Op de VSK bezochten wij ook een aantal experts op het gebied van warmte-afgiftesystemen. Ze signaleerden allemaal een toenemende populariteit van stralingsverwarming. Zowel in de vorm van vloerverwarming, infaroodpanelen als elektrische radiatoren. Verslag van een rondje langs Rehau, Stelrad, Warp en Etherna. EPC, BENG, Breeam, WELL, NOM…. wat hebben ze met elkaar gemeen? Ze lijken allemaal de populariteit van straalverwarming in de hand te werken. Waar aanvankelijk flink gepionierd werd, met alle mislukkingen of halve oplossingen die ermee gepaard gaan, lijkt nu een stevig fundament te rusten onder nieuwe maatregelen, concepten en keurmerken. BENG en NOM om maar twee voorbeelden te noemen, grijpen grotendeels terug op de Trias Energetica. Volgens deze routebeschrijving naar een duurzame gebouwde omgeving moet eerst de (thermische) energievraag tot een minimum worden teruggebracht. Bijvoorbeeld door de gebouwschil goed te isoleren. Vervolgens is het zaak om de resterende energiebehoefte zo duurzaam mogelijk in te vullen. Blijft er daarna nog een vraag over, dan wordt geadviseerd om te zoeken naar energie-efficiënte oplossingen met fossiele brandstoffen. Elektrische stralingspanelen De Trias Energetica is in een rap tempo aan het inburgeren in de bouwkolom. Op de VSK werd er dan ook veelvuldig aan gerefereerd. Bijvoorbeeld tijdens verschillende presentaties in het VSK-theater, onderonsjes tussen bezoekers en op de stands van fabrikanten. Zo signaleerde Etherma een groeiende belangstelling voor verwarmingsoplossingen met elektrische infaroodpanelen.De oorzaak: “verduurzaming. De kwaliteit van de gebouwschil wordt aangepakt, #vangaslos is een trend en de maatschappij lijkt all-electric oplossingen te gaan omarmen.” Allemaal ontwikkelingen die nauw aansluiten op het gedachtegoed
Auteur: Ruud
“De installateur is geen tovenaar die slechte gebouwen goed kan maken”, zegt Chris Zijdeveld. De duurzaamheidsconsultant en voormalig voorzitter van de Stichting PassiefBouwen verzorgde een interessante lezing tijdens de VSK. “Zonnepanelen worden gebruikt als aflaatbrieven om slechter te kunnen bouwen dan haalbaar is.” “Wie in Nederland wil bouwen moet aan vele eisen voldoen om de vereiste bouwvergunning te krijgen. Dat zou een goede zaak zijn als de eisen weloverwogen waren opgesteld om het gewenste doel te bereiken: een energiezuinig, stevig, comfortabel en gezond gebouw met een hoog thermisch comfort en een goede binnenluchtkwaliteit. En liefst ook nog zonder een hoge milieubelasting.Voor de installateur zijn de eisen die gelden voor de energieprestaties van het gebouw het meest interessant. EPC Bij de aanvraag van de bouwvergunning moet een berekening worden overlegd waaruit blijkt dat de berekende Energie Prestatie Coëfficiënt (EPC) onder een bepaalde waarde blijft. Die EPC moet worden berekend volgens de Energie Prestatie Norm (EPN).Al bij het uitkomen van die norm, in 1996, wees het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) in een rapport op de systematische fout in de norm van het op één hoop gooien van gebouw en installatie. Levensduur van gebouw en installatie zijn immers heel verschillend en de kwaliteit van een gebouw over de gehele levensduur kan alleen tijdens de bouw relatief gemakkelijk worden beïnvloed, terwijl verbeteringen aan de installatie tijdens de levensduur regelmatig voorkomen. Helaas bleef dit rapport met toekomstvisie zonder gevolgen. Rampzalige wijziging Bij de laatste wijziging van de EPC berekening werd het onlangs mogelijk gemaakt om
De zomer komt er weer aan en de schoonmaakwoede neemt toe. Hogedrukreinigers worden uit de schuur gehaald – als ze niet zijn stuk gevroren – en zullen weer massaal worden gebruikt. Ik denk dat veel mensen niet weten dat ze risico’s lopen bij het gebruik van deze apparaten. Vertel uw klanten daarom vooral dat buitenkranen eerst goed moeten worden doorgespoeld, zonder dat daarbij verneveling optreedt. De instructie is simpel: houd de slanguitloop onder water en sluit daarna pas de hogedrukreiniger aan. Houd vervolgens ook de lans onder het waterpeil in een emmer en laat deze een tijdje goed doorspoelen. Ik denk dat deze manier van gebruik het risico op een besmetting sterk