Auteur: Ruud

Beter legionella-advies

Beter legionella-advies

Twintig jaar na de ramp in Bovenkarspel wordt wetgeving voor legionellapreventie soms nog steeds onvoldoende nageleefd. De komst van onder andere de nieuwe BRL 6010, die de advieskwaliteit moet verbeteren, was dan ook zeer welkom. Daarin is onder meer een diploma-eis opgenomen voor mensen die werken met de BRL. Begin februari heeft InstallQ de nieuwe Beoordelingsrichtlijn 6010, Legionellapreventie-advies in collectieve leidingwaterinstallaties, bindend verklaard. De aanpassingen zijn toegesneden op de wens van het ministerie van IenW en ervaringsdeskundigen vanuit de markt. De nieuwe richtlijn heeft als doel de advieskwaliteit naar een hoger niveau te tillen. Aantoonbaar vakbekwaam Zowel de eisen aan adviesbureaus als adviseurs zijn strenger geworden. Om te voldoen aan de BRL moeten adviseurs, installateurs en andere mensen die werken met de BRL 6010 aantoonbaar vakbekwaam zijn en een vakbekwaamheidsdiploma halen. Ook stelt de vernieuwde BRL onder meer hogere eisen aan de risicoanalyse en het beheersplan. De BRL geeft daarnaast handvatten om de rapportage van risicoanalyse en beheersplan op te stellen, die vallen onder hoofdstuk 4 van het Drinkwaterbesluit. Zo is in BRL 6010 een beslisboom toegevoegd die de lezer helpt bepalen of er een beperkte of een uitgebreide risicoanalyse moet worden gemaakt. Verder is aan de BRL 6010 een vast voorgeschreven indeling van de rapportage toegevoegd. Klanten overtuigen “Legionellapreventie is een complex vakgebied. Het gaat om installatietechniek en tegelijkertijd om microbiologie”, zegt Kevin Kanters, directeur van adviesbureau Hydroscope. “Het vraagt om technisch inzicht, inlevingsvermogen en overtuigingskracht. Als klanten een risicoanalyse bij ons afnemen, houdt dat bijna altijd in dat

Een uitgemaakte zaak?

Een uitgemaakte zaak?

De telefoon staat nog niet roodgloeiend, maar bij TDS Engineering merken ze wel dat de belangstelling voor warmtepompen fors is toegenomen. En ze zijn niet de enigen. Is het een uitgemaakte zaak? Gaat heel Nederland aan de warmtepomp? Vrijwel dagelijks krijgen we onze portie warmtepompen voorgeschoteld. Soms via de media, een andere keer tijdens een congres, symposium, cursus of training. Vaak zijn die berichten positief van aard. Maar er klinken ook sceptische geluiden. Over de torenhoge kosten die met een overstap gepaard gaan of de collectieve blindheid die we lijken te hebben voor alternatieven. Waar gaan we naartoe? Bart Ruijs, directeur van adviesbureau TDS Engineering gaat in op een aantal prangende vragen. De overstap op een warmtepomp, vereist nogal wat investeringen in de bestaande bouw. Met een warmtepomp alleen kom je er niet… “Dat klopt. Wijzelf werken volgens het principe van de Trias Energetica, dus we proberen eerst de warmtevraag zoveel mogelijk terug te brengen, voordat er een warmtepomp wordt geïnstalleerd. Bouwkundige maatregelen, zoals het aanbrengen van extra isolatie, kierdichting en goed glas kosten natuurlijk geld, evenals de installatie van een laagtemperatuur afgiftesysteem. Dat loopt al snel in de tienduizenden euro’s.” Bovendien zijn de warmtepompen zelf nogal prijzig, vergeleken met cv-ketels. Veel fabrikanten verwachten overigens dat daar ook geen verandering in komt… “Daar geloof ik niets van. De afgelopen jaren zijn de prijzen al gedaald. Ik verwacht dat die trend zal doorzetten als er steeds meer warmtepompen worden verkocht. Uiteindelijk zullen we natuurlijk wel een bodem bereiken. Ik denk zelf

