Vroeger werden er treinstellen gereviseerd, nu is het een creatieve hot spot. Maar daarvoor moest het gebouw wel eerst ingrijpend worden gerenoveerd en deels getransformeerd. Soler & Palau nam de ventilatie voor haar rekening en koos voor een oplossing met een warmtewiel. et Wisselspoorgebied aan de 2e Daalsedijk te Utrecht beslaat circa 12 hectare en wordt getransformeerd van een spoorindustrie- en bedrijfsbestemming naar een gemengd woon-/ werkgebied met onder andere creatieve bedrijvigheid en (horeca)voorzieningen. Op de grens van de woonwijk en de Wisselspoor ontwikkeling staat de Onderdelenloods, met een oppervlakte van circa 2900 m2. Het is een kenmerkend jaren ‘50 industrieel pand, gelegen aan een stadspark. Zecc Architecten heeft het ontwerp gemaakt voor de transformatie van de voormalige Onderdelenloods. Na de oplevering heeft het gebouw weer haar oorspronkelijke uitstraling teruggekregen, maar nu wel in een duurzame uitvoering. CO2-sturing Tijdens de transformatie is het gebouw opgedeeld in 6 studio’s. Ze hebben allemaal een eigen technische ruimte met installaties. Daarin staat onder andere een warmtepomp van Panasonic en een compacte LBK met een hoog rendement warmtewiel van Soler & Palau. Iedere LBK wordt aangestuurd door een CO2-sensor, vertelt Sales Manager Berry Brand. Deze reageert op de bezetting. Vanaf 800 PPM wordt er bijgeventileerd. De toevoer van verse buitenlucht verloopt via het dak. Vervolgens zorgt het kanalenwerk voor een evenwichtige verspreiding door het pand. De vervuilde binnenlucht wordt via hetzelfde kanalenwerk ook afgezogen en verlaat dan weer via het dak het gebouw. Warmtewiel De LBK heeft een warmtewiel. Daarmee kan warmte worden teruggewonnen
Categorie: Alle uitgaven
Girls’ Day. Op 11 april openden ruim tweehonderd bedrijven door heel Nederland hun deuren voor meer dan 7500 meiden in de leeftijd van 10 tot 15 jaar. Dit alles om meer meiden in de techniek te krijgen. En we zien een stijging van het aantal vrouwen in de techniek van 15.406 in 2020 naar 17.169 dit jaar. Onderzoek, uitgevoerd in opdracht van Wij Techniek, wijst uit dat vrouwen het werk als uitdagend en stimulerend ervaren en zich willen blijven ontwikkelen. Ze waarderen hun werk hoger dan hun mannelijke collega’s, met een gemiddelde waardering van 8,3 tegenover 8,1. Goed nieuws? In principe wel. Kijk naar de Vakkanjers: hier doen evenveel jonge jongens als jonge meiden mee aan de technische opdrachten en in de finale. Maar we moeten ook eerlijk zijn over de andere cijfers: in de installatiesector (en in de andere technische sectoren is het niet veel anders) is de verhouding man/vrouw 89% tegen 11%; van deze 11% werkt nog geen 1,5% in de techniek zelf. Dus ondanks de stijging is er nog wel werk aan de winkel! Want we hebben ook de vaardigheden van vrouwen nodig. Van adviseur tot monteur. De technologische sector verandert snel en staat voor de uitdaging bij te dragen aan bijvoorbeeld de energietransitie maar ook met de digitalisering in de zorg. We hebben de vaardigheden en perspectieven van vrouwen nodig om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan. Of het nu gaat om de energietransitie of de digitalisering van de zorg, diversiteit is essentieel voor
