Tag: artikel editie januari 2019

Duurzame restwarmte

Er vindt een stille revolutie plaats. Waar de warmtepomp met veel bombarie haar entree maakt in de gebouwde omgeving, groeit bijna onmerkbaar ook het aantal LT-netten. Waarom zijn deze warmtesystemen zo duurzaam en wat moet de installateur erover weten? Warmtenetten zijn niet van gisteren. Ze worden al sinds de 19e eeuw commercieel toegepast in de Verenigde Staten. In Europa bestaan ze sinds de twintigste eeuw. Een warmtenet is een energieconcept om restwarmte, bijvoorbeeld van een fabriek of verbrandingsoven, of aardwarmte van diep onder de grond, te gebruiken voor de centrale opwarming van water. Een netwerk van goed geïsoleerde ondergrondse leidingen brengt dat warme water tot in woningen en bedrijven in de buurt, voor verwarming en sanitair warm water. Energie die anders verloren gaat, wordt zo op een duurzame manier hergebruikt. HT-warmtenetten In het leeuwendeel van de gevallen gaat het om HT-warmtenetten. De aanvoertemperatuur van het water in zo’n HT-warmtenet zit meestal tussen de 70 en 90 °C. Via een warmtewisselaar wordt vervolgens de warmte afgedragen en in de woning benut voor ruimteverwarming en de productie van warm tapwater. Dit is een eenvoudige en robuuste oplossing. “In Nederland zijn ongeveer 1000 van deze HT-warmtenetten”, vertelt Gijs van Heijster. Hij is werkzaam als Asset Manager bij Ennatuurlijk, een onafhankelijk, duurzaam energiebedrijf. Bij Ennatuurlijk zijn verkoop- en operationele activiteiten voor de opwek, distributie en levering van warmte en koude samengebracht. Belangstelling Het energiebedrijf verbindt lokale warmtebronnen met eindgebruikers en beheert deze warmtenetten zelf. “In het geval van de HT-variant gaat het om 70

“Adviseer juiste filters”

“De concentraties ultrafijnstof nemen de komende jaren alleen maar toe. Installateurs moeten hun klanten bewust maken van de gevaren en de juiste filters adviseren voor ventilatiesystemen.” Dat zegt Joost Verlaan, vicepresident Afpro filters in reactie op nieuws over de gevaren van ultrafijnstof. Volgens de cardioloog Thomas Boudrel uit Straatsburg wordt bij onderzoeken naar luchtvervuiling stelselmatig te weinig aandacht besteed aan ultrafijnstof. Dat meldde het AD onlangs. Jaarlijks overlijden in Europa volgens Boudrel 400.000 mensen vroegtijdig als gevolg van de hoge luchtvervuiling, en dan vooral door de hoge concentraties van stikstofoxides (NOx), fijnstof en ozon. De oorzaak zit ‘m vooral in fijne roetdeeltjes, beweert de cardioloog. Vernietigend De politiek, het bedrijfsleven en de gemiddelde burger zijn zich inmiddels wel bewust van de gevaren van fijnstof, zegt Joost Verlaan, vicepresident van Afpro filters. “Maar bij het implementeren van maatregelen focust men zich vooral op de categorie van 10 – 5 Micron. En dat terwijl deeltjes van 1 Micron en kleiner juist een veel grotere bedreiging vormen voor de volksgezondheid. De nanopartikelen kunnen de bloedbaan binnendringen en een vernietigende uitwerking hebben op het hart, de longen en hersenen.” Juiste filters “Installateurs spelen een sleutelrol in het tegengaan van dit gevaar”, zegt Verlaan. “We bevinden ons zo’n 90% van de tijd in gebouwen. Als onze ventilatiesystemen de juiste filters hebben, worden de risico’s drastisch gereduceerd.” Er zijn al filters op de markt die 85% van het ultrafijnstof tegenhouden. Prijs Hoewel er steeds meer aandacht is voor de ultrafijnstofproblematiek, zijn de woningbouw en utiliteit zich

Monobloc in opmars

LG lanceerde dit jaar de Monobloc, een luchtgebonden warmtepomp die zonder F-gassen handelingen kan worden aangesloten. Is dit een slimme zet of zit er een addertje onder het gras? IZ voelde Roel Drenth, Sales Manager Klimaattechniek van leverancier Centercon, hierover aan de tand. “Het systeem is stekkerklaar te installeren, maar er blijven koeltechnici nodig.”