Duurzame zorg

Duurzame zorg

Schoonoord is een Baarnse woonvoorziening voor ouderen van woningcorporatie Habion en zorgorganisatie Amaris Zorggroep. De bouw van het complex ging in 2017 van start. Tijdens de uitvoering werd de knop omgezet om een duurzamer eindresultaat te garanderen. Habion, Amaris, Slokker Bouwgroep en installatiebedrijf Scheer & Foppen speelden zo vervroegd in op de ambitie van Den Haag om gasloos bouwen verplicht te gaan stellen. Nieuwe woningen waarvoor de bouwaanvraag na 1 juli 2018 is ingediend, moeten gasloos worden gerealiseerd. Omdat de bouw van Schoonoord al in 2017 van start ging, hoefde dit gebouw niet aan deze eis te voldoen. Toch ging de knop om. “Je neemt zo’n beslissing natuurlijk niet zomaar alleen met je zorgpartner. Het is zeker ook de verdienste van onze aannemer Slokker Bouwgroep en haar onderaannemer Scheer & Foppen. Zij hebben zich uitermate coöperatief opgesteld,” vertelt Habion-directeur Peter Boerenfijn. Kostenbesparingen De samenwerkende partijen vonden het hun verantwoordelijkheid om Schoonoord gasloos te maken. Zo past het perfect bij de maatschappelijke duurzaamheidsdoelstellingen en is het gebouw ‘futureproof’. Daarnaast voorzagen de partijen dat ze het in de nabije toekomst toch zouden moeten doen. “Dan is het beter om direct over te stappen. Er waren nog geen bewoners, zodat van extra overlast geen sprake zou zijn,” vertelt Boerenfijn. Ook zorgorganisatie Amaris was meteen overtuigd. Manager vastgoed Herman Bezemer: “De energielasten gaan aanzienlijk omlaag. Het geld dat we besparen komt ten goede aan onze bewoners.” Warmtepompen en PV-panelen Uiteraard moest er het nodige worden aangepast om een ‘gasloos’ complex te realiseren. “De cv-ketels

Toekomstbestendig

Toekomstbestendig

Bij wie kan je het best te rade gaan voor een totaaloverzicht van alle trends? Precies bij de groothandel. IZ ging in de aanloop naar ‘Hardenberg’ op bezoek bij exposant Wasco. “Koeling wordt steeds belangrijker, disciplines groeien naar elkaar toe en de warmtepomp zal ook andere duurzame oplossingen naast zich moeten dulden.” Herold van den Belt kwam in 1997 officieel in dienst bij Wasco. Zijn vader was in 1970 begonnen in een schuur en wist in de loop der jaren een bedrijf neer te zetten met meerdere vestigingen. In 2002 werd Wasco verkocht, de Van den Belts bleven wel betrokken bij de groothandel. Begin dit jaar kwam Wasco wederom in andere handen terecht. Gilde nam samen met het Wasco management de aandelen over. Als algemeen directeur heeft Herold van den Belt nu de eer om Wasco in 2020 het vijftigste levensjaar binnen te loodsen. Cijfers Eerst maar even wat cijfers. Wasco heeft 36 vestigingen, 2 distributiecentra en kan maar liefst een half miljoen artikelen leveren. Er zijn 450 vaste krachten werkzaam bij de groothandel, die gezamenlijk een omzet genereren van “300 miljoen plus”, aldus Van den Belt. Constanten Van den Belt heeft het bedrijf zien groeien en veranderen door de jaren heen. Toch zijn er ook constanten aan te wijzen. “We zijn altijd erg autonoom geweest. Eerst natuurlijk als familiebedrijf, maar ook later nadat we in andere handen overgingen. Daarnaast zijn we altijd bezig om onze bedrijfsvoering verder te professionaliseren. Door de platte structuur en korte lijnen heerst er een

