Tag: artikel editie januari 2022

Project starten

Project starten

Stel je krijgt een projectaanvraag binnen, hoe pak je het dan vervolgens aan? Ron Bosch, HBO-docent Installatietechniek en installatieadviseur legt uit waar je op moet letten om zonder kleerscheuren een offerte- en uitvoeringstraject te doorlopen. Alles begint met een opdrachtgever die contact zoekt. Dat gebeurt meestal via de reguliere post, email, telefoon, Social Media of face-to-face. Probeer eerst de vraag achter de vraag van de opdrachtgever te ontleden en om te zetten naar een programma van wensen (PVW). Check vervolgens bij de opdrachtgever of je hem of haar goed begrepen hebt. Voorbeeld Zo kan je bijvoorbeeld het volgende verzoek krijgen via Social Media: Goedemiddag, Ik zou graag mijn huis gasloos willen maken. Ik wil weten hoe energiezuinig mijn huis nu is en welke maatregelen ik moet nemen om helemaal van het gas af te gaan. Ik wil ook graag weten wat dit gaat kosten. Met vriendelijke groet Jan Janssen Registreren Registreer eerst de nieuwe opdrachtgever in je administratiesysteem en maak voor hem of haar een nieuwe projectmap aan. Stuur je opdrachtgever een bevestiging met reflectie waarin je de vraagstelling herhaalt: Geachte heer Janssen, Dank voor uw aanvraag. U wilt aan de hand van de beschikbare gegevens, zie verzoek hieronder, weten of uw huis energiezuinig is. Daarna wilt u gaan kijken hoe u het beste van het gas af kunt gaan, door de voorgestelde maatregelen door te voeren. U wenst ook vooraf een kostenoverzicht te krijgen. Kunt u ons de volgende zaken opsturen: Tekeningen plattegronden en gevelaanzichten van uw woning; Foto’s

Koelen met druppels

Koelen met druppels

In datacenters is indirecte adiabatische koeling al langer in gebruik. Maar in de gebouwde omgeving niet, en dat is onterecht vinden veel ontwikkelaars en leveranciers. Via een nieuw rapport, dat ISSO opstelde, willen ze de installatiebranche bekend maken met deze technologie. Adiabatische koeling, het koelen door het effect van verdampend water, is geen onbekende technologie. Maar om het ook in gebouwen toe te passen, is voor veel ontwerpers en installateurs vaak nog een lastig te nemen horde. Deels door onbekendheid met de techniek en deels door een bepaald (voor)oordeel over mogelijke risico’s. Samen met een groep adviseurs en de brancheorganisatie NVKL schreef ISSO een rapport dat de voor- en nadelen van deze techniek in kaart brengt. “We hopen hiermee een antwoord te geven op de ontbrekende kennis over verdampingskoeling onder installatietechnisch geschoolde professionals”, vertelt Noortje Alders, senior specialist bij ISSO (foto). Veel vragen uit de markt Het ISSO-rapport Indirecte adiabatische koeling behandelt een specifieke vorm van adiabatische koeling, namelijk de indirecte. Bij deze vorm van koeling bevochtigt het systeem de afvoerlucht die vervolgens, via een warmtewisselaar, de binnenstromende, verse lucht afkoelt. “Vanuit de markt krijgen we al jaren veel vragen over de toepassing van verdampingskoeltechnieken, waaronder indirecte adiabatische koeling. Er is wel de nodige kennis beschikbaar, maar het toepassen van de techniek blijft achter. In 2017 en 2018 is in opdracht van RVO al eens onderzocht welke belemmeringen er zijn rond de toepassing van indirect adiabatische koeling in bouwprojecten. Dat onderzoek was in 2019 de opstap voor een project dat

Goede voornemens

Goede voornemens

Zoals alle jaren heb ik ook voor 2022 weer goede voornemens. Gezondheid staat uiteraard met stip bovenaan. Menigeen zal het zich niet direct realiseren maar als het hiermee iets minder gaat, wordt je met de neus op de feiten gedrukt. Verder is rust een belangrijk item, waarbij opgemerkt mag worden dat door de hele coronacrisis er ongemerkt een bepaalde rust is gekomen. De drukte aan het einde van de dag in veel gezinnen is minder; geen gehaast en gejaag, snel eten, want we moeten vanavond weer ergens heen. Er is meer tijd voor elkaar om eens rustig te praten over van alles en nog wat. Heel belangrijk, want dit is jaren een ondergeschoven kindje geweest. Ook in het werk is, ondanks de enorme hoeveelheid hieraan en een tekort aan uitvoerenden, toch een bepaalde rust terug te vinden. Je moet het willen zien. Als er in het verleden iemand ziek was en een afspraak moest worden afgezegd, leidde dit vaak tot irritatie en ergernis: “Kun je niemand anders sturen!” Nu krijgt de zieke gelijk dat hij thuis blijft en is een andere afspraak zo gemaakt. Ook door de drukte in de zorg en andere sectoren, is er bij klanten meer het begrip dat iets niet zomaar gemaakt kan worden. Ik ga dus ook voor de rust, zowel in het werk als in de familie. Wat meer tijd voor elkaar nemen en genieten van wat we samen hebben. Wat vaker even met elkaar in gesprek over van alles en nog wat, belangstelling

