Luchtbehandeling en Ecodesign

Op 25 mei van dit jaar organiseerde Systemair in eigen huis haar eerste ‘Kenniscafé’. Technisch adviseur Toine van den Boomen praatte de bezoekers bij over luchtbehandeling en Ecodesign. Ook een rondleiding door de fabriek stond op het programma.

Dat Systemair voor de aftrap van het Kenniscafé koos voor een update over (ErP en) Ecodesign is niet verwonderlijk. Het streven is om in te spelen op actuele ontwikkelingen. En dat is hier zeker het geval. Op 1 januari van dit jaar is Ecodesign van kracht geworden, in 2018 volgt een aanscherping. De regelgeving brengt de nodige veranderingen met zich mee, niet alleen bij het toepassen van producten en systemen in de nieuwbouw, maar ook in de vervangingsmarkt.

Geest van de wet

ErP en Ecodesign hebben min of meer dezelfde betekenis, vertelt Van den Boomen. “ErP staat voor energy related products, producten dus die energie gebruiken. Ecodesign is een containerbegrip geworden. De Europese Unie heeft voor een heleboel energiegebruikende producten efficency-regels opgesteld en dat geheel valt onder het begrip Ecodesign. Belangrijk om bij stil te staan, is dat de Europese productregelgeving gekoppeld is aan de CE-markering. CE betekent Conformité Européenne. Dit wil zeggen dat het product voldoet aan de Europese wetten. Omgekeerd is Ecodesign gekoppeld aan CE. Als je dus een product verkoopt of installeert dat niet conform Ecodesign is, is het dus ook niet conform CE. Dat is de onderliggende wettelijke drijfveer, denk ik, waardoor je je, zeker als adviseur of installateur, wel tweemaal zult bedenken om af te wijken van de Ecodesign-wetgeving. Balansventilatiesystemen moeten uitgevoerd worden met warmteterugwinning. En de ventilatoren moeten minimaal een bepaald rendement behalen. Dat is de kern, de geest van de wet.”

Aanpassen

Eind vorig jaar, begin dit jaar, was Sys­temair druk doende met het aanpassen van omschrijvingen en bestekken van een aantal projecten aan de nieuwe producteisen. Van den Boomen: “Als je producten gaat toepassen, is het moment van levering bepalend of ze vallen onder de nieuwe regelgeving, en niet het moment waarop je een vergunning hebt aangevraagd of een vergunning hebt gekregen voor je gebouw. Ik denk dat heel wat bedrijven zich toch een beetje overvallen hebben gevoeld door de veranderingen. Het zou me dan ook niet verbazen als ook nog in de loop van het jaar adviseurs en installateurs benaderd zullen worden door klanten die zich afvragen hoe het nu precies zit met al die regels.”
Als je de regelgeving overziet, zijn er dan nog wensen? “Laat ik er één ding uitpikken”, zegt Van den Boomen. “We zouden graag een gelijkwaardigheidsbeginsel voor systemen of voor gebouwen hebben. Dit betekent dat je niet op productniveau, maar per systeem of gebouw bekijkt hoe het zit met de warmteterugwinning.”

Groter

Wat zijn de praktische gevolgen van ErP/Ecodesign? “Om te voldoen aan de wettelijke norm om meer rendement te behalen, zal de luchtsnelheid in de unit omlaag moeten. Dit betekent dat de unit groter wordt. Het deel waar het warmtewiel en de filters in zitten, zal groter geselecteerd moeten worden. De platenwisselaar wordt groter. Hetzelfde geldt voor een twincoil systeem.” Dat laatste is overigens nog een flinke uitdaging, omdat het rendement van dit systeem relatief gezien het meest verhoogd moet worden. Van den Boomen wijst erop dat bij vervanging van een bestaande unit zonder wtw, het bijna onmogelijk wordt een nieuwe ‘Ecodesign unit’ in de ‘oude’ technische ruimte in te passen. Daarvoor is 10 tot 20 procent meer vloeroppervlak nodig. “Architecten, leveranciers en installateurs zullen hierop moeten inspelen, en bedenken dat in 2018 weer een upgrade van de regelgeving zal plaatsvinden, wat weer nieuwe veranderingen met zich meebrengt.”

Tour

Voorafgaand aan de presentatie van Toine van den Boomen kregen de bezoekers van het Kenniscafé in Waalwijk een rondleiding door de fabriek. Sinds 1 november 2015 vormen Systemair B.V. en Holland Heating samen één bedrijf. In Waalwijk worden onder meer de bekende Holland Heating luchtbehandelingsunits geproduceerd, waaronder de HHFlex en de HHCompact. Vooraan in de fabriek zien we de kleinere bouwdelen op karretjes of heftafels. “Daar staan de mensen die wat eerder last hebben van rug of knieën. Afhankelijk van het aanbod proberen we een opbouwende lijn in grootte aan te houden”, zegt onze gastheer Erik van Gerwen, die teamleider kwaliteitsdienst is bij Systemair.
“Elk bouwdeel heeft een uniek nummer. Als je om je heen kijkt, zal het moeilijk zijn twee dezelfde kasten te vinden. En zijn er al twee hetzelfde, dan wil dat nog niet zeggen dat ze ook van binnen identiek zijn. De ene unit kan net iets meer of minder lucht moeten doen dan de andere, een iets grotere ventilator of iets dikkere koelbatterij hebben, rvs of geen rvs, en ga zo maar door.”

Cruiseschepen

Systemair bouwt in Waalwijk ook luchtbehandelingsunits voor schepen van de NCL, de Norwegian Cruise Line. Een cruiseschip heeft bijna honderd units aan boord, vertelt Van Gerwen. Uiteraard zijn de units modulair van opbouw. En om eraan te werken, moet je geen engtevrees hebben. Van Gerwen: “De units zijn diep weggestopt in de schepen. Daarbij is de serviceruimte aan boord de helft van de kast, plus 10 centimeter. De vrije ruimte boven een unit bedraagt niet meer dan anderhalve centimeter.” De krapte wordt deels gecompenseerd, doordat onderdelen op vernuftige wijze kunnen worden uitgewisseld.
Op zee zijn vaak maatwerkoplossingen vereist. Zo zien we een slakkenhuisventilator zonder ‘V-snaar overbrenging’, maar direct gedreven met een ATEX koppeling. “In een scheepsunit heerst tussen de 2.000 en 3.000 pascal overdruk”, legt Van Gerwen uit. “Dan red je het niet met een plugfan. Het is van belang dat motor en waaier perfect uitgelijnd zijn. De opdrachtgever heeft bepaald dat de complete samenstelling niet meer dan 6 millimeter per seconde trilling mag geven. Zulke uitdagingen gaan we hier graag aan.” •

View as Slideshow