Van woningen tot boten

Van woningen tot boten

Sinds de lancering heeft het Air Excellent luchtverdeelsysteem verrassend genoeg niet alleen haar weg weten te vinden in de gebouwde omgeving, maar ook in de scheepsbouw. “Het is zagen, klikken en klaar.” Vitters Shipyard opende haar poorten in 1990. Het bedrijf uit het Overijsselse Zwartsluis is gespecialiseerd in ‘custom made luxe zeiljachten’ met een lengte van minimaal 30 meter. Uitdagingen Het installeren van een luchtverdeelsysteem op een jacht is geen sinecure. Je krijgt sowieso te maken met beperkte ruimte, ook qua inbouwhoogte, dus daar moet rekening mee gehouden worden bij het wegwerken van de kanalen. Ook het beugelen is een vak apart. Schepen krijgen veel te verduren op zee, dus de leidingen moeten stevig worden bevestigd. Tot slot wil een klant geen last hebben van geluidsoverlast. Flexibel materiaal Met het Air Excellent luchtverdeelsysteem van Ubbink kan Vitters Shipyard aan al die eisen tegemoetkomen. Allereerst omdat de flexibele en modulaire ventilatiekanalen gemaakt zijn van hoogwaardig kunststof. Bovendien is er een compleet programma aan hulpstukken beschikbaar. De ventilatiekanalen kunnen eenvoudig op de juiste lengte worden gesneden. Geschakelde of los toegepaste beugels zorgen voor fixatie. Halfrond en rond Kenmerkend voor het Air Excellent luchtverdeelsysteem zijn de ronde en halfronde kanalen die eenvoudig gecombineerd kunnen worden. Dit zorgt voor optimale ontwerpvrijheid. Hierdoor is dit systeem ideaal voor ruimtes met beperkte inbouwhoogte, zoals in de zeiljachten die Vitters Shipyard bouwt. De overgang van halfronde kanalen naar ronde kanalen kan worden gemaakt met behulp van een speciaal verloopstuk. Geluid “De luchtkanalen zonder aftakkingen garanderen een lager

Draadloos installeren

Draadloos installeren

Voor veel huiseigenaren zijn draadloze apparaten aantrekkelijke opties, omdat ze zo handig en flexibel zijn. Toch willen sommige installateurs zich er nog niet aan wagen. En dat is grotendeels te wijten aan vooroordelen omtrent betrouwbaarheid, signaalsterkte en installatiegemak. Arnold Bakker, trainer bij Resideo, ontkracht de meest gehoorde mythes over draadloze apparatuur en geeft tips over hoe installateurs eenvoudig en met vertrouwen draadloze producten kunnen installeren en adviseren. In de consumentenelektronicabranche wordt al volop gebruikgemaakt van draadloze innovaties als wifi. En hoewel dergelijke oplossingen al lange tijd beschikbaar zijn, heeft nog niet elke installateur het vertrouwen deze te adviseren aan klanten en toe te passen. Draadloze thermostaten zijn nog niet zo ingeburgerd dat elke installateur ze toepast naast het bedrade portfolio. Pluspunten Bedrade en draadloze producten hebben allebei zo hun eigen specifieke eigenschappen en voordelen. Draadloze producten bieden een aantal mooie pluspunten. Ze geven huiseigenaren de flexibiliteit om hun thermostaat op de meest geschikte plek neer te zetten en zo de juiste temperatuur te meten. Daarnaast zijn ze zo flexibel dat ze bij een wijziging aan het interieur eenvoudig te verplaatsen zijn. Nog een pluspunt is dat de integrale kosten lager zijn. Een loze leiding of kabelgoot leggen en een kabel doortrekken is namelijk duurder dan een draadloze thermostaat plaatsen. Daarom gaat de voorkeur meestal hiernaar uit. Bovendien bespaart een draadloze thermostaat een hoop gedoe bij een renovatie of bijvoorbeeld wanneer er in een flat een centrale ketel wordt vervangen door individuele ketels in elke woning. Versleuteld verstuurd Een eerste mythe

