Beter legionella-advies

1 oktober 2019

Twintig jaar na de ramp in Bovenkarspel wordt wetgeving voor legionellapreventie soms nog steeds onvoldoende nageleefd. De komst van onder andere de nieuwe BRL 6010, die de advieskwaliteit moet verbeteren, was dan ook zeer welkom. Daarin is onder meer een diploma-eis opgenomen voor mensen die werken met de BRL.

Begin februari heeft InstallQ de nieuwe Beoordelingsrichtlijn 6010, Legionellapreventie-advies in collectieve leidingwaterinstallaties, bindend verklaard. De aanpassingen zijn toegesneden op de wens van het ministerie van IenW en ervaringsdeskundigen vanuit de markt. De nieuwe richtlijn heeft als doel de advieskwaliteit naar een hoger niveau te tillen.

Aantoonbaar vakbekwaam

Zowel de eisen aan adviesbureaus als adviseurs zijn strenger geworden. Om te voldoen aan de BRL moeten adviseurs, installateurs en andere mensen die werken met de BRL 6010 aantoonbaar vakbekwaam zijn en een vakbekwaamheidsdiploma halen. Ook stelt de vernieuwde BRL onder meer hogere eisen aan de risicoanalyse en het beheersplan. De BRL geeft daarnaast handvatten om de rapportage van risicoanalyse en beheersplan op te stellen, die vallen onder hoofdstuk 4 van het Drinkwaterbesluit. Zo is in BRL 6010 een beslisboom toegevoegd die de lezer helpt bepalen of er een beperkte of een uitgebreide risicoanalyse moet worden gemaakt. Verder is aan de BRL 6010 een vast voorgeschreven indeling van de rapportage toegevoegd.

Klanten overtuigen

“Legionellapreventie is een complex vakgebied. Het gaat om installatietechniek en tegelijkertijd om microbiologie”, zegt Kevin Kanters, directeur van adviesbureau Hydroscope. “Het vraagt om technisch inzicht, inlevingsvermogen en overtuigingskracht. Als klanten een risicoanalyse bij ons afnemen, houdt dat bijna altijd in dat er maatregelen nodig zijn voor legionellapreventie. Wij moeten klanten soms echt overtuigen dat die maatregelen nodig zijn, aangezien je het over de gezondheid van mensen hebt. Het is daarom erg belangrijk dat je kennis helemaal up-to-date is en dat je kunt bewijzen vakbewaam te zijn.” Kevin Kanters was één van de leden in de ISSO-kontaktgroep, de commissie die de update van de eveneens herziene ISSO-Publicatie 55.1 voor haar rekening nam.

Aantoonbaar kennis in huis

Twintig jaar na Bovenkarspel is legionellapreventie echt een vakgebied geworden, vindt Kanters. “Het is ontzettend fijn dat we dankzij het examen, dat we moeten afnemen om aan de BRL 6010 te voldoen, nu een vakbekwaamheidsbewijs kunnen halen. Ik zie dat als een erkenning van het vak. Ik hoor mensen wel eens zeggen: ‘Ik doe dit werk al twintig jaar, waarom heb ik ineens een papiertje nodig?’ Maar je kunt het ook omdraaien: via ‘het papiertje’ kun je aantonen dat je de benodigde kennis in huis hebt.” Volgens Kanters is het examen niet eenvoudig, maar is dat met een gedegen voorbereiding goed te halen. “Je moet er wel de tijd voor nemen. Onder andere door de proefexamen op de site van Cito te oefenen.”

Landelijk examen van ISSO

Het examen voor het verplicht erkende diploma bestaat uit een meerkeuzetoets van 40 vragen over wetgeving en technische ontwerpuitgangspunten. Daarin moeten kandidaten aantonen dat zij op z’n minst vertrouwd zijn met bijvoorbeeld de Regeling Legionellapreventie, het Drinkwaterbesluit en NEN1006. Het andere examenonderdeel is een praktijkcase. Daarin moet de kandidaat een risicoanalyse maken en maatregelen bepalen aan de hand van plattegronden van een gebouw. Er is één landelijk examen van ISSO. Sinds april is dit examen bij Cito af te nemen. Huidige BRL-certificaten zijn nog geldig tot uiterlijk 1 augustus 2020 

“Om ISSO-publicatie 55.1 kun je niet heen”

ISSO-publicatie 55.1, Handleiding legionellapreventie in leidingwater, is een praktische uitwerking van de eisen in de BRL 6010 en de wetgeving. Aangezien de BRL is gewijzigd, was het nodig de ISSO-publicatie daar weer volledig op te laten aansluiten. De vernieuwde handleiding is bruikbaar voor adviseurs, installateurs, beheerders van drinkwaterbedrijven, inspectie, fabrikanten en leveranciers.

Naar de praktijk vertaald
“ISSO-publicatie 55.1 is erg nuttig,” zegt Kevin Kanters, “omdat daarin alle wetten en normen uit de BRL 6010 zijn vertaald naar de praktijk. In de BRL en het Drinkwaterbesluit staat meestal alleen dát je iets moet doen, in de ISSO-publicatie staat uitgelegd hóe. Zo staan er in het Drinkwaterbesluit bijvoorbeeld maar zes alinea’s over de uitvoering van een legionella-risicoanalyse, terwijl publicatie 55.1 daar drie hoofdstukken aan wijdt. Ik denk dan ook dat je niet om ISSO-publicatie 55.1 heen kunt.” Adviesbureau Hydroscope heeft samen met zo’n tien andere partijen bijgedragen aan de update van de ISSO-publicatie. Kanters: “Binnen Hydroscope is ISSO-publicatie 55.1 het meest gebruikte document.”

Toegankelijk en prettig leesbaar
“ISSO-publicatie 55.1 geeft meer uitleg over de voorgeschreven indeling van de rapportage die BRL 6010 voorschrijft”, vertelt ook Irene van Veelen, projectcoördinator bij ISSO. “We leggen bijvoorbeeld uitvoeriger uit wat er

zoal in de samenvatting hoort te staan. De samenvatting is bedoeld om de opdrachtgever duidelijk te maken welke risico’s er bestaan en welke acties nodig zijn. Ook moet in de samenvatting de urgentie van risico’s duidelijk worden gemaakt, omdat dit het eerste is wat de opdrachtgever leest.”

Logische indeling
In de nieuwe ISSO-publicatie 55.1 zijn daarnaast de teksten veel toegankelijker geworden. Irene van Veelen: “Uit een enquête over legionellapreventie, die we twee jaar geleden afnamen, bleek dat gebruikers erg tevreden zijn over de inhoud en kwaliteit van deze publicatie. Maar de teksten konden leesbaarder en toegankelijker. Daarom heeft de publicatie nu een logischer hoofdstukindeling en een duidelijkere samenhang met de wetgeving.”
De 55.1 onderscheidt nu met blauwe tekstkaders wat wettelijk is bepaald en wat een aanvullende richtlijn is. In de herziene ISSO-publicatie zijn verder de verwijzingen naar wet- en regelgeving geactualiseerd, zoals de actuele NEN 1006 en Waterwerkbladen. De handleiding is een praktisch leidraad, maar om een legionellarisicoanalyse en -beheersplan op te stellen is hoe dan ook ruime installatietechnische kennis en ervaring vereist, vooral van leidingwaterinstallaties.

De nieuwe ISSO-publicatie 55.1 is verkrijgbaar via de ISSO-KennisBank.