Gezond binnenklimaat: het kwartje is gevallen

Gezond binnenklimaat: het kwartje is gevallen

Ventilatie en het belang van een gezond binnenklimaat beginnen eindelijk écht te landen. Te langzaam en te laat? Zeker, maar ik bekijk het van de positieve kant. Er zijn belangrijke stappen gezet. Ventilatie is als vierde basisregel opgenomen in de corona-aanpak. We zijn in gesprek met de overheid, met schoolbesturen en onderwijsinstellingen en andere stakeholders over het verbeteren van het binnenklimaat. Binnenklimaat Nederland was veelvuldig in de media om haar boodschap te vertellen. En de bewijsvoering voor nut en noodzaak van ventilatie in woningen, gebouwen en scholen wordt telkens groter. Het RIVM publiceerde in december nog een rapport met de conclusie dat betere ventilatie besmettingen kan voorkomen. Dat laat onverlet dat er nog steeds een hoop moet gebeuren. Nog te veel scholen bijvoorbeeld, gebruiken de SUVIS-regeling om energiebesparende investeringen te doen. Ook goed, maar daarmee krijg je niet op korte termijn het gezonde binnenklimaat dat nodig is om kinderen gezond en productief te laten leren. En nog te vaak wordt er gekozen voor goedkoop en snel, waar wij als branche al jarenlang pleiten voor: goed en duurzaam. Als branchevereniging kijken we terug op een intensief jaar waarin mooie resultaten behaald zijn. Ik noem er een paar. We reikten het eerste Binnenklimaat Label uit, brachten een nieuwe versie van het PvE Gezonde Kantoren uit en zijn bezig met een PvE Gezonde Woningen (lancering medio 2022). Thuiswerken blijft voorlopig de norm en als branchevereniging streven wij ernaar dat mensen dit in een gezond huis kunnen doen. We zijn blij dat we hiervoor

De Verwondering

De Verwondering

Basisschool De Verwondering in Almere kan met recht een landmark worden genoemd. Het gebouw is circulair, duurzaam en opgetrokken volgens de principes van Biophilic Design. Dat was best wennen voor de installateur. IZ sprak erover met Architect Guus Degen. De Verwondering presenteert zichzelf als een “ecologische school. Dit ecologische gedachtegoed ziet u terug in ons gebouw, in het gebruik van materialen en bijvoorbeeld door het zelf energie opwekken met zonnepanelen”, aldus de website. Biobased ORGA architect nam het ontwerp voor zijn rekening. “ORGA maakt moderne biobased architectuur. Hout is het materiaal, gezonde en groene gebouwen zijn het doel. Circulariteit en comfort zijn vanzelfsprekend. Oplossingen zijn natuurlijk waar het kan en technisch waar het moet”, aldus het architectenbureau. Houtskeletbouw Veel hout dus en dat is te merken. Het gebouw heeft een hybride CLT/houtskeletbouw constructie. De kolommen zijn gemaakt van geschaafde boomstammen. Ook de kanaalplaatvloeren, buitenwanden en kozijnen zijn van hout. Daarbij is onder meer gebruik gemaakt van vuren, accoya en lariks, deels voorbehandeld. Overigens zijn de binnenwanden van ongebakken leemsteen. Demontabel “Bijna alle materialen zijn biobased, dat wil zeggen op korte termijn hernieuwbaar”, licht architect Degen toe. Dat geldt ook voor de kurkwanden, die het gebouw opsieren. Een circulair gebouw is in principe makkelijk te demonteren aan het einde van zijn levensduur. Vandaar dat men alleen bout-moer verbindingen heeft toegepast. “Pen-gat verbindingen zijn theoretisch gezien ook mogelijk bij een circulair gebouw, maar in dit geval niet, omdat ze de krachten niet aan zouden kunnen.” Zonverkaveling Het gebouw bestaat de facto uit

