Slopen met geluid

Er zijn al diverse technieken op de markt om legionella te bestrijden. Deze worden over het algemeen ingedeeld in fysische, fotochemische en elektrochemische (koper-zilver-ionisatie) systemen. Sinds kort is er een nieuwe methode bijgekomen, waarbij legionella wordt voorkomen en bestreden via trillingen. Het bedrijf H2O Technics maakt er furore mee.

Het begon allemaal met een vraag vanuit de markt. Veel sectoren, zoals de (glas-) tuinbouw werken met chemicaliën en bestrijdingsmiddelen om de vorming van legionella en aangroei tegen te gaan. Deze methodes zijn zeer schadelijk voor het milieu. In 2014 kwam een bedrijf gespecialiseerd in
legionellabeheersing in contact met H2O Technics. Samen onderzochten ze de mogelijkheid om via nano-cavitatie legionella te voorkomen en te bestrijden. Een aantal experimenten verder, onder andere in kantoren en koeltorens, kan inmiddels wel geconcludeerd worden dat het Zerinn-systeem werkt.

Buis

De Zerinn is een buis van rvs met een diameter van 80 mm. Hij komt in twee uitvoeringen op de markt; met een lengte van 40 en een lengte van 60 cm. De grootte van het leidingnetwerk bepaalt welke variant er moet worden gebruikt. Op de 40 cm versie zitten 4 resonators, op de 60 cm versie 6. In de aparte aansturingskast (15x20x80 cm) zit een computertje verwerkt. Middels een kabel wordt een verbinding gelegd met de buis.

Cavitatie

De Zerinn werkt op basis van cavitatie. Door de microscopische kleine vorm van cavitatie, ook wel nano-cavitatie genoemd, worden micro-organismen en celwanden van parasieten, zoals legionella onherstelbaar beschadigd. Bovendien wordt de biofilm (slijmerige afzetting van organisch materiaal) die zich doorgaans afzet aan de binnenkant van de waterleiding op een eenvoudige manier verwijderd.

Biofilm

Juist de slijmerige afzetting van organisch materiaal in combinatie met stilstaand water is bij uitstek een goede voedingsbodem voor de legionellabacterie. Dit wordt doorgaans voorkomen door het systeem preventief te desinfecteren. Hiervoor worden onder andere chemicaliën gebruikt. Naast deze preventieve vorm van desinfecteren is het ook zaak dat de temperatuur van het tapwater minimaal 60 graden blijft om de legionella te lijf te gaan. Met het gebruik van de Zerinn is dit verleden tijd. Bovendien is deze techniek zowel preventief als curatief te gebruiken. Mocht de concentratie legionella al te hoog zijn, dan zorgt de cavitatie er wederom voor dat het voedsel van de bacterie wordt vernietigd en de celwanden van de legionellacterie onherstelbaar worden beschadigd. Uiteraard moeten de leidingen wel worden nagespoeld na een behandeling om alle resten te verwijderen.

Werking

De resonatoren werken met een frequentie van 40 kHz en hebben een sterkte van maar liefst 110 dB. De schaal van decibel is logaritmisch, dus het verschil in vermogen met andere systemen is enorm. De H2O-techniek produceert ruim 40.000 trillingen per seconde, die mechanische energie in het water omzetten in kinetische energie. De pulsen zijn vele malen sterker dan bij traditionele systemen. Het resultaat is nano-cavitatie over een breed oppervlakte met een dieptebereik van 55 meter in zout water en 40 meter in zoet water. De nano-cavitatie is microscopisch klein, maar ruim 100 keer krachtiger dan ultrasound alleen.

Installatie

De Zerinn is sinds januari 2018 op de markt. In augustus komt een update met speciale thermische beveiliging. De buis van het systeem wordt verticaal aangesloten in het bestaande netwerk in de meterkast. Uiteraard waterdicht. Door de enorme hoeveelheid energie die er vrijkomt is het van belang dat de resonators te allen tijde goed worden gekoeld. Mede vanwege deze reden zijn er extra sensoren geplaatst in de Zerinn die ervoor zorgen dat de thermische beveiliging indien nodig het systeem stopzet. Waar de regelunit komt te staan, is afhankelijk van de klant en de installateur. In theorie zou de installateur het kastje in je meterkast kunnen plaatsen. Mocht het handiger zijn om de regelunit elders neer te zetten; geen probleem. Met een kabel kan het apparaat maximaal 30 meter verderop worden geplaatst. Als een ervaren installateur de handleiding goed doorneemt, zal hij ongeveer anderhalf uur nodig hebben om de Zerinnn succesvol te installeren, schat de fabrikant.

Onderhoudsarm

De Zerinn is onderhoudsarm. De fabrikant adviseert om minimaal één keer per jaar de printplaat uit te lezen en een visuele inspectie van het systeem uit te voeren. De levensduur gebaseerd op ervaringen in de aquacultuur wordt geschat op 5 jaar.

Kostenbesparing en efficiency

Een op afstand afleesbare kWh-meter monitort het elektriciteitsgebruik. Door een E-byter aan de Zerinn toe te voegen kan een beheerder/eigenaar/gebruiker nauwlettend monitoren of de resonators de juiste hoeveelheid energie omzetten in kinetische energie. Vergeleken met traditionele methodes, zoals koper-zilver-ionisatie levert de Zerinn een kostenbesparing op van tientallen procenten, claimt de fabrikant.

Terugverdientijd

Het aangeven van de terugverdientijd is heel lastig. Dit komt omdat het systeem toepasbaar is in uiteenlopende sectoren, die elk hun eigen specifieke kenmerken hebben. Volgens de fabrikant bedraagt de gemiddelde terugverdientijd ongeveer twee jaar.

Toepassingen

Op dit moment wordt de H2O-techniek al voor meerdere doeleinden gebruikt. De Zerinn is uitermate geschikt voor locaties zoals ziekenhuizen, verzorgingshuizen, hotels, campings en truckstops met een openbare douche. Dit zijn plekken waar mensen een groter risico lopen om besmet te raken met legionella.

Toekomst

Fabrikant H2O Technics wil de komende jaren het aantal IoT-toepassingen gaan uitbreiden. Via Smart Sensoring kan de beheerder zo al vroegtijdig signalen binnenkrijgen dat er onderhoudswerkzaamheden nodig zijn. Bovendien onderzoekt de R&D-afdeling nu of het mogelijk is een compactere versie te ontwikkelen van de Zerinn. Maar dit zijn slechts bescheiden doelstellingen vergeleken bij de grote ambitie die de fabrikant heeft. H2O Technics wil uiteindelijk haar legionellabestrijdingsmethode integreren in warmtepompsystemen die gekoppeld zijn aan boilervaten voor warm tapwater. Nu nog krijgen die standaard een ‘boost’, zodat de temperatuur stijgt naar de 60 graden. Op deze manier wordt legionella te voorkomen. Met nano-cavitatie zal dit energieverslindende controlemechanisme tot het verleden gaan behoren, waardoor een fikse kostenbesparing kan worden gerealiseerd, aldus de fabrikant 

Met dank aan mede-auteur Sander Boersen, Operations Manager H2O Techniscs