Topstaaltje renovatie

Topstaaltje renovatie

RIHO Climate Systems is een trouwe exposant op ‘Hardenberg’. Ook dit jaar staat de fabrikant van klimaatoplossingen weer op de beurs. Aan IZ vertelt dga Jurgen Riethorst waarom het van belang is om aanwezig te zijn en over een fraai project dat hij onlangs mocht voltooien. Zijn vader richtte het bedrijf op. Hij is inmiddels teruggetreden en alleen nog hobbymatig bij RIHO Climate Systems betrokken, vertelt zoon Jurgen Riethorst. De 35-jarige is sinds 2006 de eigenaar van het bedrijf. RIHO Climate Systems levert diverse klimaatsystemen en -producten aan installateurs. Van klimaatdaken en vloerverwarmingssystemen tot verdelers en leidingen. Populaire oplossingen “Vooral de vraag naar vloerverwarmingsoplossingen is enorm toegenomen”, vertelt Riethorst. De verkoop van meet- en regeltechnische systemen daarentegen is wat teruggelopen. De dga van RIHO Climate Systems weet wel waarom: “Tijdens de crisis had de installateur alle tijd voor zijn klant en probeerde hij zoveel mogelijk producten te verkopen om zo extra omzet binnen te halen. Maar toen de economie weer in een opwaartse spiraal terecht kwam, raakten de installateurs bedolven onder het werk. De vakman heeft nauwelijks tijd en is daardoor minder snel geneigd om nog eens die extra oplossing aan de man te gaan brengen.” Marktsegmenten RIHO Climate Systems haalt nu vooral opdrachten binnen in de woningbouw, zowel in de nieuwbouw als renovatiesector. “De utiliteit blijft wat achter, er worden weinig kantoren bijgebouwd. Een positieve uitzondering zijn de bedrijfshallen, daar stromen nog wel orders voor binnen.” Belang ‘Hardenberg’ De klimaatexpert is geworteld in het oosten van het land, in

Vrolijke klimaattechnicus

Vrolijke klimaattechnicus

“Ik word gewoon heel vrolijk van mijn werk”, zegt Hans Markies, technisch specialist bij Strukton Worksphere in Utrecht. “Door mijn werk help ik mee aan oplossingen voor meer duurzaamheid en een beter milieu. Dat past bij mijn levensovertuiging: ik vind dat we goed voor ons klimaat en onze planeet moeten zorgen. In de klimaattechniek zie ik steeds meer technische mogelijkheden ontstaan die daaraan bijdragen.” Hans Markies (41) uit het Utrechtse Vianen heeft zijn wortels in de werktuigbouwkunde en werkte voorheen als beheertechnicus. Eerst bij ziekenhuizen en gezondheidscentra, later bij Strukton Worksphere, dat nu nog steeds zijn werkgever is. Het bedrijf ontwerpt, bouwt en beheert bedrijfsgebouwen in heel Nederland, vaak in publiek-private samenwerking met de overheid. Daardoor is hij o.a. als een kind aan huis in politiebureaus, kazernes en rijkskantorengebouwen, al heeft Strukton ook private opdrachtgevers. Een bijzonder gebouw, door Strukton gebouwd en beheerd, is restaurant The Greenhouse aan de Croeselaan in Utrecht: circulair gebouwd uit gerecyclede materialen en opnieuw te gebruiken als dat nodig is. “We kunnen het zó demonteren en ergens anders weer opbouwen. Ik vind dat prachtige ontwikkelingen.” EPBD-inspecteur Zorgvuldig omgaan met grondstoffen is Hans met paplepel ingegoten. Als kind bracht hij met zijn ouders veel tijd door in de natuur. “Daar leerde ik aandacht en zorg te hebben voor de planten, de bomen en de grond waarop zij groeien.” Niet verwonderlijk dus dat hij als beheertechnicus bij Strukton steeds meer de behoefte voelde om betekenis te geven met duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. “Enkele jaren geleden kreeg