Omschakelen naar een warmtepomp is populair, want hiermee wordt flink op gas bespaard. Maar al die (toekomstige) warmtepompen samen verbruiken veel meer elektriciteit dan het elektriciteitsnet aankan. En daardoor staat behalve het net ook onze energietransitie onder druk. We kunnen die druk verminderen door bijvoorbeeld een hybride warmtepomp te nemen en de energievraag te verlagen. Dat levert bovendien een lagere CO2-uitstoot op. Hoe? Door niet alleen naar de bron te kijken, maar het hele distributie- en afgiftesysteem zo efficiënt mogelijk te maken. Daarbij telt elk installatiecomponent. Zo zorgen LT-radiatoren, convectoren en/of vloerverwarming ervoor dat de warmtepomp met een lagere temperatuur kan draaien. Deze afgiftelichamen zijn namelijk afgestemd op lagere watertemperaturen terwijl ze voor voldoende warmteafgifte zorgen. Hierdoor verbruikt het systeem minder energie. Ondertussen houden lucht- en vuilafscheiders het systeemwater schoon en kunnen corrosie en andere vuildeeltjes de werking en levensduur van pompen, kleppen en warmtewisselaars niet aantasten. Zo verhogen ze het rendement van het systeem. Verder maken inregelkranen en -ventielen het mogelijk om de afgiftelichamen waterzijdig in te regelen. Elke ruimte krijgt dan exact de juiste hoeveelheid energie en wordt dus niet te warm of te koud. En dat betekent… meer rendement. Tot slot helpen thermostatische radiatorventielen en -knoppen om een ruimte alleen te verwarmen als er een warmtebehoefte is, zodat je overmatig energieverbruik voorkomt. En met slimme (programmeerbare) radiatorknoppen bespaar je zelfs meer. Hoe rendabel wil je het hebben? Zo bepaal je als installateur het optimale rendement van het hele systeem en daarmee ook het comfort in de woning.
Zonder dat het te zien is, kan de lucht op kantoor en thuis voor gezondheidsklachten zorgen, omdat de kwaliteit slecht is. Luchtverversing en filtering zijn dan ook erg belangrijk. Bovendien is het mogelijk om met een juist afgestelde installatie energie en daarmee kosten te besparen. De lucht op een werkplek wijkt altijd af van de buitenlucht. Zonder dat dit te zien of te ruiken is, kunnen de concentraties gassen, dampen en stoffen in de lucht door bepaalde werkprocessen sterk verhoogd zijn. Maar dat niet alleen. Ook de mens werkt als ‘luchtvervuiler’: door simpelweg te ademen of stof te produceren met kleding, huishoudelijk textiel en vloerbedekking. Op elke werkplek is het dan ook van belang dat deze vervuilde lucht vervangen wordt door verse lucht. Filteren van vuile lucht is vanwege de gassen vaak niet mogelijk, dus ventileren met buitenlucht ligt in dergelijke gevallen het meest voor de hand. Deze buitenlucht of zelfs recirculatie- (binnen) lucht moeten we dus gaan filteren. Vervuiling Binnenlucht raakt door verschillende oorzaken vervuild. Bijvoorbeeld door stoffen die tijdens bepaalde werkprocessen vrijkomen. Ook de opname van stofdeeltjes afkomstig van de vloerbedekking en kleding kan de luchtkwaliteit aantasten. Hetzelfde geldt voor de uitstoot van printers, kopieermachines en faxapparaten. Tot slot blijken ook micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels die ontstaan in vochtige lucht, een funeste werking te kunnen hebben op het binnenklimaat. Gezondheidsklachten Vervuilde lucht kan de oorzaak zijn van een groot aantal gezondheidsklachten. Als bepaalde klachten bij veel mensen in hetzelfde gebouw voorkomen – en dus duidelijk gerelateerd zijn
