Categorie: Vooraf

Veelzijdig innovatief

Veelzijdig innovatief

Binnenkort gaat Installatievakbeurs Hardenberg van start. Inmiddels al weer de tweede installatievakbeurs van dit jaar. Afgelopen mei zette een verlate VSK-beurs de hernieuwde ‘beursgang’ in. Iedereen kan de vele noviteiten die het vakgebied rijk is nu dus weer in levende lijve aanschouwen. En dat biedt toch iets extra’s. Ook in deze uitgave leggen we het accent op de innovaties die vrij recent het daglicht hebben gezien of die nog in ontwikkeling zijn. Van dat laatste is de adsorptiewarmtepomp een mooi voorbeeld. De eerste uitvoeringen hiervan zullen in 2023 worden geïnstalleerd. Het betreft 30 veldtesten in uiteenlopende gebouwen. Daarbij wordt voortgeborduurd op de kennis die is opgedaan tijdens een recent testtraject, waarover wij in deze uitgave publiceren. Deze adsorptiewarmtepomp is met name geschikt voor bestaande woningen, die niet eerst extra hoeven te worden geïsoleerd. Volgens de ‘vader’ van deze warmtepomp ziet het er allemaal veelbelovend uit, op een aantal kinderziektes na die momenteel worden verholpen. Het benadrukt nog maar eens dat de installatiebranche niet alleen innovatief is maar minstens zo veelzijdig.

Waterkwaliteit

Waterkwaliteit

Door al het warmtepompgeweld van de laatste jaren zouden we haast vergeten dat bijvoorbeeld ook water en de technologie die daarbij komt kijken, een belangrijk item is in de installatiebranche. Bij water denk je al snel aan de badkamer of het toilet maar ook het verwarmingssysteem zit er natuurlijk vol mee. En nu hebben wij in Nederland best een prima waterkwaliteit, maar zelfs ons water bevat allerlei ‘ingrediënten’ die de efficiënte werking van huishoudelijke apparatuur nadelig kunnen beïnvloeden. Zo veroorzaakt kalk nog wel eens problemen. Terwijl het water hier lang niet zo ‘hard’ is als in bijvoorbeeld een land als Spanje. Daarom staan we in deze uitgave uitgebreid stil bij waterontharders; de manier waarop ze werken en de zin ervan. Maar ook de badkamer en het toilet komen in deze uitgave voorbij. Vaak gaat het dan over designtrends, maar er is meer. Ook sanitairfabrikanten kijken bijvoorbeeld naar het installatiegemak om de al erg drukke installateur te ontlasten. Daarnaast maakt steeds vaker de veelvuldig toegepaste elektronica het verschil. Kortom, wederom een lezenswaardige uitgave, ook al komen warmtepompen dit keer niet uitgebreid aan bod.

Slimme warmtepomp

Slimme warmtepomp

Wie heeft het tegenwoordig nog over cv-ketels? Het ooit zo populaire apparaat wordt nog steeds volop geplaatst maar in de (vak)media gaat het alleen nog maar over warmtepompen. Toch lijkt de rol van de cv-ketel voorlopig nog niet uitgespeeld, al zal het in de (nabije) toekomst vooral gaan om een bijrol. Want inmiddels lijkt wel duidelijk dat een hybride opstelling de voorkeur krijgt boven een all electric-oplossing, zeker als het bestaande bouw betreft. Dit betekent dat de verduurzaming stapsgewijs gaat: eerst een warmtepomp plaatsen naast de cv-ketel en pas later overschakelen op volledig all electric. We zien ondertussen steeds innovatievere warmtepompen op de markt verschijnen. Fabrikanten richten zich daarbij vooral op efficiëntie, geluidsreductie en installatiegemak. Maar ook digitalisering pikt een graantje mee. Zo brengt Quatt een ‘slimme warmtepomp’ op de markt. Deze leert, na te zijn geïnstalleerd, eerst de lokale omstandigheden kennen. Dankzij een artificial intelligence algoritme wordt permanent berekend wat de optimale manier is om het huis te verwarmen met zo min mogelijk energie. Wie weet, gaat een dergelijke warmtepomp in de toekomst ook nog koffiezetten.

