Branche brede ondersteuning

De wereld van de technische installatiebranche verandert razendsnel. Nieuwe markten, nieuwe technologieën en veranderende klantvragen zorgen ervoor dat de vakkennis in de branche in rap tempo veroudert. Dit vraagt om een passend antwoord. Het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf (OTIB) helpt de vakman en vakvrouw om dit antwoord te vinden. “Een mooie uitdaging”, aldus OTIB-directeur Sven Asijee.

Het vinden van het juiste antwoord vraagt iets van OTIB. Asijee: “Als de wereld om je heen verandert, moet je meebewegen. Dat geldt voor de mensen in de branche én voor ons. Dit is de reden waarom we het afgelopen jaar goed naar onze rol hebben gekeken. Hoe kunnen wij werknemers met hun vakmanschap de sleutel in handen geven om de energietransitie echt vorm te geven. De digitalisering en robotisering als kansen te benutten.”
Samen met de sociale partners (FNV, CNV Vakmensen, De Unie, Uneto-VNI en NVKL) heeft OTIB de wegen verkend en mogelijkheden gewogen. Met het benutten van elkaars kennis, netwerk, producten en diensten en het afstemmen van taken en werkzaamheden stond het elkaar versterken hierbij centraal. “We hebben allemaal één doel: werknemers moeten duurzaam inzetbaar zijn met hun kennis en skills!”

Vakmensen

Het woord ‘vakmensen’ valt vaak in dit gesprek. Maar wie zijn ‘de’ vakmensen? Asijee: “Wij vinden dat iedereen in de technische installatiebranche een vakman of een vakvrouw is. Welke positie je ook inneemt. Of je nu op het secretariaat werkt, monteur bent, engineer, calculator of leidinggevende: iedereen heeft zijn of haar eigen vakmanschap. Een bedrijf kan alleen inspringen op kansen en nieuwe markten opgaan als iedereen in het bedrijf zich in zijn of haar vak ontwikkelt. Dus OTIB gaat de vakmensen in de branche breed ondersteunen. We gaan dus ook meer rechtstreeks met de vakmensen communiceren. Met bijna 130.000 mensen in de branche is dit een uitdaging. Maar we gaan slimme manieren gebruiken om dit mogelijk te maken.”

Herkenbaar

De vraag rijst of OTIB zelf erg gaat veranderen. Asijee: “Ik denk dat de bedrijven onze manier van ondersteunen, onze producten en diensten en onze subsidievormen ook in de toekomst zullen blijven herkennen. Wil je bijvoorbeeld de Sterk in je Werk-workshop ook volgend jaar volgen, dan kan dat.” Maar ook een project als de hybride docent blijft bestaan. “Veel vmbo- en mbo-scholen verwachten binnen vijf jaar een groot tekort aan techniekdocenten. En dat werkt ook door in de bedrijven. Daarom zetten we nog steeds in op het scholingstraject waarbij vakmensen hun werk kunnen combineren met een baan in het onderwijs.” Voor werknemers een perfecte kans om hun kennis en ervaring over te dragen aan de nieuwe generatie én hun eigen loopbaan te verbreden. Voor werkgevers een uitgelezen manier om mee te helpen de toekomstige vakmannen en vakvrouwen goed op te leiden én de eigen mensen verder te ontwikkelen!

Maar ook nieuw

“En we vernieuwen ook. Maar dan wel aansluitend op de actualiteit in de branche en de veranderende rol van de branche.” Waar installateurs vroeger vooral puur installatiewerk deden - vaak in de rol van onderaannemer - is de installateur steeds meer de spin in het web geworden als het gaat om grote maatschappelijke uitdagingen. Geen energietransitie zonder de installatiebranche. En ook voor de kabinetsdoelstelling Langer thuis wonen is de installatiebranche hard nodig. En dus het vakmanschap. “We hebben een regierol; wij zitten aan het stuur. En we kunnen dat ook waarmaken.”

