Nu voor later

DE ENERGIENEUTRALE KAPSALON

Hij had zijn woning al een opknapbeurt gegeven, de volgende stap was om de kapsalon onder handen te nemen. Het doel: een energieneutraal bedrijfspand realiseren. Jeroen Peels kan inmiddels terugkijken op een geslaagde renovatie. De energierekening behoort binnenkort tot het verleden en zijn vastgoed is fors gestegen in waarde. IZ sprak met een bevlogen ‘early adapter’ in kappersland.

De Brabantse ondernemer staat niet voor het eerst de pers te woord, blijkt wel tijdens het gesprek. Verschillende media hebben al bij hem aangeklopt voor een interview, want Peels heeft een absolute primeur: de eerste energieneutrale kapsalon van Nederland.

Woning

Eigenlijk begon het grote avontuur al eerder. Peels wilde zijn vaste lasten omlaag krijgen en vatte het ambitieuze plan op om zijn woning energieneutraal te maken. Na de nodige voorbereidingen ging hij aan de slag. En met succes, Peels heeft geen energierekening meer en het binnencomfort is aanzienlijk verbeterd.

Duurzaamheidsadviseur

Eenmaal de smaak te pakken, vatte hij het plan op om ook zijn zaak energieneutraal te maken. Peels schakelde een duurzaamheidsarchitect in, die de verwarmings- en koelingsbehoefte in kaart bracht en een energetisch ontwerp maakte.

Pand

“Het oorspronkelijke pand bestond uit verschillende delen. Het hoofdgebouw dateerde uit 1953, de aanbouw uit de jaren 80 en 90. In het totaal ongeveer 300 m2 aan werkruimte. De aanbouw is afgebroken en opnieuw opgebouwd. Zowel het oude als nieuwe deel zijn voorzien van triple glas en een dikke laag isolatieschuim met een aluminium toplaag, waarvan de RC-waarde hoger is dan 8. Om de energievraag verder terug te brengen, maar wel de daglichttoetreding veilig te stellen, kreeg het pand Velux-dakvensters in een schuine opstelling aan de noordzijde. “Zo vermijd je ongewenste opwarming, maar krijg je wel voldoende daglicht binnen.”

Energiebehoefte

Op jaarbasis was de energievraag hiermee al geslonken tot 18.000 – 19.000 kWh. Daarna volgde de overstap op duurzame energie. Peels liet 79 PV-panelen leggen op zijn dak. “Gezamenlijk wekken ze ongeveer 25.000 kWh per jaar op. Dat is eigenlijk te veel, maar ik had geen andere keuze. Ik zat met mijn energiebehoefte namelijk net op de grens tussen klein- en grootgebruik. Om in aanmerking te komen voor subsidie, moest ik meer panelen neerleggen dan nodig was. Te gek voor woorden eigenlijk, maar ja, zo is het hier geregeld in Nederland.”

Noodzaak koeling

Kapsalons hebben zowel een grote warmte- als koelingsbehoefte, vertelt Peels. “We werken veel met föhns, waardoor de temperatuur kan oplopen”, legt hij uit. In een dergelijke situatie kan een WKO-installatie uitkomst bieden. “Beter dan een luchtgebonden warmtepomp”, zegt Peels, “omdat je dan in de zomer toch altijd weer de airco moet aanzetten. En dat vreet energie.”

Afgiftesystemen

Peels liet de oude radiatoren hangen en daarnaast een vloerverwarmingssysteem aanleggen. “Dat was een forse uitdaging, want de marmeren vloer in het oude pand moest worden opengebroken en er was slechts 7 cm beschikbaar voor de opbouw.” De afgiftetemperatuur van het water bedraagt 35 °C. “De oude radiatoren doen dus nauwelijks mee, maar omdat het designexemplaren zijn en ze sfeerverhogend werken, heb ik ze niet laten verwijderen.”

Gebalanceerde ventilatie

Met een RC-waarde van 8, voldoe je aan de norm voor Passief Bouwen. “Wil je de energiehuishouding op orde houden, dan heb je qua ventilatie eigenlijk geen keuze. Alleen met een gebalanceerde oplossing houd je de thermische energievraag laag en het comfort op niveau.”