vermindert. Ik ben bij (bron)onderzoek altijd alert op verneveling. Tijdens een inspectie van een boerderij vertelde een boer mij eens dat hij vaak ziek was geworden na het reinigen van zijn veestal met een hogedrukreiniger die gevoed werd met slootwater. Ik ben geen microbioloog maar je kunt wel nagaan dat het in slootwater wemelt van de bacteriën. Dat doet mij terugdenken aan een inspectie van een tennisclub niet zo lang na het legionelladrama in Bovenkarspel. Tijdens die controle, in een warme zomerperiode, had ik opgemerkt dat de slangkranen op de tennisbaan niet stonden vermeld in het beheersplan. De uitleg was dat deze geen onderdeel uitmaakten van de drinkwaterinstallatie. De betreffende tappunten waren namelijk op het slootwater aangesloten. Het bordje ‘GEEN DRINKWATER’ ontbrak echter en bij het innamepunt in de sloot dreven twee dode eenden, geveld door botulisme… Ik
Op dit moment worden de nieuwe colleges van burgemeesters en wethouders in het land gevormd en worden accenten voor de komende vier jaar bepaald. En wij zijn als branche één van de belangrijkste partners van de gemeente als het gaat om de duurzaamheidsagenda. We hebben de mogelijkheden om mensen langer thuis te laten wonen. We hebben een rol als het gaat om het opleveren van nieuwe, aardgasvrije woningen. En met onze expertise in de oplaadinfrastructuur zijn we ook essentieel voor het verwezenlijken van meer elektrisch verkeer. Het zijn maar enkele voorbeelden die ook op andere terreinen gemakkelijk kunnen worden aangevuld. Zo zijn we bijvoorbeeld ook de onderneming in een stad die zorgt voor werkgelegenheid en mogelijkheden om lerend te werken. En natuurlijk zijn we ook betrokken bij het techniekonderwijs op de scholen. De branche doet er dus toe in de gemeente. Maar zijn we ook zichtbaar? Zijn we als lokale bedrijven goed in beeld? Zien gemeenten onze vakmensen die belangrijke sleutels in handen hebben? Hier ligt niet alleen een taak voor gemeenten, maar ook voor onszelf. We moeten niet – met onze nuchterheid – aan de rand van de dansvloer blijven staan. We moeten in beweging komen en meegaan op het ritme van de muziek. Vaktrots in combinatie met vakkennis is onze troefkaart. En natuurlijk ook onze lokale betrokkenheid. We hebben zoveel te bieden en daarmee zo veel uit te dragen. Omdat we bevlogen zijn, omdat we geloven in wat we doen. Omdat we weten wat de uitdagingen zijn. Onlangs
Het grootste probleem van hernieuwbare energie is dat het moment van opwekking niet overeenkomt met het moment van gebruik. Zonne-energie wordt overdag opgewekt, terwijl ‘s ochtends en ‘s avonds hiernaar de meeste vraag is. Op de VSK zagen we een energiebuffervat dat verschillende warmtebronnen bij elkaar brengt. De warmte wordt als energie opgeslagen en naar de verwarmings- en drinkwaterinstallatie in de woning overgedragen als hieraan behoefte is. Oventrop produceert zelf geen warmte-opwekkers (cv-ketels, warmtepompen etc.) of afgifteproducten (radiatoren, stralingsplafonds, etc.) maar wel alle overige producten voor een verwarmings-, koel- of drinkwaterinstallatie. Het Regucor energiebuffervat met regeling dat deze fabrikant op de beurs liet zien is daarvan een voorbeeld van. Eén totaaloplossing Dit energiebuffervat voegt diverse van haar producten samen tot één totaaloplossing voor de problemen die ontstaan als er in een woning meerdere energiebronnen aanwezig zijn, zoals een cv-ketel, warmtepomp, zonne-energiesysteem en pelletkachel. Met dit product komt alles voor verwarming en warm-drinkwater samen. In één woning kunnen meer dan tien verschillende warmtebronnen worden gekoppeld of een laagtemperatuur-installatie voor vloerverwarming en een hoogtemperatuur-installatie voor de radiatoren worden gerealiseerd. Oventrop levert ook de inregelappendages en ondersteuning voor de inregeling van de verwarming- en drinkwaterinstallatie. Voorbeeld opstelling Een voorbeeld van een dergelijke opstelling ziet er als volgt uit: een buffervat slaat energie op in de vorm van warm water, een pompgroep staat in verbinding met de zonnecollectoren, en een regeling met elektro-elementen zorgt voor het laagsgewijs opwarmen van het water met niet gebruikte energie van de PV-panelen. Daarbij komt een warmwater-unit die via
