Elektriciteit opslaan is straks heel gewoon
Enkele jaren geleden nog toekomstmuziek, nu tastbare realiteit: de thuisaccu. De accu voor thuis maakt het mogelijk de zelf opgewekte energie op te slaan, om die te gebruiken wanneer je het nodig hebt. De introductie van de thuisaccu’s betekent een grote transformatie van de energie-infrastructuur in de wereld, is de stellige overtuiging van Erik de Leeuw, Directeur Benelux van Solarwatt. Hij legt uit waar de woningbezitter met plannen voor energieopslag op moet letten.
“Ik verwacht dat in 2025 iedereen elektriciteit kan produceren en opslaan”, zegt De Leeuw. “Die stroom zal concurrerend zijn met de prijs die energiemaatschappijen in rekening brengen. Het is ook ecologisch en energietechnisch de meest voor de hand liggende manier: er is geen sprake van transportverlies en de CO2-uitstoot is nihil. De energieconsumptie is ook veel lager: de meeste apparaten in huis zijn ‘slim’, ze kunnen hun verbruik aanpassen aan het aanbod.
Belangrijk wordt de integratie van systemen en de wijze waarop deze worden ingezet. Om te beginnen kunnen zonnepanelen het best worden geplaatst op de plek waar stroom verbruikt wordt. Vervolgens moet het systeem worden gekoppeld aan een voorziening voor energieopslag, zodat het 24 uur per dag stroom kan leveren. In gecombineerd gebruik kunnen zonnepanelen op het dak, stroomopslagpacks, elektrische auto’s, slimme meters en aanverwante apparatuur ervoor zorgen dat steden en wijken flexibeler en efficiënter worden.”
Bekijk de video-uitleg over de thuisaccu van Solarwatt
Nadenken over je systeem
Naast financiële, praktische en ideële motieven om duurzaam opgewekte stroom op te slaan, is er ook een dwingende reden: overbelasting van het net. De Leeuw: “Als we kijken hoe hard het is gegaan met zonne- en ook windenergie, dan kun je ervan op aan dat er hoe dan ook een probleem gaat ontstaan met onze huidige netwerken. Die kunnen het straks niet meer aan. We krijgen te maken met piekbelastingen, waarbij grote hoeveelheden stroom in het net worden gezet. Dit betekent dat we sowieso naar opslag moeten.” Er zijn verschillende vormen van elektrische-energieopslag, variërend van off-grid toepassingen, waarbij men niet (meer) op het openbare net is aangesloten, tot de thuisaccu voor huishoudens. “Wat de ontwikkelingen ook een boost geeft: over de hele wereld zien we een tendens dat de hoogte van vergoedingen voor het terugleveren aan het net flink wordt teruggeschroefd. Dit betekent dat er wellicht in Nederland een situatie gaat ontstaan dat terugleveren aan het net niet langer lonend is. En dat houdt in dat je moet gaan nadenken over je systeem. In samenhang, dus niet alleen kijken naar de accu. Je moet beginnen bij de zonne-energie zelf.”
Wat is een goede accu?“Een goede accu is in de allereerste plaats een veilige accu”, benadrukt Erik de Leeuw. “Kijk goed naar de certificaten van de fabrikant. Wat zeggen ze en welke instanties waren betrokken bij het beoordelen van de veiligheid? Voorts is een lange levensduur belangrijk. Deze wordt door twee zaken bepaald: de efficiency van de accu en het totale aantal (ont)laad cycli dat de accu aankan. Naarmate een accu efficiënter werkt, zal hij minder vaak opgeladen hoeven te worden; dat verlengt de levensduur. Een ander punt zijn de installatiekosten. Een accu is zwaar. Maar er zijn ook modulair opgebouwde accu’s. En die kunnen makkelijk door één persoon worden geïnstalleerd.” |
Prijs per kilowattuur
Het begin van een zonne-energiesysteem zijn de opwekkers, de zonnepanelen. “Standaard zonnepanelen gaan in de loop van de tijd degenereren. Er zijn inmiddels nieuwe generaties zonnepanelen die dat niet meer doen. Die hebben geen plastic achterkant meer, maar glas”, legt De Leeuw uit. “In Nederland zijn we erg gefocust op de prijs en de terugverdientijd. In Duitsland, waar de panelen van Solarwatt geproduceerd worden, kijkt men veel meer naar de prijs per kilowattuur. Men koopt daar geen energiesysteem op basis van de vraag: wat is de laagste Wattpiek-prijs? Nee, zegt men daar, ik wil over twintig jaar een vaste kilowattuurprijs bereiken met een bepaald systeem. Ik koop een PV-systeem, een accu en een inverter. Dat heeft een bepaalde kostprijs. Vervolgens kan ik dan, op basis van het eigen verbruik – laten we zeggen dat ik 80 procent van mijn elektriciteitsbehoefte uit de accu haal - terugberekenen wat mijn kilowattuurprijs gaat worden over twintig jaar. In Duitsland realiseren we nu al een kilowattuurprijs van 21 cent. Dat is 7 cent minder dan wat je betaalt voor stroom uit het net. En daar elektriciteitsprijzen stijgen, bereik je – afhankelijk van het land waarin je woont – eerder het omslagpunt, of je zit al meteen in de plus en ziet het prijsvoordeel alleen maar groter worden.”
Managen energiesysteem
De derde en laatste stap is het managen van het energiesysteem. Door te schuiven met stroombelasting kan de verbruikshoeveelheid worden beïnvloed. Slim gebruik van wasmachines, drogers, vriezers en elektrische auto’s kan eraan bijdragen dat de vraag naar stroom en het aanbod beter op elkaar afgestemd worden. De Leeuw: “In dit nieuwe ecosysteem spelen elektrische auto’s een dubbelrol. Omdat hun batterijen stroom kunnen opslaan, kunnen ze in principe ook functioneren als persoonlijke elektriciteitscentrales. Zonnepanelen op en rond woonhuizen laden de accu van de auto overdag op en de accu van de auto kan het woonhuis van stroom voorzien.”
Als het tarief voor het inkopen van stroom van het net stijgt terwijl de zonne-energie die wordt opgewekt op het dak op goedkoper wordt, is het mogelijk redelijke verkoopvoorwaarden te maken. Deze energie kan vervolgens tegen een prijs die onder het energietarief ligt, worden verkocht aan omwonenden, verwacht De Leeuw. “Als deze twee mogelijkheden – energiemanagement en rechtstreekse verhandeling – volop zijn benut, kan zonne-energie vervolgens worden ingezet voor warmwatertanks of warmtepompen. De resterende energie kan dan worden opgeslagen. Tot slot kan elektriciteit altijd nog worden teruggeleverd aan het net. Maar dat is echt de laatste keuze.” •
