Drinkwaterhygiëne

Kraanwater is het belangrijkste en best bewaakte voedingsmiddel van Nederland. Wij vinden het vanzelfsprekend dat we gezond drinkwater uit de kraan kunnen halen. Hoe anders is dit in het buitenland waar je mensen met flessen water naar huis ziet sjouwen en ze nauwelijks water uit de kraan ziet drinken. Eigenlijk is er in ons land sprake van een enorme luxe. En die zullen we in stand moeten houden. Ofwel: hoe kunnen we bederf van ons drinkwater voorkomen? Een doordacht ontwerp, deskundige montage en juist gebruik zijn van doorslaggevende betekenis.

Waterleidingbedrijven doen er alles aan om drinkwater zorgvuldig en van een constante (gezonde) kwaliteit op elk adres in Nederland aan te bieden, zeg maar tot aan de watermeter. De media besteden met regelmaat aandacht aan drinkwaterhygiëne – en dan met name het risico op legionellavorming – maar dit heeft vaak betrekking op de installatie die na de watermeter is aangelegd.

Veel meer tappunten

De uitvoering van deze ‘binneninstallaties’ zijn de laatste decennia aanzienlijk veranderd. Moderne architectuur en toenemende comforteisen hebben gezorgd voor een forse stijging van het aantal tappunten in een woning; denk hierbij aan het gebruik van een vaatwasser, wasmachine, uitstortgootsteen, wastafel op de logeerkamer of een buitenkraan. De gebruiksfrequentie is door de vele tappunten gemiddeld lager en sommige tappunten blijven zelfs voor langere periode ongebruikt. Ook is het aanleggen van een drinkwaterinstallatie complexer geworden. Installaties worden uit het zicht of ingestort aangelegd en bevinden zich in een gemiddeld hogere omgevingstemperatuur door de betere thermische gebouwisolatie en/of de aanwezigheid van vloerverwarming.

Voorkomen van bederf

Er is dus een aantal condities die de kwaliteit van het drinkwater negatief beïnvloeden en de oorzaak zijn van een vorm van bederf die kan optreden in (een deel van) het drinkwatersysteem. Om dit bederf, maar vooral ook legionellavorming, te voorkomen, zal invloed moeten worden uitgeoefend op de condities die dit veroorzaken. Eén van de bekende condities is de temperatuur (1), die binnen een bepaalde bandbreedte bacteriegroei stimuleert. Een andere conditie is de beschikbaarheid van voedingstoffen (2) voor bacteriën, zoals sediment (bezinksel) of biofilm (aanslag aan de waterzijdige kant van de installatie). Een derde belangrijke conditie is stilstand (3), wat iets zegt over de tijdsduur die een medium aan de voorgaande condities temperatuur en voedselaanbod wordt blootgesteld. Wanneer deze condities niet tegelijkertijd optreden, zal het risico op bederf aanzienlijk kleiner zijn en blijft drinkwater gezond en hygiënisch.