Er zijn veel factoren die het vormen van een toekomstvisie op bedrijf en business beïnvloeden. In onze sector bijvoorbeeld de dagelijkse hectiek van de markt. Technologische ontwikkelingen volgen elkaar in rap tempo op, de klant neemt een veeleisende houding aan en er is steeds minder tijd om installaties te realiseren. Wat is mijn visie op drie ontwikkelingen (‘hotspots’) in onze sector? Energietechniek. De wereld van energie is volop in beweging. De energieconcepten buitelen over elkaar heen. Concepten die onder de noemer Smart Grids opgedeeld worden in grofweg drie categorieën: opwekking, transport en gebruik. Steeds vaker hoor en lees je over gelijkspanning (DC), een domein waarin er volop ontwikkeling is en veel nog in de kinderschoenen staat. Kansrijke business. Vergaande sensortechnologie. Woning- of gebouwautomatisering (domotica) wint onder de noemer Internet of Things rap terrein in oplossingen en projecten. Zowel in de particuliere sector als in de zakelijke- en zorgsector. Woningbezitters ervaren het comfort, gebouwbeheerders de beheersing en controle van de installaties in het gebouw en zakelijke gebruikers de efficiëntie. Denk bij deze laatste twee bijvoorbeeld aan predictive maintenance. Het biedt u nieuwe verdienmodellen. Beveiligingstechnologie. Met alle off- en online dreigingen is veiligheid een ‘hot item’. Een paar ontwikkelingen: cyber crime, biometrische controle, chipimplantaten en vergaande beeld-/cameratechnologieën. Ontwikkelingen die niet meer op de ontwerptafel liggen, maar al in de praktijk worden gebruikt. Ook in deze sector wordt de rol van systeemintegratie steeds ingrijpender. Een aandachtpunt gaat privacy en ethiek zijn. Elke ondernemer – ook in de technische sector – heeft met visievorming
Op zijn LinkedIn pagina staat grappenderwijs dat hij zijn Bachelortitel heeft behaald aan de ‘Universiteit Vloerverwarming’. Wilfred de Regt probeert al jarenlang verwarmend Nederland aan het verstand te brengen dat een vloerverwarmingssysteem goed moet worden geïnstalleerd en onderhouden. In een ver verleden rondde De Regt zijn LTS Metaal af en kwam hij vervolgens in de bouw terecht. Toen de gelegenheid zich aandiende, maakte hij de overstap naar de installatietechniek. “Als installateur werk je merendeels binnen en heb je regelmatig contact met de klant. Dat vind ik prettig. In de bouw sta je met weer en wind buiten. Ook kreeg ik snel last van hooikoorts in het ‘foute seizoen’. Kortom, ik heb nooit spijt gehad van mijn keuze.” ‘Troubleshooter’ De Regt ging aan de slag bij een grote landelijke installateur en werd daar een ‘troubleshooter’. “HTS’rs en MTS’rs konden snel een storing verhelpen, maar beschikten niet over de kennis om het onderliggende probleem op te lossen. Dat kwam dan op mijn bordje terecht, terwijl de hoger opgeleide collega’s wel met de eer gingen strijken en meer verdienden. Op een gegeven moment werd me dat, in combinatie met de hoge tijdsdruk, teveel.” De Regt begon voor zichzelf en is sindsdien baas over zijn eigen agenda. Bovendien houdt hij netto onder de streep meer over. “Puur toevallig” De 49-jarige heeft zich geleidelijk aan weten te ontwikkelen tot een topspecialist op het gebied van vloerverwarmingsreiniging. Dat gebeurde “puur toevallig. Toen ik een nieuw huis betrok, hadden we continu problemen met het vloerverwarmingssysteem. Ik heb
Onze renewables worden met recht als ‘extreem groen’ gepresenteerd omdat ze gebruik maken van een duurzame energiebron, de zonnewarmte, in combinatie met condenserende hoogrendementtechniek. Beide technieken zijn geïntegreerd in één systeemoplossing die het gasverbruik tot een minimum beperkt waardoor de installatie zeer energiezuinig is. Bovendien leveren de zonnesystemen van A.O. Smith een aanzienlijk hoger (systeem)rendement dan vergelijkbare installaties in de markt, zonder in te leveren op comfort. Energiepakketlabels van A+ tot A+++ kunnen worden behaald. Maximaal rendement Het intelligente besturingssysteem kan op individuele gebruikswensen en tapbehoefte geprogrammeerd worden en de pompsnelheid kan worden gemoduleerd om onder alle omstandigheden zo efficiënt mogelijk gebruik te maken van de beschikbare zonne-energie. Zelfs