Hoe installeer ik die warmtepomp?

VEELGESTELDE VRAGEN

De warmtepomp wint terrein. Door het hoge rendement, de verminderde CO2-uitstoot en de besparing op energiekosten, realiseren consumenten zich steeds meer dat de vertrouwde cv-ketel langzaam maar zeker naar de achtergrond zal verdwijnen, en dat een warmtepomp de meest duurzame en uiteindelijk voordeligere oplossing is.

Dit betekent dat het aantal te installeren warmtepompen alleen maar toe blijft nemen; niet alleen de hybride oplossingen, maar ook de all-electric varianten. Deze werkzaamheden vereisen relatief nieuwe kennis en vaardigheden van de installateur. In dit artikel zet ik de antwoorden op de zes meestgestelde vragen op een rij.

Plaatsing buitenunit

Vraag: Waar moet ik rekening mee houden bij het kiezen van de juiste plek voor de buitenunit van de warmtepomp?
Antwoord: Het bepalen van de juiste locatie voor de buitenunit is afhankelijk van verschillende factoren, zoals het type woning, de hoeveelheid grond en de nabijheid van aangrenzende objecten of andere woningen. Wat echter nog vaak vergeten wordt, is om niet alleen rekening te houden met voldoende ruimte voor condensafvoer, maar ook met het feit dat hier bij koude temperaturen ijsvorming kan ontstaan. Dit kan meerdere problemen met zich meebrengen. Plaatsing dicht bij een (buiten)deur is dus bijvoorbeeld niet verstandig, in verband met mogelijk uitglijgevaar. Hou er ook rekening mee dat een monteur altijd toegang moet kunnen hebben tot de buitenunit. Door deze bijvoorbeeld te hoog tegen een muur te plaatsen, kan onderhoud lastig plaatsvinden. Kies dus altijd een relatief makkelijk toegankelijke plek voor de buitenunit.

Afstand buitenunit - ketel

Vraag: Wat is bij een hybride systeem de maximale afstand tussen buitenunit en ketel?
Antwoord: Een all-electric warmtepomp is niet voor elke woning geschikt. Een logische tussenstap is dan een hybride opstelling. Als de woning reeds een cv-ketel heeft, is het nog steeds mogelijk een warmtepomp in gebruik te nemen door deze hieraan te koppelen. Hierdoor blijft een aanzienlijke energiebesparing binnen handbereik. Het koppelen van deze twee units heeft echter wel wat voeten in de aarde. Houd hierbij rekening met een afstand van maximaal 20 meter tussen de buitenunit en de cv-ketel.

Geluidsreductie

Vraag: Welke maatregelen kan ik nemen om het geluid zoveel mogelijk te reduceren?
Antwoord: Warmtepompen zullen altijd enig geluid produceren. Echter bij moderne warmtepompen is dit geluidsniveau al ver teruggebracht. Sterker nog, als de warmtepomp goed akoestisch geïsoleerd is, is het geluid slechts vergelijkbaar met dat van een tafelventilator. Dus bij de juiste afstelling, uitbalancering en met goede trillingdempers is het geluid niet storend. Zeker niet als de warmtepomp op een vrije locatie staat met bijvoorbeeld een absorberende heg of planten in de buurt. In een omgeving met stenen muren of een hoekopstelling wordt het geluid versterkt door de harde oppervlakken en kan het storend worden. Dan is een geluidsreductiekast een goede oplossing. Hiermee kan het geluid tot ongeveer 15 dB(A) gereduceerd worden.

