Auteur: Ruud

“Ons kent ons”

“Ons kent ons”

“Alles liever dan het bedrijf in van pa”, dacht Norbert van Niel ooit. Hij volgde een sportopleiding, stond als gymleraar voor de klas, maar keerde toch op zijn schreden terug naar zijn roots. Als trotse mede-eigenaar van Van Niel Installatietechniek tovert hij binnenkort een koeienstal om tot duurzame woning. Tijdens zijn jeugd kluste Norbert al bij in het familiebedrijf. Toch kon het hem maar matig bekoren. Daarom besloot hij een andere weg in te slaan en volgde hij een opleiding tot sportleraar. “Ik stond 2 dagen per week voor de klas en werkte 3 dagen voor m’n vader. Gaandeweg begon mijn interesse in techniek te groeien en werd ik steeds enthousiaster. Het geeft zoveel voldoening om iets tastbaars te creëren, waar mensen blij van worden.” Overzichtelijk Norbert is inmiddels 37 jaar oud en mede-eigenaar van het bedrijf. Binnen afzienbare tijd zal hij de aandelen overnemen van zijn vader. Drastische wijzigingen wil hij niet doorvoeren en waarom ook? Van Niel Installatietechniek stortte zich jaren geleden al op duurzame technieken en staat in Twello en omstreken bekend als een innovatief bedrijf. De installateur heeft nu 20 mensen op de loonlijst staan. “Daarmee blijft het overzichtelijk, de lijnen zijn kort, we hebben een gemoedelijke “ons kent ons”-sfeer, terwijl we ondertussen wel keihard werken. Kortom; houden zo.” Waterstofketel Waar de meeste installateurs alleen nog hebben kunnen ruiken aan de waterstofketel tijdens de afgelopen VSK, heeft Van Niel Installatietechniek al praktijkervaring opgedaan. “Ik zie wel kansen voor de bestaande bouw, maar die zijn er ook

Slimme maatregelen om efficiënter te verwarmen

Slimme maatregelen om efficiënter te verwarmen

Het duurzaam verwarmen van de bestaande gebouwde omgeving en daarmee de CO2-uitstoot verlagen is een enorme uitdaging. Het energiegebruik moet drastisch omlaag en met behulp van diverse regelingen (o.a. NTA 8800, BENG, EPC) moet dit gereguleerd en gerealiseerd gaan worden. De energieprestatie van verwarmingssystemen is echter niet alleen terug te voeren op de warmte-opwekker. Ook het distributie- en afgiftesysteem is van grote invloed. Na het installeren van zowel de warmte-opwekker als het distributie- en afgiftesysteem zal de verwarmingsinstallatie niet zonder meer prima functioneren. Door het systeem direct ook goed in te stellen en waterzijdig in te regelen zal de complete verwarmingsinstallatie goed en efficiënt functioneren en voor een comfortabel binnenklimaat zorgen. Hierdoor kan er tot 20% minder energie gebruikt worden ten opzichte van een niet goed ingesteld verwarmingssysteem. Daarnaast is er nog een aantal maatregelen die de installateur – eigenlijk – standaard moet meenemen in de offerte voor nieuwbouw of het vervangen van verwarmingsinstallaties zoals: Plaatsen van zone-regeling voor de vloerverwarmingsinstallatie of van thermostaatkranen op radiatoren en convectoren, zodat vertrekken niet onnodig of teveel worden verwarmd (tot 10% bespearing). Plaatsen van automatische ontluchters en vuilafscheiders, waardoor installaties efficiënt en storingsvrij kunnen functioneren (3-7% besparing). Implementeren van ontgassing bij grotere installaties (tot wel 11% efficiëntier). Plaatsen van circulatiepompen met EC-motoren (tot wel 50% besparing op pompenergie). Deze ‘quick wins’ zijn essentieel voor het behalen van de verduurzamingsdoelstellingen voor de gebouwde omgeving. Voor de eindgebruiker betekent dit niet alleen een lagere energierekening maar ook een veel comfortabeler en storingsvrijer gebouw! Wij pleiten

