vangstpercentage getest op alle deeltjes kleiner dan de equivalent diameter van 10 µm. Direct gevolg is dat de benaming F7 of F5 niet meer gebruikt zal worden. Bovendien zal de manier waarop het vangstpercentage gemeten wordt veranderen. De meest gangbare synthetische F7-filters voldoen daardoor niet meer aan de nieuwe F7-kwaliteit. Hiervoor in de plaats moet er gekozen worden voor een glasvezel filter of een nieuw nano-synthetisch filtermateriaal.
Bron: Systemair B.V.