De warmtepomp wint terrein. Door het hoge rendement, de verminderde CO2-uitstoot en de besparing op energiekosten, realiseren consumenten zich steeds meer dat de vertrouwde cv-ketel langzaam maar zeker naar de achtergrond zal verdwijnen, en dat een warmtepomp de meest duurzame en uiteindelijk voordeligere oplossing is. Dit betekent dat het aantal te installeren warmtepompen alleen maar toe blijft nemen; niet alleen de hybride oplossingen, maar ook de all-electric varianten. Deze werkzaamheden vereisen relatief nieuwe kennis en vaardigheden van de installateur. In dit artikel zet ik de antwoorden op de zes meestgestelde vragen op een rij. Plaatsing buitenunit Vraag: Waar moet ik rekening mee houden bij het kiezen van de juiste plek voor de buitenunit van de warmtepomp? Antwoord: Het bepalen van de juiste locatie voor de buitenunit is afhankelijk van verschillende factoren, zoals het type woning, de hoeveelheid grond en de nabijheid van aangrenzende objecten of andere woningen. Wat echter nog vaak vergeten wordt, is om niet alleen rekening te houden met voldoende ruimte voor condensafvoer, maar ook met het feit dat hier bij koude temperaturen ijsvorming kan ontstaan. Dit kan meerdere problemen met zich meebrengen. Plaatsing dicht bij een (buiten)deur is dus bijvoorbeeld niet verstandig, in verband met mogelijk uitglijgevaar. Hou er ook rekening mee dat een monteur altijd toegang moet kunnen hebben tot de buitenunit. Door deze bijvoorbeeld te hoog tegen een muur te plaatsen, kan onderhoud lastig plaatsvinden. Kies dus altijd een relatief makkelijk toegankelijke plek voor de buitenunit. Afstand buitenunit – ketel Vraag: Wat is bij een
De bouw- en installatiesector zo goed mogelijk voorbereiden op de in 2020 in werking tredende Europese richtlijnen voor energieneutraal bouwen en installeren. Met dit doel voor ogen werkt BuildUpSkillsNL sinds 2011 aan het versterken (upskillen) van de kennis en vaardigheden van vakmensen die direct betrokken zijn bij de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Wat zijn de resultaten? Sinds de start van het traject zetten de Nederlandse consortiumpartners van BuildUpSkills, bestaande uit penvoerder OTIB en diverse andere partijen in de bouw- en installatiesector en het onderwijs, zich in voor het updaten van het vakmanschap van vakmensen. Hiervoor zijn de specifieke behoeften en ervaringen van de Nederlandse bouw- en installatiesector in kaart gebracht en omgezet naar praktische adviezen en een handige scholingstool. Het is nu aan de bedrijven en onderwijsinstellingen om zelf met de sectorambities aan de slag te gaan. Rijdende trein Op 5 juni vindt in Amersfoort de jaarlijkse BuildUpSkills-conferentie plaats. Het is een moment van terugkijken op de resultaten die zijn bereikt. Maar ook een moment van vooruit kijken, want de verduurzaming van de gebouwde omgeving staat hoog op de politieke en maatschappelijk agenda. Projectleider Liesbeth van der Moolen stapte ruim een jaar geleden in de rijdende trein die BuildupSkillsNL heet. Sindsdien mag zij samen met de andere consortiumpartners oogsten waar in de voorgaande jaren hard aan is gewerkt. En dat geeft voldoening: “Ik zie dat we met elkaar hebben gewerkt aan bewustwording, maar ook aan een aanbod dat recht doet aan de uitdagingen van nu. Het werken aan nieuw
Gebouwen en bedrijfsprocessen zijn steeds meer ‘all electric’. Elektrische energie is vaak de levensader van handel, dienstverlening en industrie. Dat maakt ons zo afhankelijk van de kwaliteit van de geleverde elektriciteit. Tegelijk zien we dat veel moderne elektrische apparaten de elektriciteitsvoorziening vervuilen. Het verstoort de spannings-output en het is nadelig voor andere apparaten. ISSO onderkent dit probleem en komt met kennisproducten, zegt Arjan Schrauwen, projectcoördinator bij ISSO. “Als maatschappij hebben we groot belang bij een goede Power Quality en Elektromagnetische Comptabiliteit.”