Vermogen selecteren

Vraag: Hoe selecteer ik het juiste vermogen bij een warmtepomp?
Antwoord: Het benodigde vermogen voor een warmtepomp kan met een relatief eenvoudige rekensom worden bepaald. Op deze manier kan maatwerk geleverd worden voor iedere woning. Deel bij een hybride warmtepomp het benodigd vermogen van de woning door de betafactor 0,5 en je kunt de warmtepomp selecteren in kW bij (A7/W35). Voorbeeld: Warmteverlies van de woning 10kW * 0,5 betafactor = (in het geval van een Vaillant warmtepomp) een aroTHERM VWL 55/4 5kW (A7/W35). Bij een all-electric warmtepomp, deel het benodigd vermogen van de woning door de betafactor 0,9 en je kunt de warmtepomp selecteren in kW bij (A-10/W35). Voorbeeld: Warmteverlies van de woning 10kW * 0,9 betafactor = (in het geval van een Vaillant warmtepomp) een aroTHERM VWL 155/5 10,7 kW (-10/W35)

Energiebesparing

Vraag: Mijn klant wil weten hoeveel energie hij besparen nu hij een warmtepomp heeft, hoe kan ik hem daarbij helpen?
Antwoord: Een warmtepomp is een flinke investering voor de meeste consumenten. Hoewel zij zich vaak goed hebben ingelezen, is het prettig als ze geholpen kunnen worden met het berekenen van de uiteindelijke energiebesparing die zij gaan realiseren door gebruik van hun nieuwe warmtepomp. Door dit simpele rekenvoorbeeld met ze te delen, wordt dit inzichtelijk: Een HR-ketel levert met 1 m³ gas evenveel warmte (9 kW) als een warmtepomp met 2kW stroom (COP 4,5).
- HR ketel 1 m³ gas kost € 0,70
- Warmtepomp 2kW/h stroom à € 0,22 kost € 0,44
Dit komt dus neer op een besparing van 37 procent, bij een situatie waar de warmtepomp volledig voor de verwarming zorgt. Maar ook bij een hybride oplossing is de besparing aanzienlijk: zo’n 26 procent. Dus welke oplossing de klant ook kiest, het zorgt hoe dan ook voor lagere energiekosten.

Onderhoud

Vraag: Waar moet ik op letten met betrekking tot onderhoud?
Antwoord: Gelukkig vergen warmtepompen over het algemeen niet veel onderhoud. Buiten de compressor bevat een warmtepomp geen bewegende onderdelen, wat het een bijzonder onderhoudsvriendelijk product maakt. Bij gedegen installatie en normaal gebruik kunnen ze meer dan 15 jaar meegaan.
Wel is het belangrijk om consumenten te adviseren de warmtepomp jaarlijks te laten nakijken door een professional. Met name het bijvullen van de vloeistoffen is belangrijk. Een tekort aan vloeistoffen kan namelijk leiden tot een kortere levensduur van de warmtepomp 

Auteur: Mark van de Ree, Vaillant Group

Overige vuistregels bij de installatie van een warmtepomp

- Aantal m2 vloeroppervlak x benodigd vermogen in W/m2 = kW cv vermogen.
- Het totale gasgebruik in m3 – 100 m3 p.p. (tapwater) x 10 kW / 1.500 draaiuren = kW cv vermogen.
- Bij een COP van 4,5 komt het gebruik van 1 m3 gas overeen met 2 kWh stroomgebruik van de warmtepomp.
- De COP bij lucht/water warmtepompen wordt opgegeven bij A7 /W35. Iedere graad extra temperatuurverschil geeft een COP-verlaging van 2%.

Blik op de toekomst

Er liggen veel kansen om de leefomgeving verder te verduurzamen. De meest effectieve systemen om in de toekomst binnenshuis het energiegebruik en de CO2-emissies te verminderen zijn verwarmings- en ventilatieoplossingen. In 2030 zal een huis zelf energie produceren in de vorm van elektriciteit door gebruik te maken van pv-panelen of een gecombineerd warmtekrachtkoppeling systeem. Een hoog efficiënt energiebuffersysteem zal elektriciteit en of warmte gebruiken met een hoge vermogensdichtheid en de overtollige energie opslaan in oplaadbare batterijen, die geschikt zijn voor elektrische fietsen of auto’s. Voor de intelligente koppeling van deze units is een netwerkgebonden energie- en airconditioningsysteem nodig dat automatisch wordt gecontroleerd, zodat de leveringsprestaties optimaal blijven.