Vallen grootste gevaar

In 2023 voerde de inspectie in totaal 2.448 onderzoeken uit naar arbeidsongevallen, waarbij 2.386 slachtoffers betrokken waren, waarvan 69 dodelijk. De bouwsector was met 105 ongevallen per 100.000 banen een van de meest risicovolle sectoren. Ondanks dat het aantal slachtoffers in de bouw iets lager lag dan in 2022 (toen het 129 slachtoffers betrof), blijft de sector gevaarlijk. Het landelijke gemiddelde over alle sectoren bedroeg 27 slachtoffers per 100.000 banen.

Het grootste gevaar in de bouw
Valpartijen zijn het grootste gevaar in de bouw. In 2023 was 52% van de arbeidsongevallen in deze sector het gevolg van een val. Het grootste deel van deze valpartijen (33%) gebeurde vanaf daken, vloeren of platformen. Vallen van ladders, trappen of opstapjes waren in 28% van de gevallen de oorzaak. Waar installateurs werken zijn er veel fysieke risico’s, waar valgevaar dagelijks op de loer ligt. Naast valpartijen vormen ongevallen met arbeidsmiddelen een grote bron van letsel. Van de ongevallen met ladders of trapladders vindt 41% plaats in de bouw.

Kleine bedrijven en mannelijke werknemers
Kleine bedrijven blijken een hoger risico te lopen op arbeidsongevallen dan grote ondernemingen. Dit komt mogelijk doordat kleinere bedrijven minder budget en middelen hebben om veiligheid adequaat te waarborgen. De meeste slachtoffers zijn mannen, wat deels te verklaren is door de sectorenindeling. Van de werknemers in de bouw is 81% man en van de slachtoffers in 2023 was zelfs 99% man.

Arbeidsmigranten extra kwetsbaar
Arbeidsmigranten blijken vaker slachtoffer te zijn van arbeidsongevallen dan andere werknemers. Uit de monitor blijkt dat per 100.000 banen 37 arbeidsmigranten betrokken waren bij een arbeidsongeval, tegenover een landelijk gemiddelde van 26. In de bouwsector zijn arbeidsmigranten betrokken bij 16% van de ongevallen, wat ongeveer.
De inspectie wijst op verschillende factoren die bijdragen aan het hogere risico voor arbeidsmigranten. Soms spelen taal- en cultuurverschillen een rol: veiligheidsinstructies en waarschuwingen worden mogelijk niet goed begrepen, wat de kans op incidenten vergroot. Arbeidsmigranten zijn soms afhankelijker van hun werkgever, wat het moeilijk maakt om onveilige werkomstandigheden aan te kaarten.

Topje van de ijsberg?
Hoewel de Monitor Arbeidsongevallen een goed beeld geeft van de aard en omvang van arbeidsongevallen, wijst de inspectie erop dat veel ongevallen niet worden gemeld. Arbeidsongevallen moeten volgens de Arbeidsomstandighedenwet direct aan de inspectie worden gemeld. Dat moet gebeuren als het slachtoffer opgenomen wordt in het ziekenhuis, wanneer er sprake is van blijvend letsel of als het slachtoffer overleden is aan de gevolgen van het ongeval. Ook moet de werkgever het ongeval direct melden zodra bekend is dat er alsnog sprake is van een ziekenhuisopname of van blijvend letsel dat in verband kan worden gebracht met het arbeidsongeval. Ongeveer de helft van de meldingsplichtige incidenten komt nooit bij de inspectiedienst terecht. Dit betekent dat het werkelijke aantal arbeidsongevallen aanzienlijk hoger ligt dan de cijfers in het rapport doen vermoeden. De inspectie benadrukt het belang van het melden van ongevallen om een volledig beeld te krijgen van de risico’s op de werkvloer. Alleen met accurate cijfers kan de veiligheid op de werkplek verder worden verbeterd. 