Een toekomst zonder gasaansluiting
De overheid wil het aantal woningen dat aardgas gebruikt in 2050 naar nul hebben teruggebracht. Een hele opgave, aangezien maar liefst 95 procent van de woningen in ons land voor verwarming en warm water afhankelijk zijn van aardgas. Maar het begin is er. Er worden inmiddels al steeds meer nieuwbouwwoningen opgeleverd zonder gasaansluiting. Alternatieven die worden ingezet zijn bijvoorbeeld warmtenetten, elektrische warmtepompen en warmte/koudeopslag. Tegelijkertijd is er sprake van een toename in het gebruik van zonnecollectoren in de woningbouw. De redactie maakte een kort rondje langs de velden bij aanbieders van alternatieve verwarmingsproducten, zonder overigens de pretentie te hebben een compleet beeld te geven.
Eén van die aanbieders is AB Sales & Trade, importeur van Clage instant heaters. Aarjen de Boer riep tien jaar geleden al, toen hij met zijn bedrijf begon, dat gasgebruik, ook in Nederland, eindig is. Hij vertelt: “De meeste energie in een woning wordt gebruikt voor verwarming en warm water. Vroeger gebeurde dat door middel van twee gescheiden toestellen. Met de invoering van centrale verwarming werd vrij snel de combiketel geïntroduceerd. Dit bracht echter ook veel leidingverlies en verkwisting van energie met zich mee. Maar zolang je genoeg gas hebt en geen bevingen, kan en mag dat. Nu we ons op een kantelpunt bevinden, dienen we radicaal het roer om te gooien. Mijn visie is dat we weer terug moeten naar het gescheiden systeem: verwarming door lage temperatuurverwarming, bijvoorbeeld door een lucht/water-warmtepomp of lokaal met infraroodpanelen, en een elektrische geiser voor het warme tapwater (zie elders het artikel over warm tapwater). All electric wonen heeft de toekomst.”
Infraroodpanelen
Ook Jowitherm voorziet een mooie toekomst voor de all electric woningen. Verschillende ontwikkelingen maken dit mogelijk, aldus deze leverancier van elektrische verwarmingssystemen en infraroodverwarming. Zo worden woningen steeds beter geïsoleerd en tochtdicht gemaakt. Bovendien worden steeds vaker efficiënte PV-panelen toegepast. En er zijn steeds meer (infrarood-)verwarmingstechnieken verkrijgbaar met een langere levensduur. Doorslaggevend voor een succesvolle all electric woning is de minimale energiebehoefte voor verwarming en lokale opwekking in combinatie met opslagsystemen.
Het project Hart van Overdinkel, dat in opdracht van woning-
bouw coöperatie Domijn is uitgevoerd, is een voorbeeld van all electric wonen. In vier woningen is infraroodverwarming toegepast als hoofdverwarming. Passief bouwen was in dit project het uitgangspunt; dit tegen gelijke kosten als voor een woning met een EPC van 0,6. Uitgangspunt waren: zongericht bouwen, een dik isolatiepakket, goede kierdichting, zonwering, balansventilatie, zomernachtventilatie en een energiebehoefte voor ruimteverwarming van 15 kWh/m2 of minder. De gunstige verhouding tussen investering en energielasten bepaalde hier de keuze voor toepassing van infraroodpanelen.
Lucht/water-warmtepompen
Uiteraard zijn ook de fabrikanten van cv-ketels zelf gebaat bij het op de markt brengen van alternatieve verwarmingsinstallaties voor gas. Nefit introduceerde op de VSK 2016 al een programma lucht/water-warmtepompen: EnviLine. Deze warmtepompen winnen energie uit de buitenlucht en zetten deze om in warmte, warm water en koeling. Er zijn 48 varianten en maatwerk is mogelijk voor elke situatie, aldus de fabrikant.
De EnviLine is geschikt voor zowel nieuwbouw als bestaande bouw. Tijdens strenge winters (tot -20°C) haalt deze warmtepomp voldoende energie uit de buitenlucht om te verwarmen, terwijl koeling geen probleem is in warme zomers (tot 37°C ). Verder kan een energieneutraal systeem voor verwarmen, warm water en koeling worden gecreëerd door de warmtepomp te combineren met Nefit Zonnestroom en Nefit SolarLine: Nefit SolarWatt PV-panelen leveren de benodigde elektriciteit, Nefit SolarLine zonnecollectoren zorgen voor warm water. De warmtepompen zijn bovendien voorbereid op SmartGrid. Daarmee is een efficiënte afstemming van energievraag en -aanbod mogelijk (gas, elektriciteit of duurzame energie).
Ook installateurs zonder F-gassencertificering (voorheen STEKcertificaat) kunnen met deze warmtepompen aan de slag. Voor het installeren van de Monoblock-varianten is deze certificering namelijk niet vereist. Wel is het volgen van een producttraining bij de fabrikant verplicht, inclusief ondersteuning door een Nefit Servicemonteur bij de eerste in bedrijf name.
‘Gas moet blijven’
Fabrikant Remeha betoogt dat CO2-neutraal alleen gehaald kan worden wanneer we de gas- en elektriciteitsinfrastructuur laten samenwerken. Ofwel, de gasinfrastructuur moet blijven voortbestaan. ‘Een all electric benadering zorgt alleen maar voor een verhoging van de CO2 uitstoot’, meent de cv-fabrikant. ‘Het grootste gedeelte van de bebouwde omgeving in 2050 is nu reeds gebouwd. De benodigde energietransitie zal op basis van betaalbaarheid, CO2 reductie van bron tot gebruiker moeten plaatsvinden.’ In het artikel ‘CO2-neutraal met gas én elektriciteit’, elders in deze uitgave, legt de fabrikant uit hoe volgens haar het beste een CO2-nul woning kan worden gerealiseerd.
Stoken op houtsnippers
Volgens Ben Schoormans van BIO Energie op Maat zijn verwarmingssystemen op houtsnippers het beste alternatief voor de cv-ketel op aardgas. “Als er gestookt wordt op houtsnippers kunnen er al snel heel interessante berekeningen gemaakt worden van besparingen op de energierekening, mede dankzij de subsidie die op deze ketels mogelijk is.” Het bedrijf van Schoormans levert verschillende typen. Er zijn houtsnipperketels tot 400 kW, voor toepassing in bijvoorbeeld zwembaden en grote hallen; tot 190 kW voor toepassing in onder andere zorginstellingen, flatgebouwen en bij bedrijven; tot 80 kW voor toepassing in boerderijen, bij bedrijven en in ‘meer-huishoudens’; en er zijn stukhoutketels tot 60 kW voor toepassing in bijvoorbeeld de houtverwerkende industrie en bij particulieren met veel eigen hout. Voor toepassing bij bedrijven zijn er ook nog houtpelletketels tot 60 kW leverbaar •
|
