Stormen doorstaan door te investeren in personeel
Achter de kerk, midden in het dorp Beugen, staat het familiebedrijf Gebr. Janssen BV. Het in sanitair, dakbedekking, riool- en installatietechniek gespecialiseerde bedrijf heeft een rijke historie: ruim 125 jaar oud en inmiddels voorzien van het predicaat hofleverancier. Het bedrijf heeft stormen doorstaan en altijd koers gehouden. Hoe? Onder meer door te blijven investeren in personeel.
Peter van Houtum (financieel directeur en verantwoordelijk voor het HRM) en Robert van de Heuvel (algemeen directeur) zijn onderdeel van een vierkoppige directie. Zij zijn vanuit een lange historie aan het bedrijf verbonden. De moeder van Van de Heuvel was dochter van één van de gebroeders Janssen en zijn vader werkte in het bedrijf. Maar ook voor Peter van Houtum is het bedrijf altijd een vertrouwde plek geweest. “Mijn vader werkte hier en zo ben ik er ingerold. Mijn broer werkt hier overigens ook. Het bedrijf laat je niet meer los.” Inmiddels werken de kinderen van de beide directeuren, maar ook van andere personeelsleden, op de zaterdag bij het bedrijf. Boeien en binden. Dat is waar Gebr. Janssen goed in is.
Kostenbesparend
Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is de basis voor het bedrijf. Dat is geen loze term. Gebr. Janssen wil echt het verschil maken in elk facet van het bedrijf. Van de Heuvel: “Recht vanuit ons hart. Dat betekent dat het hele bedrijf er mee bezig is; iedereen, van hoog tot laag. Het zit in onze haarvaten. Alleen zo kunnen we er een succes van maken.” Van Houtum is verantwoordelijk voor de doorwerking van MVO in de bedrijfsvoering. “Het kan gaan om iets eenvoudigs als het scheiden van afval. Een bedrijf als het onze heeft veel met afval te maken omdat we vaak ook voor derden afvoeren. Dan is scheiding aan de bron belangrijk en kostenbesparend. Hier aandacht aan besteden is voor ons MVO.” Als we even later achter het bedrijf lopen zien we de afvalbakken staan. Maar vooral zien we dat iedereen die aan het einde van de middag terugkomt, serieus het afval scheidt. Geen praatje voor het imago dus. Een ander voorbeeld is de taxus die rond het bedrijf staat. “Bij het snoeien kun je besluiten om het afval weg te gooien. Wij pakken dat anders aan. Binnen 24 uur wordt het opgehaald door de Taxus Bus. Bij de kruidendrogerij wordt het afval van de taxusplant fijngemalen, gedroogd en verpakt en benut als ingrediënt voor een medicijn tegen kanker. Ook dat is MVO.”
Aandacht voor personeel
Aandacht voor het personeel heeft bij Gebr. Janssen altijd hoog op de agenda gestaan. Van Houtum: “Het heeft nu een mooie naam, maar het was altijd al het uitgangspunt voor ons bedrijf. Duurzaam ondernemen betekent goed met je mensen omgaan. En dat heeft effect: mensen werken efficiënter en gaan met meer plezier naar hun werk. Ook het ziekteverzuim daalt.” Binnen het bedrijf zijn er voldoende voorbeelden te noemen. Van Houtum: “We willen mensen vitaal, fit en gezond houden. En dat gaat over vele aspecten: opleidingen, een betere balans tussen werk en privé, inzet van hulpmiddelen en soms zelfs het ter beschikking stellen van een lening. Ik zie het vooral als een manier om mensen aan het bedrijf te binden. We willen de werknemers beter, gemotiveerder, efficiënter, fitter en creatiever laten werken. Maar dan moet je wel de behoeften van je mensen centraal stellen.” En dat is precies wat het bedrijf doet. Niets opleggen, maar luisteren en observeren. Weten wat er speelt en waarom. Zichtbaar zijn. Drempels laag houden. Echte interesse in mensen tonen.