bij zeer weinig zonnestraling blijft het rendement optimaal. Lange levensduur Dankzij het gepatenteerde terugloopsysteem dat direct onder de zonnecollectoren is gemonteerd, worden stagnatietemperaturen van het warmte-overdachtsmedium voorkomen, waardoor de levensduur van de hele installatie wordt geoptimaliseerd. Zonneboilers De pronkstukken onder de renewables zijn de gasgestookte condenserende HR-zonneboilers SGE en SGS. SGE is een HR-zonneboiler met geïntegreerde warmtewisselaar die geschikt is voor middelgrote tot grote commerciële toepassingen waarbij beperkte ruimte beschikbaar is. SGE heeft een opwekkingsrendement van 94% en een waterzijdig rendement tot 107%. SGS is een HR zonneboiler die in combinatie met een IT, een voorraadvat met interne warmtewisselaar, geïnstalleerd wordt. SGS heeft een opwekkingsrendement van 96,6% en een waterzijdig rendement tot 109%. SGS heeft grotere capaciteitsmogelijkheden en is daardoor uitermate geschikt als maatwerkoplossing voor grote industriële toepassingen. Zowel SGE als SGS hebben een energielabel A en voldoen aan de strikte
SFA Sanicombi inbouwelement met fecaliënvermaler. De Sanicombi is een krachtige geluidsarme fecaliënvermaler en bestaat uit drie onderdelen. De ingebouwde fecaliënvermaler Sanibroyeur C is het brein van de Sanicombi. Het zelfdragende inbouwelement is getest tot 400kg. Het frame is gedeeltelijk demontabel voor een eenvoudige toegang tot de Sanibroyeur C. Het bijbehorende reservoir is geïsoleerd voor een condens- en geluidsarme werking. Daarnaast is het reservoir waterbesparend door zijn economische spoeltechniek. De Sanicombi is een fraaie en complete oplossing voor uw badkamer of toiletruimte. Door zijn geringe afmetingen kan de Sanicombi eenvoudig en ruimtebesparend geplaatst worden achter elk wandcloset van uw keuze. Met de Sanicombi kunt u eenvoudig een badkamer installeren op elke gewenste plek in uw woning. Bij het aansluiten van een douche dient u rekening te houden met de aansluithoogte van de doucheafvoer. SFA Sanicombi inbouwelement met fecaliënvermaler. De Sanicombi is een krachtige geluidsarme fecaliënvermaler en bestaat uit drie onderdelen. De ingebouwde fecaliënvermaler Sanibroyeur C is het brein van de Sanicombi. Het zelfdragende inbouwelement is getest tot 400kg. Het frame is gedeeltelijk demontabel voor een eenvoudige toegang tot de Sanibroyeur C. Het bijbehorende reservoir is geïsoleerd voor een condens- en geluidsarme werking. Daarnaast is het reservoir waterbesparend door zijn economische spoeltechniek. De Sanicombi is een fraaie en complete oplossing voor uw badkamer of toiletruimte. Door zijn geringe afmetingen kan de Sanicombi eenvoudig en ruimtebesparend geplaatst worden achter elk wandcloset van uw keuze. Met de Sanicombi kunt u eenvoudig een badkamer installeren op elke gewenste plek in uw woning. Bij het aansluiten van een douche dient u rekening
Waar een ventilatie-installatie in het verleden vooral optimaal moest kunnen ventileren, wordt nu gezocht naar het summum van ventilatie, duurzaamheid, energiezuinigheid, warmterecuperatie én minimale geluidsproductie, in combinatie met gebruiksvriendelijkheid om de installateur maximaal te ontzorgen. En dat ei van Columbus meent Duco met de DucoBox Eco gevonden te hebben; een slimme ventilatiewarmtepomp die volledig matcht met de huidige en toekomstige wensen en eisen vanuit de markt. Slimme, natuurlijke ventilatie gecombineerd met warmteterugwinning via ventilatieretourlucht en frisse buitenlucht voor toepassing in woningen die het milieu, de gebruiker én de luchtkwaliteit op de voorgrond plaatsen: dat is waar de DucoBox Eco voor staat. Door vraagsturing via een gepatenteerde 2-zonesturing in deze unit te integreren, is een maximale energiezuinigheid (A+) en minimaal geluidsvermogen meer dan ooit een haalbare kaart. Bijkomende troef is de flexibele opbouw. En die flexibiliteit gaat bij de DucoBox Eco zeer ver. Zo is er de keuze voor koppeling aan een cv-ketel of boilervat, maar ook een combinatie van beide of zelfs een all-electric oplossing is mogelijk. Dit alles tegen een minimale investering door de duurzame subsidies die het kostenplaatje uiterst aantrekkelijk maken. Meer informatie: duco.eu