Wellnesscentrum

Wellnesscentrum

In het Gelderse Wijchen staat sinds anderhalf jaar een indrukwekkend Wellnesscomplex. Thermen Berendonck is het geesteskind van de familie Dolman, die al eerder twee Wellnesscentra liet bouwen. Het complex is voorzien van duurzame installaties. Hoe kwam het ontwerp tot stand en beantwoordt het aan de verwachtingen? IZ liet zich rondleiden door Jan Willem Brinkman, Hoofd Techniek Werktuigbouw van Linthorst Techniek. Het complext ademt de sfeer uit van 1001 nacht en dat is niet toevallig. De opdrachtgever wilde een Wellnesscentrum waarin de bezoeker zich even in sprookjesland kon wanen. Om dat doel te realiseren zijn kosten noch moeite gespaard. Zo zijn er onder andere meubels en ornamenten uit India betrokken en serveren de restaurants allerlei exotische gerechten en hapjes. Functies Het resort heeft een oppervlakte van 9300 vierkante meter en kan jaarlijks aan 200.000 gasten een luxe Oosterse beleving bieden. Het gebouw bestaat uit een binnen- en buitenzwembad, sauna’s, stoombaden, schoonheidssalons, restaurants en lounges. BIM Over het ontwerp is nagedacht kunnen we wel zeggen. Zowel bouwkundig, installatietechnisch als op het gebied van Interior Design ‘klopt het verhaal’. Speciaal voor dit project werd een Bouw Informatie Model opgetuigd. Installateur Linthorst Techniek zat er niet vanaf het prille begin bij, wat wel handig was geweest. “Nu lag het ruimtebeslag er al, waardoor we toch aan beperkingen waren gebonden”, legt Brinkman uit. Maar dankzij de nodige inventiviteit leverde dit gelukkig geen problemen op. Bouwkundig concept Het gebouw is uitgevoerd in prefabbeton. Een snelle bouwwijze, maar wel één met consequenties voor de installateur. “Je moet

Rendabel

Rendabel

Vorig jaar besloot het kabinet gas duurder en stroom goedkoper te maken om Nederlandse huishoudens van het gas af te krijgen. Dit maakt het sneller rendabel te investeren in energiezuinige verwarming, is de gedachte hierachter. Afgelopen maand concludeerde het PBL echter dat ‘met de huidige investeringslasten en regelingen verduurzamen voor vrijwel niemand rendabel is.’ De pijn zit ‘m in het woordje rendabel. We moeten met z’n allen van het gas af om bij te dragen aan een duurzame samenleving. Maar kennelijk moet dat wel iets opleveren, financieel gezien dan. Anders is de meerderheid niet bereid om een steentje bij te dragen. De bal ligt daarmee bij de installatiebranche, want van de overheid valt in de coronacrisistijd weinig extra’s te verwachten. De branche zal met innovaties moeten komen die wel ‘rendabel’ zijn. Een hele uitdaging, want iedere innovatie is per definitie in eerste instantie duur totdat deze in grote hoeveelheden wordt toegepast. Die uitdaging gaat de branche al geruime tijd aan. Verwarmen met waterstof, elektrisch verwarmen; initiatieven zijn er volop. Waartoe dat leidt weten we nog niet, maar laten we daar op zijn minst optimistisch over zijn.

Vakmensen voor de klas

Vakmensen voor de klas

De uitdaging is duidelijk: er moeten meer mensen de techniek in. Vakmensen – jong en oud – geven de energietransitie, verduurzaming en digitalisering van ons land vorm. Het techniekonderwijs speelt een sleutelrol bij het opleiden van deze vakmensen. En hierbij zijn goede techniekopleiders met de juiste kennis onmisbaar. Daarom initieert en ondersteunt Wij Techniek het onderwijstraject voor hybride techniekopleiders. En het werkt! Projectmanager Hans Haring vertelt hoe dit voor meer gekwalificeerde docenten in de techniek zorgt. De maatschappelijke opgave is enorm: de energietransitie moet worden gerealiseerd, verduurzaming moet worden gefaciliteerd en nieuwe digitale technologieën moeten verantwoord landen in de samenleving. Deze belangrijke taak ligt voor een groot deel in handen van de techniek. Tegelijkertijd is er een tekort aan goed opgeleide vakmensen. Om de maatschappelijke uitdagingen écht aan te kunnen gaan is onderwijs dus cruciaal. En daar liggen kansen voor méér goede opleiders voor de klas. Wie die kansen als geen ander kunnen pakken? De vakmensen in de techniek! Tweeledige doelstelling Hans Haring ziet als projectmanager onderwijs als geen andere de kracht van het samenbrengen van bedrijfsleven, onderwijs en vakmensen in de technische installatiebranche. Met het scholingstraject voor hybride techniekopleiders is Wij Techniek al langere tijd actief op dit unieke snijvlak. Doelstelling van het traject? Die is tweeledig, volgens Hans. “Enerzijds bijdragen aan het oplossen van het tekort aan techniekopleiders, en anderzijds de samenwerking tussen beroepsonderwijs en het bedrijfsleven versterken.” Goud waard Hoe zou Hans een hybride techniekopleider omschrijven? “Een hybride techniekopleider is iemand die in de techniek werkt en