Bevlogenheid
“Met het vitaliteitsmanagement wordt vaak gestuurd op het verminderen en voorkomen van ziekteverzuim. Maar ik ga liever uit van bevlogenheid van mensen als drijfveer voor ons vitaliteitsbeleid“, zegt Van Houtum. Hij volgde een opleiding tot vitaliteitsmanager en heeft een eigen koers ontwikkeld voor het ondersteunen van zijn mensen. “In ons vitaliteitsbeleid speelt bevlogenheid een belangrijke rol. Bevlogen en betrokken medewerkers maken het verschil binnen een organisatie. Betrokken medewerkers voelen zich verbonden met de organisatie waarvoor zij werken. Zij zijn de ambassadeurs binnen het bedrijf en naar buiten. Als ik hen in beweging krijg, weet ik dat ik op koers lig.” Wat is de impact hiervan op het HRM in de organisatie? Betekent het extra werk? Van Houtum: “Vaak ben je vooral bezig met de werkzaamheden gericht op de massa. Veel doe je al. Denk bijvoorbeeld aan de VCA-opleidingen. Maar ik probeer ook bewust te investeren in de mensen zelf. We helpen mensen die dat willen met stoppen met roken. Wil je praten over de balans tussen je werk en privé? De deur staat altijd open. We gaan de dialoog aan over je leefstijl en hebben een lifecoach die medewerkers begeleidt als zij dat willen. Alleen een zak appels in de kantine helpt immers niet.”
Jong en oud
Vitaliteit gaat niet alleen om de individuele werknemer. Van de Heuvel: “Vitaliteit gaat ook om hoe je bedrijf is opgebouwd. Wij vinden het belangrijk dat we voldoende jongeren in ons bedrijf hebben rondlopen. Met een goede personeelsopbouw ben je wendbaarder.” Dat de Gebr. Janssen hier serieus over nadenkt, blijkt wel uit de wijze waarop het bedrijf de afgelopen crisisjaren in jongeren is blijven investeren. “Noem het maar anticyclisch investeren. Maar het betekent wel dat we nu een divers opgebouwd personeelsbestand hebben en dat het evenwicht goed is. Tegelijkertijd weten we dat we in een aantrekkende markt de mensen in huis hebben die we nodig hebben.”
100.000 banen
De overheid vraagt bedrijven hun verantwoordelijkheid te nemen door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt ook een plek te bieden. Dit is geregeld in de zogenaamde 100.000-
banenafspraak. Binnen het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen neemt ook de Gebr. Janssen deze verantwoordelijkheid op zich. Van de Heuvel: “Het is niet nieuw. Al veel eerder vroegen bijvoorbeeld gemeenten bij hun aanbesteding of we mensen aan het werk konden zetten in een project. Alleen kiezen we er nu voor om dit niet alleen meer tijdelijk te doen, maar mensen een vaste plek te geven.” Van Houtum vult aan: “We willen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans bieden. En wat blijkt: als je met andere ogen kijkt naar je bedrijf zijn er meer mogelijkheden dan je in eerste instantie dacht. De eerder genoemde afvalstraat wordt bemand door iemand die onder de 100.000-banenafspraak valt. En hij is zeker niet de enige.”
Profit
Maatschappelijk verantwoord ondernemen gaat over de balans tussen de ‘oude’ termen people, planet en profit. Maar uiteindelijk brengt het veel meer. Van de Heuvel: “Wanneer je daar slim mee omgaat, profiteert iedereen daarvan. Dat is wat wij willen bereiken.” En wat betekent het voor de HRM-er? Van Houtum neemt het slotwoord: “Als je interesse hebt in de mens achter de werknemer en je je bevlogenheid duidelijk laat zien, dan is het niet veel werk. Dan ziet en voelt iedereen wat je wilt bereiken. Wij zitten in een luxepositie van bijna geen verloop. Mensen werken bij ons bedrijf eigenlijk hun hele leven. En dat hoeft geen unicum te zijn.” •