Drukschommelingen

Drukschommelingen

Drukschommelingen treden op in iedere leidingwaterinstallatie. Een veelvoorkomende oorzaak is het openen en sluiten van kranen. De drukschommelingen kunnen leiden tot oncomfortabele, ja zelfs gevaarlijke situaties. Welke aanpak werkt het best om dit probleem te ondervangen? Rob Looijmans, werkzaam bij energieconsultant Cenergist, geeft tips. Dankzij de TVVL/Techniek Nederland voorstudie ST-35 ‘Beperken van drukschommelingen aan de inlaten van douchemengkranen’ is nieuwe kennis ontwikkeld. Deze kennis is omgezet in een praktische handleiding ‘Veilig en comfortabel douchen – Het beperken van temperatuurschommelingen bij douchemengkranen’. Dit is een aanvulling op ISSO 55 ‘Leidingwaterinstallatie in woon- en utiliteitsgebouwen’. De aanvulling is gratis te downloaden op www.isso.nl. Collectieve installaties De kennis uit de voorstudie ST-35 had al een plek gevonden in de ISSO 30 richtlijn voor leidingwaterinstallaties in woningen, die is verschenen in het najaar van 2018. ISSO 55 richt zich primair op collectieve installaties. Die krijgen vaker te maken met drukschommelingen, waarvan bovendien de intensiteit groter is. Dat komt onder meer door drukwisselingen in de installatie, een groter aantal tappunten en hogere drukken. Daarnaast leiden ook drukrimpelingen (korte, kleine drukverschillen) vaak tot temperatuurproblemen. Autoriteit In collectieve leidingwaterinstallaties, zoals in appartementencomplexen, zorgcentra of hotels blijkt ‘autoriteit’ van grote invloed op drukschommelingen in de leidingen en dus op de temperatuurwisseling van het mengwater. Autoriteit is gedefinieerd als de verhouding tussen het drukverlies over een aansluitleiding van een mengkraan en de som van het drukverlies over de aansluitleiding en de verdeelleiding. Hoe groter deze verhouding is, des te geringer de temperatuurverandering van het mengwater. Het drukverlies in de

Opleveringsgebreken

Opleveringsgebreken

Uit onderzoek van de Vereniging Eigen Huis blijkt dat er evenals in 2017 ook afgelopen jaar gemiddeld 21 opleveringsgebreken per woning waren. Pleidooien en initiatieven om een kwaliteitsverbetering te bewerkstelligen hebben dus tot op heden weinig uitgericht. Volgens woordvoerder Hans André de la Porte is onder meer de stijgende werkdruk daar debet aan. Zowel de bouw- als installatiebranche kampt met een schreeuwend tekort aan mensen. De VEH geeft in haar persbericht enkele voorbeelden van veel voorkomende cosmetische opleverfouten, zoals krassen in ramen, beschadigde deuren of ondeugdelijk schilderwerk. Maar niet alleen de aannemers of schilders laten steken vallen, ook de installatiebranche maakt fouten blijkt uit het perscommuniqué. Van ventilatie tot sanitair Zo wordt er gerept over ventilatie die niet voldoet aan de regelgeving, barsten in het sanitair en minder contactdozen dan afgesproken, die dan bovendien ook nog eens op de verkeerde plek zitten. André de la Porte licht toe: “Bij ventilatie gaat het meestal om balansventilatiesystemen, waarvan bijvoorbeeld de in – en uitlaatopeningen op de verkeerde plek zitten. In het geval van de wandcontactdozen horen we regelmatig dat ze niet laag bij de grond zijn gemonteerd, wat was afgesproken, maar nog op ouderwetse wijze hoog tegen de wand.” Zorgen om domotica-installaties Niet genoemd in het persbericht, maar ook al jarenlang een bron van zorgen zijn domotica-installaties. “De meeste nieuwbouwwoningen zijn uit beton opgetrokken. Uit ervaring weten we dat een goede wifi-verbinding dan moeilijk is.” Als er dan een aanbod op tafel ligt om als meerwerk kabelgoten en kabels aan te leggen,