Trappelen

Trappelen

Hij komt er dan toch, de jubileumeditie van de VSK. Normaal vindt de beurs plaats in februari en dat zou dit jaar ook het geval zijn, ware het niet dat een nieuwe coronagolf roet in het eten gooide. De beursorganisatie opteerde voor uitstel naar medio mei, in de hoop dat Covid tegen die tijd geen spelbreker meer zou zijn. En dat lijkt nu het geval. Het belooft mede door het verlate tijdstip en het feit dat het de 25ste editie is een speciale beurs te worden. Maar ook al omdat het aantal exposanten niet het niveau van weleer lijkt te halen. Op het moment van schrijven hadden zich zo’n 260 exposanten zich ingeschreven. Het is bovendien maar de vraag of de bezoekers massaal de weg naar de Jaarbeurs zullen weten te vinden. Iets wat de afgelopen edities ook minder was dan ruim een decennia geleden. Hoe dan ook, toch goed dat er weer sprake zal zijn van een ‘fysieke beursgang’. Veel blijkt vandaag de dag digitaal afgehandeld te kunnen worden maar het ouderwetse rondsnuffelen en contacten leggen op een beurs zal niet zomaar een vergeten tijdsbeeld worden. Dus, ergens tussen 17 en 20 mei toch maar naar Utrecht af te reizen. De exposanten staan al te trappelen.

Alles elektrisch

Alles elektrisch

We lijken steeds meer af te stevenen op een all electric samenleving, waarin een belangrijke rol is weggelegd voor bijvoorbeeld zonnepanelen, windmolens, warmtepompen en zonneboilers. Verschillende technologieën zijn inmiddels al zo goed als ingeburgerd. Toch blijven er nog vraagtekens boven de markt hangen, die vooral het stroomgebruik zelf betreffen. Zo is het elektriciteitsnet al regelmatig overbelast. Bovendien is er niet altijd duurzaam opgewekte energie voorhanden, bijvoorbeeld op bewolkte, windloze dagen. En opslag biedt nog geen oplossing omdat de huidige accu’s geen elektriciteit kunnen bufferen voor langere periodes. Ondertussen moet de elektriciteitsrekening wel betaalbaar blijven, wat juist weer problematisch is in tijden van schaarste. All electric zal de gemoederen dus nog wel even bezighouden. Gaat ieder huishouden op termijn over op all electric? Krijgen andere veelbelovende alternatieven nog een significante rol? Welke nieuwe technologieën kunnen we nog verwachten? Een samenleving die grotendeels all electric is lijkt nu de meeste potentie te hebben, maar zo vanzelfsprekend is dit allemaal ook weer niet. We blijven de ontwikkelingen nauwlettend voor u volgen.

Raam open

Raam open

Het heeft even geduurd voor het doordrong tot de politiek maar inmiddels is het zelfs daar duidelijk dat ventileren een cruciale rol speelt in de strijd tegen Corona. Toch is de overheid nog niet veel verder gekomen dan een advies om vooral goed te ventileren. O ja, bij elke persconferentie over de coronacrisis is dit advies ook nog eens te zien op de spreekstoelen van de ministers, aangeduid als ‘lucht’ met daarbij het symbool van een open raam. Zelfs de volgorde is nu veranderd: ‘lucht’ staat na ‘afstand’ op plaats 2. Toe maar! ‘Nou is een raam open beter dan niets, maar het staat natuurlijk niet gelijk aan structureel goed ventileren en een energiezuinige oplossing is het natuurlijk ook niet’, benadrukt Adriaan Cramer in zijn column in deze uitgave die hij namens de sectie Ventilatie en WTW van de Nederlandse Verwarmingsindustrie heeft geschreven. ‘Misschien is het tijd voor een Minister voor Ventilatie’, oppert hij, om daaraan toe te voegen dat ze hem daarvoor mogen bellen. Maar goed, tot het zover is, zal de markt dus zelf met oplossingen moeten komen. Gelukkig gebeurt dat ook, zoals elders in deze uitgave is te lezen. Advies: maak daar vooral gebruik van.

Verschuiving

Verschuiving

De Jaarbeurs besloot medio december de VSK vakbeurs te verschuiven van februari naar mei. Reden was uiteraard de onzekerheid voor exposanten en bezoekers over de duur van de coronamaatregelen die eind november vorig jaar van kracht werden en de impact daarvan op de beurs. Daar voegde de beurs nog de schaarste aan materialen, levertijden en de onzekerheid voor internationale exposanten aan toe. De Jaarbeurs liet in een persbericht weten dat er veel overleg is geweest over dit besluit met de branche. Daarmee werden bedoeld de brancheorganisaties, zoals Binnenklimaat Nederland, NVKL en de Nederlandse Verwarmingsindustrie maar niet de exposanten zelf. Zij werden juist lange tijd in onzekerheid gelaten, waardoor menig exposant zelf zijn deelname al had geannuleerd. Maar goed, een goede beslissing dat de VSK later in het jaar zal plaatsvinden. Deze uitgave was echter al ingezet op de beurs en dat hebben we deels maar zo gelaten. Daarmee kijken we alvast vol vertrouwen uit naar een VSK die in mei gewoon doorgang kan vinden en waar bezoekers weer veilig in grote getale op af kunnen komen.