Gered gereedschap

Gered gereedschap

Piet Blaauboer zocht na zijn pensioen een leuke vrijetijdsbesteding en liet zich in 2015 overhalen om voorzitter te worden van de Stichting Gered Gereedschap, afdeling Waddinxveen. Daar knapt hij samen met andere vrijwilligers gebruikt gereedschap op, zodat Afrikaanse ROC’s hun leerlingen kunnen opleiden tot de installateurs, timmermannen en metselaars van de toekomst. De lokale afdeling van Gered Gereedschap in Waddinxveen telt 27 vrijwilligers. De meesten zijn gepensioneerd, een aantal werkt er als een vorm van arbeidstherapie, vertelt Blaauboer. Gezamenlijk geven ze een tweede leven aan gebruikt gereedschap. De vestiging in Waddinxveen maakt deel uit van een landelijk netwerk. Verspreid door heel Nederland zijn er in het totaal 26 werkplaatsen. De overkoepelende stichting, Gered Gereedschap, is sinds de jaren 80 actief. Hun doel is tweeledig; enerzijds willen ze technische scholen en startende ondernemers in ontwikkelingslanden ondersteunen, anderzijds willen ze kwetsbare groepen en gepensioneerden een plek bieden, om maatschappelijk betrokken te blijven of hun afstand tot de arbeidsmarkt te helpen verkleinen. Honderden aanvragen Via het landelijk bestuur krijgt de afdeling Waddinxveen door welke projecten er van start gaan en wat de stand van zaken is. Afrikaanse landen, zoals Oeganda, Ghana, Tanzania en Malawi kloppen jaarlijks aan met honderden aanvragen. De technische scholen ter plaatse, kampen met een gigantisch tekort aan gereedschap. Het overkoepelend orgaan van Gered Gereedschap beoordeelt alle aanvragen en geeft vervolgens haar fiat aan kansrijke projecten. “Het gaat dus alleen om Sub-Sahara-landen”, vertelt Blaauboer. “We krijgen geen aanvragen binnen uit bijvoorbeeld Marokko of Libië.” 350 inzamelpunten Het benodigd gereedschap komt

Ons eigen Bouwbesluit

Ons eigen Bouwbesluit

Ballast Nedam maakte dit najaar furore door als bouwer met een eigen Bouwbesluit op de proppen te komen. De ambities die daarin waren verwoord, lagen beduidend hoger dan het gangbare Bouwbesluit. Op uitnodiging van IZ schreef het bekende installatieadviesbureau Merosch een equivalent voor onze branche. Het is haalbaar en betaalbaar. Daarom hanteert Merosch vanaf 2022 energieneutraliteit op gebouwniveau als ondergrens voor projecten. Dit is één van de onderdelen uit ‘De Merosch standaard’. In dit artikel gaan we dieper in op de verschillende thema’s en onze visie op de toekomst. Gezondheid en comfort De Merosch standaard begint met gezondheid en comfort. In onze visie staan veiligheid, gezondheid en welzijn van de mens bovenaan. Binnen dit thema zijn voor ons drie onderwerpen van belang: ventilatie, thermisch comfort en visueel comfort. Ventileer met minimaal 45 m3/h per leerling tot 50 m3/h per persoon voor voldoende verse lucht, waarmee je tevens kan verwarmen en koelen zonder gebruik te maken van recirculatieluchtsystemen. Voor onderwijs hanteren we een iets lager ventilatiedebiet, omdat er doorgaans een hogere, maar ook meer afwisselende bezetting is in een schoolgebouw. Zorg altijd ook voor spuimo­gelijkheden in alle functies en type gebouwen, want de relatie met buiten is van groot belang voor het welzijn van gebruikers. In landelijke gebieden is een combinatie van mechanische en natuurlijke ventilatie denkbaar om zo het materiaalgebruik en onderhoud te beperken. In stedelijke gebieden is gebalanceerde ventilatie de standaard. De filters zullen in de toekomst nog aanzienlijk moeten innoveren om de onderhoudskosten aantrekkelijker te maken. Een interessante

Rutte IV: Het failliet van de wijkgerichte aanpak?

Rutte IV: Het failliet van de wijkgerichte aanpak?

