Gered gereedschap

25 januari 2022

Piet Blaauboer zocht na zijn pensioen een leuke vrijetijdsbesteding en liet zich in 2015 overhalen om voorzitter te worden van de Stichting Gered Gereedschap, afdeling Waddinxveen. Daar knapt hij samen met andere vrijwilligers gebruikt gereedschap op, zodat Afrikaanse ROC’s hun leerlingen kunnen opleiden tot de installateurs, timmermannen en metselaars van de toekomst.

De lokale afdeling van Gered Gereedschap in Waddinxveen telt 27 vrijwilligers. De meesten zijn gepensioneerd, een aantal werkt er als een vorm van arbeidstherapie, vertelt Blaauboer. Gezamenlijk geven ze een tweede leven aan gebruikt gereedschap. De vestiging in Waddinxveen maakt deel uit van een landelijk netwerk. Verspreid door heel Nederland zijn er in het totaal 26 werkplaatsen. De overkoepelende stichting, Gered Gereedschap, is sinds de jaren 80 actief. Hun doel is tweeledig; enerzijds willen ze technische scholen en startende ondernemers in ontwikkelingslanden ondersteunen, anderzijds willen ze kwetsbare groepen en gepensioneerden een plek bieden, om maatschappelijk betrokken te blijven of hun afstand tot de arbeidsmarkt te helpen verkleinen.

Honderden aanvragen
Via het landelijk bestuur krijgt de afdeling Waddinxveen door welke projecten er van start gaan en wat de stand van zaken is. Afrikaanse landen, zoals Oeganda, Ghana, Tanzania en Malawi kloppen jaarlijks aan met honderden aanvragen. De technische scholen ter plaatse, kampen met een gigantisch tekort aan gereedschap. Het overkoepelend orgaan van Gered Gereedschap beoordeelt alle aanvragen en geeft vervolgens haar fiat aan kansrijke projecten. “Het gaat dus alleen om Sub-Sahara-landen”, vertelt Blaauboer. “We krijgen geen aanvragen binnen uit bijvoorbeeld Marokko of Libië.”

350 inzamelpunten
Het benodigd gereedschap komt binnen via 350 inzamelpunten, waaronder lokale doe-het-zelf bouwmarkten, zoals HUBO en Praxis. De 26 werkplaatsen knappen alles op en brengen vervolgens de boren, hamers, slijpers en overige tools naar een centraal opvangpunt in Gouda. Van de stroopwafelstad naar Rotterdam is een kleine afstand. De kant-en-klare sets worden ingescheept en gaan daarna naar de plaats van bestemming. Dankzij de hulp van Gered Gereedschap kunnen, onder andere, loodgieters, elektromonteurs, metaalbewerkers, timmermannen, metselaars worden opgeleid tot volwaardige vakmannen en vervolgens als zelfstandig ondernemer aan de slag.

Onder handen nemen
In de Waddinxveense werkruimte klinkt een hels kabaal. Na de koffiepauze van half tien zijn de vrijwilligers weer aan de slag gegaan. In de werkplaats krijgen handvatten een nieuw verfje, wordt de roest weggestraald, ijzer geolied... Nadat het gebruikte gereedschap onder handen is genomen, ziet het er weer uit als nieuw. Een laatste controle en alles verdwijnt in kisten. Vorig jaar wist de ploeg zo 174 gereedschapssets klaar te maken voor verzending. “Dat komt neer op 5651 kg aan gereedschap of 13 m3 aan vracht. Het gaat dan om een bonte verzameling van haakse slijpers, hamers, tangen, klopboren en bahco’s, tot lasapparatuur en schroevendraaiers, universeel meters en spanningszoekers. Voor het merendeel afkomstig overigens van particulieren, maar er komen bijvoorbeeld ook restpartijen binnen van bouwmarkten”, vertelt Blaauboer.

Hand- en elektrisch gereedschap
Behalve aan elektrisch gereedschap is er ook een enorme behoefte aan ouderwets handgereedschap. Afrikaanse landen kampen regelmatig met ‘Power Cuts’, daarnaast kunnen lokale ZZP’ers op plekken terechtkomen zonder stroomvoorziening. Bovendien zijn niet altijd reserveonderdelen voorhanden om elektrisch gereedschap gebruiksklaar te houden. Waddinxveen en andere afdelingen lopen hier tegen een probleem aan; het gebruik van handgereedschap neemt af in Nederland en de hofleveranciers van de Stichting Gered Gereedschap, de oude garde, sterft uit. “Eenzelfde ontwikkeling zien we nu bij elektrisch gereedschap. Accu-gereedschap wint rap aan populariteit in Nederland, maar is een ‘no-go area’ voor ons. De accu’s sneuvelen regelmatig en recycling is problematisch in Afrikaanse landen.”

65.589
De 5651 kg aan gereedschap van vorig jaar kwam terecht in zeecontainers. In 2020 verscheepte Gered Gereedschap Nederland in het totaal 65.589 stuks gereedschappen en machines. De aanvragende organisaties nemen, via een centraal ontvangende partij, zelf de verantwoordelijkheid voor de douane-invoer en het transport van haven naar eindbestemming. Het gehele traject, van aanlevering, verscheping tot en met de aankomst op de lokale plek van bestemming duurt normaliter zo’n 3 tot 4 maanden.

Goed vakonderwijs
Dankzij Gered Gereedschap kregen vorig jaar 7452 jongeren de kans om goed vakonderwijs te volgen of een duwtje in de rug te krijgen als startende ondernemer. Een uitstekende prestatie van de 500 vrijwilligers die net als Piet Blaauboer in heel het land iedere dag weer schaven, vijlen, hameren en verven alsof het een lieve lust is 

Wilt u zelf gebruikt gereedschap schenken of op een andere wijze bijdragen aan het werk van de Stichting Gered Gereedschap?
Neen dan contact op via de website:
www.geredgereedschap.nl

“Voor de 5.000 installatiebedrijven die zijn aangesloten bij Techniek Nederland is goed gereedschap onmisbaar”, zegt voorzitter Doekle Terpstra. “Het gereedschap dat installateurs niet langer gebruiken kan na een opknapbeurt nog prima een tweede leven krijgen in Afrika. Het mes snijdt aan twee kanten: leerlingen in het technisch beroepsonderwijs in Afrikaanse landen kunnen aan de slag met goed gereedschap én we leveren een bijdrage aan een circulaire economie. Ik roep al onze leden op om oud gereedschap in te leveren bij één van de 350 inzamelpunten van Gered Gereedschap. De vrijwilligers van de stichting knappen het gereedschap op. Vervolgens zorgt de stichting ervoor dat het gereedschap op de juiste plek terechtkomt. Het zou fantastisch zijn als we dankzij het ingezamelde gereedschap veel Afrikaanse jongeren kunnen helpen aan een mooi toekomstperspectief!”