Randvoorwaarden bepalen duurzame installatietechniek

Duurzame installatietechniek was al een trend voordat het woord duurzaam een hype werd. Zeker in de wereld van de cv-toestellen is door de jaren heen enorme vooruitgang geboekt. De innovatiekracht heeft bedrijven gestimuleerd om verwarmingstoestellen door te ontwikkelen. Resultaat: een veel hoger rendement per toestel én afname van het aardgasverbruik. In 1980 was het gemiddeld verbruik per woning nog circa 3500 kuub; in 1990 was dit al de helft*! En ook nu zet die duurzame en dus innovatie-gedreven ontwikkeling door. Echter, voor duurzame installatietechniek, specifiek voor het verwarmen van de gebouwde omgeving, zijn cruciale randvoorwaarden nodig. Eén daarvan is het behoud van het bestaande aardgasleidingnetwerk. Dit netwerk kan nu al ingezet worden voor CO2-vrije – en dus duurzame – gassen en is bovendien vele malen goedkoper dan de aanleg van een compleet nieuw elektriciteitsnetwerk of de aanleg van warmtenetten. Bovendien kan het huidige netwerk ook een belangrijke rol spelen bij opslag van duurzame wind-zon stroom die is omgezet middels het power-to-gas principe. Een andere essentiële randvoorwaarde voor duurzame installatietechniek is blijven investeren in goed opgeleide en kundige installateurs. De verwarmingsinstallatie kan nog zo zuinig en duurzaam zijn, als het toestel niet goed wordt geïnstalleerd, ingeregeld en onderhouden dan heeft dat per direct een nadelig resultaat. Het instellen en inregelen bij oplevering en in stand houden van de juiste waarden is minstens zo belangrijk als enkel de juiste componenten aanschaffen. Dat is van toepassing voor een traditionele verwarmingsinstallatie maar geldt ook zeker voor een hybride verwarmingsinstallatie. Immers moet bij een hybride

Hoe gaat u hét verschil met uw concurrent maken?

Tijdens een presentatie stelde ik de luisteraars eens de vraag: “Weet iemand wanneer de eerste iPhone werd geïntroduceerd?” Niemand antwoordde. Herinnert u het zich nog? Een regelrechte hit werd het. Een wereldwijde gamechanger op gebied van (mobiele) communicatie. Inmiddels, bijna 12 jaar verder, heeft de smartphone een onmisbare plaats in ons leven gekregen. Vanuit onze handpalm staan wij 24/7 in tekst, beeld en geluid in verbinding met de hele wereld. Voor mij een mooi voorbeeld van innovatie. Innovatie vindt plaats in verschillende vormen. Voor elke vorm geldt: het draait om het op een andere manier inzetten van wat er nu is. Om zo nieuwe, slimmere of handigere toepassingen te krijgen. Soms ter verbetering van het bestaande en andere keren is de innovatie een gamechanger. Er ontstaat dan een hele nieuwe kijk op zaken en daardoor een nieuwe markt. De bouw- en installatiesector zijn aan het veranderen. Veroorzaakt door de vier grote ontwikkelingen in nano-, bio-, data- en cognitieve (gedragsbeïnvloedende) technologie. Ik ben ervan overtuigd dat deze vier ontwikkelingen de bouw- en installatiesector gaan raken. De komende jaren gaan we zien waarin en hoe. Maar dat het speelveld van bouwen, installeren en techniek gaat veranderen, staat voor mij als een paal boven water. Er is maar één antwoord hoe hiermee om te gaan: innoveren. In producten, diensten en processen. Maar ook in uw manier van denken. De introductie van de eerste generatie iPhone in Nederland was om precies te zijn: 26 juni 2007. Wat gaat uw ‘iPhone’ worden? Waarin, waarmee of