‘Voor woningen kiezen we voor een aanpak van verleiding en regie via de wijkgerichte aanpak’, aldus het Klimaatakkoord van 2019. De partijen aan de klimaattafels waren het er vrij snel over eens: Het was veel efficiënter om volledige wijken in een keer te verduurzamen. Bovendien zou een transitie waarin ‘buren meer met elkaar optrekken’, succesvoller verlopen. De wijkgerichte aanpak was geboren. Inmiddels zijn we tweeënhalf jaar verder en hebben de VVD, D66, CDA en CU, opnieuw een coalitieakkoord gepresenteerd. Of zouden we dit het echte Klimaatakkoord kunnen noemen? Met een Minister voor Klimaat en Energie, een klimaatfonds van 35 miljard en vijf miljard voor de bouw van twee kerncentrales, is klimaat het speerpunt van het Kabinet Rutte IV. En hoe zit het met de wijkaanpak? Die is spoorloos verdwenen. De afgelopen jaren is gebleken dat het haast onmogelijk is om volledige wijken, geregisseerd en tegelijk, te verduurzamen. Een huis is vaak een persoonlijk bezit. Verplicht je huis aanpassen voelt voor veel mensen als een inbreuk in hun persoonlijke levenssfeer. Het nieuwe kabinet kiest daarom met overtuiging voor de individuele, hybride route, door tot 2030 ruim 3 miljard voor isolatie en 900 miljoen voor hybride warmtepompen uit te trekken. Volgens mij een slimme investering. Door huiseigenaren te verleiden om stapsgewijs hun woning te verduurzamen, kunnen we ook de klimaatdoelen halen. Dat bleek uit het recent gepubliceerde rapport: Hybride warmtepompen, haalbaar en betaalbaar. Nu de politiek een stip op de horizon heeft gezet en voor de lange termijn geld heeft gereserveerd, is

Positief nieuws

Positief nieuws

Het zal u niet ontgaan zijn. Het nieuwe coalitieakkoord is gepresenteerd met veel aandacht voor klimaat, de energietransitie en de vakmensen die dit mogelijk maken. En dat na een jaar vol hittegolven, overstromingen, bosbranden, stormen en ander extreem weer die de wereld teisterden. De noodzaak is helder. De gemiddelde temperatuur is in de wereld sinds het begin van de 20e eeuw met 1,2 graden Celsius gestegen. Klimaatverandering brengt een stijging van de zeespiegel met zich mee. Sinds 1900 is die zeespiegel wereldwijd al met 21 cm gestegen. De emissies van broeikasgassen zijn in de eerste drie kwartalen van 2021 volgens het CBS met 3% op jaarbasis toegenomen. Is het alleen maar treurnis en onheil? Gelukkig niet. Zeker niet met de ambities in het coalitieakkoord. Nederland wil zich als koploper positioneren in Europa als het gaat om verduurzaming en klimaat. Met een nieuwe minister voor Klimaat en Energie worden die ambities nog eens extra onderstreept. En natuurlijk met een groot pakket aan instrumenten. Denk aan een klimaatfonds, een langjarig Nationaal Isolatieprogramma, duurzame warmtenetten, simpele regels voor MKB ondernemers. Het lijkt erop alsof het schip de haven heeft verlaten. Nu maar hopen dat er koers wordt gehouden en voldoende personeel aan boord is. Want die noodzaak blijft. Het is dan ook mooi dat wordt benoemd dat een belangrijke randvoorwaarde voor een ambitieus klimaatbeleid het hebben van voldoende vakmensen is. Nu maar ook op weg naar 2050. Het kabinet wil met onderwijsinstellingen, overheden, en sociale partners aan de slag om vakmensen op te

Verschuiving

Verschuiving

De Jaarbeurs besloot medio december de VSK vakbeurs te verschuiven van februari naar mei. Reden was uiteraard de onzekerheid voor exposanten en bezoekers over de duur van de coronamaatregelen die eind november vorig jaar van kracht werden en de impact daarvan op de beurs. Daar voegde de beurs nog de schaarste aan materialen, levertijden en de onzekerheid voor internationale exposanten aan toe. De Jaarbeurs liet in een persbericht weten dat er veel overleg is geweest over dit besluit met de branche. Daarmee werden bedoeld de brancheorganisaties, zoals Binnenklimaat Nederland, NVKL en de Nederlandse Verwarmingsindustrie maar niet de exposanten zelf. Zij werden juist lange tijd in onzekerheid gelaten, waardoor menig exposant zelf zijn deelname al had geannuleerd. Maar goed, een goede beslissing dat de VSK later in het jaar zal plaatsvinden. Deze uitgave was echter al ingezet op de beurs en dat hebben we deels maar zo gelaten. Daarmee kijken we alvast vol vertrouwen uit naar een VSK die in mei gewoon doorgang kan vinden en waar bezoekers weer veilig in grote getale op af kunnen komen.