Dit vierde, afsluitende artikel in de reeks over Internet of Things (IoT) laat zien wat de actuele status hiervan is en spiegelt deze aan de veranderende maatschappij. De huidige praktijk komt dus aan bod met bijbehorende kansen en uitdagingen. Maar natuurlijk, we kunnen er niet omheen, kijken we ook naar de mogelijke gevolgen voor de samenleving en maatschappij. Allereerst de huidige stand van de techniek: van netwerken naar IoT.
Grenzen tussen de bouw en de installatiebranche vervagen. Gebouwen hebben niet langer installaties, maar zijn installaties op zich. In bouwteams is samenwerking de sleutel naar succes en is het niet de vraag wie de baas is. Dit is niet nieuw, maar steeds meer de realiteit van elke dag! De opdrachtgever vraagt erom. Deze wil faalkosten verminderen en vooral geen gedoe tussen de verschillende partners hebben. Maar er zijn meer redenen om meer met elkaar op te trekken: we hebben dezelfde uitdagingen en bovendien vraagt de toenemende digitalisering om ketensamenwerking. De tijd dat de installateur halverwege het bouwproces werd ingevlogen om ‘wat’ techniek in te brengen, is voorbij. De scheiding tussen hoofd- en onderaannemer heeft zijn langste tijd gehad. BIM doet steeds meer zijn intrede in de branche. En dat gaat verder dan het gebruik van ICT-programma’s. Juist hier gaat het om samenwerken, afstemmen, elkaar zien en versterken. Van de programmeertafel tot de werkvloer. Met meer efficiency en minder faalkosten voor de klant. Natuurlijk blijf je sectorspecifieke belangen houden. Maar die benoemen is de grootste winst die je met elkaar kunt halen. Zoals een ondernemer het mij onlangs zei: “Samenwerken maakt juist helder hoe je ten opzichte van elkaar staat en wanneer je soms eenvoudigweg kunt gaan voor het belang van je eigen bedrijf. Openheid is hierbij cruciaal.” Bouw en installatiebranche zijn ‘partners in crime’ die in een sterk bewegende markt samen kansen kunnen verzilveren. Maar dit gaat niet vanzelf. Nieuwe technologieën, nieuwe klantvragen en nauwere samenwerking vragen om andere kennis
Lekkende waterleidingHuub Kamp is een nijver baasje. Na jarenlang de scepter te hebben gezwaaid bij verschillende bedrijven, begon hij in 2013 als zzp’er. Kamp Buitenland Verbouwingen is sindsdien actief in Frankrijk en Hongarije. Voor IZ bericht hij sinds oktober 2016 over zijn belevenissen in den vreemde. Kamp’s schrijfsels zijn een bonte schakering van verwondering, humor en leermomenten. In deze aflevering: een lekkende waterleiding.Een vaste klant vroeg me om langs te komen in Frankrijk. Het ging om zijn woning in de buurt van Orléans. De tegelvloer in de badkamer was los komen te liggen, nadat we de badkamer 1,5 jaar daarvoor hadden verbouwd. We zochten de oorzaak allereerst in de kwaliteit van de Franse tegellijm die we hadden gebruikt om de vloertegels te verlijmen. De kwaliteit van bepaalde Franse materialen is niet van het niveau zoals wij dat in Nederland gewend zijn. Dit geldt voor onder andere hout, gips, en, nu door schade en schande wijs geworden, ook voor bepaalde lijmsoorten.KletsnatWe konden de grote vloertegels (30×60) gemakkelijk met onze glaszuigers van de ondergrond lostrekken. De vloer daaronder bleek kletsnat te zijn. De lijm die nog vast zat aan de tegels konden we grotendeels eenvoudig verwijderen. Het restant dat vast zat, hebben we schoongemaakt, laten drogen en er daarna groeven in geslepen om de tegels herbruikbaar te maken. We hebben de ondervloer vervolgens goed laten drogen en de vloertegels opnieuw verlijmd met Eurocol 705 die we uit Nederland hadden meegenomen.Extra controleWe hielden er al rekening mee dat er misschien nog een andere