De kracht van een eigen praktijkschool
Ellen Vermeer, Hoofd personeelszaken is al ruim 13 jaar werkzaam bij Hoppenbrouwers Techniek. Voor IZ schreef ze een gastbijdrage over het opleiden van BBL-leerlingen binnen hun eigen praktijkschool voor elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties. “Nederland kampt met een tekort aan goede technische vakmensen en dat is ook binnen ons bedrijf voelbaar. We proberen onder andere op deze manier goede technische vakmensen aan ons te binden.”
Hoppenbrouwers bestaat sinds 1918. Wat ooit begon als een taxibedrijf en benzinehandel is vandaag de dag een modern installatiebedrijf met ruim 550 medewerkers. We hebben ervaring in diverse branches. Onze specialismen zijn: Industriële automatisering, Water en Infra, Panelenbouw, Utiliteit, Woningbouw, Datanetwerken, Werktuigbouwkundige installaties/HVAC, Beveiliging, Duurzame energie, Inspectie en onderhoud, Domotica en Dakbedekkingen.
Gigantische schaarste
Onze medewerkers zijn belangrijk; tevreden medewerkers zorgen immers voor tevreden klanten, is onze filosofie. En daarom besteden we veel aandacht aan de individuele ontwikkeling van onze medewerkers. Het aanbod van goede technische vakmensen is schaars en op dit moment hebben we dan ook ruim 100 vacatures open staan. We maken ons al jaren zorgen over het geringe aantal vakmensen dat van de scholen af komt. Dit is één van de redenen dat we sinds 2006 een eigen praktijkschool voor elektrotechniek en sinds 2016 een eigen praktijkschool voor werktuigbouwkundige installaties hebben. We stomen hier de leerlingen klaar voor het bedrijfsleven.
Wat leren ze?
We vinden het belangrijk dat als iemand voor techniek kiest, hij of zij ook de ruimte krijgt om er echt kennis mee te maken. Wij geven BBL-leerlingen de kans om werk en studie te combineren. Op dit moment hebben we 62 MBO- leerlingen voor de opleiding Elektrotechniek en 10 MBO-leerlingen voor Werktuigbouwkundige Installaties in onze praktijkschool. Ze krijgen gedurende het eerste studiejaar één avond per week van 17.30 - 20.30 uur extra praktijkbegeleiding. De leerlingen zijn gemiddeld 16 - 17 jaar oud.
Zelfde startniveau
In de praktijkschool leren ze de basisvaardigheden die nodig zijn in het dagelijks werk. Er is een hoge mate van begeleiding, iets wat op een project vaak toch lastiger is. De praktijkschool is niet iets wat verplicht is vanuit de scholen maar echt iets wat we zelf doen om de leerlingen op hetzelfde niveau te krijgen. Wij zijn van mening dat alle leerlingen dezelfde basis moeten krijgen, ook al zijn ze op verschillende afdelingen werkzaam. Zouden we dit niet doen, dan kan het zijn dat de ene leerling alleen nog maar kabels kan trekken terwijl de ander al een complete installatie kan aansluiten. De leerlingen rouleren tijdens het opleidingstraject tussen verschillende disciplines, zodat ze zelf kunnen ontdekken waar hun interesse ligt.
Programma
Voor de praktijkschool is een programma beschikbaar, dat grotendeels is gebaseerd op de lesmethodes van betrokken onderwijsinstellingen. Dit programma wordt leerlingen aangeboden die net zijn begonnen met hun opleiding en helpt ze om een degelijke technische basis te leggen (Niveau 2, opleiding tot hulpmonteur). Alle praktische vaardigheden worden geoefend in een gesimuleerde omgeving met houten montageboxen.
