“We zijn een ondergeschoven kindje”
STRALINGSPANELEN
Een keer in de zoveel tijd trekt hij maar weer aan de bel. Het klinkt als vechten tegen de bierkaai, maar Peter Hajiioannou weigert op te geven. “Stralingspanelen zijn een volwaardige en duurzame oplossing voor verwarmen en koelen. Ik blijf me er hard voor maken om de installateur daarvan te overtuigen.” In gesprek met de bevlogen topman van leverancier Enco.
‘Te duur in het gebruik’, ‘alleen geschikt voor bijverwarming’, ‘ziet er niet uit’, het zijn zomaar wat “vooroordelen” waar Hajiioannou regelmatig tegenaan loopt. De half Griekse techneut bestiert samen met zijn compagnon Gijs Maris het Rotterdamse Enco, een gevestigde naam in de verwarmingswereld. Het bedrijf specialiseerde zich na zijn ontstaan in 1975 al vrij snel in stralingsverwarming. Sindsdien verkoopt en monteert Enco zowel elektrische als watergevoede panelen.
Nieuwe markten aanboren
De afgelopen jaren heeft het Rotterdamse bedrijf goed geboerd. Ondanks de crisis slaagde de panelenspecialist erin zijn marktaandeel te vergroten. Nu de economie weer op stoom is, willen Hajiioannou en Maris ook graag nieuwe marktsegmenten aanboren. Bijvoorbeeld in de kleine utiliteit en woningbouw. “Het overgrote deel van onze klanten komt uit de industrie en grote utiliteit”, vertelt de Enco-topman. “ Je kan dan denken aan sporthallen, werkplaatsen of penitentiaire inrichtingen.” Enco en concullega’s proberen al jarenlang de installateur te overtuigen dat stralingspanelen ook voor andere segmenten interessant zijn. Maar de boodschap komt niet aan. Daar zijn een aantal redenen voor aan te wijzen.
Relatief onbekend
“Allereerst merken we dat ons product relatief onbekend is”, vertelt Hajiioannou. “Als een installateur wordt ingeschakeld voor een energiezuinige renovatie, denkt hij vaak niet direct aan stralingspanelen. Ze grijpen snel terug op vaste en bekende concepten, zoals combinaties van warmtepompen met LT-vloerverwarmingsystemen.” Daarnaast is de rol van de installateur en installatieadviseur veranderd. “Tegenwoordig werken ze vaak in bouwteams, waarin ze veelal een minder bepalende rol hebben. Zo is het niet vreemd als een belegger of bouwkundig aannemer beslist welk duurzaam klimatiseringsconcept wordt toegepast. Helaas lijden die aan hetzelfde euvel als de installateur; ook zij zijn geneigd te kiezen voor standaardconcepten.”
Kosten en tastbare warmte
Enco heeft bovendien last van websites die keer op keer de consument waarschuwen voor de kosten van elektrische verwarming en andere “zogenaamde nadelen”. Tot slot valt er ook op internet te lezen dat de lichamelijke ervaring de panelenspecialisten parten speelt. Als je met je voeten over de vloerverwarming loopt, voel je de warmte opstijgen. Bij stralingspanelen is de ervaring minder tastbaar. Ook dat brengt potentiële klanten soms aan het twijfelen over de effectiviteit van het systeem.
Voordelen
Enkele jaren geleden ging hij er al vol in om het “foute beeld in de markt” dat adviseurs en Facility Managers hebben van stralingspanelen te corrigeren, tijdens een interview met TVVL Magazine. Nu hoopt Hajiioannou ook de installateur direct te bereiken, via IZ. “Ik wil graag het één en ander rechtzetten. Laat ik beginnen met onze elektrische panelen. Die geven de installateur, bouwkundig aannemer en consument een enorme handelingsvrijheid. Zo hoeven ze het systeem niet te koppelen aan een warmtepomp of cv-ketel, wat overigens ook qua ruimtebeslag gunstig uitpakt. Verder zijn ze eenvoudig te monteren en demonteren. Binnen een dag heb je het volledig onder de knie. Het is wel zaak om tijdens de montage te letten op een goede ruimteverdeling, zodat het totale vloeroppervlakte gelijkmatig wordt verwarmd.” Wat betreft de demontage, ook die is in een handomdraai geregeld. “Panelen hebben een lange levensduur; ze gaan zeker wel een jaar of 30 mee en zijn onderhoudsvrij. Bij vervanging of sloop zijn ze eenvoudig te verwijderen en te recyclen, want ze zijn van aluminium, staal en hebben een isolatielaag van glaswol.”
