Ketelreparatie met 3D-bril

Met driedimensionale hologrammen een cv-ketel repareren. Verre toekomst of realiteit? Voor OTIB-communicatiemedewerker Jorn Marks is dit nauwelijks een vraag. Hij gelooft in de technologische vooruitgang: “De Hololens is een realistische toekomst, die het vakmanschap van de technische installatiebranche grote kansen biedt.”

De wereld verandert snel en technische installatiebedrijven merken dit als geen ander. Nieuwe technologieën, nieuwe markten en nieuwe klantwensen vragen om een branche die zich niet alleen op vandaag, maar ook op morgen richt. Uneto-VNI en OTIB geven hier gevolg aan door trends en innovaties te monitoren en de agenda van de branche hierop aan te passen. Het in 2014 uitgebrachte visierapport RADAR 2020 gaf al aan dat de toekomst van de branche onder meer ligt in ‘installeren nieuwe stijl’ met gebruik van augmented reality. Het gebruik van de Hololens is daar een goed voorbeeld van.

Augmented reality

De door Marks getoonde Hololens heeft veel weg van een futuristische skibril. Maar dan wel één die boordevol sensoren zit die de omgeving scannen en met behulp van dieptemeting met infrarood 3D-hologrammen kunnen afstemmen op de omgeving. “De Hololens is feitelijk een complete computer die je als een bril op je neus kunt zetten, maar die bijvoorbeeld ook aan je helm kan worden gemonteerd”, aldus Marks. De techniek van de Hololens is een vorm van augmented reality (AR). Anders dan virtual reality (VR), die de gebruiker een alternatief beeld van de werkelijkheid biedt, krijgt de gebruiker van AR de normale werkelijkheid te zien die wordt aangevuld met extra informatie. Zonder het zicht op je omgeving te verliezen brengt AR dus een extra laag op de realiteit. De gebruiker is hierdoor in staat nieuwe en actuele informatie toe te passen. “Vertaald naar de praktijk betekent dit dat een installateur met deze digitale hulp op basis van actuele kennis zijn werk kan verrichten en tegelijkertijd met zijn klant kan communiceren”, zo vat Marks het voordeel van de Hololens samen. “Bovendien kun je met de Hololens een beroep doen op de deskundigheid van collega’s of producenten die op afstand met je mee kunnen kijken en je kunnen adviseren. Hierdoor biedt de Hololens je niet alleen de mogelijkheid om efficiënter te werken, maar ook om de klanttevredenheid te vergroten. Over de inspirerende mogelijkheden van de Hololens voor scholing en onderwijs heb ik het dan nog niet eens gehad!”

Investeren

Dat Marks enthousiast is over de mogelijkheden die AR de branche kan bieden, is duidelijk. Maar hoe staat het met de praktische toepassing van de Hololens in de technische installatiebranche? Marks: “Vanzelfsprekend is de Hololens niet van de ene op de andere dag voor iedereen een vanzelfsprekend instrument in de branche. Het gebruik van de lens vergt een geavanceerde technologische infrastructuur, een goede scholing en daarmee een flinke investering om zoveel mogelijk uit het instrument te kunnen halen. Het moet dus helder worden wat het kan opleveren.”
Om het rendement van de investering in de Hololens voor de branche goed in beeld te kunnen brengen, test OTIB het instrument regelmatig in de praktijk. Bijvoorbeeld tijdens bijeenkomsten voor de branche zoals de TopVakmanschapsdagen in Rotterdam.

Testen

Vakmensen gingen aan de slag. Marks: “We hebben jonge vakmensen gevraagd ons te vertellen of ze kansen zien voor de toepassing van het instrument in de branche. Vrijwel alle testers zagen direct goede mogelijkheden om de Hololens bij hun dagelijkse werkzaamheden te gebruiken, variërend van werkvoorbereiding tot onderhoud en scholing. Op basis van hun input hebben we vervolgens een speciale beurswand ontwikkeld waarop je met behulp van de Hololens een te plaatsen installatie kunt aftekenen. Het testen van deze wand is zowel bedoeld om jonge als ervaren vakmensen te inspireren en te leren hoe de AR-techniek het beste in de branche kan worden ingezet. Inmiddels hebben honderden vakmensen de Hololens getest. Van jong tot oud, maar ook jonge instromers die een loopbaan in de techniek overwegen. Uit alle testen blijkt dat de Hololens mensen erg aanspreekt. Niet alleen omdat het een nieuwe techniek is, maar vooral omdat AR echt concrete mogelijkheden biedt om het vakmanschap van de branche te vernieuwen en te versterken. Met het testen leren we bovendien steeds beter welke verbeteringen nodig zijn om de Hololens als succesvol instrument in de branche te kunnen integreren.”

Applicaties

Om de Hololens voor de branche zo toepasbaar mogelijk te maken, ontwikkelt OTIB op dit moment twee nieuwe applicaties. De ene applicatie wordt gemaakt om te ervaren hoe je een storing in een koelvitrine kunt oplossen door iemand die op afstand inbelt te laten meekijken en die door middel van een geprojecteerde tekening in de bril de juiste aanwijzing geeft. Om de gebruiksmogelijkheid van de Hololens ook binnen een BIM te laten zien, werkt OTIB daarnaast aan een applicatie die gericht is op warmtepompen in een BIM-traject. De beide applicaties zullen door OTIB op beurzen en andere evenementen worden ingezet. Marks: “Met deze innovatieve activiteiten willen we de branche nadrukkelijk inspireren én uitdagen om op basis van hun feedback de Hololens verder te ontwikkelen en branchebreed inzetbaar te maken.”

Op naar nieuw vakmanschap

Hoewel de brede branchetoepassing van het instrument volgens Marks de komende tijd nog de nodige tijd en energie gaat kosten, is hij optimistisch over de toekomst: “Het leuke is: de toekomst ligt niet ver weg. De toekomst is nu. De Hololens bevindt zich nu in een testfase, we experimenteren. Maar tegelijkertijd zien we bedrijven die er mee aan de slag zijn. Ik ben er zeker van dat AR in de technische installatiebranche straks niet meer is weg te denken. Met deze nieuwe techniek zijn we hard op weg naar nieuw vakmanschap en daarmee naar een sterkere branche.” 