Installatiescan voor scholen

Veel gebouwinstallaties in scholen functioneren niet optimaal. Ze zijn niet goed afgesteld en/of draaien wanneer dat niet nodig is. Met behulp van de Installatiescan Scholen kan een installateur op eenvoudige en rendabele wijze de werking van gebouwinstallaties controleren/verbeteren en daarmee zorgen voor een aanzienlijke energiebesparing (10-30%) en verbetering van het binnenmilieu.

Bij de bouw van nieuwe en de verbetering van bestaande scholen wordt steeds meer aandacht besteed aan de energetische kwaliteit en een goed binnenmilieu. Als gevolg daarvan komen er steeds meer en complexere gebouwinstallaties in schoolgebouwen voor het primair en voortgezet onderwijs. Vaak zijn deze installaties vanaf ingebruikname niet goed afgesteld/ingeregeld, worden ze niet onderhouden en/of raken ze na enige tijd ontregeld. Daarnaast zijn er veel oudere scholen met gebouwinstallaties die niet goed functioneren en/of aanstaan als dat niet nodig is. Zo blijkt bijvoorbeeld dat instellingen van ingeregelde gebouwinstallaties na ongeveer 2 jaar voor een belangrijk deel weer ontregeld zijn of niet meer aansluiten op de behoefte.

Periodieke inspectie

Op dit moment zijn in scholen voor primair en voortgezet onderwijs nog steeds veel klachten over een ongezond binnenklimaat (te koud, te warm, te benauwd, tocht, geluidsoverlast), de slechte werking van installaties of een hoog energiegebruik. Dit leidt tot lagere leerprestaties, hoger ziekteverzuim en extra klachten die betrekking hebben op allergieën en COPD. Het is dus belangrijk dat de aanwezige installatie optimaal functioneert en is afgesteld op de behoefte van de gebruikers. Via een periodieke scan/inspectie kan op eenvoudige en rendabele wijze een aanzienlijke energiebesparing (10-30%) en binnenmilieuverbetering gerealiseerd worden.

Verschil met bestaande instrumenten

Veel bestaande instrumenten, zoals het Energielabel, het Programma van Eisen Frisse Scholen, de Frisse Scholen Toets en het Kwaliteitskader Huisvesting, richten zich vooral op de energetische en binnenmilieukwaliteit van de bouwkundige delen en gebouwinstallaties. Of, op de verbetering daarvan. De Installatie Scan scholen is een hulpmiddel om aanwezige installatie(s) in bestaande scholen optimale energetische prestaties te laten leveren en zorg te dragen voor een goed binnenmilieu.

Rapportage

De Installatiescan Scholen is ontwikkeld door De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl). Met de Installatiescan hebben scholen de beschikking gekregen over een tool om de inregeling en het functioneren van klimaatinstallaties op de meest relevante punten te laten controleren en optimaliseren door hun installateur. De scan zelf levert een rapportage op waarin de resultaten van de inspectie en verbetermaatregelen ten aanzien van de inregeling en het functioneren van de klimaatinstallaties staan vermeld.

Werking

De Installatiescan Scholen bestaat uit een Handleiding en een Rapportageformulier en dient te worden uitgevoerd door een installateur/installatiedeskundige. Met deze hulpmiddelen wordt een scan gemaakt van de gebouwinstallaties die zorgen voor de verwarming, ventilatie, koeling en verlichting. Voor de uitvoering van de scan dient de installateur te beschikken over kennis op het gebied van verwarming, ventilatie en verlichting. In veel gevallen zijn installateurs slechts specialist op één van deze gebieden. Uit praktisch en financieel oogpunt is het wenselijk dat de Installatiescan Scholen integraal wordt uitgevoerd door één deskundige. De betrokken installateur, bijvoorbeeld een CV-expert, dient dan voor de uitvoering van de scan ook bekend te zijn met de werking en regeling van ventilatie- en verlichtingssystemen. We hebben dan over een, zeg maar, ‘CV-monteur+’.

Onderdelen

De scan bestaat uit de volgende activiteiten:
• voorbereiding;
• inspectie en rapportage;
• nazorg.

Voorbereiding en uitvoering

De school (schoolbestuur of directeur van de school) geeft een installateur/installatiedeskundige opdracht voor de uitvoering van de installatiescan. De school zelf vult een pre-scan in en vermeldt daarin onder andere eventuele storingen, klachten, gebruikstijden en vakantiedagen. De installateur/installatiedeskundige voert vervolgens zelf de scan uit. Aan de hand van de vragen in het rapportageformulier controleert hij systematisch de werking en inregeling van de installaties. De resultaten legt hij vast door het antwoord dat van toepassing is aan te vinken en/of door een toelichting te geven op het rapportageformulier. Eenvoudige aanpassingen voert de installateur direct uit. De resultaten van de scan bespreekt hij met de school. In bepaalde gevallen dient de installateur mogelijk navraag en/of specifiek onderzoek te doen. De uitvoering van de Installatiescan duurt voor een gemiddelde school ongeveer 2 uur.

Nazorg

De installateur doet waar nodig een (technisch en financieel) voorstel voor het aanbrengen/vervangen van regelingen, optimalisatie van regelingen en dergelijke die binnen de scan zelf niet uitgevoerd konden worden. De installateur realiseert na akkoord van de school de voorgestelde aanpassingen.

Meerjarig onderhoud

In het basis- en voortgezet onderwijs ligt de verantwoordelijkheid voor het gebouwonderhoud sinds enige tijd bij het schoolbestuur. Schoolbesturen laten daarom in de meeste gevallen een Meerjaren Onderhoudsplan (MOP) opstellen, dat regelmatig geactualiseerd wordt. Om gebouwinstallaties in een schoolgebouw langdurig naar wens te laten functioneren en daarmee de kwaliteit van het binnenmilieu optimaal en de energie- en onderhoudskosten minimaal te houden, dient de uitvoering van de Installatiescan Scholen structureel opgenomen te worden in het MOP. Als de Installatiescan Scholen is opgenomen in het MOP, is ook het benodigde budget en de praktische uitvoering ervan geborgd. Eventuele aanpassingen/verbeteringen die uit de scan naar voren komen en waarvoor op dat moment geen budget is, kunnen als afzonderlijke activiteiten worden opgenomen in het MOP.

Subsidie

Schoolbesturen die hun schoolgebouwen willen verduurzamen, bijvoorbeeld door het laten uitvoeren van een Installatiescan Scholen, kunnen sinds oktober 2016 gebruik maken van de subsidieregeling ‘Green Deal Scholen Advies’. De subsidie is bedoeld voor het inhuren van extern advies en bedraagt 50% van de advieskosten tot een maximum van €3.500. Aanmelden kan via www.rvo.nl/gds.

Meer informatie
• De handleiding en het rapportageformulier van de Installatiescan Scholen en andere tools kunt u vinden op en downloaden via www.rvo.nl/frissescholen.
• Algemene informatie over de Green Deal Scholen vindt u op www.greendealscholen.nl

Auteur: Ir. Bert Meijering is adviseur duurzame huisvesting en werkzaam bij Building Vision, een adviesbureau dat gespecialiseerd is in de verduurzaming van onderwijshuisvesting en gemeentelijk vastgoed.

View as Slideshow