Riolering en corona

Riolering en corona

We kunnen op verschillende manieren een coronabesmetting oplopen. Uit onderzoek blijkt dat ook het rioleringsstelsel hierin een rol kan spelen. Eric van der Blom, vakspecialist Sanitaire Technieken bij Techniek Nederland geeft tips hoe het beste met dit risico kan worden omgegaan. Ons rioleringsstelsel zorgt voor de afvoer van afvalwater en hemelwater. “Als mensen toiletteren komen er allerlei pathogene micro-organismen terecht in het afvalwater. Dat stroomt via de wand van de afvoerleidingen naar beneden. Tegelijkertijd stijgt er van onderaf een luchtkolom door het centrum van de buizen naar boven. In een aantal gevallen kan dit risico’s opleveren voor de verspreiding van aerosolen met mogelijke virusdeeltjes”, vertelt Van der Blom. Sifons “Stel je woont in een appartementencomplex en hebt een zieke onderbuurman. Als die naar het toilet gaat en jouw sifon staat droog, dan is dat een potentieel gevaarlijke situatie. Via die stijgende luchtkolom in de afvoerleiding kunnen namelijk aerosolen met virusdeeltjes door jouw sifon naar binnenkomen.” Lekkages en uitmonding “Ook lekkages in het rioleringsstelsel zijn risicovol, omdat dan eveneens aerosolen met virusdeeltjes verspreid kunnen worden”, vervolgt Van der Blom. Hetzelfde geldt voor de uitmonding van de ontspanningsleiding in het dak of de gevel. Als deze te dicht bij de toevoeropeningen van het ventilatiesysteem zit (open ramen, roosters en dergelijke), loop je wederom het risico op de ongewenste verspreiding van aerosolen.” Leegstand en hoogbouw “Veel gebouwen zijn of worden niet of nauwelijks gebruikt door de coronacrisis. Mede vanwege de hittegolf deze zomer, verdampt het water dan veel sneller uit de sifons. Daarnaast

Warmtepompen en zoneregeling

Warmtepompen en zoneregeling

Zoneregeling, het afzonderlijk regelen van de temperatuur per ruimte, is een steeds populairdere manier om de verwarming in woonhuizen te regelen. Door ruimtes afzonderlijk te regelen kan energie bespaard worden, al is dit naar mijn mening voor een groot deel afhankelijk van de gebruiker. Zoneregelingen kunnen echter ook problemen met zich meenemen als er geen rekening mee wordt gehouden in de rest van het systeem. Stel er wordt een nieuwbouwwoning verwarmd met een warmtepomp, waar ook een zoneregeling is geïnstalleerd. Over het algemeen beschikken alle warmtepompen over inverter-technologie om het compressorvermogen te kunnen regelen voor deellast. Echter, deze warmtepompen hebben nog steeds een minimum vermogen wat ze leveren en dit is waar problemen kunnen ontstaan. Een voorbeeld is een 6 kW warmtepomp met een minimum vermogen van 1,5 kW. Wanneer er alleen een slaapkamer verwarmd wordt met bijvoorbeeld maar 1 kW verwarmingsvraag, komt de warmtepomp in de problemen; de flow over de warmtepomp is te laag om zijn energie kwijt te kunnen en de aanvoertemperatuur loopt op. Wat uiteindelijk resulteert in het uitschakelen van de warmtepomp, om later weer aan te gaan om dezelfde ruimte te verwarmen, ofwel, veel starts en stops en een langere tijd om de ruimte te verwarmen. Oplossingen die ontstaan of soms zelfs door fabrikanten geadviseerd worden bevatten onder andere het plaatsen van een buffertank in de retourleiding en het altijd openzetten van een aantal groepen voor meer flow. Een halve oplossing, de betere oplossing is het hydraulisch ontkoppelen van het cv-systeem t.o.v. de warmtepomp voor