Korte terugverdientijden
Menig consument en professionele opdrachtgever verkeert in de veronderstelling dat stralingspanelen duur zijn in de aanschaf en het gebruik. Een misvatting, zegt Hajiioannou. “Stralingspanelen gebruiken minder energie dan andere systemen. Daarom bedraagt de terugverdientijd slechts 3 tot 5 jaar.” Voor klanten en installateurs die desondanks aanhikken tegen de aanschafkosten heeft de Enco-topman nog een tip: “Voor stralingspanelen kan ook een beroep worden gedaan op duurzaamheidssubsidies. Wat betreft de gebruiksfase durf ik wel de weddenschap aan te gaan dat de kosten juist lager uitvallen dan bij andere duurzame verwarmers.”
Totaalconcepten
“Terugkomend op die flexibiliteit waar ik het eerder over had, wil ik nog eraan toevoegen dat stralingspanelen eenvoudig te combineren zijn met andere duurzame oplossingen. Denk bij elektrische panelen bijvoorbeeld aan ledverlichting en PV-panelen. De watergevoede varianten hebben een zodanig groot oppervlak dat ze ook nog lucht van een ventilatiesysteem kunnen (na)verwarmen. Een duurzaam extraatje zullen we maar zeggen.”
Comfort
Maar uiteindelijk wil de klant vooral comfort, hoe is het daarmee gesteld? “Straling gaat automatisch van een warm object naar een koud object; er is geen medium nodig. De warmte wordt als behaaglijk ervaren. Als de panelen goed over de ruimte zijn verdeeld en de isolatie op orde is, wordt ieder object aangestraald. Zo creëer je overal hetzelfde comfortniveau. Bij luchtverwarming is dat bijvoorbeeld niet het geval. De warme lucht stijgt op, waardoor je op leefniveau minder comfort ervaar. Bovendien dwarrelt er stof rond, waar mensen met allergieën last van kunnen krijgen. Tenslotte heb je bij stralingspanelen geen last van geluid of vervelende geurtjes die met sommige verwarmers gepaard kunnen gaan.”
Alternatieven
Stralingsverwarming mag zich heugen op een grote belangstelling. Toch komen opdrachtgevers en installateurs eerder uit op concepten met lt-radiatoren of lt-vloerverwarming dan op stralingspanelen. Zijn dat geen volwaardige alternatieven?
“Aan Lt-vloerverwarming kleeft een aantal nadelen. Het is een traagwerkend systeem, in een renovatietraject brengt het hak- en breekwerk met zich mee en bovendien wordt de effectiviteit vaak teniet gedaan, doordat de ondergrond ongeïsoleerd is of men bovenop de verwarmingsleidingen een dikke vloer legt. LT-radiatoren hebben evenals stralingspanelen een snelle reactietijd. Alleen, ze stralen wel kleinere oppervlaktes aan dan panelen die aan het plafond zijn gemonteerd.”
Esthetiek
Blijft nog het esthetische aspect over. Is het niet lelijk; stralingspanelen aan het plafond? “In de woningbouw zal je hierover afgewogen keuzes moeten maken. Er zijn inmiddels panelen in verschillende kleuruitvoeringen op de markt. Maar er zijn grenzen. Je kan panelen niet combineren met een stucplafond bijvoorbeeld.” En panelen combineren met een slecht geïsoleerde woning is ook geen raadzaam idee, dan loopt je rekening namelijk wel snel in de papieren. “Ook lopen we iets achter qua IoT-gehalte vergeleken met populaire warmtepomp en lt-verwarming concepten. Die zijn vaak al te regelen met apps. Daar hebben wij nog een sprong te maken.”
Toekomst
“Maar al met al, is het een volwaardig verwarmingsconcept. Ik durf zelfs te zeggen de meest voor de hand liggende optie als je een duurzaam en comfortabel pand wilt hebben. Daarom zie ik ook veel potentie voor stralingspanelen. Over een jaar of 10 zijn ze waarschijnlijk veel meer ingeburgerd dan nu het geval is.”