Verversing

“In een kapsalon moet je zeker drie keer per uur de totale luchthoeveelheid verversen, omdat we werken met chemische stoffen, denk maar bijvoorbeeld aan haarlak.” Het oude kanalenwerk werd vervangen. “In het verleden hadden we altijd achtergrondgeluiden en dat gaf een bepaalde onrust. Ik heb daarom de leidingen bewust groter laten dimensioneren, zodat de lucht er soepel doorheen kan stromen, zonder storende geluiden te produceren.” Gevolg was wel dat het pand iets hoger moest worden, zodat er genoeg ruimte was om de grote leidingen weg te werken. De ventilatienozzles zijn in de gang aangebracht, de vervuilde lucht wordt op verschillende punten afgezogen.

Samenwerking

De samenwerking met de duurzaamheidsarchitect en de lokale installateur verliep gladjes. “Ik heb uitgebreid overleg gehad met de duurzaamheidsadviseur over het energetisch ontwerp. We zijn ook samen op pad geweest om bij een aantal leveranciers systemen te gaan bekijken. De installateur was vertrouwd met de verschillende technische oplossingen en heeft alles deskundig aangelegd. Kortom, ik ben tevreden.”

Uitvoering

De uitvoering zelf nam ongeveer 1,5 jaar in beslag. “Het had sneller gekund, maar ik wilde openblijven om de omzet op peil te houden. We moesten dus continu van de ene naar de andere kant van het pand verhuizen, afhankelijk van waar ze bezig waren.”

Investering

In het totaal was Peels 45.000 euro kwijt voor alle verduurzamingsmaatregelen. “Volgens de berekeningen verdien ik dat bedrag in circa 10 jaar terug. Dat vind ik zelf heel schappelijk.”

Positieve neveneffecten

“We hadden al de overstap gemaakt op milieuvriendelijke producten, de verduurzaming van het bedrijfspand was dus een logisch vervolg. Met deze aanpak hebben we niet alleen onze bedrijfskosten teruggebracht, maar ook veel positieve publiciteit gegenereerd. Zo hebben we al diverse media over de vloer gehad en reageren onze klanten enthousiast. In de wachtruimte hangt een paneel, waarop ons elektriciteitsgebruik is te zien. Op die manier betrekken we de klant bij onze pogingen om een duurzamer bedrijf te realiseren.” 

Angsten van ondernemers

Peels is een ‘early adapter’ in kappersland. Hij weet uit ervaring met welke vragen ondernemers worstelen als ze hun bedrijfspand willen verduurzamen. “Ik snap dat veel concullega’s en collega’s uit andere sectoren nog huiverig zijn om de overstap te maken. Je moet als installateur met een goed verhaal komen om een ondernemer te overtuigen. Vandaar dat ik jullie lezers op het hart zou willen drukken om goed voorbereid het gesprek in te gaan. Maak duidelijk aan je klant dat hij sowieso mee moet in de energietransitie. Er komt een hele bups aan regelgeving aan, de tarieven voor gas stijgen; uiteindelijk biedt het alleen maar voordelen om je pand te verduurzamen. Veel collega’s zeggen dan ‘ik wacht liever nog even, totdat de prijzen voor warmtepompen, zonnepanelen, vloerverwarmingssystemen etcetera verder gaan dalen.’ De vraag is echter of dat gaat gebeuren. Volgens een aantal deskundigen zullen we zelfs eerder meer dan minder gaan betalen voor een warmtepomp in de toekomst, om maar een voorbeeld te noemen. Bovendien zijn er nu nog subsidies beschikbaar om duurzame oplossingen aan te schaffen. Je kan jezelf afvragen ‘hoe lang nog? Wil ik wel als ondernemer het risico nemen dat ik misschien uiteindelijk duurder uit ben, omdat ik te lang heb gewacht?’. Daarnaast zijn mensen bang voor de hick-ups van ‘al die nieuwe duurzame systemen’. Maar dan maken ze een gedachtefout. Warmtepompen, pv-panelen, zonneboilers en dergelijke zijn niet van gisteren. Je hebt te maken met Proven Technology, die zijn waarde al lang in de praktijk heeft bewezen. Wat dat betreft is er dus geen enkele reden ‘om nog even te wachten totdat de technologie verder is doorontwikkeld’.”