Vochtproblemen

27 juni 2022

Als Manager Klimaatbeheersing & Droogtechniek van Trition krijgt Marc Gouwerok te maken met allerhande vochtgerelateerde problemen. Vaak hebben die direct of zijdelings te maken met installatietechniek. IZ interviewde hem over de oorzaken en de rol van de installateur.

Trition is gespecialiseerd in het opsporen, beperken en voorkomen van water, vocht en klimaat gerelateerde problemen. Het bedrijf heeft meerdere vestigingen die een landelijke dekking garanderen. Medewerkers zijn actief binnen verschillende disciplines, zoals Droogtechniek, Lekdetectie, Bouwkundig onderzoek en Klimaatbeheersing.

Voorbeeld
Vanaf 2000 worden appartementencomplexen uitgevoerd met een zwevende dekvloer constructie. Dit, om te voldoen aan de eisen van het Bouwbesluit. Eventuele lekkages in een zwevende dekvloer kunnen grote schade veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan schimmelvorming, stankoverlast en stucwerk dat loslaat.

Oorzaken
“De oorzaak is meestal een lekkage in de leidingen die in de isolatielaag tussen de constructievloer en de zwevende dekvloer worden gelegd. De lekkages worden helaas vaak pas na langere tijd ontdekt, waardoor de isolatielaag verzadigd is met vocht. Om dit probleem te verhelpen is gespecialiseerde droging nodig”, vertelt Gouwerok.

Klimaatverandering
Klimaatverandering speelt een grote rol in de toename van de water- en vochtproblemen. We krijgen frequenter te maken met noodweer en plaatselijke wateroverlast. HWA-leidingen kunnen vaak het water niet tijdig afvoeren met alle gevolgen van dien. Vooral platte daken met grote afmetingen zijn dan een risico. “Het aanbrengen van een overstort met voldoende capaciteit is absoluut noodzakelijk.
Verstoppingen zijn in ieder geval een groot risico”, zegt Gouwerok.

Kit
Hij wijst op andere veelvoorkomende problemen. Zoals slechte kitvoegen in sanitaire ruimtes, waardoor lekkages op “lastige plaatsen” ontstaan, denk aan de douchedrain en onder ligbaden. “Droging is in dat geval complex en moet maatwerk zijn.” Lekkages van platte daken met dampremmende folie komen ook veelvuldig voor. “Natte dakisolatie verliest gaandeweg haar isolerend vermogen. Door de toepassing van onderdruktechniek kan Trition de dakisolatie weer drogen. Op deze wijze wordt de werking van de isolatie hersteld en hoeft het dak niet te worden vervangen.”

Schimmels
Vochtproblemen op hun beloop laten, is geen optie, vertelt de Manager Klimaatbeheersing & Droogtechniek. Ze dragen bij aan een slecht binnenklimaat met onder andere schimmelvorming. Ook kan vochtdoorslag uiteindelijk de constructie van een gebouw aantasten, met alle nadelige gevolgen vandien.

Voorkomen
Dergelijke problemen zijn prima te voorkomen, vertelt Gouwerok. En de installateur speelt een sleutelrol in dat proces. “Eigenlijk moet hij van meet af aan al meedenken over mogelijke, wat wij dan noemen, ‘hotspots’: risicoplekken. Slechte detaillering kan bijvoorbeeld leiden tot koudebruggen, waardoor eerder condensatie optreedt met schimmelvorming als gevolg. Ook onvoldoende ventilatie brengt risico’s met zich mee, zeker in de koude maanden, als het risico op (inwendige) condensatie groot is.”

HWA
De dimensionering van de HWA wordt geregeld in de NEN 3215. Gouwerok: “Volgens ons zijn ze wel bezig deze norm aan te passen, dit in verband met de zware regenbuien van tegenwoordig. Het zou verstandig zijn om bij het ontwerp al de afvoercapaciteit te verruimen. De vraag is dan alleen of het net waar wordt aangekoppeld ook voldoende afvoercapaciteit heeft.”

Onderhoud
Daarnaast pleit de Manager Klimaatbeheersing & Droogtechniek voor periodieke controles en onderhoud van dakbedekking en de hemelwaterafvoer. Overigens kunnen controles op waterschade tegenwoordig ook deels geautomatiseerd plaatsvinden met lekdetectiesystemen. “Vanuit de technologie is al veel mogelijk, maar we zien dat het nog weinig wordt toegepast”, vertelt Gouwerok. “Overigens is het nadeel van detectiesystemen dat er feitelijk al sprake is van een lekkage. Het geniet de voorkeur om al preventief risico’s te signaleren.”

Toekomst
“Al jarenlang neemt het aantal gevallen van waterschade en vochtproblemen in woningen toe. Dit heeft meerdere oorzaken. Op de eerste plaats krijgen we steeds vaker te maken met plaatselijk noodweer en wateroverlast. Door de bebouwingsdichtheid kan het water niet altijd snel worden afgevoerd. Daarnaast is ook de infrastructuur in de woning zelf sterk gewijzigd: er lopen veel meer water(af-)voerende leidingen in de woning, waardoor het risico op lekkages toeneemt. Gelukkig zijn er oplossingen. Al enige tijd worden onder andere HWA-standleidingen van een overstort voorzien, zodat met name goten en platte daken sneller kunnen afwateren en minder kwetsbaar zijn voor lekkages. Technische hulpmiddelen zoals vochtsensoren zullen wellicht in de toekomst ons kunnen helpen om sneller lekkages en/of andere gebreken vast te stellen om zo schade te voorkomen.” 

Het is herfst, de temperatuur is flink gedaald en de luchtvochtigheid gestegen. Niet alleen buiten, maar ook binnen in het appartementencomplex met 46 woningen in Berlicum dat Van der Heijden bouw en ontwikkeling realiseert. De verwarmingsinstallatie is nog niet in werking is gesteld en het is er koud en vochtig. Daardoor is het onmogelijk om de binnenkant van de appartementen af te werken. “Schilderen, tegelen, afplakken voor spackspuiten; dat ging allemaal niet meer”, vertelt uitvoerder Tijn van den Berg in een referentiecasus op de website van Trition. De specialist op het gebied van vochtproblematiek en tijdelijke klimatisering lost het probleem op via een zogenaamde dakopstelling. Op het dak van het appartementencomplex zit de uitblaasvoorziening van het luchtbehandelingssysteem van het pand. Trition sluit daar een inblaasvoorziening op aan die warme lucht het pand in blaast. Vier kachels op het dak zorgen voor die warme lucht. “Omdat de verwarming via het dak gaat, hoeven we geen leidingen en kabels te leggen naar de appartementen. Dus alle deuren kunnen gewoon op slot blijven”, legt Van den Berg uit. “De kachels op het dak verbruiken nagenoeg geen stroom, hierdoor wordt ons elektriciteitsnetwerk niet overbelast, ze draaien namelijk op diesel. Van hinderlijke uitlaatgassen is geen sprake. Die gaan vanaf het dak omhoog, zodat wij er geen last van hebben.” Dankzij de noodverwarming kan er daarna volop getegeld en geschilderd worden in de appartementen. Van den Berg: “Straks is er elektriciteit in de appartementen en zijn de warmtepompen ingeregeld. Dan kunnen we de kachels van het dak halen, zonder ook maar een beetje schade. We ontkoppelen dan de flexibele buizen waardoor de warmte naar binnen geblazen wordt, met een kraan halen we de tijdelijke verwarmingsinstallatie van het dak en dan neemt de warmtepomp van de appartementen het over.”