Warmtepomptrends

Warmtepomptrends

Vorige jaar maakte Nefit Bosch bekend 100 miljoen euro te gaan investeren in de verdere ontwikkeling van warmtepompsystemen. De technologiegigant is al sinds 1975 actief op de markt en heeft ruim 900.000 warmtepompen geplaatst. Welke trends signaleren zij? IZ sprak met drie deskundigen. Bodemgebonden systemen, lucht-water warmtepompen, monoblocks, hybride oplossingen… Er zijn zoveel verschillende warmtepompsystemen dat je als installateur in de woningbouw soms door de bomen het bos niet meer kan zien. Bodemgebonden systemen De markt verandert, blijkt wel uit het gesprek met Nefit Bosch. Zo signaleert de fabrikant een groeiende interesse in bodemgebonden systemen. Met name in de nieuwbouw. De verklaring ligt voor de hand. “Bodemgebonden systemen hebben een aantrekkelijk rendement en ze produceren buiten geen geluid.” Nefit Bosch betrad onlangs zelf deze markt in Nederland met de introductie van de nieuwe Compress 7001i LWMF. Specificaties Deze modulerende bodemwarmtepomp heeft een gesloten, verticale aardcollector als bron. De Compress 7001i is ‘’BENG-ready’’ en leverbaar in drie vermogens: 8, 12 en 16 kW. De intelligente warmwaterbereiding met geïntegreerde voorraadboiler zorgt voor een royale hoeveelheid warm water. De Compress 7001i LWMF is de eerste van een serie bodemwarmtepompen die Nefit Bosch dit jaar introduceert, bestaande uit in totaal 15 verschillende types met een vermogensrange van 2 tot 80 kW. Obstakels Ondanks de groeiende populariteit van bodemgebonden systemen, zijn er nog obstakels te overwinnen. Zo opereert er maar een beperkt aantal grondboorbedrijven op de Nederlandse markt. Bovendien dient een installateur te beschikken over de juiste BRL-certificeringen om een grondgebonden systeem te installeren en

Innovatiekracht moet duurzaamheidsambities vorm geven

Innovatiekracht moet duurzaamheidsambities vorm geven

Nederland is één van de meest innovatieve en concurrerende landen ter wereld. Wanneer is er sprake van innovatiekracht? Gemakshalve gaan we er vanuit dat een innovatie vernieuwend is en vooral beter en anders dan voorgaande uitvoeringen. Een innovatie ontstaat eigenlijk altijd uit een behoefte; want het kan tenslotte altijd: mooier, beter, sneller, stiller, groter òf kleiner, goedkoper, duurzamer of milieuvriendelijker. De leden van de Nederlandse Verwarmingsindustrie hebben de afgelopen 60 jaar aan de basis gestaan van alle grote ontwikkelingen binnen de warmtevoorziening van de gebouwde omgeving. De echte innovatiekracht achter deze ontwikkelingen was het realiseren van energiebesparing én (maatschappelijke) kostenreducties. Het is juist de Nederlandse maakindustrie die met deze innovatiekracht de duurzaamheidsambities kan realiseren door duurzame opwek-, afgifte- en distributiesystemen te ontwikkelen. Duurzaamheid is tegenwoordig breder dan enkel energieprestatie. Milieuprestatie en circulariteit worden een steeds belangrijker onderdeel binnen duurzaamheid. In de installatiesector is dit nog onvoldoende belicht. Grondstoffen zijn eindig, productie- en transportprocessen vervuilen en verpakkingen blijven achter. Het is daarom van belang dat de Nederlandse maakindustrie ook innovatie zoekt in circulaire oplossingen om de milieu-impact van de gebouwde omgeving te minimaliseren. Voorbeelden hiervan zijn: adaptief bouwen, industrieel bouwen, grondstoffen hoogwaardig hergebruiken, optimaliseren van levensduur en het ontwikkelen van circulaire verdienmodellen. Het vraagstuk rondom de energieprestatie is bij de maakindustrie in goede handen. Zodra de urgentie ervan is doorgedrongen, zal de Nederlandse maakindustrie ongetwijfeld ook die koppositie pakken als het gaat om circulaire innovaties. Coen van de Sande Directeur De Nederlandse Verwarmingsindustrie

Innovatiekracht

Innovatiekracht

Normaal gesproken zou deze uitgave in het teken staan van de Installatievakbeurs in Hardenberg. Maar wat is nog normaal is deze tijd, waarin vooral onzekerheid het nieuwe normaal lijkt te zijn. Geen vakbeurs in Hardenberg in september dit jaar, en dus ook geen speciale uitgave over deze beurs. Het goede nieuws is dat de beurs dit jaar nog wel gaat plaats vinden. De organisatie heeft Hardenberg verplaatst naar november. Voor veel aanbieders in de installatiemarkt biedt Hardenberg nou juist een mooie gelegenheid om de markt na een welverdiende vakantie te laten zien wat er allemaal op de planken ligt. Dat gaat nu dus even niet door. Het betekent echter niet dat er helemaal geen innovaties verschijnen dezer dagen. Integendeel. Daarom hebben we besloten in deze uitgave extra plek in te ruimen. Diverse fabrikanten en leveranciers hebben ons een beschrijving gestuurd van hun nieuwste producten. Ze zijn door de uitgave heen verspreid opgenomen onder de rubriekskop Innovatiekracht. Want ondanks alle problemen met het coronavirus, blijft de installatiebranche een innoverende markt, die bovendien een grote impact heeft op onze samenleving.