In dit programma komen onder andere de volgende onderwerpen aan de orde:
• Het tekenen, ontwerpen en installeren van eenvoudige lichtschakelingen
• Het beveiligen van een stroomkring
• Het meten van verlichting
• Begeleiding bij het maken van verslagen voor school
• Eenvoudige introductie over inbraakdetectiesystemen, brandmeldinstallaties en datanetwerken
• Eenvoudige introductie over elektrische energievoorzieningen
• Eenvoudige introductie over een gebouwbeheer systeem
• Het aanbrengen van een verwarmingsinstallatie
• Het aanbrengen van een sanitaire installatie
Begeleiding en prestatie
Het voordeel van een eigen praktijkschool is dat je leerlingen één op één begeleidt. Het is een hele overstap om naast school te werken en dan ook nog op de praktijkschool lessen te volgen. Er wordt dus veel van ze verwacht; ze moeten presteren op de werkvloer, op school en daarnaast dus ook op de praktijkschool. Daarom is een goede begeleiding, zeker in het eerste jaar, wel zo prettig. Je ziet dan ook snel hoe het met de leerling gaat.
Normen en waarden
Jonge leerlingen zijn vaak nog kneedbaar, waardoor ze zich gemakkelijk onze manier van werken eigen kunnen maken. We hebben over drie vestigingen verspreid, zes praktijkopleiders werken, die uit ons eigen bedrijf komen. Ze zijn technisch goed onderlegd en hebben een schat aan ervaring. Het voordeel van eigen praktijkopleiders is dat zij onze normen, waarden en cultuur kunnen overbrengen op de leerlingen. We werken op basis van tien vaste normen en waarden binnen ons bedrijf. Plezier in je werk staat hierbij op nummer één, dit zorgt voor een gezonde werksfeer. Ook belangrijk zijn verantwoording nemen en zelfstandigheid. Zo stimuleer je een flexibele houding en creativiteit.
Wekelijkse check-up
Naast het programma van de praktijkschool is de wekelijkse ontmoeting met de praktijkopleiders van belang. We besteden daarin ook aandacht aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen en nemen de tijd om te praten over hun keuzes, ervaringen en ambities. Ieder kwartaal evalueren we de voortgang van alle leerlingen. We kijken daarbij naar drie aspecten die voor ons belangrijk zijn: hoe presteren ze op school, in de praktijkschool en in het werkveld? De resultaten bespreken we met de ouders.
Doorgroeien
De afgelopen jaren zijn de instapeisen steeds hoger geworden. Daar waar eerst MBO-niveau 2 voldeed, zie je nu steeds meer leerlingen die doorgroeien naar MBO-niveau 4. De technieken veranderen ook, dus op zich is dit een logisch gevolg. Ze beginnen als leerling monteur, worden hulpmonteur en groeien door naar monteur. We proberen zo de leerlingen al op jonge leeftijd aan ons te binden. We dagen ze uit, geven ze kansen en laten ze doorgroeien. We hebben veel medewerkers die via deze route uiteindelijk projectleider zijn geworden.
Samenwerking met scholen
We werken nauw samen met scholen en kijken hoe we het onderwijs kunnen verbeteren. We werken samen aan de werving van leerlingen en de inhoud van programma’s om te zorgen dat praktijk en theorie gelijk oplopen. In onze praktijkschool worden proeven van vakbekwaamheid afgelegd, die dienen als officieel examen voor school. Deze examens worden door de praktijkopleiders afgenomen. Met sommige scholen hebben we afspraken om praktijklessen te verzorgen. Daarnaast lopen er ook docenten stage bij ons. De opgedane ervaring kan vervolgens verwerkt worden in de lessen. Dit is in het verleden zo goed bevallen dat we dit willen voortzetten.
Uitbreiding praktijkschool
De praktijkschool in Udenhout is al jaren succesvol en draagt bij aan de bestaanszekerheid van ons bedrijf. We zijn daarom dit jaar ook gestart met een eigen praktijkschool Elektrotechniek in onze vestiging in Deurne. Ook voor onze vestiging in Dongen zijn we voorbereidingen aan het treffen om daar zo snel mogelijk van start te kunnen gaan. De eerste zes leerlingen zijn al aangenomen. Ze krijgen nu tijdelijk les in Udenhout, totdat de praktijkschool in Dongen is gerealiseerd •
