Vacuümontgassing
“In iedere gesloten klimaatinstallatie die groter is dan die van een gemiddeld woonhuis, kan een vacuümontgasser kosten besparen. Afhankelijk van de installatie is 10% energiebesparing mogelijk. Bij koelinstallaties nog een paar procent meer. De terugverdientijd van een vacuümontgasser is meestal negen maanden à anderhalf jaar. Bovenop de energiebesparing komt nog een besparing door een lagere storingsgevoeligheid en een langere levensduur. Een vacuümontgasser voorkomt immers oxidatie en dus vervuiling in de installatie.”
Aan het woord is technisch manager Karl Czenki van Reflex Nederland, leverancier van vacuümontgassers. Als kostenbesparende maatregel is volgens hem een vacuümontgasser op zijn plaats bij alle gesloten installaties met een groter volume aan systeemwater dan een particuliere cv-installatie. “Bovendien is een vacuümontgasser niet alleen relevant bij cv-installaties maar ook bij andere installaties waarbij gassen en vervuiling in het systeemwater de warmteoverdracht kunnen belemmeren, zoals solar- en koelingsystemen.”
Overal in utiliteit
“Voor installateurs die buiten de particuliere markt werken, is een vacuümontgasser bij elke opdracht het overwegen waard”, vervolgt Czenki . “In praktisch elk project in de utiliteit kan een vacuümontgasser veel energie besparen. Bijvoorbeeld in hotels, kantoren, grote winkels, ziekenhuizen, verzorgingstehuizen, andere instellingen, industriële complexen, etc.
En dat geldt niet alleen bij nieuwbouw. Ook bij renovatie en vervanging van installaties kan een vacuümontgasser eraan bijdragen dat energiegebruik en CO2-emissies dalen. Een vacuümontgasser kan eenvoudig worden opgenomen in een bestaande installatie, bijvoorbeeld in het kader van een servicebeurt om toekomstige problemen te voorkomen.”
Vaak vergeten
Toch worden vacuümontgassers in deze situaties lang niet altijd toegepast. Waarschijnlijk zijn de voordelen bij veel installateurs onvoldoende bekend. Wat wellicht ook een rol speelt, is dat het tegenintuïtief is dat een beetje extra gas in de installatie zoveel invloed kan hebben op energiegebruik en functioneren.
Czenki : “Het is dan goed om te bedenken dat vrije en gebonden gassen in water de installatie per definitie schaden, omdat ze altijd zullen corroderen tot een bepaald evenwicht is bereikt. De installatie vervuilt dus voortdurend, tenzij de corrosie actief wordt tegengegaan met een vacuümontgasser.”
Energiebesparing
Een vacuümontgasser haalt praktisch alle gassen die voor corrosie zouden kunnen zorgen uit het systeemwater en van tevoren uit het suppletiewater. De isolerende aanwezigheid van gassen in het systeemwater is op zichzelf al een barrière voor een efficiënte overdracht van warmte of koude. Dat is volgens Czenki één reden dat ontgassen resulteert in energiebesparing. “Bovendien voorkomt ontgassen corrosie en dus vervuiling in de installatie. Ook vervuiling belemmert, zoals bekend, een efficiënte warmte- of koudeoverdracht. Vuildeeltjes die zich afzetten in bijvoorbeeld een warmtewisselaar werken als een soort isolatielaag. Een vacuümontgasser neemt beide oorzaken weg en zorgt daarmee voor sterk verbeterde energieprestaties. Afhankelijk van de installatie is 10% energiebesparing mogelijk. Omdat koelinstallaties relatief veel energie gebruiken, kan de besparing hierbij oplopen tot 12%.”
Beter functioneren
De keuze voor een vacuümontgasser komt ook de betrouwbaarheid van de installatie als geheel ten goede. Net zoals energiezuinigheid is een ongestoorde werking een belangrijke reden voor tevreden klanten.
“Dankzij vacuümontgassing wordt oxidatie en daarmee vervuiling in het systeem tot een minimum beperkt”, vertelt Czenki. “Dat betekent een schone, als nieuw functionerende installatie. Daardoor zijn onderhoudsbeurten minder tijdrovend, is het systeem minder storingsgevoelig, zijn minder servicebezoeken nodig en heeft de installatie een langere levensduur. Een bijkomend voordeel van een vacuümontgasser is dat deze korte metten maakt met hinderlijk geluid in de installatie. Borrel- en stromingsgeluiden zijn definitief verleden tijd.”
Werking vacuümontgasserDe vacuümontgasser maakt gebruik van het simpele feit dat gassen eerder vrijkomen bij onderdruk. Als de druk wordt verlaagd, neemt de oplosbaarheid van gassen in water af. De combinatie van een vacuüm en een sproeisysteem zorgt voor maximaal resultaat bij minimaal energiegebruik: 1. De pomp trekt vacuüm. Het waterniveau daalt en systeemwater (of navulwater) verstuift in de buis. Dankzij de onderdruk en het grote contactoppervlak komen de opgeloste gassen vrij.
3. Overdruk perst het vrijgekomen gas naar buiten. 4. De buis heeft de systeemdruk overgenomen. Het water in de buis is praktisch vrij van gas en gaat tijdens de volgende cyclus terug het systeem in. |
Automatische ontgassing
De vacuümontgasser ontgast niet alleen het water dat al aanwezig is in het systeem, maar zorgt ook voor automatische navulling van de installatie met ontgast suppletiewater. Zo helpt de vacuümontgasser bovendien de druk in de installatie constant te houden. Voor de automatische navulling heeft de vacuümontgasser een vaste aansluiting op de waterleiding, vanzelfsprekend met systeemscheiding.
Czenki geeft een indruk van de snelheid waarmee een vacuümontgasser werkt: “Onze Reflex Servitec (zie kader) ontgast elke installatie binnen 48 uur, zelfs installaties met meer dan 250 m3 systeemwater. Bij veel installaties kan de effectiviteit nog verder worden vergroot door de vacuümontgasser te combineren met een vuilafscheider.”