Persoonlijk talent

Samen met sociale partners ondersteunt OTIB de komende jaren de werkgevers en werknemers in de branche vanuit drie programmalijnen. Eén van deze lijnen richt zich op het ontwikkelen van persoonlijk talent. Asijee: “Een leven lang ontwikkelen is een mooie term die in politiek Den Haag wordt gebruikt. Wij willen er vooral concreet voor zorgen dat vakmensen hun ontwikkelingskansen zelf pakken en actief benutten. Hiervoor gaan we vakmensen meer inzicht geven in de mogelijkheden en manieren waarop zij zelf regie op hun loopbaan en ontwikkeling kunnen nemen. Naast eigen regie van vakmensen, richten we ons ook op de leidinggevende over hoe hij/zij daar een rol kan spelen. ”

Meer dan onderwijs

Voor Asijee gaat het hierbij niet om het alleen maar zenden van een boodschap. Integendeel. “De dialoog tussen mensen in een bedrijf is de meest belangrijke voorwaarde voor ontwikkeling. Hiermee breng je zowel de mogelijkheden als de wensen goed in kaart en kun je met elkaar gericht vooruit kijken. Deze dialoog willen we stimuleren. Doel is een open leercultuur waarbij, rekening houdend met de competenties en wensen van de medewerkers en verschillende vormen van leren mogelijk zijn. Op de werkplek, in de schoolbanken, met kennissessies. Ontwikkelen is meer dan onderwijs.” Het klinkt als een grote opdracht die OTIB zich samen met sociale partners heeft gesteld. Asijee lacht: “Dat klopt, maar ambitie hebben is altijd goed!”

Kennis ontsluiten

De wereld staat niet stil. Nieuwe ontwikkelingen volgen elkaar snel op. Dit vraagt om vakkennis en vakvaardigheden die up-to-date zijn. Asijee: “Samen met kennisinstituten ontwikkelen sociale partners en OTIB een kennisagenda. Hierbij baseren we ons onder meer op Connect 2025 en het onderzoek Technische Innovaties, maar ook op ontwikkelingen in de samenleving en binnen de branche. Op de kennisagenda staan thema’s die op korte, middellange en lange(re) termijn impact zullen hebben. Met de kennisagenda in handen kunnen we ervoor zorgen dat de branche over de juiste kennis beschikt en dat deze kennis concreet vertaald wordt in een divers scholingsaanbod voor iedereen. OTIB wordt hiermee geen opleider of ontwikkelaar van trainingen en workshops. Wel delen we onze kennisagenda met onderwijsinstellingen en opleiders en denken we gericht met hen mee.”

Instroom van talent

Tot slot is er natuurlijk de grote vraag naar nieuwe vakmensen. De krapte op de arbeidsmarkt wordt tenslotte juist in de technische installatiebranche erg gevoeld. Om deze reden zal OTIB ook de komende jaren hierin een rol vervullen. Zo maakt OTIB zich sterk voor het optimaliseren van de instroom vanuit het onderwijs naar de bedrijven en het verder stimuleren van de zij-instroom met een mooi aanbod van scholing en ondersteuning.
“We willen die mensen die nu geen werk hebben graag een plek bieden in onze mooi dynamische branche. Dat vraagt van ons ook wat. Maatwerk. Jobcarving. Met oog voor het individu. Maar we krijgen er gemotiveerde mensen voor terug. En dat moeten we willen als branche.” Ook ondersteunt OTIB bedrijven in hun rol als ambassadeur. “Als bedrijf ben je immers het beste reclamebord voor de installatiebranche.” Voor deze activiteiten is het belangrijk om in de regio dichtbij de bedrijven en scholen te staan. Met de sterke regionale infrastructuur van OTIB en sociale partners is dit mogelijk.

Resultaten

Mooie plannen. Maar wanneer ben je tevreden? Asijee: “We doen niet alles anders. We bouwen voort op een sterk fundament. Dus ik hoop dat we vooral nóg meer vakmensen weten te bereiken. Met deze nieuwe koers gaan we het vakmanschap van alle mensen in de branche een boost geven. En wanneer ben ik dan tevreden? Als iedereen in deze branche wil werken. Als je bij ons wilt horen. Omdat je kansen krijgt je te ontwikkelen en bijdraagt aan duurzame samenleving.” 