Creatief

Creatief

We hebben het al vaker gezegd: de zo noodzakelijke energietransitie die gaande is heeft de installatietechniek een prominente plaats opgeleverd in de volle breedte van onze samenleving. Naarstig zoekt en vindt de branche (alternatieve) oplossingen om onze woningen en gebouwen van een duurzaam klimaat te voorzien. In deze eindejaarsuitgave, die traditioneel in het teken staat van interessante installatieprojecten, is die innovatiekracht weer duidelijk terug te vinden in de artikelen. Maar de installatiesector is niet alleen op het gebied van duurzaamheid innovatief. Veiligheid, installateurs- en gebruikersgemak, design, geluidsreductie, storingspreventie…; ook daar worden producten voor ontwikkeld. Vaak gebeurt dit bovendien naar aanleiding van specifieke vragen uit de markt. Lees de korte projectbeschrijvingen elders in deze uitgave maar eens. Kortom, de installatiebranche is een veelzijdig, creatief vakgebied waarin bijzonder veel perspectief zit. Hoe mooi zou het zijn als dit positieve beeld de komende jaren eindelijk de gewenste instroom van gekwalificeerd personeel oplevert. Dan kan al dat mooie werk dat voorhanden is ook daadwerkelijk gerealiseerd worden.

Oververhitting

Oververhitting

Door klimaatverandering worden onze zomers warmer en langer. Ook dit jaar was dit het geval. Eind september konden we nog van ongekend warme dagen genieten. Tegelijk worden woningen tegenwoordig luchtdicht gebouwd en van top tot teen geïsoleerd. Dat laatste zorgt ervoor dat de warmte in huis langer blijft hangen. In het voor- en najaar en in de winter is dat prettig, maar tijdens die lange warme zomers hebben we daar last van. De woning wordt veel te warm. Oververhitting is voor steeds meer bewoners een probleem. Comfort en een laag energiegebruik kunnen elkaar dus in de weg staan. Maatregelen nemen om te besparen op energie hebben soms een negatief effect op de comfortbeleving gedurende een bepaalde periode. Daarvoor worden dan weer nieuwe maatregelen genomen (airconditioning), die ervoor zorgen dat het energiegebruik juist toeneemt. Al met al is het noodzaak goed na te gaan wat een thermisch binnenklimaat precies inhoudt. Het gaat immers niet alleen om het halen van een EPC-score. Door een slim ontwerp wordt de koudebehoefte in de zomer beperkt, zonder in te boeten op warmtewinst in de winter.

Veelbelovend

Veelbelovend

In een niet eens zo heel ver verleden ging een special over verwarming vooral over cv-ketels en alles wat daar bijhoort. Met de energietransitie in volle gang is dat veranderd. Warmtepomptechnologie heeft tegenwoordig de overhand als het gaat om nieuwe ontwikkelingen op de verwarmingsmarkt. Hoe snel kan het gaan. Hoe ziet die ‘nieuwe markt’ er inmiddels uit. Heel kort door de bocht kunnen we stellen dat de elektrische, luchtgebonden warmtepomp vooral opgang maakt in de nieuwbouw. In de bestaande bouw zien we vooral de hybride warmtepomp aan populariteit winnen. Blijft het daar dan bij? Nee, zeker niet. Waterstofketels, LT-warmtenetten, PVT-systemen… het zijn zo maar wat alternatieven die in deze uitgave de revue passeren en wellicht veelbelovend zijn. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de adsorptiewarmtepomp, die een vergelijkbare continue cyclus heeft als een normale elektrische warmtepomp maar waarvan de compressie van het koudemiddel plaatsvindt met een door warmte aangedreven adsorptiecompressor in plaats van een elektrisch-mechanische compressor. De installatie-industrie laat hiermee zien vergaand innovatief te zijn. En dat is mooi om te constateren.