Bovenkarspel 20 jaar na dato

Dit jaar is het 20 jaar geleden dat in Bovenkarspel de grootste legionella-uitbraak ter wereld plaatsvond in ons kleine ‘Vaasjesland’. Er is veel gebeurd sinds die tijd en gelukkig gaan er nu veel zaken beter dan voor de uitbraak. Maar nog niet alles gaat goed en daar kunnen wij met z’n allen iets aan doen. Schroom bijvoorbeeld niet om contact met mij op te nemen als u ergens tegenaan loopt. Ik kan dit in het LOPL ( Landelijk Overlegorgaan Preventie Legionella) aankaarten. Dat is het orgaan waar alles wat met Legionella te maken heeft wordt besproken. Zo analyseerden wij onlangs de uitzending van Zembla over Legionella. Enkele maanden geleden nam de redactie van dit tv-programma contact met mij op n.a.v. mijn stelling dat er 750 legionelladoden per jaar vallen in Nederland. Zembla heeft veel zaken kritisch tegen het licht gehouden, zoals het leed van de slachtoffers. Hun leven en dat van hun naasten staat werkelijk op zijn kop. U kunt dit leed mede helpen voorkomen. Bedenk overigens wel dat als er iets fout gaat, u hiervoor verantwoordelijk bent. U valt namelijk onder het straf- en privaatrecht. Heleen de Man gaf in het LOPL een presentatie. Zij is gepromoveerd op onderzoek naar risico’s om ziektes op te lopen bij fonteinen en bij plassen op straat, mede veroorzaakt door het overlopen van gemengde rioolsystemen. Zij trof veel soorten bacteriën aan. Door opspattend water van onder andere auto’s wordt ca. 44% van de kinderen ziek (ook kans op Legionella). Dat zal nog gekker

Een beetje optimisme mag best

Investeren in hernieuwbare energie en energiebesparing levert banen op. Volgens het CBS steeg het aantal voltijdbanen in de energiesector tussen 2008 en 2017 met ruim de helft, van 35.000 naar 54.000. En in 2018 blijkt deze trend zich versneld voort te zetten. De verduurzaming van de samenleving staat hoog op de maatschappelijke agenda. Het is aan de installatiebranche om zo’n samenleving mogelijk te maken. Daarvoor zijn veel vakmensen nodig. Goed nieuws voor de branche!, zou je dus zeggen. Maar er is eerder sprake van paniek. Krapte op de arbeidsmarkt. Vacatures die niet ingevuld worden. Technische bedrijven die niet de juiste mensen kunnen vinden. Maar ik zie ook mooie initiatieven in de regio. Want met de inzet op vergroenen en verduurzamen hebben we als branche een prachtige rol. We zijn de branche waar je bij wilt horen als je het verschil wilt maken, met de nieuwste technieken wilt werken en zeker wilt zijn van een baan met een missie. We kunnen onszelf de put in praten. Maar we kunnen evengoed – en zelfs veel beter – potentiële nieuwe vakmensen verleiden om de stap naar de branche te maken en er daarmee voor te zorgen dat we deze wereld beter achterlaten voor onze kinderen. We zijn een branche met trots. En een branche die open staat voor iedereen, ook als je nog weinig van techniek weet. Ik zie dat deze aanpak werkt. Steeds meer mensen uit allerlei niet-technische sectoren kiezen inmiddels voor een toekomst in de installatiebranche. Zij slaan een nieuwe weg